Janubiy Koreyada joylashgan Pohang fan va texnologiya universiteti olimlari materialshunoslik sohasida innovatsion yutuqqa erishdi. Ular harorat keskin o‘zgarib turadigan muhitlarda ham o‘z mustahkamligi va xususiyatlarini yo‘qotmaydigan yangi turdagi metal qotishmasini ishlab chiqdi.
Selsiy bo‘yicha minus 196 darajadan plyus 600 darajagacha bo‘lgan keng harorat diapazonida o‘z shakli va mexanik xususiyatlarini saqlay oladigan ushbu yangi material «giperadapter» deb nomlandi.
Uning eng katta ustunligi shundaki, ushbu qotishma hatto o‘ta keskin va ekstremal harorat sharoitida ham ichki tuzilmasi va mexanik barqarorligini yo‘qotmaydi. Bunday imkoniyat bungacha birorta ham metalda kuzatilmagan edi.
Ushbu qotishmaning bunday ajoyib xususiyatga ega bo‘lishi sababi uning ichida bir tekisda joylashgan L1₂ nanozarralari bilan bog‘liq. Bu mikroskopik zarrachalar mustahkamlovchi «karkas» rolini o‘taydi va metalning tashqi kuchlar ta’siridagi deformatsiyasiga yo‘l qo‘ymaydi. Bundan tashqari, bu qotishma tashqi muhitning har qanday o‘zgarishlariga tez moslashish qobiliyatiga ham ega.
Ushbu noyob xususiyatlar tufayli yangi qotishma juda keng sohalarda qo‘llanilishi mumkin. Masalan, haroratning ekstremal darajadagi tebranishlari kuzatiladigan kosmik raketalar, aviatsiya reaktiv dvigatellari, avtomobillarning chiqindi gaz tizimlari, energetika sohasidagi turbinalar hamda sanoat quvurlari uchun ideal yechim bo‘lishi mumkin.
Olimlarning ta’kidlashicha, bu material kelajakda sanoat va texnologik sohalarda chinakam revolyutsiya yaratishi ehtimoldan yiroq emas.
O‘xshash yangiliklar

196 mln so‘mlik tabiiy gazni talon-toroj qilgan kafe egasi ushlandi
Sirdaryo viloyati Guliston shahrida umumiy ovqatlanish shoxobchasi egasi qariyb 200 mln so‘mlik gazni talon-toroj qilgani aniqlandi. Bosh prokuratura qayd etishicha, yoqilg‘i-energiya resurslaridan

Ledi Gaga Braziliyada tarixiy konsert o‘tkazdi: 2 milliondan ziyod muxlis yig‘ildi
3 may kuni mashhur amerikalik pop yulduzi Ledi Gaga o‘zining faoliyatidagi eng katta va eng shov-shuvli konsertlaridan birini Braziliyaning eng mashhur sohili – Rio-de-Janeyrodagi Kopakabanada

Oʻzbekiston Superligasidagi eng qimmat legionerlar (top-10)
Kecha Oʻzbekiston Superligasida qishki transfer oynasi rasman yopildi. Klublarimiz safida oʻynaydigan eng qimmat 10 nafar legionerni taqdim etamiz. Bu roʻyxatdan "Soʻgʻdiyona",

O‘zbekistonda 2025 yilda 600 ming gektardan ortiq maydonda chigirtka tarqalishi kutilmoqda
O‘zbekistonda 2025 yilda 608,1 ming gektar maydonda zararli chigirtkalar tarqalishi prognoz qilinmoqda. Bu esa qishloq xo‘jaligi ekinlari va yaylovlarga jiddiy xavf tug‘dirishi mumkin. Shu sababli,

Ikkilamchi bozorda Onix, Lacetti, Cobalt, Nexia, Spark va Damas narxi arzonlashdi
Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti (MHTI) mutaxassislari tomonidan 2025 yilning fevral oyida ikkilamchi bozordagi avtomobillar narxlarining o‘zgarishi tahlil qilindi. Mahalliy ommabop