O‘zbekiston tarixiy ahamiyatga ega noyob artefaktni tez orada Buyuk Britaniyadan qaytarib oladi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi.
Bu artefakt XII-XIII asrlarda Gaznaviylar sulolasi hukmronligi davrida hunarmandlar tomonidan ishlangan qo‘ng‘ir idishdir. O‘zbekiston Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Islom sivilizatsiyasi markazi ma’lumotiga ko‘ra, ushbu eksponat qaytganidan so‘ng milliy muzeylardan birida saqlanadi.
Markaz vakillari idishning qaytishi mamlakat madaniy merosini asrash va o‘rganishda muhim voqea ekanini ta’kidlamoqda. Bu artefakt o‘rta asrlarda hozirgi O‘zbekiston hududida hunarmandchilik va madaniy rivojlanish darajasining yuksakligini ko‘rsatadi.
Qo‘ng‘ir metallardan quyilgan idish nafis barg shakliga ega. Gaznaviylar davrida, ularning davlatlari Markaziy Osiyo, Eron va Shimoliy Hindistonning keng hududlarini qamrab olgan paytda, bunday buyumlar keng tarqalgan edi.
Ular kundalik hayotda, turli marosimlarda va bezak sifatida ishlatilgan. Hozirda ushbu noyob eksponat London shahridagi Orfeus galereyasida namoyish etilmoqda.
O‘zbekiston hukumati tomonidan xorijdagi madaniy boyliklarni repatriatsiya qilish siyosati doirasida uning qaytarilishi bo‘yicha muzokaralar olib borildi. Respublika muzey fondlarida shunday qiymatga ega buyumlar juda kam saqlanganligi bu voqeani yanada muhim qiladi.
Artefaktning qaytishi milliy muzey kolleksiyalarini boyitibgina qolmay, Gaznaviylar davri tarixi va san’atini o‘rganish uchun yangi imkoniyatlar yaratadi. Islom sivilizatsiyasi markazi dunyoning turli xususiy kolleksiyalari va muzeylarida saqlanayotgan tarixiy buyumlarni aniqlash va vatanga qaytarish bo‘yicha faol ish olib bormoqda.
Bu faoliyat O‘zbekiston madaniy merosini boyitish va uni xalqaro maydonda targ‘ib etishga qaratilgan. X asrda tashkil topgan Gaznaviylar sulolasi turkiy davlat bo‘lib, keng hududlarda madaniy va siyosiy rivojlanishga katta ta’sir ko‘rsatgan.
Ularning poytaxtlari bo‘lgan Gazni va Balkh shaharlari ilm-fan, san’at va savdo markazlari bo‘lib, u yerda hunarmandchilik, jumladan, metall san’ati yuqori darajada rivojlangan edi.
