Janubi-Sharqiy Osiyo - so'nggi yangiliklar

WhatsApp 2025 yilning birinchi yarmida firibgarlik bilan bog‘liq 6,8 milliondan ortiq akkauntni bloklaganini ma’lum qildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu akkauntlarning ko‘pchiligi Janubi-Sharqiy Osiyodagi jinoiy guruhlar tomonidan boshqarilgan bo‘lib, ular odamlarni majburiy mehnatga jalb qilib, soxta investitsiya sxemalariga qo‘shgan. Firibgarlar foydalanuvchilarga SMS orqali aldanib qolishi uchun xabarlar yuborib, ularni turli ilovalar yordamida aldashgan va to‘lov tizimlari orqali pul undirishgan. WhatsApp platformasi yangi xavfsizlik choralarini joriy qildi. Masalan, agar foydalanuvchi kontaktlar ro‘yxatida mavjud bo‘lmagan shaxs tomonidan guruhga qo‘shilsa, maxsus ogohlantirish xabari paydo bo‘ladi. Bu chora firibgarlik holatlarini kamaytirishga qaratilgan. WhatsApp egasi Meta kompaniyasi firibgarlikka qarshi kurashda faol hamkorlik qilmoqda. Shuningdek, ular ChatGPT ishlab chiquvchisi bilan ham hamkorlik qilib, akkauntlar faoliyat boshlashidan oldin aniqlanib, o‘chirib tashlanishini ta’minlamoqda. Firibgarlik markazlari odatda Myanmar, Kambodja va Tailand kabi mamlakatlarda joylashgan. Bu hududlarda odamlar aldovlar orqali ishga jalb etilib, keyinchalik majburan firibgarlik faoliyatiga qo‘shiladi. Mahalliy rasmiylar aholini hushyor bo‘lishga chaqirmoqda. Mutasaddilar foydalanuvchilarga noma’lum manbalardan kelgan guruh takliflarini ehtiyotkorlik bilan qabul qilishni va oldindan to‘lov talab qiluvchi takliflarga ishonmaslikni tavsiya qilmoqda. Shunday choralar orqali firibgarlikning oldini olish va foydalanuvchilarni himoya qilish maqsad qilingan.

AQSh prezidenti Donald Tramp 2-aprel kuni e’lon qilgan boj tariflari Janubi-Sharqiy Osiyodagi eksportga tayanadigan mamlakatlar uchun jiddiy zarba bo‘ldi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Tariflar 49 foizgacha ko‘tarilib, elektronika, to‘qimachilik va mikrochip sanoatlariga salbiy ta’sir ko‘rsatdi. Masalan, Taylandga 36 foizlik boj stavkasi belgilandi. Microelectronics kompaniyasi rahbari Richard Han bu holatni “haqiqiy zarba” deb atadi. Keyinchalik Tayland ushbu stavkani 19 foizga tushirishga erishdi, ammo muzokaralar qiyin kechdi. Tayland Vetnamga nisbatan siyosiy ziddiyatlar, zaif hukumat va AQSh bilan diplomatik kelishmovchiliklar sababli muzokaralarda orqada qoldi. AQShning qishloq xo‘jaligi bozoriga kirish talabi Taylandda ichki bosimlarni kuchaytirdi. Ayniqsa, mahalliy fermerlar, xususan cho‘chqa yetishtiruvchilar, raqobatdan xavotirda. AQSh Janubi-Sharqiy Osiyoni Xitoy mahsulotlarini yashirincha o‘tkazishda ayblamoqda. Agar bu ayblovlar asosli deb topilsa, yanada qattiqroq choralar ko‘rilishi mumkin. Mahalliy ishlab chiqaruvchilar esa yangi shartlarga moslashish qiyinligini tan olishmoqda. Ushbu jarayon mintaqadagi sanoat va eksport sohalariga katta ta’sir ko‘rsatmoqda.

Tailand O‘zbekiston fuqarolari uchun tobora jozibador sayohat yo‘nalishiga aylanmoqda. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. 2025 yilning birinchi besh oyida Janubi-Sharqiy Osiyodagi ushbu qirollikka 16,6 mingdan ortiq o‘zbekistonlik sayyoh tashrif buyurgan. Bu haqda 28 iyul kuni Davlat statistika qo‘mitasi tomonidan e’lon qilingan rasmiy hisobotda ma’lum qilindi. Taqqoslash uchun aytadigan bo‘lsak, 2024 yilning shu davriga nisbatan sayohatchilar soni ikki barobar oshgan, ya’ni 9,2 ming kishiga ko‘paygan. O‘sish 2,3 barobarni tashkil etib, vatandoshlarimizning sayyohlik yo‘nalishlari o‘zgarayotganini ko‘rsatadi. Tailandga kelish maqsadlari ham qiziqarli natijalarni beradi. Sayyohlik uchun tashrif buyurganlarning soni 14 701 nafar bo‘lib, bu mamlakat dam olish uchun eng mashhur joy ekanligini tasdiqlaydi. Oila a’zolari yoki do‘stlarni ziyorat qilish maqsadida safarga chiqqanlar soni esa 1 761 nafarni tashkil etadi. Boshqa maqsadlar kamroq uchraydi. Masalan, xizmat safarida borganlar 60 nafar, tibbiy xizmat olish uchun kelganlar 25 nafar, ta’lim olish yoki ta’lim dasturlarida ishtirok etish uchun esa atigi 8 nafar o‘zbekistonlik bo‘lgan. Bu ko‘rsatkichlar asosiy o‘sish omili rekreatsion turizm ekanligini ko‘rsatadi. Shuningdek, O‘zbekiston fuqarolari uchun Tailandga 30 kunlik vizasiz kirish tartibi amal qilishi sayyohlar oqimining oshishiga katta ta’sir ko‘rsatmoqda. Bu qulaylik sayohatni yanada ommalashtirishga xizmat qilmoqda.

Honda kompaniyasi o‘zining arzon toifadagi City sedanini yangilab, uni 1000 kilometrdan ortiq masofani bir marta yonilg‘i bilan bosib o‘tishga qodir etdi, deb yozadi daily-motor.ru. Yangi gibrid model e:HEV tizimiga ega bo‘lib, 1,5 litrlik i-VTEC benzinli motor va ikkita elektromotordan iborat. Avtomobil harakatni past tezlikda elektr toki bilan amalga oshiradi, benzin dvigateli esa faqat tezlanish yoki ko‘tarilishda ishga tushadi. Yonilg‘i sarfi atigi 3,7 litr/100 km bo‘lib, avtomobil 1072,7 km ni to‘xtamasdan bosib o‘ta oladi. Mazkur tizim ilgari Xitoy uchun ishlab chiqarilgan Fit modelida qo‘llanilgan va eng tejamkor avtomobillar ro‘yxatiga kiritilgan. Hozircha bu Honda City versiyasi faqat Malayziyada sotilmoqda, ammo yaqin orada Janubi-Sharqiy Osiyo bozorlariga ham chiqishi kutilmoqda.

2025 yil 15 dan 19 sentyabrga qadar Toshkent shahrining sakkiz tumani ayrim hududlarida issiq suv ta’minoti vaqtincha to‘xtatiladi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Bu haqda Kursiv.media xabar berdi. Issiq suv uzilishi Veolia Energy Tashkent kompaniyasi tomonidan qish mavsumiga tayyorgarlik doirasida amalga oshirilayotgan profilaktika ishlari bilan bog‘liqdir. Issiq suv ta’minoti uziladigan hududlar quyidagilardan iborat: Yashnobod tumani, jumladan Qorasuv, Beshariq, Birlashgan, Elbek, Asalobod, Quruvchilar, Uysizlar, Parkent, Chulpon, Alimkent ko‘chalari, shuningdek Tuzel-1 dan 4 gacha bo‘lgan massivlar, Uysizlar-1, Asalobod-1 va 2 massivlari hamda Aviasozlar shaharchasi. Mirobod, Yunusobod, Shayxontohur va Yakkasaroy tumanlarida Amir Temur va Mustaqillik prospektlari, Sharof Rashidov, Navoiy, Bobur, Glinka, Shota Rustaveli, Bogiboston va Arnasoy ko‘chalari hamda boshqa ayrim hududlarda issiq suv berilishi to‘xtaydi. Chilonzor tumanida Katta Chilonzor, Muqimi, Seul va Choponota ko‘chalari hamda Ts-1, 2, 4, 5, 7, Oqtepa, Chilonzor (1-5, 7, E, I), Qushbegi, Boshliq va Uchuvchilar shaharchalari issiq suv ta’minotidan uziladi. Shuningdek, Sergeli va Mirzo Ulug‘bek tumanlarining ayrim hududlarida ham issiq suv uzilishi kuzatiladi. Fuqarolardan ushbu vaqt davomida suvdan oqilona foydalanishlari va zarur ehtiyot choralarini ko‘rishlari so‘raladi. Profilaktika ishlari tugagach, issiq suv ta’minoti tiklanadi. Manba: Kursiv.media

Apple kompaniyasi yaqinda yangi iPhone 17 smartfonini taqdim etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Toshkentdagi "Malika" bozorida sotuvchilar bilan suhbat natijasida ushbu yangi modellar uchun taxminiy narxlar aniqlangan. Ma’lum bo‘lishicha, iPhone 17 smartfonlari O‘zbekistonda 23 sentyabrdan boshlab sotuvga chiqariladi. Narxlar xotira hajmi va qurilmaning funksiyalariga qarab farqlanadi. Masalan, iPhone 17 ning 256 gigabaytli modeli taxminan 16 million 250 ming so‘m atrofida baholanmoqda. Kattaroq xotira hajmiga ega modellarning narxi esa yuqoriroq bo‘ladi. iPhone 17 Pro va Pro Max versiyalari esa yanada ko‘p funksiyalar va imkoniyatlarga ega bo‘lib, ularning narxlari 23 million so‘mdan boshlanib, 50 million so‘mga yaqinlashadi. Ushbu yangi smartfonlar O‘zbekiston bozorida katta qiziqish uyg‘otishi kutilmoqda. Xaridorlar uchun eng maqbul variantni tanlashda xotira hajmi va byudjet muhim omillar hisoblanadi. Shuningdek, rasmiy savdo nuqtalarida to‘liq kafolat va xizmat ko‘rsatish imkoniyatlari taqdim etilishi kutilyapti. Yangi iPhone 17 modellarining O‘zbekistonda sotuvga chiqishi smartfon bozorida yangiliklar va raqobatni kuchaytiradi.

Mashhur turk aktrisasi Hande Erchel va tadbirkor Hakan Sabanji o‘rtasidagi munosabatlarga doir so‘nggi paytlarda ko‘plab mish-mishlar tarqalmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ayniqsa, juftlikning ajrashgani haqidagi xabarlar muxlislar orasida katta qiziqish uyg‘otdi. Gel Konuşalım dasturida ilk bor gapirgan Hakan Sabanji esa ularning munosabatlariga oid da’volarga o‘z munosabatini bildirdi. U shaxsiy hayoti haqida keng gapirishni istamagan bo‘lsa-da, ayrim gap-so‘zlarga aniqlik kiritdi. Hakan Sabanji ajralish masalasini muhokama qilishni istamasligini, chunki bu ularning shaxsiy hayotiga taalluqli ekanligini ta’kidladi. Shuningdek, u xiyonat haqidagi mish-mishlar mutlaqo asossizligini bildirdi. Oldinroq Hande Erchel ijtimoiy tarmoqlardagi sahifasidan Sabanji bilan tushgan barcha suratlarini o‘chirib tashlagan edi. Bu esa turk matbuotida ularning ajralgani haqidagi xabarlarga asos bo‘ldi. Mashhur jurnalist Birsen Altuntash juftlik orasida jiddiy kelishmovchilik borligini ta’kidlagan, ammo rasmiy ajrim hali sodir bo‘lmaganini ma’lum qilgan. Shunga qaramay, Hande va Hakan hanuz bir-birlariga ijtimoiy tarmoqlarda obuna bo‘lib qolishgan. Muxlislarning bir qismi ularning munosabatlari qayta tiklanishiga umid bildirsa, boshqalar esa bu jarayon shunchaki ommaviy axborot vositalari uchun reklama bo‘lishi mumkinligini taxmin qilmoqda.

Vengriyaning Seksard shahrida noodatiy va qiziqarli voqea – qabr qazish bo‘yicha 18-xalqaro chempionat bo‘lib o‘tdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu musobaqa mamlakatning Qabr qazuvchilar uyushmasi tomonidan aniq reja va tartib asosida tashkil etildi. Tadbir kasb sohasi nufuzini oshirishga xizmat qildi. Musobaqada ishtirokchilar ikki kishilik jamoalar shaklida qatnashdi. Ularga ikki soat vaqt berildi. Shu vaqt ichida har bir jamoa 200x80 santimetr o‘lchamda va 160 santimetr chuqurlikda qabr qazishi kerak edi. Ushbu qoidalar ishtirokchilardan nafaqat mahorat, balki diqqat va tezkorlikni ham talab qildi. Chempionat yakunida Parakletosz Nonprofit jamoasi g‘olib deb topildi. Bu jamoa ketma-ket ikkinchi yil chempionlikni qo‘lga kiritdi, bu ularning puxta tayyorgarligi va kasbiy darajasining yuqori ekanligini ko‘rsatdi. Tashkilotchilarning ta’kidlashicha, bunday musobaqalar kasb nufuzini oshirish bilan birga, yosh avlodni professional mutaxassislar bilan yaqindan tanishtiradi. Shuningdek, ishtirokchilarga jamoaviy hamkorlik va sog‘lom raqobat muhitida ishlash ko‘nikmalarini rivojlantirishga yordam beradi. Bu tadbirlar kasbiy malakani oshirish va sohani yanada rivojlantirish uchun muhim ahamiyatga ega.

O‘tgan yillarda "Yuventus" jamoasida o‘ynagan taniqli futbolchi Edgar Davids tanishi Nabila Habibining o‘g‘irlik qilgani haqida xabar oldi. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. Bu haqda ad.nl portali ma’lumot berdi. Nashr ma’lumotlariga ko‘ra, Davids o‘zining rasm kolleksiyasining o‘g‘irlanganini bir necha yil o‘tib bilib qolgan. U kolleksiyani ishonch bildirgan odamga topshirgan edi. Bir muddat Habibi ham uning uyida yashagan. Davids kolleksiyasi xavfsiz joyda saqlanayotganiga ishonar ekan, Habibi 37 ta rasmni o‘g‘irlab, ularni turli lombardlarga garovga qo‘ygan va taxminan 30 ming yevro olgan. 2017 yilda Habibi qarzlarini to‘lay olmagach, lombardlar rasmlarni sotish huquqiga ega bo‘lgan. Sotib olganlardan biri rasmning orqa tomonida Davidsning ismini ko‘rib, ijtimoiy tarmoqlar orqali unga murojaat qilgan. Shundan so‘ng Davids sudga murojaat qilgan. Habibi o‘g‘irlikni tan olgan. Avvalroq u jinoyat ishlari bilan bog‘liq muammolarga duch kelgan va tanishidan 3500 yevro olgan holda qoldirgan edi.

Prezidentning qaroriga muvofiq, Toshkent shahrida ToshTech texnika universiteti tashkil etiladi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu yangi oliygoh mamlakatimizda zamonaviy muhandislik bilimlarini rivojlantirish va raqobatbardosh mutaxassislar tayyorlashda muhim ahamiyatga ega bo‘ladi. Qarorga ko‘ra, universitet akademik, moliyaviy hamda tashkiliy boshqaruv masalalarida to‘liq mustaqillikka ega bo‘ladi. Bu ta’lim jarayonini xalqaro standartlarga muvofiq tashkil etishga imkon beradi. 2025-2026 o‘quv yilidan boshlab davlat byudjeti hisobidan bir yillik tayyorlov kursi ochiladi. Ushbu kurs abituriyentlarga murakkab fanlarga tayyorlanishda yordam beradi. Keyingi yildan, ya’ni 2026-2027 o‘quv yilidan universitetda bakalavriat yo‘nalishlari faoliyat boshlaydi. Talabalar zamonaviy fanlar bo‘yicha ta’lim olish imkoniga ega bo‘ladilar. Shuningdek, 2027-2028 o‘quv yilidan magistratura va oliy ta’limdan keyingi bosqichlar ham bosqichma-bosqich joriy etiladi. Universitetda o‘qish davlat granti va to‘lov-kontrakt asosida tashkil etiladi. Darslar nafaqat o‘zbek tilida, balki xorijiy tillarda ham olib boriladi. Bu orqali talabalar xalqaro tajribaga ega bo‘lib, bilimlarini yanada kengaytirish imkoniyatiga ega bo‘ladilar. Eng muhim jihati shundaki, 2029-2030 o‘quv yiliga qadar qabul qilinadigan barcha talabalar davlat granti asosida to‘liq bepul ta’lim oladilar. Mazkur tashabbus orqali ToshTech texnika universiteti mamlakatimizdagi muhandislik va ilmiy-tadqiqot salohiyatini oshirishda, shuningdek, yoshlar uchun yangi imkoniyatlar yaratishda muhim rol o‘ynaydi (manba: zamin.uz).

London shahrida tarixdagi eng yirik namoyishlardan biri bo‘lib o‘tdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ma’lumotlarga ko‘ra, taxminan 1,5 million kishi «Qirollikni birlashtir» shiori ostida ko‘chalarga chiqdi. Ushbu katta aksiya Temza daryosining janubiy sohilida joylashgan Sazerk tumanida boshlandi. Namoyishchilar poytaxt markaziga yo‘nalib, Uaytholl hukumat binosi tomon harakat qilishdi. Ular Vestminster ko‘prigidan o‘tib, asosiy yig‘ilish joyi bo‘lgan bosh vazir Kir Starmerning qarorgohi oldidagi ko‘chada to‘plandi. Tashkilotchilarning ma’lumotlariga ko‘ra, ushbu yirik harakatni English Defence League harakati asoschisi Tommi Robinson uyushtirgan. London ko‘chalarida yig‘ilgan odamlar turli plakatlar, shiorlar va da’vatlar bilan chiqish qildi. Kuzatuvchilar ta’kidlashicha, bu namoyish Buyuk Britaniyaning siyosiy jarayonlariga jiddiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Shuningdek, namoyish nafaqat ishtirokchilar soni bilan, balki uyushganligi va siyosiy rang-barangligi bilan ham tarixiy voqea sifatida e’tirof etildi. Bu harakat mamlakatdagi siyosiy muhitda yangi davr boshlanishiga sabab bo‘lishi kutilmoqda. London aholisi tomonidan keng qo‘llab-quvvatlangan ushbu namoyish siyosiy faollik va birlashishning yorqin namunasi bo‘ldi.

Suriya fuqarolar urushi davomida minglab bolalar ota-onalaridan ajralib, turli yetimxonalar va muassasalarga joylashtirilgan. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ba’zi holatlarda ular o‘z qarindoshlari qo‘liga berilmagan, hujjatlari o‘zgartirilib, begona joylarda saqlangan. Hozirda ko‘plab oilalar farzandlarining tirik yoki yo‘qligidan bexabar bo‘lib qolmoqda. BBC va xalqaro tashkilotlarning tekshiruviga ko‘ra, kamida 323 bola yashirincha qarindoshlaridan ajratilgan. Eng ko‘p bola qabul qilgan muassasalardan biri Avstriyada joylashgan SOS Children’s Villages International tashkiloti bo‘lib, ayrim sobiq xodimlar bu yerda bolalarning shaxsi o‘zgartirilgani va ular bilan aloqaga ruxsat berilmagani haqida ma’lumot bergan. Tashkilot ushbu ayblovlarni qisman rad etsa-da, bolalar taqdiri yuzasidan afsusda ekanini bildirgan. SOS rahbariyati Suriyadagi muassasalarda bolalarning noqonuniy ravishda ota-onasidan ajratilishi bo‘yicha mustaqil tekshiruv o‘tkazilishini ma’lum qilgan. Hozirda yuzlab onalar farzandlarini izlashda davom etmoqda. Ular bir muassasadan boshqasiga borib, farzandlarini topishga harakat qilmoqda. Suriyada yangi hukumat ham bu masalani o‘rganishni boshlagan, ammo resurslarning yetishmasligi sababli hali aniq natija olinmagan. Bu muammo hal etilishi uchun xalqaro hamkorlik va keng qamrovli tekshiruv zarur hisoblanadi.