Yangiliklar

Uchtepa tumanlararo fuqarolik sudi mualliflik huquqlarining buzilishi bo‘yicha ish bo‘yicha qaror qabul qildi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Javobgar sifatida ijrochi Batir Qodirov qatnashdi. Sud hukmiga ko‘ra, san’atkor shoir Shamsiddin Sadoyiga uning asarlaridan ruxsatsiz foydalangani uchun katta miqdorda tovon puli to‘lashi lozim. Umumiy undirilgan summa 132 million so‘mni tashkil etadi. Bu haqda Axborot va intellektual mulkni himoya qilish boshqarmasi Matbuot xizmati xabar berdi. Shoir Shamsiddin Turaev, ijodiy taxallusi Sadoyiyning da’vo arizasi 2025 yil iyun oyida sudga kelib tushdi. U o‘z murojaatida intellektual mulkidan noqonuniy foydalanishni to‘xtatishni hamda moddiy va ma’naviy zarar uchun kompensatsiya talab qildi. Sud ish hujjatlarini ko‘rib chiqib, javobgardan 112,5 million so‘m moddiy zarar uchun to‘lov, shuningdek, 20 million so‘m ma’naviy zarar uchun kompensatsiya undirishga qaror qildi. Bu kompensatsiya 300 bazaviy hisoblash miqdoriga teng. Moliyaviy jarimalardan tashqari, Batir Qodirovga sud tomonidan taqiq joriy etildi. U uchta qo‘shiqni — «Davlating borida», «Omonat» va «Tingla do‘stim» asarlarini ijro etishni va tarqatishni darhol to‘xtatishi lozim. Ushbu cheklovlar davlat va nodavlat televideniye va radiokanallaridagi efirlar, ijtimoiy tarmoqlar hamda striming platformalarida joylashtirish va boshqa barcha ommaviy namoyish shakllariga taalluqlidir. Batir Qodirov uchun bu intellektual mulkdan noqonuniy foydalanish bo‘yicha sud jarayonlaridagi uchinchi holatdir. Bu holat san’atkor uchun salbiy amaliyot sifatida qayd etilmoqda. Oldinroq u shoir Shohruh Abduvahidovning shikoyati asosida ham asarlarni muallif roziligisiz qo‘llagani uchun javobgarlikka tortilgan va jarima to‘lagan. Bundan tashqari, avvalgi bir holatda ham u shu modda bo‘yicha 1,8 million so‘m jarimaga tortilganligi ma’lum.

Onlayn platforma Kinopoisk «Kruṭaya peremena» serialining ikkinchi mavsumini ishlab chiqarishni e’lon qildi va loyihaning birinchi teaser-treylerini taqdim etdi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Berilgan ma’lumotlarga ko‘ra, syujetning asosiy joyi O‘zbekiston bo‘ladi, chunki bosh qahramon xizmat vazifasidan kelib chiqib ushbu mamlakatga yo‘naltiriladi. Loyiha rejissyori va showraneri birinchi mavsumda ham ishlagan Karen Oganesyan bo‘lib qoladi. Markaziy qahramon, rus tili va adabiyotidan maktab o‘qituvchisi Andrey Larionov, aktyor Nikita Yefremov tomonidan ijro etiladi. U yangi lavozimga tayinlanadi va rus-uzbek qo‘shma ta’lim muassasasini ishga tushirishni nazorat qiladi. Uning vazifalariga nafaqat dars o‘qitish, balki mahalliy o‘qituvchilarning rus tilini bilish darajasini va kasbiy malakasini baholash ham kiradi. Asosiy rol ijrochisi Nikita Yefremov matbuotga bergan intervyusida yangi syujet chizig‘ining madaniy jihatiga e’tibor qaratdi. U shunday dedi: «Bu hikoya O‘zbekistonda ochilayotgan rus-uzbek maktabi haqida. Bu yerda barcha o‘qituvchilar rus tilini bilishi shart. Mening qahramonim u yerga ularning kasbiy malakasini tekshirish uchun yuboriladi va u nafaqat hazilomuz vaziyatlarga, balki Sharqning o‘ziga xosliklariga ham duch keladi». Aktyor ta’kidlashicha, uning qahramoni yangi va notanish muhitga chuqur kirib boradi. Loyihaning aktyorlar tarkibiga yangi yuzlar qo‘shiladi. Xususan, O‘zbekistonda qurilayotgan maktab direktori rolini Ivan Dobronravov ijro etishi tasdiqlandi. Bu esa aktyorlar tarkibini kengaytirib, hikoyaga yangi muhim shaxsni kiritadi. Davomini yaratish qarori birinchi mavsumning katta tijoriy muvaffaqiyatidan so‘ng qabul qilindi. Birinchi mavsum 2023-yil sentyabrda tomoshabinlarga taqdim etilgan va tezda katta qiziqish uyg‘otgan. Platformada uning umumiy ko‘rilishlari 20 milliondan oshdi. Ikkinchi mavsumning premyerasi 2025-yil kuziga rejalashtirilgan bo‘lib, voqealar Markaziy Osiyoda sodir bo‘ladi.

Rossiyalik aktyor, ssenariy muallifi va jamoat arbobi Ivan Oxlobyustin 22 iyulda 59 yoshga to‘ladi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Uning hayoti murakkab va qarama-qarshi holatlardan tashkil topgan mozaika singari. Uning hayot yo‘li pravoslav cherkovi altaridan tortib, kassabop kinolarning suratga olish maydonchalarigacha cho‘zilgan bo‘lib, batafsil tahlilga loyiqdir. Oxlobyustinning faoliyati nafaqat shaxsiy o‘zgarishlarni, balki so‘nggi uch o‘n yillikdagi Rossiya madaniy va ijtimoiy hayotidagi ayrim tendensiyalarni ham aks ettiradi. Ivan Oxlobyustin o‘zining noyob sharoitlarda shakllangan shaxsiyati bilan ajralib turadi. U Tul viloyatida tug‘ilgan. Uning otasi, harbiy vrach Ivan Ivanovich Oxlobyustin 62 yoshda edi, onasi esa talaba Albina Belyaeva bo‘lib, faqat 19 yoshda edi. Bu yosh farqi oilaning ajralishiga sabab bo‘lgan bo‘lsa-da, farzand dunyoga kelishi ikkala tomonning ham istagi edi. Otasi Ivanni tibbiyot an’analarini davom ettiruvchi sifatida ko‘rgan. Ota-ona ajrashgach va onasi qayta turmushga chiqqach, yosh Ivan onasining onasining parvarishiga topshirilgan. Buvining tarbiyasi qat’iy bo‘lib, jismoniy jazolar, shu jumladan kamar bilan jazolash, samarali ta’lim usuli sifatida qabul qilingan. Bu tajriba uning murakkab va ko‘pincha norasmiy xulq-atvoriga ta’sir ko‘rsatgan bo‘lishi mumkin. Ivan kinoga bog‘lanishga bolaligidan qaror qilgan. Bu qarorga katalizator bo‘lgan film – Mark Zakharovning “Oddiy mo‘jiza” asari bo‘lgan. U Butunittifoq davlat kinoinstitutiga (VGIK) kirish uchun topshiriq berishda o‘zining noodatiy yondashuvini namoyish qilgan. Qabul komissiyasining uni hayratga solish so‘roviga u qat’iy rad javobini bergan va o‘z maqsadini milliy kinoni tubdan o‘zgartirish deb bildirish bilan ajralib turgan. Bu taktika kutilmagan natija berdi va dastlab rad etilgan bo‘lsa-da, uni kursga qabul qilishdi. Birinchi katta roli 1991 yilda “Noga” harbiy dramasida bo‘lib, u o‘zini obrazlardan aniq ajratishga intilgan. U rol uchun Ivan Chuzhoy taxallusidan foydalangan, chunki uning qahramoni o‘z joniga qasd qilish bilan tugaydigan hayot yo‘lini aks ettirgan, bu esa aktyorning qarashlariga mos kelmagan. Uning shaxsiy hayoti esa uzoq yillar davomida barqaror bo‘lib, u 30 yil davomida aktrisa Oksana Arbozova bilan turmush qurgan. Ular VGIKda o‘qish paytida tanishishgan. Ularning munosabatlari ba’zi qiyinchiliklarga duch kelgan, jumladan, Oksananing ota-onasi faoliyati va xulqini tanqid qilgan. Mashhur voqealardan biri – Oxlobyustin Oksanaga uylanish taklifi qilganida uning samimiyligiga shubha qilgan keliniga ko‘rsatish uchun o‘z ko‘kragiga jarohat yetkazganidir. 2001 yilda Oxlobyustin kutilmagan tarzda Rossiya pravoslav cherkovi Toshkent eparkhiyasida ruhoniylikka qabul qilindi. Uning rafiqasi Oksana esa matushka Kseniya nomini oldi. Bir necha yil davomida u Moskva cherkovlarida xizmat qilgan. Biroq katta oilani moddiy ta’minlash zaruriyati tufayli (ularning oltita farzandi bor: ikki o‘g‘il – Vasiliy va Savva, to‘rt qiz – Anfisa, Yevdokiya, Varvara va Ioanna) u vaqtincha ruhoniylikdan chetlatishni so‘radi. Ruxsat olgach, u yana aktyorlik faoliyatini davom ettirdi. Bu qaror ijtimoiy muhitda aralash fikrlar uyg‘otdi. Bundan tashqari, uning parvarishida 50 dan ortiq vasiylik farzandlar ham bor, ulardan biri Artur Smolyaninovdir. Keng auditoriya uchun u “Interny” sitkomidagi terapevtik bo‘lim boshlig‘i Andrey Bykov roli bilan tanilgan. Shuningdek, uning filmografiyasida turli janrlardagi ko‘plab asarlar mavjud. Masalan, “Xolop” komediyasida u psixolog Lev Arnoldovich rolida, “Polyarny” jinoyat serialida esa shimoliy shaharni boshqaruvchi Bolt obrazida namoyon bo‘lgan. 2007 yildagi “Zagovor

O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi «Ovoz» loyihasi tashkilotchisi MChJ «Talent Show» kompaniyasiga mualliflik huquqlari buzilishi bo‘yicha rasmiy ogohlantirish berdi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Bu holat xalq artisti Sherali Juraevga tegishli «Qora ko‘zli sanamjon» qo‘shig‘ining ruxsatsiz ishlatilishi bilan bog‘liq. Tekshiruv jarayonida ushbu qo‘shiq fonogrammasi «The Voice of Uzbekistan» nomli rasmiy YouTube-kanalida ommaviy foydalanishga qo‘yilgani aniqlangan, ammo mualliflik huquqlarining egalaridan yoki ularning vakillaridan ruxsat olinmaganligi ma’lum bo‘ldi. «Talent Show» rahbariyati vaziyatga tezkorlik bilan munosabat bildirib, qonunbuzarlikni tekshiruv yakunlanishidan oldin bartaraf etdi. Shuning uchun Adliya vazirligi qat’iy choralar ko‘rish o‘rniga faqat rasmiy ogohlantirish berishga qaror qildi. Shu bilan birga, vazirlik mediada faoliyat yuritayotgan barcha sub’ektlarga mualliflik huquqlariga rioya qilish zarurligini eslatdi. Amaldagi qonunchilik, xususan «Mualliflik huquqi va unga doir huquqlar to‘g‘risida»gi qonun asosida, bunday huquqbuzarliklar uchun 20 dan 1000 bazaviy hisoblash miqdorigacha jarima belgilanishi mumkin. Adliya vazirligi telekanallar, radiokanallar va boshqa kontent foydalanuvchilarini qonun talablariga qat’iy amal qilishga chaqiradi. Mualliflik huquqlari buzilishi holatlari yuzasidan shikoyat va murojaatlar uchun «1008» ishonch telefoni faoliyat yuritadi, shuningdek [email protected] elektron manzili orqali ham murojaat qilish mumkin. O‘zbekiston qonunchiligiga muvofiq, mualliflik huquqi, ism huquqi va muallifning obro‘sini himoya qilish huquqi asrlar davomida, hatto asar ommaviy mulkka aylanganidan keyin ham saqlanib qoladi. Bu huquqlar muallifning ijodiy merosini himoya qilishda muhim ahamiyatga ega.

Ijtimoiy tarmoqlarda o‘zbek ayolining boshida qovun ushlab raqsga tushgan videosi keng tarqaldi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Ushbu video qisqa vaqt ichida minglab tomosha yig‘ib, foydalanuvchilar orasida katta qiziqish uyg‘otdi. Ko‘pchilik ayolning bu mahoratiga hayrat bildirdi. Tarixan ayollar boshlarida og‘ir yuklarni ko‘tarish ko‘nikmasiga ega bo‘lgan. Biroq bugungi kunda bu ko‘nikma deyarli unutilgan va ko‘pchilik uchun noodatiy hisoblanadi. Ushbu holat odamlarning e’tiborini tortmoqda va qadimiy an’analar haqida o‘ylashga undamoqda. Shuningdek, bunday mahorat ayollarning kuchi va chidamliligining belgisi sifatida qadrlanadi. Ijtimoiy tarmoqlarda tarqalgan videolar orqali qadimiy madaniyat va ko‘nikmalar haqida yangi avlodga ma’lumot yetkazilmoqda. Bu esa o‘z navbatida milliy qadriyatlarni saqlash va rivojlantirishga xizmat qiladi. Natijada, bunday videolar jamiyatda qadriyatlar va an’analar haqida munozaralarni faollashtiradi.

Toshkent shahrida buyuk rus shoiri Sergey Yeseninning haykali o‘rnatilishi masalasi faol muhokama qilinmoqda. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Bu haqda TASS agentligiga Sergey Bezrukov ma’lum qildi. U Yesenin rolini ijro etgan mashhur aktyor sifatida tanilgan. Uning so‘zlariga ko‘ra, joy tanlashda qiyinchiliklar bo‘lishiga qaramay, muzokaralar ilg‘or bosqichda davom etmoqda va loyiha uchun homiylar topilgan. Tez orada haykal tantanali ravishda o‘rnatilishiga umid bildirilmoqda. Aktyor sobiq Sovet Ittifoqi hududida Sergey Yeseninning xotirasini asrashga chuqur qiziqish bildirgan. Toshkentda allaqachon Sergey Yeseninning ajoyib muzeyi mavjudligi ta’kidlangan. U shuningdek, bunday muzeylar va haykallar faoliyat yuritib, rivojlanib borayotganidan mamnuniyatini bildirib o‘tdi. Sergey Bezrukov aktyorlik faoliyatini 1994 yilda boshlagan, 2014 yildan beri Moskva gubernator teatrining badiiy rahbari hisoblanadi. U 70 dan ortiq film va seriallarda rol o‘ynagan hamda 2008 yildan Rossiya xalq artisti unvoniga ega. 2022 yildan boshlab Bezrukov VGIKnin o‘qituvchisi sifatida o‘z tajribasini o‘rtoqlashmoqda.

Garry Potter olamining keng qamrovli va batafsil mifologiyasi doirasida bir qator elementlar ilmiy tahlillar va muxlislar orasida munozaralarga sabab bo‘lmoqda. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Shulardan biri — «Mafkurali maxluqotlar kitobi», o‘quv qo‘llanmasi bo‘lib, o‘zining agressiv xatti-harakatlari va zanjir bilan ushlab turilishi talab qilinishi bilan ajralib turadi. Shu bilan birga, ushbu kitob 13 yoshli talabalar uchun Hogvarts maktabining rasmiy o‘quv dasturiga kiritilgan. So‘nggi ekspert fikrlariga ko‘ra, bu hodisa tasodif emas, balki puxta o‘ylangan pedagogik vosita sifatida izohlanmoqda. Garry Potter asarlari seriyasi yuqori darajada ishlab chiqilgan bo‘lsa-da, unda ba’zi nazariy bo‘shliqlar mavjud bo‘lib, ular hanuzgacha to‘liq rasmiy tushuntirishga ega emas. «Mafkurali maxluqotlar kitobi» aynan shunday o‘rinlardan birini egallaydi. Kitobning agressiv tabiati uning xavfli qo‘llanilishi mumkinligini ko‘rsatadi va uning kelib chiqishi hamda ta’lim jarayonidagi haqiqiy maqsadi haqida savollar tug‘diradi. Ushbu kitobning paydo bo‘lishi «Garry Potter va Azkaban mahbus» asarida ko‘plab tahlilchilar tomonidan franchayzaning mavzusi kattalashib, qorong‘u tus olgan davrining belgisi sifatida qabul qilinadi. «Mafkurali maxluqotlar kitobi» maxluqotlarga g‘amxo‘rlik qilish bo‘yicha o‘quv qo‘llanma bo‘lib, o‘ziga xos xarakterga ega. U tezda seriyaning eng taniqli ramzlaridan biriga aylangan, oltin snitch yoki Voldemortning qismalari kabi ob’ektlar bilan bir qatorda e’tirof etilgan. Birinchi qarashda kitob J.K. Rouling yaratgan sehrli dunyoning noodatiy hayot tarzining bir qismi sifatida ko‘riladi. Kitob do‘konida «Florish va Blotts» nusxalari maxsus panjara ichida saqlanadi, bu uning xavfini ta’kidlaydi. Garri Potterning kitob bilan kurashishi komedik vaziyat tug‘diradi, ammo Hagrid tomonidan berilgan oddiy ko‘rsatma — kitobni qirrasi bo‘ylab silash — uni itoatkor qiladi. Ichida murakkab sehrli mavjudotlar, masalan, mantikorlar va sfinkslar haqida ma’lumotlar mavjud bo‘lib, u uchinchi kurs dasturining eng boy ma’lumotli matnlaridan biridir. Adabiy manbada muallif ko‘rsatilmagan bo‘lsa-da, kinofilmda mualliflik Eduardus Lima nomiga berilgan. Bu ism haqiqiy shaxsga — kinofilmlardagi ko‘plab rekvizitlar vizual uslubini yaratgan grafik dizayner Eduardo Limaga ishora qiladi. Kitob asosiy hikoyadan ancha oldin, kamida 1927 yildan mavjud bo‘lib, «Fantastik maxluqotlar: Dambldorning sirlari» filmida tuzoq element sifatida ko‘rsatilgan. «Azqaban mahbusi» ekranizatsiyasida tasvirlangan kitob tashqi ko‘rinishi sochli foliant bo‘lib, unda o‘rgimchak ko‘zlari va chayqovchi jag‘lar mavjud. Ushbu obraz franchayzaning tijoriy tizimining ajralmas qismiga aylangan, jumladan Universal Studios mavzuli parklarida uning esdalik nusxalari sotiladi. Shunga qaramay, kitobning maktabda qo‘llanilishiga jiddiy savollar tug‘iladi. Rasmiy izohda Hagrid buni «qiziqarli» deb hisoblagani aytiladi, ammo bu dalil yetarli emas, ayniqsa kitobning filmda Nevill Longbotomga hujum qilishi kabi voqealar fonida. Kitobning kelib chiqishi bo‘yicha bir nechta taxminlar mavjud. Kitobning xatti-harakati sehrli dunyoda yagona emas. Masalan, Tom Riddlning kundaligi kabi boshqa sehrlangan yoki qisman ongga ega matnlar ham bor. Ammo «Mafkurali maxluqotlar kitobi» ommaviy ishlab chiqarilgan va ochiq sotiladigan mahsulot bo‘lib, u xavfli va ruxsat etilgan artefaktlar orasida o‘rinda turadi. Bir nazariyaga ko‘ra, kitob — hayot taqlid qiluvchi sehrlangan jismdir. Xuddi oltin snitch kabi, uning harakati noyob snidget qushining xatti-harakatlarini taqlid qiladi. Boshqa, qorong‘iroq nazariya esa kitob jonli mavjudotning kuch bilan o‘zgartirilishi natijasi bo‘lishi mumkinligini bildiradi. MakGonagall professorining darslari shunday jarayonlarning imkon

Osmoniy tarixida Xyurrem-sulton, Sulaymon Buyukning rafiqasi, ko‘plab bahs-munozaralarning markazida turadi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Uning merosi bilan bog‘liq murakkablikni ko‘rsatadigan eng muhim voqealardan biri taxt vorisi shohzoda Mustafaning Qrim malikasi Aybige xaton bilan tuzilishi rejalangan nikohining bekor qilinishi hisoblanadi. Ushbu voqea ko‘p qirrali siyosiy o‘yinlarni ochib beradi va uning oqibatlari shaxsiy manfaatlardan ancha kengroq bo‘lgan. Rejalashtirilgan dinastik ittifoq katta strategik ahamiyatga ega edi. Mahidevran ismli birinchi sevimlisi tug‘ilgani Mustafaning Qrim xonlari Gireylar sulolasidan bo‘lgan Aybige xaton bilan uylanishi Osmoniy imperiyasi bilan Qrim xonligi o‘rtasidagi harbiy-siyosiy ittifoqni mustahkamlash bilan birga shohzoda va uning onasining saroydagi mavqeini oshirishi kerak edi. Xyurrem-sulton uchun esa, uning o‘z farzandlari ham taxt uchun da’vogar bo‘lganligi sababli, bu holat uning va bolalarining kelajagi uchun bevosita xavf edi. Ammo vaziyat asosiy shaxslarning shaxsiy munosabatlari tufayli yanada murakkablashdi. Aybige xaton siyosiy maqsadli nikohga qiziqmas edi, uning yuragi imperiya sarkardasi va qahramoni Malko‘chog‘li Bali-beyga bog‘langan edi. Aynan shu omil Xyurrem-sultonning harakatlari uchun asos bo‘ldi. Xyurrem o‘z ta’siri va saroy psixologiyasini chuqur tushunishi orqali Aybige bilan suhbatlar olib borib, uni haqiqiy tuyg‘ularidan voz kechmaslikka ishontirdi. Natijada, Aybige va Bali-bey bilan qochib ketish rejalari haqida tarqalgan mish-mishlar jamoatchilikda katta mojaro yuzaga keltirdi. Qochish rejalari haqiqiy bo‘lishi yoki mahorat bilan tashkil etilgan yolg‘on ma’lumot bo‘lishidan qat’i nazar, bu voqea taxt vorisi bilan nikohni imkonsiz qildi. Nikoh bekor qilindi va bu Mahidevran hamda Mustafaning tarafdorlari uchun jiddiy taktika mag‘lubiyati bo‘ldi. Bugungi kunda Xyurremning bu harakatiga turlicha baho beriladi. Ba’zi tahlilchilar uni tarixiy kontekstdan ajratib ko‘rib, Xyurremning harakatlarini tasodifan qahramonlik sifatida baholaydilar. Ularning fikricha, Mustafaning nikohi Aybigega baxtsiz hayotni taqdir qilgan bo‘lardi, chunki shohzoda xarakteri va haram an’analari tufayli ko‘plab salbiy oqibatlarga olib kelishi mumkin edi. Shu bilan birga, uning rasmiy rafiqasi bo‘lsa-da, hatto oliy kelib chiqishga ega bo‘lsa ham, u doimo kamsitilgan holatda qolardi. Bu nazariyani kuchaytiruvchi muhim dalil Mustafaning keyingi taqdiridir. Yillar o‘tib, Sulaymon shohzoda o‘g‘lida fitna borligiga ishongani va aynan Xyurremning intrigalaridan kelib chiqqan bu ishonch tufayli Mustafa qatl etildi. Osmoniy qonunchiligi bo‘yicha, taxtga da’vogarlarni qatl qilish ko‘pincha ularning erkak avlodlarini ham yo‘q qilishni talab qilardi. Shunday qilib, Mustafaning rafiqasi va farzandlari ham uning fojiali taqdirini boshdan kechirardi. Bu nuqtai nazardan qaraganda, Xyurremning aralashuvi o‘z manfaatlarini ko‘zlagan bo‘lsa-da, Aybigening hayoti va erkinligini saqlab qoldi. Boshqa, akademik doiralarda keng tarqalgan fikrga ko‘ra, Xyurremning harakatlari faqat siyosiy manfaatga asoslangan uzoqni ko‘ra bilgan taktika edi. Ushbu nazariyani qo‘llab-quvvatlovchilar uning Aybigeni qutqarish harakatlarini Mustafaning taqdiridagi o‘rni va Xyurremning o‘zi ushbu voqealar arxitektori ekanligini inkor etmaydilar. U nafaqat raqibini qutqargan, balki Mustafa va uning oilasini halokatga olib kelgan voqealarni tashkil qilgan. Shu tarzda, nikohga aralashuvi uning farzandlari uchun asosiy raqibni yo‘q qilishga qaratilgan uzoq muddatli strategiyaning bir qismi bo‘ldi. Bu holat uni qutqarish emas, balki raqibining kuchli ittifoqchisi va obro‘sini yo‘q qilish

Italiya manbalari Saudiya Arabistonining "Al-Ahli" klubi Italiya "Milan" jamoasining yarim himoyachisi Yussuf Fofanaga qiziqish bildirayotgani haqida xabar bermoqda. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. Arab klubi Frank Kessining o‘rnini bosuvchi futbolchini izlamoqda. Qiziq tomoni shundaki, Kessi ham ilgari "Milan" safida o‘ynagan. Klub mutaxassislari fikricha, Fofana bu talabga javob beradigan futbolchi hisoblanadi. Biroq hozircha "Milan" jamoasi ushbu taklifga rasmiy javob bermagan, deb xabar beradi pianetamilan.it sayti. Yangi Italiya Seriya A chempionati ushbu haftada boshlanadi. "Milan" birinchi turda yuqori ligaga qaytgan "Kremoneze" jamoasiga qarshi maydonga tushadi. Ushbu o‘yin shanba kuni bo‘lib o‘tadi. Futbol ixlosmandlari uchun yangi mavsum qiziqarli va raqobatbardosh kechishi kutilmoqda. Klub va futbolchilar uchun muvaffaqiyatlar tilaymiz.

Ispaniya chempionatida yangi mavsum boshlandi. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. «Betis» jamoasi «Elche» maydoniga safarga bordi, biroq birinchi bo‘lib hisobni ochishiga qaramay, g‘alaba qozona olmadi. Shunga qaramay, «Betis» jamoasi Ispaniya yuqori ligasidagi o‘yinlarda ketma-ket 20 uchrashuvda kamida bitta gol urish seriyasini davom ettirdi. Bu ko‘rsatkich XXI asrda «Betis» uchun rekord hisoblanadi. Klub tarixida esa bunday natija faqat ikki marta qayd etilgan. 1933 yildan 1935 yilgacha bo‘lgan davrda jamoa 28 o‘yinda ketma-ket gol urgan, 1996-1997 yillarda esa 26 ta o‘yinda gol urish seriyasi mavjud bo‘lgan. Keyingi turda «Betis» o‘z maydonida Bask mintaqasining «Alaves» jamoasi bilan bahs olib boradi. Ushbu o‘yin jamoaning mavsumdagi keyingi imkoniyatlarini ko‘rsatadi. «Betis» muxlislari jamoaning natijalarini diqqat bilan kuzatishda davom etadi.

Italiyalik yarim himoyachi Sandro Tonalining oilasidan quvonchli xabar kelmoqda. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. U ota bo‘ladi, uning rafiqasi Julia Pastore homilador. Tonalining farzandi jinsi hozircha ma’lum emas. Yangi hayotning dunyoga kelishi 2026 yil yanvar oyida kutilmoqda. Bu baxtli yangilikni juftlik ijtimoiy tarmoqlar orqali e’lon qildi. Ular o‘z postida “Uch yurak, bitta orzu va kichik paypoqchalar kutishda. 2026 yil yanvar” deb yozishdi va Julianning kattalashayotgan qornining suratini ulashishdi. Sandro Tonali hozirda Angliyadagi “Nyukasl” jamoasida o‘ynamoqda. Avvalroq u Italiyada “Milan” klubida faoliyat yuritgan. Bu yangilik muxlislar va futbol ixlosmandlari uchun katta quvonch bo‘ldi. Tonalining oilasiga baxt, sog‘lik va farovonlik tilaymiz.

Ilgarigi Italiya "Milan" jamoasi hujumchisi Antonio Nocherino ingliz yarimhimoyachisi Ruben Loftus-Chikning o‘yinidan katta taassurot olgan. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. Ruben Loftus-Chik "Milan" safida allaqachon ikki yil davomida o‘ynamoqda. Nocherino uning o‘yin uslubini yuqori baholagan va uning gol urish qobiliyatini ta’kidlagan. Uning fikricha, Loftus-Chik o‘zining tezlikni o‘zgartirishdagi mahorati bilan ajralib turadi va bu uni Premer-liga darajasidagi futbolchi sifatida ko‘rsatadi. Nocherino aytishicha, Loftus-Chik maydonga chiqganda raqiblar uni to‘xtata olmaydi va u jamoaga katta foyda keltiradi. U kelgusi mavsumda Loftus-Chikning yaxshi natijalar ko‘rsatishini umid qilmoqda. Shuningdek, Nocherino uni har bir o‘yinda asosiy tarkibda, yarimhimoyada, Ritchi va Modrich bilan birga o‘ynashini ma’qul ko‘radi. Eslatib o‘tamiz, "Milan" jamoasi shanba kuni yangi mavsumdagi birinchi o‘yinni o‘tkazadi va raqibi "Kremoneze" jamoasi bo‘ladi. Ushbu uchrashuv katta qiziqish bilan kutilmoqda.

«Elche» jamoasi Ispaniya futbolining yuqori ligasiga qaytdi va birinchi o‘yinda «Betis»ga qarshi mag‘lub bo‘lmay, o‘zini munosib ko‘rsatdi. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. Eder Sarabi boshchiligidagi jamoa o‘yinning oxirgi o‘n daqiqasida hisobni tenglashtirib, mag‘lubiyatdan qochdi. Ma’lum bo‘lishicha, «Elche» La Liga tarixida ketma-ket oltita o‘yinda mag‘lub bo‘lmay kelmoqda. Bunday muvaffaqiyatli seriya klub uchun 1970-yillardan beri kuzatilmagan edi. Aynan 1977 yil may oyida ham «Elche» ketma-ket oltita o‘yinda mag‘lubiyatga uchramagan. Keyingi turda «Elche» Madridning «Atletiko» jamoasiga qarshi safarda maydonga tushadi. Bu o‘yin jamoaning mavsumdagi keyingi sinovlaridan biri bo‘ladi va ular o‘z natijalarini yaxshilashga harakat qiladi. «Elche»ning hozirgi holati va natijalari uning kelajakdagi o‘yinlariga ijobiy ta’sir ko‘rsatishi kutilmoqda.

Poytaxtdagi «Bodomzor» mehmonxonasida rossiyalik sayyohlar bilan yuzaga kelgan voqea keng jamoatchilik e’tiboriga tushdi va natijada mehmonxona ma’muriyati bilan yirik turoperator Ozon Travel o‘rtasidagi shartnoma bekor qilindi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Mojaro sabablaridan biri sifatida Rossiyadan kelgan oilaning bron qilgan xonasida to‘shak hasharotlari topilgani ko‘rsatildi. Bu holat jiddiy muhokama va moliyaviy oqibatlarga olib keldi. Rossiyalik Yuliya oilasi poytaxtda dam olish uchun «Bodomzor» mehmonxonasini tanlagan edi. Onlayn xizmat Ozon Travel orqali bron qilingan xonaga joylashgach, ular, jumladan kichik bola ham bor edi, to‘shakda hasharotlar izlarini va o‘zlarini aniqlashdi. Mehmonxona ma’muriyati yoki egasi bilan tezda bog‘lanish urinishlari muvaffaqiyatsiz tugadi. Shunday qilib, ular boshqa joyda yashashga majbur bo‘ldilar. Ozon Travel xizmatining dastlabki javobi kutilmagan bo‘ldi. Yuliya shikoyat bilan murojaat qilganida, kompaniya iddaolarni rad etdi va mehmonxona egasi Ahmadga to‘liq ishonishini bildirdi. U mehmonxonada hasharotlar yo‘qligini va ilgari shunday shikoyatlar bo‘lmaganini ta’kidladi. Dam olish uchun to‘langan pul qaytarilmadi, bu esa ijtimoiy tarmoqlarda keng muhokama qilindi. Jamoatchilik va ommaviy axborot vositalari e’tibori ortgach, vaziyat tubdan o‘zgardi. Ozon Travel rasmiy bayonotida voqea «mutlaqo qabul qilib bo‘lmasligi» aytildi. Kompaniya mehmonxona tomonidan noto‘g‘ri ma’lumot berilganini ma’lum qildi. Turoperator izohida to‘langan pul qaytarilgani va mijozdan uzr so‘ralgani bildirildi. Shuningdek, «Bodomzor» mehmonxonasi bilan hamkorlik to‘liq to‘xtatilgani e’lon qilindi. Ozon Travel hamkorlar tomonidan ko‘rsatilayotgan xizmat sifatini nazorat qilishni kuchaytirish va mehmonxonalarni tekshirish uchun yangi algoritmlar ishlab chiqishni rejalashtirmoqda. Buning uchun Rossiya sifat agentligi bilan hamkorlik qilish ko‘zda tutilgan. Turizm qo‘mitasi Rossiya fuqarasining murojaati bo‘yicha tekshiruv o‘tkazdi va «Bodomzor» mehmonxonasi Yunusobod tumanida rasmiy ro‘yxatdan o‘tmaganligi va noqonuniy faoliyat olib borganini aniqladi. Ushbu holatga oid hujjatlar Soliq qo‘mitasi va Sanitariya-epidemiologiya osoyishtalik qo‘mitasiga yuborildi. Noqulay holatlarga qaramay, sayyohlar O‘zbekistonga safarining umumiy taassurotlarini salbiy ta’sir qilmaganini, mashhur o‘zbek oshxonasi – palovni tatib ko‘rishga muvaffaq bo‘lganini ta’kidladilar. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Statistika agentligi ma’lumotlariga ko‘ra, 2024 yilda mamlakatga 7 milliondan ortiq xorijiy sayyoh tashrif buyurdi. Bu O‘zbekistonning turizm sohasida tobora ommalashib borayotganligini ko‘rsatadi.

O‘zbekiston Respublikasi Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi qo‘mitasi ijtimoiy tarmoqlarda tarqalgan, hayot va sog‘liq uchun xavf tug‘diruvchi muzqaymoq sotuvga chiqqani haqidagi xabarlarni rasmiy ravishda rad etdi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Qo‘mita matbuot xizmati mazkur ma’lumotlarni mutlaqo asossiz deb baholadi. So‘nggi yillarda respublikamiz hududida ishlab chiqarilgan muzqaymoqdan zaharlanish yoki sog‘liqqa jiddiy zarar yetkazilishi holatlari qayd etilmaganligi ta’kidlandi. Sanepidqo‘m vakillari barcha turdagi muzqaymoqlar rasmiy savdo do‘konlariga kelishidan avval sifat nazorati tizimining bir necha bosqichidan o‘tishini ma’lum qildilar. Mahsulotlar majburiy laboratoriya tekshiruvlaridan o‘tkazilib, xavfsizlik me’yorlariga mosligi tasdiqlanadi. Shuningdek, O‘zbekistonda oziq-ovqat mahsulotlarini sifat nazorati xalqaro standartlarga muvofiq tashkil etilgan. Qo‘mita fuqarolarga anonim xabarlar va ijtimoiy tarmoqlardagi mish-mishlarga ishonmaslikni, faqat rasmiy va ishonchli manbalarga tayanishni tavsiya qiladi. Muzqaymoqni faqat sertifikatlangan, doimiy faoliyat yurituvchi savdo nuqtalaridan xarid qilish lozimligi qayd etildi. Shu bilan birga, sanitariya qoidalarini buzgan holda sertifikatsiz muzqaymoq savdosi masalasi vaqti-vaqti bilan yuzaga kelishi ma’lum qilindi. Avvalroq, “Andijon muzqaymog‘i” nomi ostida ko‘cha savdogarlaridan olingan namunalar tahlilida sog‘liq uchun xavfli bakteriyalar, xususan, oltin stafilokokk aniqlangani haqida xabar berilgan edi. Joriy yil aprel oyida poytaxtdagi Sanepidqo‘m mutaxassislari yana Toshkent ko‘chalarida sotilgan “Andijon muzqaymog‘i” namunalarida stafilokokk bakteriyalarini topdilar. Ushbu mahsulot belgilarsiz, tarkibi, ishlab chiqarilgan sanasi va saqlash muddati ko‘rsatilmagan, shuningdek, saqlash haroratiga rioya qilinmagan holda sotilgan. Bundan tashqari, joriy yil iyul oyida huquq-tartibot organlari va sanitariya xizmatchilari hamkorligida Toshkentning Shayxontohur tumanida xususiy uyda noqonuniy muzqaymoq ombori aniqlanib, 220 kilogramm mahsulot yomon sharoitda, chirigan va hasharotlar bilan ifloslangan idishlarda saqlanganligi sababli olib qo‘yilib, yo‘q qilingan. O‘tgan yillarda ham shunday xavfli mahsulotlarning katta partiyalari musodara qilingan. Muzqaymoq – tez buziluvchi sut mahsuloti sifatida, saqlash harorati buzilganda bakteriyalar ko‘payishi uchun qulay muhitdir. Muzlagan mahsulotni qayta muzlatish ta’mi va tuzilishini yomonlashtirib, mikroblar sonini ko‘paytiradi va natijada oziq-ovqat zaharlanishiga olib kelishi mumkin. Shuning uchun mahsulotni xarid qilish va saqlashda sanitariya qoidalariga qat’iy rioya qilish zarur.

O‘zbekiston Respublikasi hukumati 22 va 23 avgust kunlari butun mamlakat bo‘ylab keng ko‘lamli xayriya hashari o‘tkazilishini e’lon qildi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Ushbu tadbir Vazirlar Mahkamasining qarori asosida “Obodon va farovon mahalla – mamlakat bezagi” shiori ostida tashkil etiladi. Hashar doirasida mahallalar, qishloq va shahar hududlari, ko‘p kvartirali uylar hamda ularning atrofidagi hududlarni obodonlashtirishga qaratilgan keng ko‘lamli ishlar amalga oshiriladi. Shuningdek, guzarlarga, bog‘larga, ziyoratgohlar va qabristonlarga xizmat ko‘rsatish rejalashtirilgan. Ko‘chalarning, xiyobonlar va bolalar maydonchalarining tozaligi, daraxtlarning oqartirilishi va sanitariya kesimi kabi ishlar ham bajariladi. Hukumat qarorida xayriya hashari ijtimoiy yo‘nalishiga alohida e’tibor qaratilgan. Ijtimoiy himoyaga muhtoj, nogironligi bo‘lgan, yolg‘iz qariyalar hamda yordamga muhtoj oilalarga uy-joy sharoitlarini yaxshilashda ko‘mak berilishi nazarda tutilgan. Shuningdek, mahalliy hokimiyat organlari va tegishli tashkilotlarga yig‘ilgan chiqindilarni markazlashtirilgan tartibda maxsus poligonlarga olib chiqish vazifasi yuklatilgan. Vazirlar Mahkamasining qarorida xavfsizlik choralari qat’iy belgilangan. Hayot va sog‘likka xavf tug‘dirishi mumkin bo‘lgan joylarda ishlar bajarilishi taqiqlanadi. Bunday hududlarga shovqin va harakat ko‘p bo‘lgan avtomobil yo‘llari, suv havzalari qirg‘oqlari, faol qurilish maydonchalari, binolar tomlari va xavfli ishlab chiqarish obyektlari kiradi. Shuningdek, hasharga bog‘liq bo‘lmagan majburiy jamoat ishlari, jumladan qurilish, ta’mirlash va qishloq xo‘jaligi ishlarida fuqarolarni majburlash qat’iyan man etilgan. Obodonlashtirish ishlari tashkilot va korxonalar hududlarida mehnat muhofazasi va xavfsizlik qoidalariga qat’iy rioya qilgan holda amalga oshirilishi lozim. Hashar an’anasining ildizlari qadimiy davrlarga borib taqaladi va u o‘zaro yordam asosida amalga oshiriladigan ijtimoiy birdamlik hamda mas’uliyatning muhim ko‘rinishidir. Tarixda hashar nafaqat atrof-muhitni tozalash, balki yetimlar uchun uylar qurish, ko‘priklar barpo etish va kanallar qazish kabi keng ko‘lamli ishlarni ham o‘z ichiga olgan. Bu esa jamiyatning birlashuvi va hamjihatligini mustahkamlashda muhim ahamiyat kasb etadi.

Fransiya chempionatining birinchi turida jami o‘n yetti gol urildi, shulardan oltitasi "Lill" va "Brest" o‘rtasidagi o‘yinda qayd etildi. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. O‘n to‘qqizta o‘yinda o‘n yetti gol urilishi so‘nggi o‘n yil ichida birinchi tur uchun eng kam ko‘rsatkich hisoblanadi. Bu ko‘rsatkich 2015/2016 mavsumida ham qayd etilgan, ammo o‘sha paytda o‘n o‘yinda o‘n yetti gol bo‘lgan, o‘rtacha 1,7 gol o‘yinga to‘g‘ri kelgan. Hozirgi mavsumda esa o‘rtacha gol soni 1,9 ni tashkil qilmoqda. Hozirgi paytda Fransiya futbolining amaldagi chempioni "PSJ" hisoblanadi. Shuningdek, mavsum yakunida eng yaxshi uchlikka "Monako" va "Marsel" jamoalari kirgan. 2021 yilda Fransiya chempioni bo‘lgan "Lill" joriy mavsumni beshinchi o‘rinda yakunlagan. Bu ma’lumotlar Fransiya futboli bo‘yicha so‘nggi holat haqida aniq tasavvur beradi va jamoalarning o‘zaro raqobat darajasini ko‘rsatadi.

Mashhur italiyalik mutaxassis Fabio Kapello kelayotgan mavsumda eng yaxshi natijalarni ko‘rsatishi kutilayotgan futbolchilarni nomlab o‘tdi. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. Uning fikriga ko‘ra, Suli va Leau ayniqsa e’tiborga loyiq o‘yinchilar hisoblanadi. Kapello Argentinadan bo‘lgan futbolchi bilan «Liverpul»da tanishib, uning kelajakda Paulo Dibala kabi yulduzga aylanishiga ishonadi. Leau haqida esa doimiy ravishda asosiy savol – uning o‘yinidagi barqarorlik masalasi ko‘tariladi. Endi esa, shunday tajribali murabbiy Allegrining rahbarligida u hech qanday bahona topolmaydi, deydi mutaxassis. Yangi italiya chempionati mavsumi shu hafta oxirida boshlanadi. Bu mavsumda futbolchilar o‘zlarining eng yaxshi tomonlarini ko‘rsatib, muxlislar oldida o‘z qadr-qimmatlarini oshirishga intiladi. Kapelloning fikricha, bu o‘zgarishlar jamoalarga yangi imkoniyatlar yaratadi va chempionat yanada qiziqarli kechadi.

Liverpool jamoasining qanot himoyachisi Federiko Kyieza klubni tark etmoqchi emas. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. Italiyalik futbolchi mavsum orasidagi tayyorgarlik yig‘inida jamoa bilan birga Osiyo safariga bormagani sababli ketish imkoniyatini jiddiy ko‘rib chiqgan edi. Iyul oxirida "qizillar" Luis Diasni "Bavariya" klubiga sotib yuborganidan so‘ng, Kyiezaga asosiy tarkibga kirish imkoniyati oshdi. Mashhur insayder Fabrisio Romano ma’lumotiga ko‘ra, 27 yoshli o‘yinchi Liverpool klubiga qolishni istashini aniq bildirgan. Federiko Kyieza Angliya Premer-ligasining birinchi turida "Bornmut"ga qarshi o‘yinda (4:2) zaxiradan maydonga tushib, o‘zining birinchi golini urdi. Bu gol futbolchining Angliya chempionatidagi ilk muvaffaqiyati hisoblanadi. Kyieza o‘z jamoasida qolib, keyingi mavsumlarda ham faoliyatini davom ettirishga tayyorligini ko‘rsatmoqda. Uning qolishi Liverpool jamoasi uchun muhim ahamiyatga ega bo‘ladi.

Italiya "Milan" jamoasining sobiq futbolchisi Kristiano Brokki, Italiya futboliga qaytgan Stefano Piyolining "Fiorentina" jamoasini boshqarishda muvaffaqiyat qozonishiga ishonch bildiradi. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. 2022 yilda Piyoli "Milan"ni chempionlikka olib chiqqan, biroq bir yil oldin Saudiya Arabistonida ishlashga qaror qilgan edi. Hozir esa u yana Italiya futboliga qaytdi. "Fiorentina" jamoasi o'tgan mavsumda ham yuqori to‘rtlikka kirishga yaqin edi va jamoada katta salohiyat mavjud. Endi jamoada Piyoli bor, u o‘tgan ish tajribasidan so‘ng yanada malakali va kuchli murabbiyga aylandi. Hozir uning qo‘lida barcha sharoitlar bor va u jamoani muvaffaqiyatga olib chiqishga qodir, deydi Brokki. Yangi Italiya chempionati mavsumi shu haftaning oxirida boshlanadi. Futbol ishqibozlari uchun qiziqarli va raqobatbardosh o‘yinlar kutilmoqda. "Fiorentina" va boshqa jamoalar o‘z o‘yinlarini yaxshilashga harakat qiladi. Piyoli boshchiligidagi jamoa muxlislaridan katta umidlar bor.

Toshkent shahrining markaziy issiq suv ta’minoti tizimini boshqaruvchi Veolia Energy Tashkent kompaniyasi 2024 yil sentabr va oktyabr oylarida amalga oshiriladigan rejalashtirilgan texnik xizmat ko‘rsatish ishlari jadvalini e’lon qildi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Ushbu profilaktika tadbirlari davomida markaziy isitish tizimiga ulangan turar joylarda issiq suv ta’minoti vaqtincha to‘xtatiladi. Har bir bosqichda suv ta’minotining uzilishi besh kun davom etadi. Kompaniyaning rasmiy bayonotida qayd etilishicha, bu chora-tadbirlar shaharning issiq suv va isitish infratuzilmasini kelayotgan qish mavsumiga tayyorlash uchun juda muhimdir. Diagnostika va zarur ta’mirlash ishlari tizimning qishki yuklamalar vaqtida barqaror va nosozliksiz ishlashini ta’minlashga qaratilgan. Veolia Energy Tashkent rahbariyati poytaxt aholisi va tashkilotlaridan vaqtinchalik noqulayliklarga sabr-toqat bilan yondashishni so‘radi. Texnik xizmat ko‘rsatish ishlari va issiq suv ta’minotining vaqtincha to‘xtatilishi quyidagi bosqichlarda amalga oshiriladi: 8-12 sentabr kunlari Mirzo Ulug‘bek, Temur Malik, Avayxon, Mingbuloq ko‘chalari, shuningdek Mirishkor, Shukura Burxonova, Razzok Hamroyev, Salom, Durmon yo‘li va Feruza hududlarida suv uzilishi kuzatiladi. Shuningdek, Karasu-1,2,3,4,6, Buz-2 va Feruza massivlari, Zarqarlik, Lutfi, Bog‘iston, Katartal, Guliston, Farhod ko‘chalari va boshqa bir qator hududlarda ham vaqtincha to‘xtatishlar bo‘ladi. 15-19 sentabr kunlari Qorasuv, Besharyk, Birlashgan, Elbek, Asalobod, Quruvchilar, Uysuzlar, Parkent, Chulpon, Alimkent ko‘chalari va Axangaran shosse hududlarida suv ta’minoti to‘xtatiladi. Tuzel, Uysuzlar, Asalobod massivlari va Aviagorodok shaharlarida ham shu tarzda xizmat ko‘rsatish vaqtincha to‘xtatiladi. Shuningdek, shahar markazi va uning atrofidagi ko‘plab ko‘chalar va massivlar bu jarayonga kiradi. 22-26 sentabr kunlari Mustaqillik prospekti, Mirzo Ulug‘bek, Buyuk Ipak Yo‘li, Qari Niyoziy, Sayram, Tamara Xonim, Akkurgan, Osiyo, Lev Tolstoy ko‘chalari va atrofdagi hududlarda profilaktika ishlari olib boriladi. Bu davrda Yalangach, Tashselmash, Mavlono Riyoziy, Buz-1 massivlari va boshqa hududlarda issiq suv ta’minoti vaqtincha uziladi. 29 sentabr – 3 oktyabr kunlari Amir Temur va Mustaqillik prospektlari, Ahmad Donish, Sharofa Rashidov, Yahyo Gulyamov ko‘chalari, Shahrisabz, Shastri, Yangishahar, Dehqonobod hududlari va boshqa ko‘plab joylarda suv ta’minoti to‘xtatiladi. Shu bilan birga, Beltepa, Ibn Sino, Jararyk, Beshqurghan, Olimpiya massivlari va talabalar shaharchalari ham vaqtincha issiq suvsiz qoladi. 6-10 oktyabr kunlari Munis, Sarikul, Eski Sarikul, Yangizamon, Yangi Kuyluk, Abdurauf Fitrat, Farg‘ona Yo‘li va Kuyluk massivlarida ham shu kabi texnik xizmat ko‘rsatish ishlari amalga oshiriladi. Sergeli tumanidagi ko‘plab ko‘cha va massivlarda ham issiq suv ta’minoti vaqtinchalik uziladi. Toshkent markaziy issiq suv ta’minoti tizimi Markaziy Osiyodagi eng yirik tizimlardan biri hisoblanadi. Uning umumiy uzunligi 2000 kilometrdan ortib, bu masofa Toshkentdan Istanbulgacha bo‘lgan to‘g‘ri chiziq masofasiga tengdir. Shuning uchun, belgilangan muddatlarda amalga oshiriladigan texnik xizmat ko‘rsatish ishlari shaharning issiq suv va isitish tizimining ishonchli ishlashini ta’minlash uchun zarurdir. Aholidan vaqtinchalik noqulayliklarga tushunish bilan qarashlari so‘raladi.

Bugun, 7 sentyabr kuni, O‘zbekiston osmonida noyob astronomik hodisa — to‘liq Oy tutilishi yuz beradi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. O‘zbekiston Fanlar akademiyasining ma’lumotlariga ko‘ra, ushbu hodisa mamlakatimizning barcha hududlaridan aniq ko‘rinadi. Oy tutilishi paytida Oy yuzasi butunlay Yer soyasida qoladi. To‘liq fazali tutilish 1 soat 22 daqiqa davom etadi, biroq butun jarayon 5 soatdan ortiq vaqtni o‘z ichiga oladi. Bu hodisa nafaqat O‘zbekistonda, balki Evroosiyo va Afrikadagi bir qator davlatlarda ham kuzatiladi. Jumladan, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Tojikiston, Turkmaniston, Afg‘oniston, Eron, Arab davlatlari, shuningdek, Pokiston, Hindiston, Xitoy, Janubiy va Shimoliy Koreya, Malayziya, Vyetnam, Laos kabi mamlakatlarda to‘liq Oy tutilishini ko‘rish mumkin. Rossiyaning markaziy hududlari, Turkiya, Ozarbayjon, Saudiya Arabistoni, Yaponiya va Avstraliyaning ayrim joylarida ham Oy to‘liq soyada qoladi. Yevropa, Filippin, Gavayi, Fidji va Yangi Zelandiya esa qisman tutilishni kuzatadi. O‘zbekistonda Oy tutilishining aniq vaqtlari quyidagicha: qisman tutilish Toshkent vaqti bilan 21:27 da boshlanadi, to‘liq faza 22:30 da kirib keladi, 23:11 da eng yuqori nuqtaga yetadi, 23:52 da to‘liq faza yakunlanadi va 8 sentyabr soat 00:56 da qisman faza ham tugaydi. Mutaxassislar ma’lumotiga ko‘ra, tutilish davomida Oyning ufqdan balandligi dastlab 27 darajani tashkil etadi, maksimal paytda esa 39 darajagacha ko‘tariladi. Eng muhimi, ushbu hodisani kuzatish uchun teleskop yoki boshqa maxsus uskunalar talab qilinmaydi. Oddiy ko‘z bilan ham Oy tutilishini xavfsiz tomosha qilish mumkin. Olimlar ta’kidlaganidek, Oy tutilishini bevosita ko‘z bilan kuzatish mutlaqo xavfsiz hisoblanadi. Astronomiya ixlosmandlari va oddiy fuqarolar uchun bu kecha tabiatning noyob go‘zalligini ko‘rish va esda qolarli xotira yaratish uchun ajoyib imkoniyatdir. Manba: O‘zbekiston Fanlar akademiyasi.

Rossiya Federal tibbiyot-biologik agentligi (FTBA) yangi mRNK vaksinasining saraton kasalligiga qarshi zarur tadqiqotlarini yakunlab, uni ro‘yxatdan o‘tkazish uchun hujjatlarni taqdim etdi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Bu esa vaksinaning klinik qo‘llanilishiga yo‘l ochmoqda. Agentlik rahbari Veronika Skvortsova yaqinda “Izvestiya” nashriga bergan intervyusida shunday ma’lumot berdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, “Enteromiks” nomli preparatni qo‘llash uchun ruxsat olish hujjatlari 2025-yilning yoz oxirida Sog‘liqni saqlash vazirligiga topshirilgan. Bu jarayon klinikadan oldingi uzoq sinovlardan so‘ng amalga oshirildi va ular preparatning xavfsizligi hamda samaradorligini tasdiqladi. Ushbu vaksinani ishlab chiqish shaxsiylashtirilgan dori vositalarini yaratish bo‘yicha kengroq tashabbusning bir qismi hisoblanadi. mRNK texnologiyasi asosida yaratilgan preparat har bir bemor uchun o‘ziga xos bo‘lgan o‘sma hujayralarining xususiyatlariga moslashtirilgan vaksina yaratishni nazarda tutadi. Tadqiqotlarda hayvonlarda, xususan ichak adenokarsinomasi bilan og‘rigan modellar ustida sinovlar o‘tkazildi. Natijalar shuni ko‘rsatdiki, preparat o‘smaning o‘sishini sekinlashtirishi bilan birga uning hajmini 75-80 foizga kamaytirgan. Veronika Skvortsova ta’kidlaganidek, ushbu vaksina bo‘yicha uch yillik tadqiqotlar muvaffaqiyatli yakunlandi va yaqin kelajakda regulyatorning tasdig‘idan so‘ng bemorlarda qo‘llanishi rejalashtirilmoqda. Dastlab kolorektal saraton kasalligiga chalingan bemorlar ushbu terapiyaga kirishadi, keyinchalik esa melanoma va glioblastoma kabi miyadagi eng agressiv o‘smalar uchun moslashtiriladi. Saraton kasalliklari sohasidagi yutuqlarga parallel ravishda Rossiya neyroproteziya bo‘yicha ham katta muvaffaqiyatlarga erishmoqda. Veronika Skvortsova mikroelektrodlarni nerv uchlariga implantatsiya qilish orqali protezlarni sezgir qilish bo‘yicha ishlar amalga oshirilayotganini qayd etdi. Bu yo‘nalish FTBAning Miya va neyrotexnologiyalar markazi bilan “Motorika” kompaniyasi hamkorligida rivojlantirilmoqda. Mazkur markaz jahon miqyosida ilmiy markaz maqomini olgan va tegishli grant bilan ta’minlangan. Jarayon bir necha bosqichdan iborat bo‘lib, fantom og‘riqlarni bartaraf etishdan tortib, virtual haqiqat yordamida protezlarga tayyorgarlik ko‘rish va ularni sezgir qilishgacha bo‘lgan davrni o‘z ichiga oladi. Ushbu texnologiyalarga kengroq kirishni ta’minlash maqsadida maxsus tibbiyot muassasalari tarmog‘i tashkil etilishi rejalashtirilmoqda. 2027-yilgacha mamlakatning turli hududlarida, jumladan Primorskiy kraida o‘nta yangi protez va reabilitatsiya markazlari ochilishi nazarda tutilgan. Ularda Moskva yaqinidagi Goluboye qishlog‘ida faoliyat yuritayotgan birinchi markaz modeli asos bo‘ladi. Yangi rus vaksinasi uchun asos bo‘lgan mRNK texnologiyasi COVID-19 pandemiyasi davrida jahon miqyosida tanildi. Biroq uning saraton kasalliklarini davolashdagi imkoniyatlari olimlar tomonidan o‘nlab yillar davomida o‘rganib kelindi. 1990-yillarning o‘rtalarida sichqonlarda mRNK yordamida saraton hujayralariga qarshi immun javobni keltirib chiqarish bo‘yicha birinchi muvaffaqiyatli tajribalar o‘tkazilgan edi.

Turkiyadan hayratlanarli yangiliklar kelmoqda. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. Ma’lumotlarga ko‘ra, Zinedin Zidan «Fenerbahche» futbol klubining yangi bosh murabbiyi bo‘lishi mumkin. Klub rahbariyati yozda jamoani sezilarli darajada kuchaytirganidan so‘ng, Zidan bilan dastlabki kelishuvga erishgan. 53 yoshli murabbiy maosh va shart-sharoitlar bo‘yicha muzokaralar yakunlangach, Turkiyaga ko‘chib o‘tadi, deb xabar beradi Sabah Spor nashri. Eslatib o‘tamiz, yaqinda «Fenerbahche» jamoasi bosh murabbiyi Joze Mourinyo bilan xayrlashdi. Bu qaror Stambul «kanarichkalari» Chempionlar Ligasi saralash bosqichida «Benfika»ga yutqazgach qabul qilindi. Oldinroq matbuotda Zinedin Zidan Fransiya terma jamoasi bosh murabbiyi Didye Deshamning o‘rnini egallashni rejalashtirayotgani haqida xabarlar tarqalgan edi. Desham ushbu lavozimni 2026 yilgi jahon chempionati yakunida tark etishi kutilmoqda. Bu yangiliklar futbol ixlosmandlari orasida katta qiziqish uyg‘otmoqda.

Apple kompaniyasi sentabr oyida o‘zining yangi flagman smartfonlari iPhone 17 Pro va iPhone 17 Pro Max modellarini taqdim etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu qurilmalar nafaqat ichki imkoniyatlari, balki tashqi ko‘rinishi bilan ham sezilarli darajada yangilangan. Eng katta o‘zgarishlardan biri orqa kamera podining butun korpus eni bo‘ylab joylashganidir. Sensorlar joylashuvi avvalgidek qolgan, ammo LiDAR va chaqnoq endi qarama-qarshi tomonda joylashgan. Apple titan korpusdan voz kechib, alyuminiy korpusga qaytdi. Alyuminiy issiqlikni oldingiga nisbatan 20 barobar samaraliroq tarqatadi. Korpus to‘liq metall bo‘lib, orqa qismida simsiz zaryadlash uchun Ceramic Shield oynali maydon mavjud. Old panelda yangi Ceramic Shield 2 ishlatilgan bo‘lib, u uch barobar mustahkamroqdir. Shuningdek, ekran yuzasida yorug‘likni aks ettirmaydigan qoplama qo‘llanilgan. Ichki quvvat jihatidan yangi Apple A19 Pro chipi o‘rnatilgan. U 6 yadroli protsessor va 6 yadroli grafik protsessorga ega bo‘lib, ikkinchi avlod Dynamic Caching texnologiyasi yordamida uzoq davom etadigan vazifalarda oldingiga nisbatan 40 foiz tezroq ishlaydi. Pro modellarda birinchi marta bug‘ yordamida sovitish tizimi joriy etilgan bo‘lib, alyuminiy korpus bu jarayonga yordam beradi. Kamera tizimi ham sezilarli yangilangan. Endi to‘liq 48 megapikselli asosiy, ultra keng va telefotokameralar mavjud. Telefotokamera 8 barobar optik zoom, shuningdek 4 barobar rejimi va 3D stabilizatsiya funksiyasiga ega. Old kamera esa 18 megapikselli bo‘lib, Center Stage texnologiyasi bilan jihozlangan. Bundan tashqari, ProRes RAW formatida video yozish imkoniyati qo‘shilgan, bu esa videomontaj bilan shug‘ullanuvchilar uchun muhim yangilik hisoblanadi. Avtonomiya ko‘rsatkichlariga kelsak, iPhone 17 Pro modeli 33 soat video ko‘rish imkoniyatiga ega, iPhone 17 Pro Max esa 39 soat ishlaydi. Qurilmalarni 0 dan 50 foizgacha zaryadlash uchun atigi 20 daqiqa vaqt ketadi. Narxlari quyidagicha belgilangan: iPhone 17 Pro 1099 dollar, iPhone 17 Pro Max esa 1199 dollar. Qurilmalar 19 sentabrdan sotuvga chiqadi. Ranglar qatorida Silver, Deep Blue va Cosmic Orange mavjud. Yangi TechWoven g‘iloflar va Crossbody Strap aksessuar sifatida taqdim etildi. Apple kompaniyasi ushbu yangilanishlar bilan haqiqatan ham “Pro” darajasiga chiqa oldimi, bu savol foydalanuvchilar orasida muhokama qilinmoqda. Yangi modellar yuqori darajadagi quvvat va sifatni taqdim etadi, bu esa ularning bozordagi o‘rnini mustahkamlashga yordam beradi.

Shimoliy Karolinada 23 yoshli ukrainalik qochqin Irina Zarutska poyezdda pichoqlab o‘ldirildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Politsiya ayolga hujum qilgan 34 yoshli Dekarlos Braunni qo‘lga oldi va uni qotillikda ayblamoqda. Voqea videoga tushib, ijtimoiy tarmoqlarda keng tarqaldi, bu esa jamoatchilik orasida katta norozilikka sabab bo‘ldi. Shahar meri ushbu holatni sud tizimidagi xato deb atab, transportda xavfsizlikni oshirish bo‘yicha choralar ko‘rilishini va’da qildi. Zarutskaning oilasi uning 2022-yilda urushdan qochib AQShga kelganini va yangi hayotga tez moslashganini bildirdi. U san’atga qiziqardi, hayvonlarni yaxshi ko‘rar va oilasi bilan baxtli yashardi. Ushbu voqea siyosiy bahslarga ham sabab bo‘ldi. Ayrimlar Braun ilgari og‘ir jinoyatlar uchun jazolangan bo‘lsa-da, ozodlikka chiqqanini tanqid qildi. Shtat rahbari esa jinoyatchilikka qarshi yanada samarali choralar ko‘rishga chaqirdi. Bu voqea jamiyatda xavfsizlik va adolat masalalarini yana bir bor muhokama qilishga sabab bo‘ldi.

Avvalroq Angrenda yuz bergan yirik yo‘l-transport hodisasi haqida xabar berilgandi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Toshkent–Osh xalqaro avtomobil yo‘lida bir nechta transport vositalari ishtirokida avtohalokat sodir bo‘ldi. Hodisa 7-sentyabr kuni soat taxminan 12:20 da yuz berdi. Ichki ishlar organlaridan olingan ma’lumotlarga ko‘ra, Shacman rusumli yuk mashinasi, unda sement tashilayotgan va 44 yoshli haydovchi boshqaruvida bo‘lgan, boshqaruvni yo‘qotib, temiryo‘l o‘tish joyida to‘xtab turgan ikkita yuk mashinasi va beshta yengil avtomobilga urildi. Zarba natijasida yong‘in yuzaga keldi, ammo voqea joyiga yetib kelgan tezkor xizmatlar tomonidan tezda o‘chirilgan. Ichki ishlar organlari o‘lim va jarohat olganlar soni haqida ma’lumot berdi. Hodisa joyida yetti kishi halok bo‘ldi. Besh kishi shifoxonaga yotqizildi, yana to‘rt nafar ishtirokchi tibbiy yordam olib, uyiga yuborildi. Hozirgi vaqtda hukumat hodisaning sabablarini o‘rganish uchun komissiya tuzdi. Komissiyaga boshchilik qilish uchun Bosh vazir o‘rinbosari Achilbay Ramatov tayinlandi.

2025-yil 7-sentabrdan boshlab O‘zbek so‘mi nisbatan kuchaymoqda. AQSh dollari kursi 12437.15 so‘mga ko‘tarilib, 62.6 so‘mga oshdi. Bu esa dollar qiymatining mustahkamlanishini ko‘rsatmoqda. Yevro kursi 14480.57 so‘mga yetib, 55.56 so‘mga o‘sdi. Yevro ham so‘mga nisbatan ijobiy dinamikani saqlab qoldi. Rossiya rubli 153.34 so‘mga ko‘tarilib, 0.21 so‘mga oshdi, bu esa kichik, ammo barqaror o‘zgarishdir. Britaniya funti 16715.53 so‘mga ko‘tarilib, 123.73 so‘mga oshdi. Bu eng katta o‘sishlardan biri hisoblanadi. Yaponiya iyenasi 83.85 so‘mga yetib, 0.55 so‘mga oshib, so‘mga nisbatan biroz kuchaydi. Shveytsariya franki 15449.88 so‘mga ko‘tarilib, 50.99 so‘mga oshdi. Xitoy yuani 1741.82 so‘mga yetib, 9.9 so‘mga ko‘tarildi. Barcha asosiy valyutalar so‘mga nisbatan ijobiy o‘zgarishlarni ko‘rsatmoqda. Ertangi kunda ham ushbu kurslar o‘zgarishsiz qolishi kutilmoqda. Bu esa valyuta bozorida barqarorlik belgisi sifatida baholanmoqda. So‘mning mustahkamlanishi iqtisodiyot uchun ijobiy signal bo‘lib, import va eksport faoliyatiga ta’sir ko‘rsatishi mumkin.