Los-Anjelesdagi Kaliforniya universiteti (UCLA) olimlari insultdan keyingi jismoniy reabilitatsiyaning samarasini beradigan yangi preparatni ixtiro qilishdi. DDL-920 deb nomlangan ushbu dori tajribalar davomida miya faoliyatini tiklashda yuqori samaradorlik ko‘rsatdi.
Insult va uning oqibatlari
Insult miyadagi qon aylanishining buzilishi sababli yuzaga keladi va harakatlar muvofiqlashuvini yo‘qotishga olib keladi. Aksariyat bemorlar uchun to‘liq tiklanish uzoq muddatli intensiv fizioterapiya orqali amalga oshiriladi. Biroq, bu usul barcha bemorlarga birdek yordam bera olmaydi.
Yangi preparatning ishlash mexanizmi
Doktor Jon Vargeze boshchiligidagi tadqiqot guruhi insult miyadagi parvalbumin oqsili bilan bog‘liq neyronlar faoliyatiga salbiy ta’sir ko‘rsatishini aniqladi. Ushbu neyronlar miya ritmik faolligi (gamma tebranishlari) uchun mas’ul bo‘lib, harakatlarni muvofiqlashtirishda muhim rol o‘ynaydi. Insultdan keyin bu tebranishlar buziladi va natijada bemor harakatlanish qobiliyatini yo‘qotadi.
DDL-920 parvalbumin neyronlarining faoliyatini rag‘batlantirish orqali gamma tebranishlarini tiklaydi va miyadagi yo‘qolgan aloqalarni mustahkamlaydi. Olib borilgan tajribalar davomida preparat qabul qilgan sichqonlar harakatlanish qobiliyatini to‘liq tiklashga erishgan.
Ilmiy hamjamiyatning munosabati
Olimlar DDL-920 preparatini inqilobiy deb atashmoqda, chunki insultdan keyin jismoniy terapiya o‘rnini bosadigan dorilar avval mavjud bo‘lmagan. Doktor Tomas Karmaykl, tadqiqot yetakchi muallifi, yangi dori reabilitatsiya jarayonini osonlashtirishi va samaradorligini oshirishi mumkinligini ta’kidladi. Shunday bo‘lsa-da, hozircha tadqiqot faqat hayvonlar ustida tajriba bosqichida ekanini eslatib o‘tdi.
DDL-920 insultdan keyingi davolash jarayonida to‘liq yangi davrni boshlashi mumkin. Agar klinik sinovlar muvaffaqiyatli o‘tsa, bu dori jismoniy terapiyaga muhtoj millionlab bemorlar uchun yangi umid bo‘lishi mumkin. Olimlar hozirda preparatni insonlarda sinovdan o‘tkazish uchun tayyorgarlik ko‘rmoqdalar.
