2025 yilning 13 martida, AQSH prezidentining Yaqin Sharq bo‘yicha maxsus vakili Stiv Uitkoff Moskvaga keldi. Uitkoff, shuningdek, Rossiya va Ukraina o‘rtasidagi urushni tugatish bo‘yicha muzokaralarda ham ishtirok etishni rejalashtirayotganini ma’lum qilgan. Tashrifning asosiy maqsadi, Moskva tomonidan 30 kunlik o‘t ochishni to‘xtatish taklifini qo‘llab-quvvatlashga chaqirish edi. Ammo, Kremldagi manbalardan kelgan birinchi izohlar Rossiya hukumati shu holda vaqtinchalik sulhga qarshi ekanligini ko‘rsatdi.
Rossiya prezidenti Vladimir Putinning yordamchisi Yuriy Ushakov «Rossiya 1» telekanalidagi intervyusida, Rossiya rasmiylarining asosiy maqsadi uzoq muddatli tinchlik kelishuvi orqali muammoni hal qilish ekanini aytdi. Ushakovning ta’kidlashicha, «tinchlik harakatlarga taqlid qiluvchi yuzaki qadamlar» hech kimga foyda keltirmaydi. Rossiya o‘z manfaatlarini va xavotirlarini hisobga oladigan uzoq muddatli kelishuvga e’tibor qaratishini belgiladi.
Rossiya rahbariyatining pozitsiyasiga ko‘ra, 30 kunlik vaqtinchalik o‘t ochish Ukrainani qayta guruhlashish va kuch to‘plash imkoniyatiga ega qiladi, ammo Rossiya uchun bu foydali emas. Ushakovning so‘zlariga ko‘ra, Ukrainadagi sulh taklifi Rossiyaga hech narsa bermaydi, shuningdek, Ukraina uchun faqat strategiyaviy qayta tashkillanish uchun vaqt yaratadi.
«30 kunlik vaqtinchalik sulh. Xo‘sh, u nima beradi? U bizga hech narsa bermaydi. U faqat ukrainlarga qayta guruhlanish, kuch to‘plash va keyinchalik ham shunday davom etish imkoniyatini beradi», – deya Ushakovning so‘zlarini keltirgan «Interfaks».
«Hujjat, menimcha, shoshilinch xarakterga ega (...) Ishlash, o‘ylash va bizning pozitsiyamizni ham hisobga olish kerak bo‘ladi. U yerda faqat Ukraina yondashuvi bayon etilgan», – dedi Ushakov jurnalistlarga Ukrainadagi sulh taklifiga izoh berar ekan.
AQSHning davlat kotibi Marko Rubio Moskvadan javob olishga umid qilganini bildirgan. Ushakovning bayonotidan oldin, Rubio, agar Moskva rozi bo‘lsa, o‘t ochishni to‘xtatish rejimini «bir necha kun ichida» joriy qilish mumkinligini aytgan. Rubio Amerika tomonidan «o‘t ochish to‘xtatilishi, harbiy harakatlar to‘xtatilishi va muzokaralar boshlanishi»ni xohlanishlarini qo‘shimcha qilgan.
Shuningdek, fevral oyida Ar-Riyodda o‘tkazilgan muzokaralarda Rossiya delegatsiyasi urushni tugatish g‘oyasini qo‘llab-quvvatlagan edi. Reuters agentligiga ko‘ra, Rossiya AQSHga urushni tugatish bo‘yicha kelishuv doirasida bir qator talablarni taqdim etgan. Bu talablar Ukraina, AQSH va NATOga qo‘yilgan talablarga o‘xshash bo‘lgan, ya’ni Qrim va Ukrainadagi boshqa mintaqalarning Rossiyaga atigiga tan olinishi va Ukraina NATOga a’zo bo‘lishdan voz kechishi. Kremldagi rasmiylar bu talablar haqida ko‘p izoh bermagan.
Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy Moskvadan aniq javob olishga umid qilganini bildirdi. Uning ta’kidlashicha, Rossiyaning sulh taklifiga aniq javob bermasligi urushni davom ettirish va tinchlik kelishini kechiktirishga harakat qilishni anglatadi. Zelenskiy AQSHning bosimi Rossiyani urushni tugatishga majbur qilish uchun yetarli bo‘lishini umid qilmoqda.
Rossiya prezidenti Vladimir Putin 13 mart kuni Aleksandr Lukashenko bilan muzokaralar o‘tkazganidan so‘ng, Uitkoff bilan uchrashishni rejalashtirgani xabar qilindi. Ushakovning so‘zlariga ko‘ra, Uitkoff «Rossiyaning juda yuqori martabali vakillari» bilan uchrashishni rejalashtirayotganini ta’kidlagan va uning Putin bilan uchrashishi ehtimoli ham mumkin.
Shu ma’noda, AQSH va Rossiya o‘rtasidagi muzokaralar murakkab va to‘liq aniqlashtirilmagan holda davom etmoqda. Rossiyaning pozitsiyasi va urushning kelajagi bo‘yicha muzokaralar so‘nggi aylanishlar va davlatlarning turli pozitsiyalariga qarab yangi rivojlanishlarni qabul qilishga tayyor turibdi.
