Davlat kompaniyasi “Uzbekneftegaz” 2025-yil sentyabr oyida past oktanli AI-80 markali benzin ishlab chiqarishni to‘liq to‘xtatishni rejalashtirmoqda. Bu haqida Upl.uz xabar berdi.
Bu strategik qadam mamlakat yonilg‘i sanoatini modernizatsiya qilish va ekologik toza standartlarga o‘tish dasturining muhim qismidir. Kompaniya matbuot xizmati ma’lumotlariga ko‘ra, 2026-yildan boshlab ichki bozor faqat AI-92 va AI-95 yuqori oktanli benzinlari bilan ta’minlanadi.
2025-yil uchun ishlab chiqarish rejasi doirasida Buxoro neftni qayta ishlash zavodi taxminan 1,03 million tonna avtomobil yoqilg‘isi ishlab chiqaradi. Shundan 487 ming tonnasi AI-80 benzinidan sentyabrgacha ishlab chiqariladi.
Sentyabrdan boshlab zavod ishlab chiqarish liniyalari to‘liq AI-92+ benziniga o‘tkaziladi va oyiga taxminan 90 ming tonna mahsulot chiqariladi. 2025-yil oxirigacha AI-80 benzini zaxiralari to‘liq tugaydi va 2026-yil boshidan faqat yuqori oktanli benzinlar sotuvga chiqariladi.
Ushbu o‘zgarish Prezident topshirig‘i asosida amalga oshirilmoqda, u sifatli va arzon yoqilg‘i ta’minlash uchun AI-80 benzini ishlab chiqarishni cheklashni ko‘zda tutadi. Buxoro neftni qayta ishlash zavodining modernizatsiyasi ikki yildan ortiq davom etadi va xalqaro hamkorlar tomonidan qo‘llab-quvvatlanmoqda.
2024-yil fevral oyida Xitoyning China National Petroleum Corporation (CNPC) kompaniyasi bilan investitsiya shartnomasi imzolandi. Shundan so‘ng, aprel oyida Fransiyaning Axens kompaniyasi bilan ilg‘or texnologiyalar bo‘yicha shartnoma tuzildi.
Axens bilan Fast-Track rejimida olib borilayotgan loyiha 2025-yilga borib AI-92 va AI-95 benzinlarini 60% va 40% nisbatda ishlab chiqarishni tashkil etadi. Yillik ishlab chiqarish hajmi 1 million tonnaga yetib, Euro-5 ekologik standartlariga javob beradi.
“Uzbekneftegaz” sobiq bosh o‘rinbosari Odil Temirov bergan ma’lumotga ko‘ra, AI-80 benzinidan voz kechish ishlari zavodning umumiy modernizatsiyasidan alohida olib borilmoqda. Axens kompaniyasi asosiy loyihani sentyabrga qadar yakunlashi kutilmoqda.
Shu bilan bir vaqtda CNPC bo‘limi bilan tayyorgarlik ishlari davom etmoqda. AI-80 benzini ishlab chiqarishni to‘liq to‘xtatish 2025-yil boshidan boshlanadi.
Avval zavod mahsulotining 85 foizi AI-80 ga to‘g‘ri kelgan bo‘lsa, 2024-yil noyabrdan boshlab yuqori oktanli benzinlarga o‘tish tezlashdi. Bozorni yangi sharoitlarga tayyorlash maqsadida “Uzbekneftegaz” 2023-yil oktabridan boshlab AI-92 benzinini tovar-xomashyo birjasida sotuvga qo‘yib, uning narxini bosqichma-bosqich pasaytirish strategiyasini amalga oshirmoqda.
Benzin markalari oktan sonini bildiradi, bu yoqilg‘ining detonasiyaga chidamliligini ko‘rsatadi. Oktan soni qancha yuqori bo‘lsa, yoqilg‘i shunchalik siqilish paytida o‘z-o‘zidan yonishdan himoyalangan bo‘ladi.
Bu esa kuchli va samarali dvigatellar uchun muhimdir.
