
Yaponiyalik olimlar semizlik va qandli diabetni davolashda yangi davrni boshlashi mumkin bo‘lgan muhim kashfiyotga erishdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Osaka universiteti mutaxassislari oddiy vazn yo‘qotish dorilari va muntazam ukollardan farqli ravishda, bir marta amalga oshiriladigan gen terapiyasi usulini taklif qildi. Ushbu usulda zararli mutatsiyalarni yo‘q qilish o‘rniga, organizmga maxsus gen kiritiladi.
Bu gen GLP-1 gormonini o‘rnini bosuvchi eksenatid moddasini ishlab chiqarishni ta’minlaydi. Shu bilan birga, hozirda eksenatid dorilar muntazam ukol shaklida qabul qilinadi, bu esa bemorlar uchun noqulaylik tug‘diradi.
Tadqiqot rahbari Keyichiro Suzuki ta’kidlaganidek, yangi yondashuv gen terapiyasi va biologik preparatlarning afzalliklarini birlashtirib, organizmni uzoq muddat foydali modda ishlab chiqarishga moslashtiradi. Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatdiki, zarur gen kiritilgach, hujayralar bir necha oy davomida o‘z-o‘zidan kerakli modda ishlab chiqarishni davom ettiradi.
Bu esa doimiy ukollarning zaruratini yo‘q qiladi. Sinovlarda gen kiritilgan sichqonlarda eksenatid moddasining qonda barqaror va uzluksiz saqlangani kuzatildi.
Natijada sichqonlar kamroq ovqat iste’mol qilib, vazn ortishi sekinlashdi va qondagi glyukoza darajasi yaxshilandi. Shuningdek, hech qanday noxush ta’sirlar aniqlanmadi.
Olimlar bu usul nafaqat semizlik, balki 2-tur qandli diabet va boshqa surunkali kasalliklarni davolashda ham samarali bo‘lishi mumkinligini ta’kidlashmoqda. Agar yangi tadqiqotlar natijalari tasdiqlansa, bitta gen terapiyasi usuli bemorlarni doimiy ukollardan ozod qilib, ularning hayot sifatini sezilarli darajada yaxshilashi mumkin.
Kelajakda bu texnologiya asosida doimiy ta’sir ko‘rsatadigan va muntazam ukollarning o‘rnini bosadigan yangi dori vositalari ishlab chiqilishi kutilmoqda. Ushbu yutuq diabet va semizlik epidemiyasini kamaytirishda muhim rol o‘ynashi mumkin.
Yapon olimlari boshlagan ushbu ilmiy inqilob butun dunyo tibbiyotiga yangi istiqbollar ochmoqda.