AQSH prezidenti Donald Tramp xalqaro maydondagi navbatdagi asosiy muammo Eron yadro dasturi bo‘lishi mumkinligini ta’kidladi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Eron yadro quroliga ega bo‘lishiga yo‘l qo‘yib bo‘lmaydi va bu masala kelgusi siyosiy muhokamalarning markaziy mavzusiga aylanadi.
Tramp: "Eronni qiziqarli kunlar kutmoqda"
Oq uyda jurnalistlar bilan uchrashuv davomida Tramp Eron masalasi juda tez orada xalqaro maydonda eng qaynoq nuqtaga aylanishini aytdi.
"Oldinda qiziqarli kunlar kutmoqda. Eron haqida gap ketganda, biz oxirgi manzilga yetib keldik. Ular yadro quroliga ega bo‘lishiga yo‘l qo‘yib bo‘lmaydi," — dedi u.
Shu bilan birga, Tramp bu masala tinch yo‘l bilan hal etilishiga umid qilib, hozircha aniq harakatlar haqida ma’lumot bermagan.
"Men tinchlik kelishuvini afzal ko‘raman. Lekin, boshqa variant muammoni hal qiladi. Eron bilan qanday yo‘l tutish borasida tez orada nimadir sodir bo‘ladi," — deya qo‘shimcha qildi prezident.
Eron va AQSH o‘rtasidagi keskinlik
Tramp ma’muriyati AQSHning Eronga nisbatan siyosatida bir necha bor keskin pozitsiyani e’lon qilgan. 2020 yilda Tehronga qarshi qattiq iqtisodiy sanksiyalar joriy qilingan va Eron yadro dasturi qaytadan tahdidli darajaga chiqqani haqida bayonotlar berilgan edi.
Shuningdek, Eron va Isroil o‘rtasidagi keskinlik va AQSHning Isroilga qo‘llovi ham Eron masalasini xalqaro maydondagi eng jiddiy mojarolardan biriga aylantiradi.
Eronga nisbatan ehtimoliy ssenariylar
Tahlilchilar Trampning bayonotlaridan kelib chiqib, AQSH Eronga nisbatan bir necha turdagi ssenariylarni amalga oshirishi mumkinligini taxmin qilmoqda:
Tinchlik muzokaralari — AQSH va Yevropa davlatlari Eron bilan diplomatik muloqot o‘tkazib, uni yadro dasturidan voz kechishga ko‘ndirishga harakat qilishi mumkin.
Sanksiyalar va iqtisodiy bosim — Vashington Eronga nisbatan yangi sanksiyalar joriy qilishi va iqtisodiy cheklovlarni kuchaytirishi ehtimoli bor.
Harbiy mojaro ehtimoli — Agar Eron yadro qurolini rivojlantirishni davom ettirsa, AQSH va Isroil harbiy choralar ko‘rishi mumkin.
Donald Trampning Eron haqidagi bayonoti xalqaro siyosatda yangi keskinliklar boshlanishi mumkinligini anglatadi. Eron yadro dasturi, AQSH va Isroil pozitsiyalari, shuningdek, Yevropa davlatlarining bu jarayondagi ishtiroki kelgusi haftalarda xalqaro maydonda asosiy siyosiy mavzulardan biri bo‘lib qolishi kutilmoqda.
