Sirdaryo viloyatida tabiat muhofazasiga qarshi sodir etilayotgan jinoiy harakatlarning oldini olish maqsadida Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi tomonidan maxsus tezkor profilaktik tadbir amalga oshirildi. Tadbir doirasida davlat ekologik nazorati inspektorlari hamda huquqni muhofaza qiluvchi organlar hamkorligida Sirdaryo daryosida noqonuniy baliq ovlash bilan bog‘liq jiddiy qonunbuzarlik aniqlandi.
Reyd chog‘ida inspektorlar e’tiborini Sirdaryo daryosidan chiqib kelayotgan "Moskvich" rusumli avtomashina tortdi. Avtotransport vositasi to‘xtatilib, uning yukxonasida tekshiruv o‘tkazilganda, qonun bilan taqiqlangan bir qator buyumlar va ovlangan baliqlar aniqlandi. Tekshiruv natijasiga ko‘ra, yukxonadan quyidagilar topildi:
1 dona elektr qarmoq (elektroudochka)
1 dona rezinadan yasalgan qayiq
3 dona akkumulator
19 dona turli xildagi baliq
Aniqlanishicha, ushbu baliqlar noqonuniy ravishda ovlangan bo‘lib, ularning aksar qismi muhofaza etiladigan va ahamiyatli turlarga mansub ekani ma’lum qilindi. Ovlangan baliqlar orasida:
2 dona oq amur (ekotizimda muhim rol o‘ynaydigan tur)
7 dona oqqayroq
9 dona tovonbaliq
1 dona Qizil kitobga kiritilgan Turkiston mo‘ylovdori
Aynan Turkiston mo‘ylovdori (latincha nomi: Aspiolucius esocinus) O‘zbekiston va mintaqadagi yo‘qolib ketish xavfi ostida turgan baliq turi sifatida YUNЕSKO hamda milliy Qizil kitobda alohida muhofazaga olingan. Ushbu baliq turini ovlash nafaqat qonunbuzarlik, balki biologik xilma-xillikka qarshi jasoratsiz hujum sifatida baholanadi.
Elektr qarmog‘i orqali baliq ovlash nafaqat taqiqlangan, balki juda katta ekologik xavfga ega. Uning ta’sirida suvdagi boshqa organizmlar, jumladan suv o‘simliklari va zotdor baliqlar ham halok bo‘ladi. Bu usul suv havzalaridagi biotizimni izdan chiqarib, tabiiy muvozanatni yo‘qotishga olib kelishi mumkin.
Hisob-kitoblarga ko‘ra, mazkur noqonuniy ov natijasida hayvonot dunyosiga yetkazilgan zarar 495 million so‘mni tashkil qilgan. Bu raqam nafaqat moddiy, balki ekologiya uchun beqiyos zarar ekanini ham ko‘rsatadi.
Hozirda mazkur holat yuzasidan barcha hujjatlar tegishli huquqni muhofaza qiluvchi organlarga yuborilgan bo‘lib, jinoyat sodir etgan shaxslarga nisbatan qonun doirasida qat’iy choralar ko‘rilishi kutilmoqda. Ekologiya va tabiat muhofazasi sohasidagi mutaxassislar esa bunday holatlar ko‘payishi muhit uchun ulkan xavf tug‘dirayotganini ta’kidlamoqda.
Ekologlar aholini bunday noqonuniy ovlash turlaridan qat’iy tarzda chetlanishga, tabiat ne’matlarini avaylab, kelajak avlod uchun saqlashga chaqirmoqda.
