AQSH tarixida birinchi marta sun’iy intellekt (SI) o‘lgan shaxsga o‘z qotiliga hukm o‘qilishi chog‘ida sudda «so‘zlash» imkonini berdi. Arizonada 2021 yilda yo‘l-transport hodisasi oqibatida yuzaga kelgan janjalda otib o‘ldirilgan Kristofer Pelki oilasi uning nomidan videomurojaat yaratish uchun sun’iy intellektdan foydalandi.
Tashabbus Kristoferning singlisi Steysi Uels tomonidan ilgari surildi, u eri va dugonasi (ikkalasi ham sun’iy intellekt bo‘yicha mutaxassis) bilan birgalikda videoni tayyorladi.
Murojaatda Pelki o‘z qotili Gabriel Xorkasitasni kechirganini ma’lum qildi.
«Meni otib o‘ldirgan Gabriel Xorkasitas bu qilmishidan chuqur afsusda, balki boshqa hayotda biz do‘st bo‘lishimiz mumkin edi. Men kechirimli bo‘lishga va kechirimli Xudoga ishonaman. Har doim ishonganman va hozir ham ishonaman», dedi Pelki sun’iy intellekt yordamida.
Ta’kidlanishicha, sudya Todd Lang videodan ta’sirlanib, Xorkasitasni qotillik uchun 10,5 yil qamoq jazosiga hukm qildi, bu esa prokuratura talab qilgan 9,5 yildan ko‘proq edi.
Arizona Oliy sudi bosh sudyasi Enn Skott Timmer SI «adliya tizimida katta samaradorlikni yaratish va yuridik ma’lumotga ega bo‘lmaganlarga o‘z ishini yaxshiroq ifodalashda» yordam berish uchun salohiyatga ega ekanligini ta’kidladi.
Biroq, SI noto‘g‘ri ishlatilsa, adolatga to‘sqinlik qilishi yoki hatto o‘zgartirishi ham mumkinligini aytdi.
«Eng yaxshi yondashuv - muvozanatli yondashuv. Shu munosabat bilan sud sun’iy intellektdan foydalanishni o‘rganish va undan qanday yaxshi foydalanish bo‘yicha tavsiyalar berish uchun sun’iy intellekt qo‘mitasini tuzdi... Sun’iy intellektdan foydalanadiganlar, jumladan sudlar ham qarorlarning to‘g‘riligi uchun javobgardir», dedi u.
Foto: Videodan kadr
