Tramp Ukrainaga harbiy yordamni to‘xtatish haqida buyruq berdi

AQSH prezidenti Donald Tramp Ukraina hukumati tinchlik yo‘lida jiddiy qadam tashlamas ekan, Kiyevga harbiy yordamni muzlatishga qaror qildi. Oq uy rasmiylarining ta’kidlashicha, bu qaror Ukraina mojarosini hal etish uchun qabul qilingan.

"Prezident tinchlik tarafdori ekanini ochiq aytdi. Biz hamkorlarimiz ham shu maqsad sari sodiq bo‘lishlarini xohlaymiz. Shuning uchun yordamimizni vaqtinchalik to‘xtatib, bu qaror muammoni hal qilishga qanday ta’sir qilishini kuzatamiz", – dedi Oq uy vakili.

Yordam to‘liq to‘xtatildimi?

Fox News telekanali manbalariga ko‘ra, bu qaror doimiy emas, balki vaqtinchalik "pauza" hisoblanadi. AQSH prezidenti bu qarorni qabul qilishdan oldin davlat kotibi Marko Rubio va mudofaa vaziri Pit Xegset bilan maslahatlashgan.

Biroq, Bloomberg agentligi xabar berishicha, bu cheklov Ukrainaga yetkazilishi kutilayotgan barcha Amerika qurollariga ta’sir qiladi. Bu jumladan, Polsha orqali tranzitni kutayotgan qurollarni ham o‘z ichiga oladi.

WSJ: Qaror 3 mart kuni muhokama qilingan

Wall Street Journal (WSJ) nashrining ma’lumotlariga ko‘ra, 3 mart kuni Tramp ma’muriyati Ukrainaga yangi qurol yetkazib berishni moliyalashtirishni to‘xtatish va mavjud ta’minotni muzlatish imkoniyatini muhokama qilgan.

AQSH rasmiylari Ukrainaga harbiy yordam to‘xtatilishi Kiyev uchun jiddiy muammolar keltirib chiqarishi mumkinligini ta’kidlamoqda. Bu qaror Ukraina qo‘shinlarining Rossiya hujumlariga qarshi mudofaasini kuchsizlantirishi mumkin.

WSJ manbalariga ko‘ra:
? AQSH davlat kotibi Marko Rubio avvalroq Ukrainaga harbiy yuklarni yetkazish uchun maxsus farmonni imzolagandi.
? Biroq Davlat departamentining yuqori martabali rasmiysi Piter Marokko bu yordamni Pentagon orqali yuborish uchun zarur bo‘lgan rasmiy xatni taqdim etmagan.

WSJ taxminlariga ko‘ra, bu qaror Ukraina mudofaasi uchun jiddiy xavf tug‘dirishi mumkin. Unga ko‘ra, agar yangi yordam kelmasa, Ukraina o‘zini 2025 yilning o‘rtalariga qadar himoya qila olishi mumkin.

Amerika Ukrainaga qancha yordam berdi?

Kil jahon iqtisodiyoti instituti (IfW) ma’lumotlariga ko‘ra, AQSH 2022 yildan beri Ukrainaga 114,2 milliard dollarlik yordam bergan.

? 2022 yil fevraldan 2024 yilga qadar AQSHning Ukrainaga harbiy yordami 65,9 milliard dollarga yetgan.
? Bu Ukrainaga berilgan eng yirik harbiy qo‘llab-quvvatlash hisoblanadi.
? Biroq, Trampning aytishicha, Ukrainaga o‘tkazilgan mablag‘lar 300-350 milliard dollardan ko‘proq bo‘lishi mumkin.

Qaror nega muhim?

Tramp va Zelenskiy o‘rtasidagi muzokaralar va Oq uyda yuzaga kelgan mojaro ortidan bu kabi qaror qabul qilingani Kiyevga qurol yetkazib berish jarayoniga katta ta’sir ko‘rsatishi mumkin.

Bu bilan Tramp Ukraina tinchlik yo‘lida jiddiy qadam tashlamas ekan, AQSH o‘z harbiy yordamini davom ettirmasligini anglatmoqda. Endi esa, Yevropa va boshqa xalqaro hamkorlarning Ukrainaga ko‘rsatayotgan yordamlari jiddiy sinovdan o‘tishi mumkin.

Bu qaror Ukraina va Rossiya o‘rtasidagi mojaroning kelajagiga qanday ta’sir ko‘rsatishi hali noaniq. Biroq, Tramp ma’muriyatining bu pozitsiyasi Vashingtonning Ukrainaga nisbatan siyosatini jiddiy o‘zgartirayotganini ko‘rsatmoqda.