O‘zbekistonda ikki yilda 3 mingga yaqin mikro GESlar quriladi

O‘zbekiston aholisi va iqtisodiyoti ortib borayotgan elektr energiyasi talabini barqaror qondirish uchun energetika tarmog‘ida keng qamrovli islohotlar amalga oshirilmoqda. Bu haqda Prezidentga taqdim etilgan yangi axborotda batafsil ma’lumot berildi.

Elektr energiyasi iste’moli 5 yilda 30% ga oshdi
So‘nggi besh yilda O‘zbekistonda elektr energiyasi ishlab chiqarish 81,5 milliard kVt/soatga yetdi — bu 30 foizlik o‘sish demakdir.
Shu bilan birga, hisob-kitoblarga ko‘ra, 2035 yilga qadar elektr energiyasiga talab 121 milliard kVt/soatgacha oshishi kutilyapti.

Bu raqamlar energetika siyosatini uzoqni o‘ylab shakllantirish zarurligini ko‘rsatmoqda. Shu bois, barcha yo‘nalishlarda – an’anaviy va “yashil” manbalarda muvozanatli rivojlanish zarur.

“Yashil energiya” – strategik yo‘nalish
Prezident tomonidan belgilangan maqsad:
2030 yilga borib elektr energiyasida qayta tiklanuvchi manbalar ulushini 54 foizga yetkazish.

Bu yo‘lda asosiy e’tibor quyidagilarga qaratilmoqda:
- Suv energiyasi (GES, mikro GESlar).
- Shamol va quyosh elektr stansiyalari.
- Atom energetikasi.

2 983 ta mikro GES: katta natija, kichik format
2025–2026 yillarda:
- 2 983 ta mikro GES quriladi.
- Umumiy quvvat: 167 megavatt.
- 500 mln kVt/soat toza energiya ishlab chiqariladi.
- 151 mln m³ tabiiy gaz tejaladi.
- 1 200 nafar kishi qurilishda, 520 nafar doimiy ish o‘rnida ishlaydi.

Faqat 2024 yilning o‘zida:
- 1 185 ta mikro GES qurilishi rejalashtirilgan.
- Ularning aksariyati xususiy tadbirkorlar tomonidan amalga oshiriladi.

Atom energetikasi: xavfsiz va barqaror kelajak sari
Yangi energetik manba sifatida kichik quvvatli atom stansiyasi qurish loyihasi ustida ish olib borilmoqda.

Har bir bosqich — loyihalashtirishdan to qurilishgacha — Xalqaro atom energiyasi agentligi (MAGATE) nazorati ostida amalga oshiriladi.

Shuningdek:
- Eng ilg‘or texnologiyalar va xavfsizlik standartlari joriy etiladi.
- Maxsus mutaxassislar tayyorlash va texnologiya transferi masalalari ko‘rib chiqilmoqda.

Elektr ta’minotida samaradorlik va ishonch muhim
Prezident barcha rejalarni ana shu mas'uliyat asosida baholashni talab qildi:

- Infratuzilmalarni o‘z vaqtida ishga tushirish.
- Iqtisodiyot va aholini uzluksiz elektr bilan ta’minlash.
- Ish o‘rinlari yaratish va investitsiya muhitini yaxshilash.

Siz nima deb o‘ylaysiz: atom va “yashil energiya” manbalari mamlakat uchun qay darajada strategik ahamiyatga ega?