Maktab - so'nggi yangiliklar

Yangi o‘quv yilidan boshlab O‘zbekistonda ta’lim tizimida muhim o‘zgarishlar amalga oshirilmoqda. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Endilikda 9 va 11-sinf o‘quvchilari uchun yagona davlat imtihonlari tashkil etiladi. Ushbu tizim bitiruvchilarga o‘z bilim darajasi va qobiliyatiga qarab oliy ta’lim yoki kasb-hunarga yo‘naltirilish imkonini beradi. Hozirda taxminan 400 ming 9-sinf bitiruvchilari texnik va kasb kollejlari tizimiga qamrab olinmoqda. Maktabdagi oxirgi imtihon natijalari esa bitiruvchilarga oliy ta’lim muassasalariga kirish imkoniyatini yaratadi. Bu esa yoshlarning maktabda tahsilni davom ettirgan holda, fanlar bo‘yicha chuqurlashtirilgan bilim olishlariga yordam beradi. Natijada ular oliygohlarda yangi fanlar va mutaxassisliklarga kengroq yo‘l ochiladi. Bir so‘z bilan aytganda, bitiruvchilar maktabdagi yakuniy imtihon natijalariga ko‘ra texnik yoki kasb kollejlari hamda oliy ta’lim muassasalariga osonlik bilan kirishlari mumkin. Bu o‘z navbatida yoshlarning ta’limga qiziqishini oshiradi hamda ularning malakali mutaxassislar sifatida shakllanishiga ko‘maklashadi. Yangi tizim joriy etilishi bilan har bir yosh o‘z salohiyati va istaklariga muvofiq ta’lim yo‘nalishini tanlay oladi, bu esa ta’lim tizimida raqobatni kuchaytiradi. Shuningdek, pedagoglar va maktab rahbarlari yoshlarning imkoniyatlarini aniq baholash va ularni to‘g‘ri yo‘naltirish imkoniyatiga ega bo‘lmoqda. Ushbu o‘zgarishlar ta’lim sifatini oshirishga, yoshlarning kasbiy va akademik salohiyatini rivojlantirishga xizmat qiladi. Manba: zamin.uz

Prezident Shavkat Mirziyoyev O‘qituvchi va murabbiylar kuni arafasida soha vakillari bilan muloqot o‘tkazdi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Uchrashuvda barcha hududlardan 40 mingdan ortiq pedagoglar onlayn tarzda ishtirok etdi. Davlat rahbari ta’lim tizimining ahamiyatini ta’kidlab, xalqimiz kelajagi maktab bilan bog‘liqligini bildirdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, farzandlarimizni bilim bilan ta’minlash va tarbiyalashning eng muhim bosqichi umumta’lim maktablari hisoblanadi. Rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, hozirda mamlakatimizda 6,5 million o‘quvchi ta’lim olmoqda. Joriy yilda taxminan 400 ming o‘quvchi maktabni bitirib, 720 ming bola esa birinchi sinfga qadam qo‘ydi. So‘nggi sakkiz yil ichida qariyb 500 ta yangi maktab barpo etildi, mavjud maktablar kengaytirilib, qo‘shimcha bir million o‘quvchi uchun joy yaratildi. Xususiy ta’lim sohasida ham sezilarli o‘zgarishlar yuz berdi. Davlat tomonidan yaratilgan sharoitlar tufayli ota-onalar uchun tanlov imkoniyati kengaydi. Bugungi kunda 200 mingdan ortiq o‘quvchi xususiy maktablarda ta’lim olmoqda. Prezident Mirziyoyev ta’lim tizimida yana bir qator muhim islohotlar amalga oshirilishini ma’lum qildi. Yangi o‘quv yilidan boshlab 9 va 11-sinf o‘quvchilari uchun yagona davlat imtihonlari joriy etiladi. Bu imtihonlar o‘quvchilarning qobiliyati va qiziqishiga qarab ularni kasb-hunarga yo‘naltirish yoki oliy ta’limga tayyorlash imkonini beradi. Taxminan 400 ming 9-sinf bitiruvchisi texnikumlarga qabul qilinadi. Universitetga kirishni istagan yoshlar esa fanlarni tanlov asosida chuqurlashtirib o‘rganadi. Shu tariqa, maktabdagi yakuniy imtihon natijalari yoshlarning kelajakdagi yo‘lini belgilaydi. Bitiruvchilar texnikum yoki oliygohga o‘tish imkoniyatiga ega bo‘ladi. Davlat rahbari ta’lim tizimidagi o‘zgarishlar yoshlarning taqdiri uchun yangi imkoniyatlar yaratishini ta’kidlab, pedagoglarning mehnatini yuqori baholadi (manba: zamin.uz).

Huquqshunos va jurnalist Xushnud Xudoyberdiyev ijtimoiy tarmoqlarda tarqalgan xabarlarga munosabat bildirdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu xabarlarda 1-oktyabr — O‘qituvchi va murabbiylar kuni munosabati bilan har bir maktab xodimiga 953 ming so‘mdan mukofot berilishi aytilgan edi. Ammo Xudoyberdiyevning ta’kidlashicha, bu ma’lumot qisman noto‘g‘ri talqin qilingan. Unga ko‘ra, Prezident farmonidagi muhim band noto‘g‘ri tushunilgan va aytilgan summa barcha xodimlarga teng miqdorda beriladi, degani emas. 2025-yil 19-martdagi PF–51-sonli Prezident farmoniga asosan umumta’lim muassasalari direktor jamg‘armasidan foydalanish tartibida o‘zgarishlar kiritildi. Yangi qoidalarga ko‘ra, 1-oktyabr bayrami munosabati bilan xodimlarni mukofotlash miqdori mehnatga haq to‘lashning eng kam miqdorining 75 foizigacha bo‘lishi mumkin. Avval bu ko‘rsatkich 50 foiz edi. Shuni ta’kidlash kerakki, 75 foiz — bu maksimal chegara bo‘lib, har bir muassasa va xodim uchun mukofot miqdori direktor jamg‘armasining moliyaviy imkoniyatlari va mablag‘ holatiga qarab farq qiladi. Ba’zi joylarda 75 foiz, boshqalarida 60 yoki 50 foiz berilishi mumkin. Bundan tashqari, bayram munosabati bilan mukofot faqat o‘qituvchilarga emas, balki barcha xodimlarga, jumladan rahbariyat va texnik xizmat ko‘rsatuvchi xodimlarga ham taqdim etiladi. Xudoyberdiyevning fikricha, ustozlar qancha ko‘p oylik, ustama va mukofot olsa, shuncha yaxshi bo‘ladi. Ammo qonuniy jihatdan amaldagi tartib to‘g‘ri tushunilishi zarur. Shuning uchun ham kimgadir kamroq mukofot berilsa, bu noto‘g‘ri talqin yoki tushunmovchilikka yo‘l qo‘yilmasligi lozim. Xulosa qilib aytganda, 953 ming so‘m mukofotning maksimal miqdori hisoblanadi va har bir maktab hamda xodim uchun u turlicha bo‘lishi mumkin (manba: zamin.uz).

O‘zbekistonda yagona davlat imtihoni joriy etilishi rejalashtirilmoqda. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Ushbu tizim maktab bitiruvchilari uchun yakuniy imtihon, oliy ta’lim muassasalariga kirish imtihonlari hamda sertifikat olish uchun o‘quv fanlari bo‘yicha sinovlarni birlashtiradi. Bu tashabbus yaqinda prezident huzurida o‘tkazilgan yig‘ilishda ilgari surildi. Hozirgi kunda bitiruvchilar bir nechta turli imtihonlardan o‘tishga majbur bo‘lib, bu ularga ortiqcha yuklama hamda ma’muriy qiyinchiliklarni keltirib chiqarmoqda. Imtihonlarni yagona tizimga birlashtirish jarayonni soddalashtiradi, vaqtni tejaydi va oilalarning moliyaviy xarajatlarini kamaytirishga yordam beradi. Yagona imtihon tizimini joriy etish g‘oyasi O‘zbekistonda birinchi marta emas muhokama qilinmoqda. 2020 yil aprel oyida majburiy fanlardan va fakultetga kirish uchun tanlov fanlaridan iborat yagona test o‘tkazish taklif qilingan edi. 2022 yil iyul oyida esa maktablarning yakuniy attestatsiyasi bilan oliy ta’limga kirish imtihonlarini 2024/2025 o‘quv yilidan boshlab birlashtirish masalasi qayta ko‘tarildi. Ushbu o‘zgarishlar ta’lim tizimida yanada samarali va adolatli baholash tizimini yaratishga xizmat qiladi.

O‘zbekistonda umumiy o‘rta ta’lim tizimi tubdan o‘zgarishlarga yuz tutmoqda. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Mamlakatda rasmiy ravishda 12 yillik ta’lim modeli joriy etilishi boshlandi. Bu haqda Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi matbuot xizmatidan ma’lum qilindi. Yaqin kunlarda ushbu yangiliklarni tasdiqlovchi normativ-huquqiy hujjat imzolanishi kutilmoqda. Ushbu qaror ta’lim sohasini isloh qilish bo‘yicha keng qamrovli dastur doirasida qabul qilindi. Dastur prezidentga 8 sentyabr kuni taqdim etilgan bo‘lib, u maktabgacha ta’limdan tortib oliy ta’limgacha bo‘lgan barcha bosqichlarni tizimli yangilashni ko‘zda tutadi. 12 yillik ta’limga o‘tish xalqaro tajribaga moslashish maqsadida amalga oshirilmoqda. 2022 yilda o‘tkazilgan PISA tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatdiki, ta’limda yetakchi hisoblangan 85 foiz mamlakatlarda o‘quv yillari soni aynan 12 yilni tashkil etadi. Yangi model joriy etilishi o‘quv dasturlarini xalqaro standartlarga moslashtirishga, shuningdek, o‘quvchilarni keyingi bilim olish va kasbga tayyorlash bosqichlariga sifatli tayyorlashga imkon beradi. Yangilangan tizim tuzilmasi quyidagicha bo‘ladi: birinchi yil 6 yoshdagi bolalar uchun maktabga tayyorgarlik bosqichi sifatida belgilangan bo‘lib, u boshlang‘ich ta’limning bir qismi hisoblanadi. Boshlang‘ich ta’lim umumiy 5 yilni tashkil etadi, bunda 1 yil tayyorgarlik va 4 yil boshlang‘ich maktab o‘quvi mavjud. Keyingi bosqich 5-9-sinflarni o‘z ichiga olgan asosiy umumiy o‘rta ta’lim bo‘lib, 5 yil davom etadi. So‘nggi 2 yil esa to‘liq umumiy o‘rta ta’lim bosqichi bo‘lib, u maktablar, akademik litseylar, ixtisoslashtirilgan harbiy maktablar yoki texnikumlarda olib boriladi. O‘tish jarayonini silliq tashkil etish va zarur infratuzilmani yaratish maqsadida 3600 ga yaqin yangi maktablar qurilishi va mingdan ortiq davlat bog‘chalari ochilishi rejalashtirilgan. Aynan shu muassasalarda eng kichik o‘quvchilar uchun yangilangan tayyorgarlik dasturi sinovdan o‘tkaziladi. Qiziqarli jihati shundaki, 12 yillik ta’limga o‘tish haqida ma’lumotlar 2023 yildan boshlab ijtimoiy tarmoqlarda faol muhokama qilinar edi. Ammo o‘sha paytda Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi bu gaplarni rasman rad etgan, amalda 11 yillik ta’lim amal qilganini ta’kidlagan. Hozirgi qaror davlat darajasida yondashuvlar qayta ko‘rib chiqilganini va keng ko‘lamli islohotlarni amalga oshirishga siyosiy iroda borligini ko‘rsatadi. Mustaqil O‘zbekiston tarixida ilgari ham 12 yillik ta’lim tizimi mavjud bo‘lgan. 2010 yildan 2017 yilgacha ta’lim 9+3 sxemasi asosida tashkil etilgan bo‘lib, unda 9-sinfni tamomlagan o‘quvchilar majburiy ravishda kasb-hunar kollejlari va akademik litseylarida ta’lim olishgan.

Toshkent shahrida attestatsiya jarayonidan norozi bo‘lgan bir guruh o‘qituvchilarning sud ishi yakunlandi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ular Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligiga qarshi da’vo arizasi bilan murojaat qilib, attestatsiya imtihonlarini qayta tashkil etish hamda ma’naviy zarar uchun to‘lov tayinlashni talab qilgan edi. Biroq sud ularning da’vosini asossiz deb topib, vazirlik foydasiga qaror chiqardi. Sud majlisi 8-sentyabr kuni bo‘lib o‘tdi va asosan ona tili hamda adabiyot fanidan dars beradigan pedagoglar ishtirok etdi. Ularning advokatlari ham sud jarayonida qatnashib, da’vogarlarning manfaatlarini himoya qildi. Sudya Guli Shukurlayeva raisligida o‘tkazilgan majlis to‘rt marta muhokama qilindi. O‘qituvchilar vakillari attestatsiya jarayonida bir qator kamchiliklar mavjudligini ta’kidladi. Ular test savollari xalqaro talablarga javob bermaganini, savollar sinovdan o‘tkazilmaganini va baholash jarayonida shaffoflik ta’minlanmaganini bildirdi. Shuningdek, natijalar xolis emasligi haqida dalillar keltirdi. Vazirlik yuristlari esa barcha ayblovlarni rad etdi. Ularning fikricha, test materiallari xalqaro standartlarga muvofiq ishlab chiqilgan, sinovdan o‘tgan va tizim xalqaro tashkilot tomonidan akkreditatsiya qilingan. Shu sababli natijalar qonuniy va adolatli hisoblanadi. Sud jarayonida da’vogarlar yangi ekspertlarni tayinlash hamda savollar sifati va baholash jarayonini qayta ko‘rib chiqishni so‘radi. Biroq sud bu talabni ham rad etdi. Natijada pedagoglarning attestatsiyani qayta o‘tkazish va ma’naviy zarar uchun to‘lov talab qilinishi qondirilmadi. Sud qaroriga ko‘ra, o‘qituvchilarning da’vosi asosli dalillar bilan tasdiqlanmaganligi sababli rad etildi. Shu bilan birga, ularga qarordan norozi bo‘lsalar, yuqori instansiyaga apellyatsiya berish huquqi mavjudligi eslatib o‘tildi. Ma’lumotlarga ko‘ra, joriy yilda taxminan 190 ming pedagog attestatsiya jarayonida qatnashdi. Ulardan qariyb 59 foizi imtihondan o‘ta olmadi. Bu holat jamoatchilik orasida keng muhokamaga sabab bo‘ldi. Ijtimoiy tarmoqlarda savollarning mazmuni, baholash mezonlari va shaffoflik yuzasidan ko‘plab noroziliklar bildirildi. Ana shunday noroziliklar asosida pedagoglar vazirlikka qarshi sudga murojaat qildi. Ular o‘z huquqlari buzilganini va attestatsiya jarayonida adolat ta’minlanmaganini iddao qildi. Biroq sud organlari vazirlik tomonini qo‘llab-quvvatladi. Manba: zamin.uz

2025-yil 1-sentyabrdan boshlab maktab va maktabgacha ta’lim muassasalari rahbarlari uchun oylik maoshlarida sezilarli o‘zgarishlar joriy etiladi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Prezident tomonidan imzolangan “Maktabgacha va maktab ta’limi sohasida boshqaruv tizimi samaradorligini oshirishning qo‘shimcha chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi farmonga muvofiq, umumiy o‘rta ta’lim muassasalari direktorlari uchun bazaviy tarif stavkasi 20 foizga oshiriladi. Bu o‘zgarish maktab rahbarlarining moddiy ta’minotini yaxshilashga xizmat qiladi. Shuningdek, direktor o‘rinbosarlari uchun bazaviy tarif stavkasi 15 foizga ko‘tariladi, bu esa ularning mehnat qiymatini oshirishga qaratilgan muhim choradir. Maktabgacha ta’lim tashkilotlari direktorlari uchun ham ijtimoiy kafolatlar mustahkamlanadi. I va II guruhga kiruvchi maktabgacha ta’lim muassasalari rahbarlari bazaviy tarif stavkalari umumiy o‘rta ta’lim muassasalari direktor o‘rinbosarlarining stavkalariga moslashtiriladi. Bu esa maktabgacha ta’lim sohasi rahbarlarining huquq va manfaatlarini ta’minlashga xizmat qiladi. Bundan tashqari, 2026-yil 1-yanvardan boshlab direktorlar va ularning o‘rinbosarlariga faoliyat samaradorligi ko‘rsatkichlari asosida qo‘shimcha ustamalar beriladi. Direktorlar bazaviy tarif stavkasidan 20 foiz, o‘rinbosarlar esa 10 foiz miqdorida ustama olish imkoniyatiga ega bo‘ladi. Ushbu yangiliklar rahbarlarning mehnat samaradorligini oshirish va ularning faoliyatini yanada rag‘batlantirishga qaratilgan. Ma’lumotlar one.uz saytidan olindi.

Ichki ishlar vazirligi Yo‘l harakati xavfsizligi xizmati 2-sentyabr kuni shaxsiy avtomobillardan voz kechib, jamoat transportidan foydalanishni tavsiya qildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu kun maktablarda birinchi qo‘ng‘iroq chalinishi bilan bog‘liq bo‘lib, yo‘llardagi tirbandlik va harakatning qiyinlashishini oldini olish maqsadida shu chora ko‘rilmoqda. Maktabga boruvchi o‘quvchilar va ularning ota-onalari uchun yo‘l harakati xavfsizligini ta’minlash hamda yo‘llardagi transport oqimini yaxshilash muhim hisoblanadi. Yo‘l harakati xavfsizligi xizmati mutasaddilari, jamoat transportidan foydalanish orqali nafaqat vaqtida maktabga yetib borish, balki harakatni tartibga solish va yo‘lning xavfsizligini oshirish mumkinligini ta’kidlamoqda. Shu sababli, 2-sentyabr kuni ertalab yo‘llarda ko‘plab avtomobillar to‘planib, tirbandlik yuzaga kelishi ehtimoli mavjudligi haqida ham ogohlantirish berildi. Ushbu tavsiyalar aholining xavfsizligi va yo‘l harakati tartibini ta’minlashga qaratilgan bo‘lib, ular e’tiborga olinishi muhimdir. Manba: One.uz.

Bugundan boshlab mamlakatimizda bir qator muhim yangiliklar va amaliy o‘zgarishlar joriy etiladi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu o‘zgarishlar aholiga va soha mutaxassislariga qulaylik yaratish, shuningdek, qonunchilik talablarini yanada takomillashtirishga qaratilgan. Maktab va bog‘cha rahbarlarining maoshi sezilarli darajada oshiriladi, bu ularning mehnatini munosib baholash va rag‘batlantirishga xizmat qiladi. Yo‘l harakati xavfsizligini ta’minlash maqsadida statsionar va mobil radarlar o‘rnatilgan hududlarda ko‘zga ko‘rinarli belgilar majburiy bo‘ladi. Bu avtomobil harakatini nazorat qilishni samarali tashkil etishda muhim ahamiyatga ega. Bundan tashqari, yo‘l harakati bilan bog‘liq xizmat ko‘rsatish markazlari yuridik shaxslarga pullik asosda xizmat ko‘rsatish huquqiga ega bo‘ladi. Har bir yangi qurilayotgan obyekt uchun QR-kodli pasport joriy etilishi talab qilinadi, bu qurilish jarayonini raqamli nazorat qilish va ma’lumotlar bazasida ro‘yxatga olishni osonlashtiradi. Qimmatbaho toshlar bilan bog‘liq huquqbuzarliklar haqida ma’lumot bergan fuqarolarga pulli rag‘batlar taqdim etiladi, bu esa huquqbuzarlikka qarshi kurashda aholi ishtirokini oshiradi. Shuningdek, maktablarda uzaytirilgan kun guruhlariga qatnashadigan ayrim bolalar to‘lovdan ozod qilinadi, bu ota-onalarga iqtisodiy yengillik yaratadi. Farmatsevtika sohasida litsenziya berishda qo‘shimcha talablar joriy etilib, faoliyat shaffof va qonunchilikka muvofiq tashkil etiladi. Shu bilan birga, aholiga davlat xizmatlari va ularning samaradorligini oson kuzatish imkonini beruvchi “Davlat xizmatchisi” mobil ilovasi ishga tushiriladi. Ushbu yangiliklar mamlakatimiz taraqqiyotiga xizmat qiladi va hayot sifatini yaxshilashga qaratilgan (manba: zamin.uz).

2025 yilning 1 sentyabridan boshlab O‘zbekistonda ta’lim muassasalari rahbarlarining ish haqlari oshiriladi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Bu qaror 2025 yil mart oyida qabul qilingan farmonga asosan amalga oshirilmoqda. Xususan, kuz oylaridan boshlab maktab direktorlarining maoshlari 20 foizga, ularning o‘rinbosarlarining maoshlari esa 15 foizga ko‘payadi. Shuningdek, 2026 yilning 1 yanvaridan boshlab rahbarlarga KPI asosida mukofotlar joriy etiladi. Direktorlar uchun bu mukofot 20 foizni, ularning o‘rinbosarlari uchun esa 10 foizni tashkil etadi. Bundan tashqari, bog‘cha mudirlarining ish haqlari ham oshiriladi. Ushbu chora-tadbirlar ta’lim sohasidagi rahbarlarning moddiy holatini yaxshilash va ularning ish samaradorligini oshirishga qaratilgan. O‘zbekistonda ta’lim sifatini yaxshilash maqsadida rahbarlarga qo‘shimcha rag‘batlar yaratish davom ettirilmoqda.

2025-yil 2-sentabrdan O‘zbekistonning barcha maktablarida yangi o‘quv yili boshlanishi munosabati bilan birinchi qo‘ng‘iroq yangraydi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi ma’lumotiga ko‘ra, an’anaviy tarzda birinchi dars “Kelajak soati” mavzusida, “Vatan uchun, millat uchun, xalq uchun!” shiori ostida o‘tkaziladi. Ushbu tadbir o‘quvchilarda vatanparvarlik ruhini shakllantirishga qaratilgan. Joriy yilda 738 mingdan ortiq bola ilk bor maktabga qadam qo‘yadi. Har bir birinchi sinf o‘quvchisiga Prezident sovg‘asi sifatida 12 turdagi zaruriy o‘quv anjomlari taqdim etiladi. Bu esa bolalarning ta’lim jarayonida zarur vositalarga ega bo‘lishini ta’minlaydi. Maktablar yangi o‘quv yiliga tayyor holda kirishmoqda va o‘quvchilar uchun qulay sharoit yaratish ustuvor vazifa hisoblanadi. Manba: Kursiv media.

2025 yilning 12 avgustida poytaxtdagi Shayxontohur tumanlararo fuqarolik ishlari sudi binosida bir guruh pedagoglarning Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligiga qarshi da’vosi bo‘yicha sud jarayoni boshlandi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Mamlakatning turli hududlaridan besh ona tili va adabiyot o‘qituvchisi bahorgi attestatsiya natijalarini bekor qilishni talab qilmoqda. Ular ushbu jarayonda ko‘plab qoidabuzarliklar yuz berganini asos qilib ko‘rsatmoqda. Sudya Guli Shukrullaevaning ko‘rib chiqayotgan ishi keng jamoatchilik e’tiborini tortdi. Da’vogarlarning manfaatlarini advokat Nazirjon Xotamjonov himoya qilmoqda. Ular imtihonni qayta o‘tkazish va javobgar — Vazirlik huzuridagi Pedagogik mahorat ilmiy-amaliy markazidan ma’naviy zarar uchun kompensatsiya undirishni talab qilmoqda. Birinchi sud majlisida vazirlik vakillari matbuot faoliyatini cheklashni so‘rab, jurnalistlarga faqat tinglovchi sifatida qatnashish huquqini berishni iltimos qildi, foto va audio yozuvlarga ruxsat bermaslikni so‘radi. Dastlabki dalillar tinglangach, sud ishni har tomonlama ko‘rib chiqish uchun zarur hujjatlarni to‘plash maqsadida majlislarni 26 avgustga qadar to‘xtatishga qaror qildi. Ushbu ish pedagoglarning kasbiy malakasini aniqlashda muhim ahamiyatga ega bo‘lgan attestatsiya jarayoniga taalluqlidir. Attestatsiyaning natijasi o‘qituvchining ikkinchi, birinchi yoki oliy toifaga ega bo‘lishini belgilaydi va shu orqali uning maoshi miqdori belgilanadi. Toifa besh yil muddatga beriladi. Maktabgacha va maktab ta’limi boshqarmasi boshlig‘i Sardor Rahimboevning ma’lumotiga ko‘ra, besh yilda bir marta majburiy attestatsiya o‘tkazilsa, yilda ikki marta ixtiyoriy attestatsiya ham tashkil etiladi. Bu o‘qituvchilarga o‘z toifasini muddatidan oldin oshirish imkonini beradi. Vazirlikning rasmiy ma’lumotlariga ko‘ra, 2025 yil bahorgi attestatsiya kampaniyasida qariyb 190 mingdan ortiq arizalar berilgan bo‘lib, 177,6 ming nafar o‘qituvchi ishtirok etdi. Ulardan 73 mingdan ortig‘i muvaffaqiyatli natijaga erishdi. 5000 dan ortiq o‘qituvchi esa 86 va undan yuqori ball to‘plab, nafaqat oliy toifaga, balki maoshiga 70 foizlik maxsus ustama olishga haqli bo‘ldi. Biroq da’vogarlarga ko‘ra, ular olgan past baholar bilim yetishmasligidan emas, balki tizimli xatoliklar va qoidabuzarliklardan kelib chiqqan. Da’vo arizasida to‘qqizta asosiy shikoyat keltirilgan. Eng muhimlaridan biri texnik nosozliklar bo‘lib, o‘qituvchilar kompyuterlar va dasturiy ta’minotning sinov paytida ko‘plab to‘xtab qolganini bildiradi. Qisqa vaqt ichida majburiy qayta yuklashdan keyin ba’zi ishtirokchilarning oldin tanlagan javob variantlari o‘zgargani ma’lum qilingan. Test jarayoni noma’lum muddatga to‘xtatilishi sababli ishtirokchilar yopiq va shamolsiz xonalarda soatlar davomida qolishga majbur bo‘lib, bu ularning ruhiy holatiga salbiy ta’sir ko‘rsatgan. Boshqa muhim da’vo test savollarining murakkabligi bilan bog‘liq. O‘qituvchilarning fikricha, savollar soni va ularning murakkabligi berilgan vaqtga mos kelmagan. Ba’zi savollar uch- to‘rt qismdan iborat bo‘lib, ularni tahlil qilish va javob berish uchun 5-6 daqiqa talab qilingan. Bu esa testni belgilangan vaqt ichida muvaffaqiyatli topshirishni qiyinlashtirgan. Shuningdek, da’vogarlar natijalarni aniqlash jarayonining shaffof emasligidan norozi. Ishtirokchilarga test yakunlangach, darhol javoblarni ko‘rish imkoniyati berilmagan. Ularning fikricha, ikki smenali test o‘tkazilishiga qaramay, natijalarni tezkor ko‘rsatish texnik imkoniyati mavjud bo‘lgan, ammo amalga oshirilmagan. Pedagoglar orasida imtihon materiallarining internetga tarqalishi haqida shubha katta tashvish uyg‘otdi. Ijtimoiy tarmoqlarda birinchi smenadan keyin savollar namunalari

Avgust oyida maktablarga tayyorgarlik ko‘rish boshlanganligi sababli ota-onalar uchun xarajatlar ko‘payadi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. O‘zbekistonda an’anaviy bozorlar maktab buyumlarini sotib olish uchun eng ommabop joy hisoblanadi. Shu bilan birga, internet orqali xarid qilish imkoniyati ham kengaymoqda. Maktab uchun zarur bo‘lgan asosiy yozuv anjomlari va o‘quv vositalarining narxlari quyidagicha: beshta ruchka 7 ming so‘m, uchta qora qalam 6 ming so‘m, o‘n dona 12 varoqli daftar 20 ming so‘m, o‘n beshta umumiy daftar 50 ming so‘m, rangli qalamlar to‘plami 15 ming so‘m, kitob jildi 15 ming so‘m, daftar jildi esa 8 ming so‘m turadi. Bundan tashqari, penal 15 ming so‘m, o‘tkirlagich 9 ming so‘m, o‘chirish uchun uskuna 6 ming so‘m, chizg‘ichlar to‘plami 25 ming so‘m va 24 varoqli rasm daftari 15 ming so‘m qiymatida. Maktab formasi narxlari o‘g‘il va qiz bolalar uchun farq qiladi. O‘g‘il bolalar uchun oq ko‘ylak 175 ming so‘m, klassik shim 250 ming so‘m, tufli 300 ming so‘m, bo‘yinbog‘ esa 40 ming so‘m turadi. Qiz bolalar uchun yubka 200 ming so‘m, oq kofta 250 ming so‘m, tufli 250 ming so‘m, kalgotkalar 125 ming so‘m va soch banti 50 ming so‘mdan iborat. Maktab sumkasi narxi 100 ming so‘mdan boshlanadi, dastro‘mol va paypoq esa har biri 20 ming so‘m atrofida sotiladi. Umuman olganda, bir o‘g‘il bola uchun maktab bozorligi o‘rtacha 1 million 96 ming so‘mni tashkil etsa, bir qiz bola uchun bu xarajat 1 million 206 ming so‘mga teng. Agar oilada ikki nafar farzand maktabga borsa, umumiy xarajat taxminan 2 million 300 ming so‘m bo‘ladi. Barcha narxlar O‘zbekistondagi mashhur marketpleyslarning joriy o‘rtacha narxlari asosida keltirilgan bo‘lib, mahsulot sifati va hajmiga qarab farq qilishi mumkin (manba: zamin.uz).

Tez orada Toshkent shahrida yo‘l tirbandligini kamaytirish maqsadida bolalarni maktabga olib borish va olib kelish uchun maxsus maktab avtobuslari tizimi yo‘lga qo‘yilishi rejalashtirilmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Mutasaddilar bu tashabbus shahar transport tizimida sezilarli darajada yengillik yaratishini ta’kidlamoqda. Hozirgi kuzatuvlarga ko‘ra, o‘quv yili tugagach, poytaxtdagi transport harakati ancha kamayadi. Buning asosiy sababi ota-onalarning bolalarni maktabga shaxsiy avtomashinalarda olib bormasligi va yo‘llardagi transport oqimining kamayishidir. Shu bois, maktab avtobuslarini joriy etish yil davomida ham yo‘l tirbandligini kamaytirishga yordam beradi. Har bir avtobus bir vaqtning o‘zida 20 dan 30 nafargacha o‘quvchini tashishi mumkin. Bu esa yo‘llardan shuncha miqdorda shaxsiy avtomashinani olib tashlash, tirbandlikni kamaytirish va chiqindilar miqdorini kamaytirishga xizmat qiladi. Maxsus avtobuslar harakat xavfsizligi talablariga to‘liq javob beradigan jihozlar bilan ta’minlanadi. Hozirda ushbu loyiha Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi bilan muhokama qilinmoqda. Agar loyiha amalga oshirilsa, poytaxtdagi jamoat transporti tizimida muhim o‘zgarishlar yuz beradi. Manba: zamin.uz.

2025–2026 o‘quv yili uchun 1-sinfga elektron qabul jarayonida yangi bosqich joriy etildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Endi bolalarni yashash manziliga biriktirilmagan maktablarga qabul qilish imkoniyati 1 avgustdan boshlanadi. Bu orqali ota-onalar farzandlarini o‘zlari xohlagan ta’lim muassasasiga joylashtirishlari mumkin bo‘ladi. Agar bola mikrohududdan tashqari maktabga qabul qilinsa, oldin berilgan ariza avtomatik tarzda yangi tanlangan maktabga ko‘chiriladi. Bu esa ma’lumot almashinuvini soddalashtirib, qog‘ozbozlikni yo‘q qiladi. Shuningdek, 1 avgustdan boshlab o‘quvchilarni bir maktabdan boshqasiga ko‘chirish bo‘yicha davlat xizmati faoliyat boshladi. Endi ota-onalar maktabni o‘zgartirishni elektron shaklda, hech qanday joyga borishga hojat qolmasdan amalga oshirishlari mumkin. Elektron qabul, maktab tanlovi va arizalar bo‘yicha barcha savollarga 71-203-07-04 hamda 71-203-04-03 telefon raqamlari yoki Telegram’dagi @mymaktab_uz rasmiy kanali orqali javob olish mumkin. Ma’lumot manbai: zamin.uz.

2025 yil 1 avgustdan boshlab O‘zbekistonda pedagoglarning oylik maoshi 10 foizga oshiriladi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu haqda Prezidentning 2025 yil 2 iyundagi PF-91-son farmonida belgilangan. Farmonga muvofiq, budjet tashkilotlari xodimlarining ish haqi umumiy ravishda ko‘tarildi va maktabdagi turli lavozimlarga mos yangi maosh miqdorlari tasdiqlandi. Masalan, maktab direktorlari oylik maoshi 5 166 485 so‘mdan boshlab, o‘quvchilar soniga qarab 6 187 933 so‘mgacha yetadi. Direktorlarning o‘rinbosarlari esa 4 825 345 so‘mdan 5 849 691 so‘mgacha maosh oladi. Xo‘jalik ishlari bo‘yicha direktor o‘rinbosarining oyligi 1 957 858 so‘mdan boshlanib, 2 515 091 so‘mgacha oshirildi. Psixologlarning oyligi ham 3 356 916 so‘mdan 4 072 508 so‘mgacha ko‘tarildi. O‘rta maxsus ma’lumotga ega o‘qituvchilarning maoshi 3 468 585 so‘m, oliy ma’lumotlilar uchun esa 3 729 906 so‘m miqdorida belgilandi. Eng yuqori toifaga ega oliy ma’lumotli o‘qituvchilarning oyliklari 5 142 053 so‘mga yetdi. Shuningdek, kadrlar bo‘yicha menejerlar uchun oylik 1 758 372 so‘m qilib belgilangan. Kutubxona mudirlarining oyliklari esa malakasiga qarab farq qiladi: o‘rta maxsus ma’lumotli kutubxona mudirlari 2 349 447 so‘m, oliy ma’lumotlilar esa 2 563 442 so‘m maosh oladi. Bu oyliklar pedagoglarning moddiy ahvolini yaxshilashga qaratilgan va ularning mehnatiga munosib rag‘bat sifatida qaraladi (manba: Prezident farmoni PF-91, 2025 yil 2 iyun).

Yaponiyada bir o‘qituvchi qo‘shimcha ishlashi sababli asosiy ishidan mahrum bo‘ldi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. 60 yoshli maktab muallimi maoshini oshirish maqsadida uyi yaqinidagi do‘konda savdo bilan shug‘ullangan. Uning bu harakati qonunbuzarlik sifatida ko‘rilmagan bo‘lsa-da, mahalliy ta’lim tizimi bunday holatlarga qat’iy munosabatda bo‘ladi. Vaziyat do‘konga kelgan mijozlardan biri ta’lim departamentiga shikoyat qilgach aniqlangan. Maktab direktori xabarni olgach, shaxsan do‘konga borib, holatni o‘rganib chiqdi va o‘qituvchining qo‘shimcha faoliyati o‘quv jarayoniga salbiy ta’sir ko‘rsatishini ta’kidladi. Natijada o‘qituvchi ishdan bo‘shatildi. Qiziq tomoni shundaki, muallim hech qachon darsni qoldirmagan, o‘quvchilarga e’tibor bilan munosabatda bo‘lgan va vazifalarini vijdonan bajargan. Biroq rahbariyat uni ota-onalar va o‘quvchilar oldida kechirim so‘rashga ham majbur qilgan. Mutaxassislarning fikricha, Yaponiyada qo‘shimcha ishlashga nisbatan salbiy qarash mavjud. Ular bu holat asosiy ishga charchoq va e’tiborsizlikni keltirib chiqaradi deb hisoblaydi. Shuning uchun davlat idoralari, ayniqsa ta’lim muassasalari, bu masalada qat’iy intizom talab qiladi. Boshqa tarafdan, ko‘pchilik bu qarorni ortiqcha qattiqqo‘llik deb baholamoqda. Ularning fikricha, o‘qituvchining qo‘shimcha ish qilishi moliyaviy ehtiyoj bilan bog‘liq bo‘lib, unga tushunish bilan yondashish zarur edi. Ijtimoiy tarmoqlarda ham bu holat keng muhokamalarga sabab bo‘ldi. Ba’zilar ustozni himoya qilsa, boshqalar tizimni qo‘llab-quvvatladi. Har holda, ushbu voqea Yaponiyada kasbiy etikaga qanday yondashish kerakligi haqida chuqur fikr yuritishga undadi.

Xalqaro tadqiqotchilar guruhi maktablarda smartfonlarni taqiqlash kutilgan ijobiy natija bermasligi haqida xulosa qildi. 11 davlatdan iborat olimlar tomonidan o‘tkazilgan tadqiqotga ko‘ra, bu cheklov choralari o‘smirlarning sog‘lig‘i, uyqu sifatini, o‘quv faoliyatini va dars paytidagi xatti-harakatlarini sezilarli darajada yaxshilamaydi. Smartfonlarni taqiqlash yechim emas Tadqiqot Angliyada maktablarda smartfonlardan foydalanishni cheklash siyosati samaradorligini baholash jarayonida boshlandi. Natijalar shuni ko‘rsatdiki, bu kabi cheklovlar mavjud muammolarni to‘liq hal qilmaydi. Ba’zi hollarda esa bolalarda vaqtni boshqarish va diqqatni jamlash ko‘nikmalarini rivojlantirishga to‘sqinlik qilishi mumkin. Olimlarning ta’kidlashicha, zamonaviy texnologiyalar kundalik hayotning ajralmas qismiga aylangan va ularni butunlay taqiqlash konstruktiv yechim emas. Kompleks yondashuv – samarali yechim Tadqiqotchilar bolalar, ota-onalar va o‘qituvchilar uchun zamonaviy texnologiyalardan samarali foydalanish bo‘yicha ta’lim dasturlarini joriy etishni tavsiya qilmoqda. Ular maktablarda «raqamli gigiyena» darslarini tashkil etishni taklif qilmoqda. Bunday darslarda bolalarga: Yotishdan oldin smartfonlardan foydalanishni cheklash; Internetdagi ma’lumotlarni tanqidiy baholash; Onlayn xavfsizlik qoidalariga rioya qilish kabi amaliy ko‘nikmalar o‘rgatiladi. Shuningdek, mutaxassislar ota-onalarni ham qo‘llab-quvvatlash zarurligini ta’kidlaydilar. Ularning ko‘pchiligi farzandlari bilan gadjetlardan foydalanish to‘g‘risida qanday suhbatlashishni bilmaydi. Shu bois, ular uchun ham maxsus ta’lim dasturlarini ishlab chiqish muhim. Yangi avlod uchun to‘g‘ri yondashuv Zamonaviy texnologiyalar bolalar hayotining muhim qismiga aylangani bois, ularni taqiqlash emas, balki to‘g‘ri yo‘naltirish samarali yechim bo‘lishi mumkin. Maktablarda smartfonlardan foydalanishni cheklash bo‘yicha yagona yondashuv o‘rniga, o‘quvchilarning raqamli dunyoda ongli va mas’uliyatli foydalanuvchi bo‘lib yetishishi uchun zarur bilim va ko‘nikmalarni shakllantirish maqsadga muvofiqdir.

Apple kompaniyasi sentabr oyida o‘zining yangi flagman smartfonlari iPhone 17 Pro va iPhone 17 Pro Max modellarini taqdim etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu qurilmalar nafaqat ichki imkoniyatlari, balki tashqi ko‘rinishi bilan ham sezilarli darajada yangilangan. Eng katta o‘zgarishlardan biri orqa kamera podining butun korpus eni bo‘ylab joylashganidir. Sensorlar joylashuvi avvalgidek qolgan, ammo LiDAR va chaqnoq endi qarama-qarshi tomonda joylashgan. Apple titan korpusdan voz kechib, alyuminiy korpusga qaytdi. Alyuminiy issiqlikni oldingiga nisbatan 20 barobar samaraliroq tarqatadi. Korpus to‘liq metall bo‘lib, orqa qismida simsiz zaryadlash uchun Ceramic Shield oynali maydon mavjud. Old panelda yangi Ceramic Shield 2 ishlatilgan bo‘lib, u uch barobar mustahkamroqdir. Shuningdek, ekran yuzasida yorug‘likni aks ettirmaydigan qoplama qo‘llanilgan. Ichki quvvat jihatidan yangi Apple A19 Pro chipi o‘rnatilgan. U 6 yadroli protsessor va 6 yadroli grafik protsessorga ega bo‘lib, ikkinchi avlod Dynamic Caching texnologiyasi yordamida uzoq davom etadigan vazifalarda oldingiga nisbatan 40 foiz tezroq ishlaydi. Pro modellarda birinchi marta bug‘ yordamida sovitish tizimi joriy etilgan bo‘lib, alyuminiy korpus bu jarayonga yordam beradi. Kamera tizimi ham sezilarli yangilangan. Endi to‘liq 48 megapikselli asosiy, ultra keng va telefotokameralar mavjud. Telefotokamera 8 barobar optik zoom, shuningdek 4 barobar rejimi va 3D stabilizatsiya funksiyasiga ega. Old kamera esa 18 megapikselli bo‘lib, Center Stage texnologiyasi bilan jihozlangan. Bundan tashqari, ProRes RAW formatida video yozish imkoniyati qo‘shilgan, bu esa videomontaj bilan shug‘ullanuvchilar uchun muhim yangilik hisoblanadi. Avtonomiya ko‘rsatkichlariga kelsak, iPhone 17 Pro modeli 33 soat video ko‘rish imkoniyatiga ega, iPhone 17 Pro Max esa 39 soat ishlaydi. Qurilmalarni 0 dan 50 foizgacha zaryadlash uchun atigi 20 daqiqa vaqt ketadi. Narxlari quyidagicha belgilangan: iPhone 17 Pro 1099 dollar, iPhone 17 Pro Max esa 1199 dollar. Qurilmalar 19 sentabrdan sotuvga chiqadi. Ranglar qatorida Silver, Deep Blue va Cosmic Orange mavjud. Yangi TechWoven g‘iloflar va Crossbody Strap aksessuar sifatida taqdim etildi. Apple kompaniyasi ushbu yangilanishlar bilan haqiqatan ham “Pro” darajasiga chiqa oldimi, bu savol foydalanuvchilar orasida muhokama qilinmoqda. Yangi modellar yuqori darajadagi quvvat va sifatni taqdim etadi, bu esa ularning bozordagi o‘rnini mustahkamlashga yordam beradi.

Shimoliy Karolinada 23 yoshli ukrainalik qochqin Irina Zarutska poyezdda pichoqlab o‘ldirildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Politsiya ayolga hujum qilgan 34 yoshli Dekarlos Braunni qo‘lga oldi va uni qotillikda ayblamoqda. Voqea videoga tushib, ijtimoiy tarmoqlarda keng tarqaldi, bu esa jamoatchilik orasida katta norozilikka sabab bo‘ldi. Shahar meri ushbu holatni sud tizimidagi xato deb atab, transportda xavfsizlikni oshirish bo‘yicha choralar ko‘rilishini va’da qildi. Zarutskaning oilasi uning 2022-yilda urushdan qochib AQShga kelganini va yangi hayotga tez moslashganini bildirdi. U san’atga qiziqardi, hayvonlarni yaxshi ko‘rar va oilasi bilan baxtli yashardi. Ushbu voqea siyosiy bahslarga ham sabab bo‘ldi. Ayrimlar Braun ilgari og‘ir jinoyatlar uchun jazolangan bo‘lsa-da, ozodlikka chiqqanini tanqid qildi. Shtat rahbari esa jinoyatchilikka qarshi yanada samarali choralar ko‘rishga chaqirdi. Bu voqea jamiyatda xavfsizlik va adolat masalalarini yana bir bor muhokama qilishga sabab bo‘ldi.

Apple kompaniyasi yaqinda yangi iPhone 17 smartfonini taqdim etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Toshkentdagi "Malika" bozorida sotuvchilar bilan suhbat natijasida ushbu yangi modellar uchun taxminiy narxlar aniqlangan. Ma’lum bo‘lishicha, iPhone 17 smartfonlari O‘zbekistonda 23 sentyabrdan boshlab sotuvga chiqariladi. Narxlar xotira hajmi va qurilmaning funksiyalariga qarab farqlanadi. Masalan, iPhone 17 ning 256 gigabaytli modeli taxminan 16 million 250 ming so‘m atrofida baholanmoqda. Kattaroq xotira hajmiga ega modellarning narxi esa yuqoriroq bo‘ladi. iPhone 17 Pro va Pro Max versiyalari esa yanada ko‘p funksiyalar va imkoniyatlarga ega bo‘lib, ularning narxlari 23 million so‘mdan boshlanib, 50 million so‘mga yaqinlashadi. Ushbu yangi smartfonlar O‘zbekiston bozorida katta qiziqish uyg‘otishi kutilmoqda. Xaridorlar uchun eng maqbul variantni tanlashda xotira hajmi va byudjet muhim omillar hisoblanadi. Shuningdek, rasmiy savdo nuqtalarida to‘liq kafolat va xizmat ko‘rsatish imkoniyatlari taqdim etilishi kutilyapti. Yangi iPhone 17 modellarining O‘zbekistonda sotuvga chiqishi smartfon bozorida yangiliklar va raqobatni kuchaytiradi.

Mashhur turk aktrisasi Hande Erchel va tadbirkor Hakan Sabanji o‘rtasidagi munosabatlarga doir so‘nggi paytlarda ko‘plab mish-mishlar tarqalmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ayniqsa, juftlikning ajrashgani haqidagi xabarlar muxlislar orasida katta qiziqish uyg‘otdi. Gel Konuşalım dasturida ilk bor gapirgan Hakan Sabanji esa ularning munosabatlariga oid da’volarga o‘z munosabatini bildirdi. U shaxsiy hayoti haqida keng gapirishni istamagan bo‘lsa-da, ayrim gap-so‘zlarga aniqlik kiritdi. Hakan Sabanji ajralish masalasini muhokama qilishni istamasligini, chunki bu ularning shaxsiy hayotiga taalluqli ekanligini ta’kidladi. Shuningdek, u xiyonat haqidagi mish-mishlar mutlaqo asossizligini bildirdi. Oldinroq Hande Erchel ijtimoiy tarmoqlardagi sahifasidan Sabanji bilan tushgan barcha suratlarini o‘chirib tashlagan edi. Bu esa turk matbuotida ularning ajralgani haqidagi xabarlarga asos bo‘ldi. Mashhur jurnalist Birsen Altuntash juftlik orasida jiddiy kelishmovchilik borligini ta’kidlagan, ammo rasmiy ajrim hali sodir bo‘lmaganini ma’lum qilgan. Shunga qaramay, Hande va Hakan hanuz bir-birlariga ijtimoiy tarmoqlarda obuna bo‘lib qolishgan. Muxlislarning bir qismi ularning munosabatlari qayta tiklanishiga umid bildirsa, boshqalar esa bu jarayon shunchaki ommaviy axborot vositalari uchun reklama bo‘lishi mumkinligini taxmin qilmoqda.

O‘tgan yillarda "Yuventus" jamoasida o‘ynagan taniqli futbolchi Edgar Davids tanishi Nabila Habibining o‘g‘irlik qilgani haqida xabar oldi. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. Bu haqda ad.nl portali ma’lumot berdi. Nashr ma’lumotlariga ko‘ra, Davids o‘zining rasm kolleksiyasining o‘g‘irlanganini bir necha yil o‘tib bilib qolgan. U kolleksiyani ishonch bildirgan odamga topshirgan edi. Bir muddat Habibi ham uning uyida yashagan. Davids kolleksiyasi xavfsiz joyda saqlanayotganiga ishonar ekan, Habibi 37 ta rasmni o‘g‘irlab, ularni turli lombardlarga garovga qo‘ygan va taxminan 30 ming yevro olgan. 2017 yilda Habibi qarzlarini to‘lay olmagach, lombardlar rasmlarni sotish huquqiga ega bo‘lgan. Sotib olganlardan biri rasmning orqa tomonida Davidsning ismini ko‘rib, ijtimoiy tarmoqlar orqali unga murojaat qilgan. Shundan so‘ng Davids sudga murojaat qilgan. Habibi o‘g‘irlikni tan olgan. Avvalroq u jinoyat ishlari bilan bog‘liq muammolarga duch kelgan va tanishidan 3500 yevro olgan holda qoldirgan edi.

Vengriyaning Seksard shahrida noodatiy va qiziqarli voqea – qabr qazish bo‘yicha 18-xalqaro chempionat bo‘lib o‘tdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu musobaqa mamlakatning Qabr qazuvchilar uyushmasi tomonidan aniq reja va tartib asosida tashkil etildi. Tadbir kasb sohasi nufuzini oshirishga xizmat qildi. Musobaqada ishtirokchilar ikki kishilik jamoalar shaklida qatnashdi. Ularga ikki soat vaqt berildi. Shu vaqt ichida har bir jamoa 200x80 santimetr o‘lchamda va 160 santimetr chuqurlikda qabr qazishi kerak edi. Ushbu qoidalar ishtirokchilardan nafaqat mahorat, balki diqqat va tezkorlikni ham talab qildi. Chempionat yakunida Parakletosz Nonprofit jamoasi g‘olib deb topildi. Bu jamoa ketma-ket ikkinchi yil chempionlikni qo‘lga kiritdi, bu ularning puxta tayyorgarligi va kasbiy darajasining yuqori ekanligini ko‘rsatdi. Tashkilotchilarning ta’kidlashicha, bunday musobaqalar kasb nufuzini oshirish bilan birga, yosh avlodni professional mutaxassislar bilan yaqindan tanishtiradi. Shuningdek, ishtirokchilarga jamoaviy hamkorlik va sog‘lom raqobat muhitida ishlash ko‘nikmalarini rivojlantirishga yordam beradi. Bu tadbirlar kasbiy malakani oshirish va sohani yanada rivojlantirish uchun muhim ahamiyatga ega.

O‘zbekistonda umumiy o‘rta ta’lim tizimi tubdan o‘zgarishlarga yuz tutmoqda. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Mamlakatda rasmiy ravishda 12 yillik ta’lim modeli joriy etilishi boshlandi. Bu haqda Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi matbuot xizmatidan ma’lum qilindi. Yaqin kunlarda ushbu yangiliklarni tasdiqlovchi normativ-huquqiy hujjat imzolanishi kutilmoqda. Ushbu qaror ta’lim sohasini isloh qilish bo‘yicha keng qamrovli dastur doirasida qabul qilindi. Dastur prezidentga 8 sentyabr kuni taqdim etilgan bo‘lib, u maktabgacha ta’limdan tortib oliy ta’limgacha bo‘lgan barcha bosqichlarni tizimli yangilashni ko‘zda tutadi. 12 yillik ta’limga o‘tish xalqaro tajribaga moslashish maqsadida amalga oshirilmoqda. 2022 yilda o‘tkazilgan PISA tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatdiki, ta’limda yetakchi hisoblangan 85 foiz mamlakatlarda o‘quv yillari soni aynan 12 yilni tashkil etadi. Yangi model joriy etilishi o‘quv dasturlarini xalqaro standartlarga moslashtirishga, shuningdek, o‘quvchilarni keyingi bilim olish va kasbga tayyorlash bosqichlariga sifatli tayyorlashga imkon beradi. Yangilangan tizim tuzilmasi quyidagicha bo‘ladi: birinchi yil 6 yoshdagi bolalar uchun maktabga tayyorgarlik bosqichi sifatida belgilangan bo‘lib, u boshlang‘ich ta’limning bir qismi hisoblanadi. Boshlang‘ich ta’lim umumiy 5 yilni tashkil etadi, bunda 1 yil tayyorgarlik va 4 yil boshlang‘ich maktab o‘quvi mavjud. Keyingi bosqich 5-9-sinflarni o‘z ichiga olgan asosiy umumiy o‘rta ta’lim bo‘lib, 5 yil davom etadi. So‘nggi 2 yil esa to‘liq umumiy o‘rta ta’lim bosqichi bo‘lib, u maktablar, akademik litseylar, ixtisoslashtirilgan harbiy maktablar yoki texnikumlarda olib boriladi. O‘tish jarayonini silliq tashkil etish va zarur infratuzilmani yaratish maqsadida 3600 ga yaqin yangi maktablar qurilishi va mingdan ortiq davlat bog‘chalari ochilishi rejalashtirilgan. Aynan shu muassasalarda eng kichik o‘quvchilar uchun yangilangan tayyorgarlik dasturi sinovdan o‘tkaziladi. Qiziqarli jihati shundaki, 12 yillik ta’limga o‘tish haqida ma’lumotlar 2023 yildan boshlab ijtimoiy tarmoqlarda faol muhokama qilinar edi. Ammo o‘sha paytda Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi bu gaplarni rasman rad etgan, amalda 11 yillik ta’lim amal qilganini ta’kidlagan. Hozirgi qaror davlat darajasida yondashuvlar qayta ko‘rib chiqilganini va keng ko‘lamli islohotlarni amalga oshirishga siyosiy iroda borligini ko‘rsatadi. Mustaqil O‘zbekiston tarixida ilgari ham 12 yillik ta’lim tizimi mavjud bo‘lgan. 2010 yildan 2017 yilgacha ta’lim 9+3 sxemasi asosida tashkil etilgan bo‘lib, unda 9-sinfni tamomlagan o‘quvchilar majburiy ravishda kasb-hunar kollejlari va akademik litseylarida ta’lim olishgan.

Prezidentning qaroriga muvofiq, Toshkent shahrida ToshTech texnika universiteti tashkil etiladi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu yangi oliygoh mamlakatimizda zamonaviy muhandislik bilimlarini rivojlantirish va raqobatbardosh mutaxassislar tayyorlashda muhim ahamiyatga ega bo‘ladi. Qarorga ko‘ra, universitet akademik, moliyaviy hamda tashkiliy boshqaruv masalalarida to‘liq mustaqillikka ega bo‘ladi. Bu ta’lim jarayonini xalqaro standartlarga muvofiq tashkil etishga imkon beradi. 2025-2026 o‘quv yilidan boshlab davlat byudjeti hisobidan bir yillik tayyorlov kursi ochiladi. Ushbu kurs abituriyentlarga murakkab fanlarga tayyorlanishda yordam beradi. Keyingi yildan, ya’ni 2026-2027 o‘quv yilidan universitetda bakalavriat yo‘nalishlari faoliyat boshlaydi. Talabalar zamonaviy fanlar bo‘yicha ta’lim olish imkoniga ega bo‘ladilar. Shuningdek, 2027-2028 o‘quv yilidan magistratura va oliy ta’limdan keyingi bosqichlar ham bosqichma-bosqich joriy etiladi. Universitetda o‘qish davlat granti va to‘lov-kontrakt asosida tashkil etiladi. Darslar nafaqat o‘zbek tilida, balki xorijiy tillarda ham olib boriladi. Bu orqali talabalar xalqaro tajribaga ega bo‘lib, bilimlarini yanada kengaytirish imkoniyatiga ega bo‘ladilar. Eng muhim jihati shundaki, 2029-2030 o‘quv yiliga qadar qabul qilinadigan barcha talabalar davlat granti asosida to‘liq bepul ta’lim oladilar. Mazkur tashabbus orqali ToshTech texnika universiteti mamlakatimizdagi muhandislik va ilmiy-tadqiqot salohiyatini oshirishda, shuningdek, yoshlar uchun yangi imkoniyatlar yaratishda muhim rol o‘ynaydi (manba: zamin.uz).