AQSH prezidenti Donald Tramp ma’muriyati Harvard universitetida yahudiylarga nisbatan adovat masalasini tekshirishni boshladi. Bu jarayon universitetni 9 milliard dollargacha miqdordagi federal mablag‘lardan mahrum etishi mumkin.
Dushanba kuni AQSHning Ta’lim vazirligi, Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar vazirligi hamda Bosh xizmatlar boshqarmasi Harvard universiteti va uning filiallariga ajratilgan federal kontraktlar va grantlarni tekshirishini e’lon qildi. Bu ishlar yahudiylarga nisbatan adovatga qarshi kurash bo‘yicha qo‘shma ishchi guruh faoliyati doirasida olib borilmoqda.
Ta’lim vaziri Linda Makmen ta’kidlashicha, Harvard talabalarni yahudiylarga nisbatan adovat asosidagi kamsitishdan himoya qilishga qodir bo‘lmasligi universitet nufuzini jiddiy xavf ostiga qo‘ymoqda. Shu bois hukumat tegishli kontrakt agentliklari bilan hamkorlikni to‘xtatish masalasini ko‘rib chiqmoqda.
Tekshiruv 256 million dollarlik kontraktlar va 8,7 milliard dollarlik ko‘p yillik grant majburiyatlarini o‘z ichiga oladi. Uning maqsadi — universitetning federal qoidalarga muvofiqligini ta’minlash va fuqarolik huquqlarini himoya qilish.
Harvardning javob choralari va oliy ta’limga bosim
Tramp va Respublikachi partiya AQSHdagi oliy ta’lim muassasalarini keskin tanqid ostiga oldi. Ular universitetlardagi "vouk-mafkura"ni tanqid qilib, antisemitizmni tekshirish va universitet fondlariga soliq solish kabi choralarni muhokama qilmoqda.
Harvard universiteti yahudiylarga nisbatan adovatga qarshi kurashish maqsadida bir qator choralarni amalga oshirdi. Universitet maxsus ishchi guruh tuzdi, antisemitizm ayblovlari bilan bog‘liq talabalar shikoyatlari bo‘yicha kelishuvga erishdi, Yaqin Sharq tadqiqotlari markazi rahbariyatini ishdan bo‘shatdi va Birzeyt universiteti bilan hamkorlikni bekor qildi. Shuningdek, har yili kamsitish va tazyiqlarga qarshi kurash borasida hisobot chop etish majburiyatini oldi.
Elita oliy o‘quv yurtlariga bosim kuchaymoqda. Kolumbiya universitetiga ajratilgan 400 million dollarlik federal grantlar mart oyida to‘xtatildi. Bu qaror talabalar namoyishlariga nisbatan universitet boshqaruv choralarini o‘zgartirish talablari ortidan qabul qilindi. Pensilvaniya universitetiga ajratilgan 175 million dollarlik mablag‘ ham to‘xtatildi, bu qaror universitetning transgender sportchilarni ayollar musobaqalarida ishtirok etishiga ruxsat berishi bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin.
Harvard universitetining moliyaviy holati
Harvard fondi 50 milliard dollardan ortiq deb baholanadi. Universitet bu mablag‘lar talabalarga moliyaviy yordam ko‘rsatish uchun mo‘ljallanganini ta’kidlamoqda. Joriy oy boshida Harvard talabalarni qo‘llab-quvvatlash choralarini kengaytirib, yiliga 100 ming dollar yoki undan kam daromadga ega oilalar farzandlari uchun bakalavr ta’limini bepul qilishini e’lon qildi.
Harvard yuridik fakultetining bir necha o‘nlab professorlari Tramp ma’muriyatining universitetlarga bosim o‘tkazish va yuridik kompaniyalarga qarshi choralarini keskin tanqid qildi. Ularning fikricha, bu harakatlar qonun ustuvorligiga tahdid solishi mumkin. Bu vaziyat Harvard va boshqa universitetlar uchun jiddiy oqibatlarga olib kelishi ehtimoli bor.
