Dunyo yangiliklari

Hozirgi vaqtda Alla Pugachyova Kiprda istiqomat qilmoqda. Rossiyalik jurnalistlar uni Limasoldagi sayr vaqtida uchratib, u yerdagi hayoti haqida savol berishdi. Biroq bu savol primadonna tomonidan keskin reaksiya bilan kutib olindi. Jurnalistning so‘roviga javoban Pugachyova haqorat va tajovuzkor munosabat bilan javob qaytardi. Gap-so‘zlar shiddatli tus olganidan so‘ng jurnalist orqaga chekinishga majbur bo‘lgan va uni tinchlantirishni so‘ragan. Janjal davomida Pugachyova o‘zini vatanparvar, jurnalistni esa besharaf deb atagan. Ammo u Rossiyadan nega chiqib ketganini izohlab bera olmagan. "Menga Limassol juda yoqadi. Siz ahmoq va beadabsiz. Men vatanparvarman, siz esa beadabsiz", deb qichqirdi Pugacheva. Qizig‘i shundaki, janjal vaqtida u bilan birga uning Maksim Galkindan tug‘ilgan o‘g‘li Garri ham bo‘lgan. U sodir bo‘layotgan mojaroni tinchgina kuzatgan. Rossiyani tark etgan Pugachyova va Galkinning yangi hayoti Ma’lumki, Pugachyova va Galkin maxsus harbiy operatsiya boshlanganidan keyin Rossiyani tark etishgan. Ular avval Isroilga joylashishgan, ammo Yaqin Sharqdagi mojaro tufayli Kiprga ko‘chib o‘tishgan. Shuningdek, ular ko‘p sayyohat qilishadi – yaqinda ularni Fransiya va Latviyada ham ko‘rishgan. Bu voqea ijtimoiy tarmoqlarda va ommaviy axborot vositalarida keng muhokama qilinmoqda. Pugachyovaning keskin munosabati uning muxlislari o‘rtasida turli fikrlar paydo qildi. Uning Rossiyadan ketish sabablari haqida hali ham aniq ma’lumot yo‘q.

Suriyada siyosiy vaziyat keskin o‘zgarishlar ostida davom etmoqda. 10 mart kuni mamlakatning yangi hukumati va Suriya demokratik kuchlari (SDF) o‘rtasida Suriya shimoli-sharqidagi kurd muxtoriyati fuqarolik va harbiy institutlarini Suriya hukumatiga birlashtirish bo‘yicha kelishuv imzolandi. AFP agentligining xabar berishicha, kelishuv 2025 yil oxirigacha amalga oshirilishi rejalashtirilgan. Unda nafaqat chegara postlari va aeroportlar, balki neft va gaz konlari ustidan nazorat qilish masalalari ham belgilab qo‘yilgan. Suriyada yangi hukumat va Asad rejimi qulashi Ma’lumki, 2024 yil dekabrida Bashar Asad hokimiyatdan ag‘darilgan edi. Uning o‘rniga kelgan Ahmad al-Shar’a boshchiligidagi yangi hukumat mamlakatda barqarorlikni tiklash va qurolli guruhlarni tarqatib yuborishga harakat qilmoqda. Bu jarayonda SDF bilan hamkorlik katta ahamiyatga ega, chunki ushbu harbiy kuchlar asosan kurdlardan tashkil topgan bo‘lib, uzoq vaqtdan buyon Suriya shimoli-sharqida mustaqil hokimiyat sifatida faoliyat yuritib kelayotgan edi. Asad tarafdorlari bilan kurash davom etmoqda SDF bilan kelishuv imzolangan paytda, Suriya g‘arbida, asosan alaviylar istiqomat qiladigan mintaqalarda, Asad tarafdorlari va yangi hukumat kuchlari o‘rtasidagi keskin to‘qnashuvlar davom etmoqda. Huquq faollarining xabar berishicha, Latakiya va Tartus viloyatlarida olib borilayotgan harbiy harakatlar natijasida so‘nggi to‘rt kun ichida 1500 ga yaqin odam halok bo‘lgan. Ular orasida tinch aholi va Asad tarafdorlari ham bor. Suriya prezidenti vazifasini bajaruvchi Ahmad al-Shar’a ushbu vaziyat yuzasidan izoh berib, Asad tarafdorlari terrorchilik harakatlari uyushtirganini ta’kidladi va tinch aholiga ziyon yetkazgan barcha aybdorlar jazolanishini va’da qildi. Suriyada tinchlik tiklanadimi? SDF bilan imzolangan shartnoma, bir tomondan, yangi hukumat uchun iqtisodiy va xavfsizlik nuqtayi nazaridan muhim qadam hisoblanadi, chunki bu orqali hukumat neft va gaz resurslarini nazorat qilishi mumkin. Shu bilan birga, Suriya g‘arbidagi harbiy harakatlar mamlakatdagi barqarorlikni tiklash jarayonini yanada murakkablashtirishi mumkin. Tahlilchilarga ko‘ra, agar yangi hukumat qo‘shinlari Suriyada to‘liq nazoratni ta’minlay olsa, mamlakatda siyosiy barqarorlikning tiklanishi uchun imkoniyat paydo bo‘lishi mumkin. Biroq, Asad tarafdorlari va boshqa qurolli guruhlarning faoliyati tufayli bu jarayon uzoqqa cho‘zilishi mumkin. Shu bilan birga, xalqaro hamjamiyat ham Suriyadagi voqealarni diqqat bilan kuzatmoqda. SDF bilan imzolangan kelishuv mintaqaviy xavfsizlik nuqtayi nazaridan katta ahamiyatga ega bo‘lishi mumkin. Bu kelishuv Suriyaning yangi hukumati uchun siyosiy muvaffaqiyat bo‘lishi mumkin, ammo mamlakatda haqiqiy tinchlik o‘rnatilishi uchun hali katta sinovlar bor.

AQSH prezidenti Donald Tramp Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiyni sherik emas, balki tinchlik muzokaralariga to‘siq sifatida ko‘rayotgani haqida Bild nashri mutaxassislar tahliliga asoslanib yozmoqda. Tahlilchilarning fikricha, Vashington Zelenskiy lavozimini tark etmaguncha Ukrainaga qurol-yarog‘ yetkazib berishni to‘xtatishi mumkin. Bu esa Kiyev uchun jiddiy tahdid tug‘diradi, chunki Ukraina Rossiya bilan davom etayotgan harbiy mojarodan chiqish uchun AQSH yordamiga muhtoj. Tramp va Zelenskiy o‘rtasidagi munosabatlar AQSH va Ukraina o‘rtasidagi munosabatlar so‘nggi vaqtlarda keskinlashdi. Kyoln universiteti professori Tomas Yegerning ta’kidlashicha, Tramp Zelenskiyga nisbatan shaxsiy hisob-kitobga ega. Uning fikriga ko‘ra, ikki lider o‘rtasidagi munosabatlar 2020 yildayoq yomonlashgan. Oshiga kelib, Tramp 2020 yilda Zelenskiydan o‘shandagi raqibi Jo Baydenga qarshi dalillar topishda yordam berishni so‘ragan, ammo Ukraina prezidenti bu talabni bajarmagan. Shundan so‘ng ular o‘rtasidagi ishonchsizlik yanada kuchaygan. Bild nashriga ko‘ra, Tramp hozir ham Zelenskiyni AQSH va Ukraina o‘rtasidagi kelishuvlarga to‘siq sifatida ko‘rmoqda. Shunday ekan, u Ukrainaga harbiy yordamni to‘xtatish orqali Zelenskiyga bosim o‘tkazishni rejalashtirgan bo‘lishi mumkin. Ukraina kelajagi qanday bo‘ladi? Agar Vashington Ukrainaga qurol-yarog‘ yetkazib berishni to‘xtatsa, bu Kiyev uchun jiddiy muammolarni keltirib chiqaradi. AQSH Ukrainaga moddiy va harbiy yordam beradigan asosiy davlatlardan biri hisoblanadi. Agar yordam to‘xtatilsa, bu Zelenskiy ma’muriyatining pozitsiyasini yanada murakkablashtiradi. Tahlilchilar Trampning bu harakati Ukrainadagi siyosiy vaziyatga ta’sir qilishi va Zelenskiyning lavozimdan ketishiga olib kelishi mumkin deb taxmin qilishmoqda. Yangi vaziyat Ukrainaning kelajagiga jiddiy ta’sir qilishi mumkin. AQSH va Ukraina o‘rtasidagi munosabatlar qay yo‘nalishda davom etishi hozircha noma’lum. Ammo Tramp ma’muriyatining qarorlari Zelenskiy ma’muriyati uchun katta sinovga aylanishi aniq.

Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy fevral oxirida Oval kabinetda yuz bergan tortishuv uchun AQSH prezidenti Donald Trampdan kechirim so‘radi. Bu haqda AQSH prezidentining Yaqin Sharq bo‘yicha maxsus vakili Stif Uitkoff ma’lum qildi. Fox News telekanalida chiqish qilgan Uitkoffning so‘zlariga ko‘ra, Zelenskiy Oq uyda yuz bergan mojaro uchun rasmiy ravishda kechirim so‘rab, Trampga maktub yo‘llagan. "Zelenskiy prezidentga maktub yo‘lladi. U Oval kabinetda yuz bergan mojaro uchun kechirim so‘radi. O‘ylaymanki, bu muhim qadam bo‘ldi va bizning jamoalarimiz, shuningdek, ushbu voqeaga aloqador ukrainaliklar va yevropaliklar o‘rtasida ko‘plab munozaralar bo‘lib o‘tdi", — dedi Uitkoff. Biroq Zelenskiyning aynan qanday "kechirim so‘rashi" nazarda tutilgani va u Trampga qanday maktub yo‘llagani borasida haligacha aniqlik yo‘q. Zelenskiy Oq uydagi uchrashuv haqida afsusda ekanini bildirgan 4 mart kuni Zelenskiy X ijtimoiy tarmog‘ida uchrashuvdan keyingi taassurotlari haqida yozib, Oq uydagi uchrashuv kutilaganidek o‘tmaganini tan olgan. "Bunday bo‘lganidan afsusdaman. Barchasini to‘g‘irlash vaqti keldi. Kelgusi hamkorlik va muloqot konstruktiv bo‘lishini istaymiz", — deyiladi Ukraina yetakchisining postida. Tramp esa kongress qarshisida qilgan chiqishida Zelenskiydan muhim maktub olganini ma’lum qildi va "xabar uchun minnatdor ekanini" ta’kidladi. Shu bilan birga, Ukrainaning AQSHdagi elchisi Oksana Markarova Zelenskiy tomonidan Trampga alohida maktub yozilmaganini bildirdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Tramp kongressga murojaatida Ukraina prezidentining 4 martdagi postidan iqtibos keltirgan. Oval kabinetdagi tortishuv va uning oqibatlari 28 fevral kuni Oval kabinetda o‘tkazilgan tadbirda Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy va AQSH vitse-prezidenti Jey Di Vens o‘rtasida tortishuv sodir bo‘lgan. Shundan keyin Ukraina rahbari uchrashuvni muddatidan oldin tark etgan va ikki davlat o‘rtasidagi nodir metallar bo‘yicha bitim imzolanmay qolgan. Keyinroq, AQSH davlat kotibi Marko Rubio Zelenskiyni Oq uydagi tortishuv sabab kechirim so‘rashi kerak ekanini ta’kidladi. Biroq Ukraina prezidenti bu talabga rioya qilish niyatida emasligini bildirgan. Zelenskiy va Tramp o‘rtasidagi munosabatlarning bu holati ikki davlat hamkorligiga qanday ta’sir qilishi hali aniq emas. Ammo tahlilchilar Ukraina prezidentining pozitsiyasi AQSHdan kelayotgan harbiy va iqtisodiy yordam masalasiga ta’sir qilishi mumkinligini ta’kidlashmoqda.

Rossiya armiyasining 10-mart kuni amalga oshirgan hujumlarining uchdan biri Liman va Pokrovsk yo‘nalishida bo‘ldi, deb xabar berdi Ukraina Qurolli Kuchlari Bosh shtabi soat 22:00 holatiga ko‘ra, "DS" nashriga tayanib. Kun davomida jami 126 ta jangovar to‘qnashuv sodir bo‘ldi. Dushman 82 ta aviazarba berib, 119 ta boshqariladigan aviabomba (KAB) tashladi, 1068 ta kamikadze dron hujumi amalga oshirdi va 4597 marta artilleriya o‘qlari bilan o‘t ochdi. Xarkov yo‘nalishi: Ukraina harbiylari Volchansk yaqinida ikki dushman hujumini qaytardi. Kupyansk yo‘nalishi: Rossiya qo‘shinlari 8 ta hujum uyushtirdi, shundan 7 tasi qaytarildi, bitta jang davom etmoqda. Liman yo‘nalishi: Dushman 21 marta Ukraina mudofaa chizig‘iga hujum qildi, hozirda 5 ta to‘qnashuv davom etmoqda. Siversk yo‘nalishi: Ukraina harbiylari 12 ta dushman hujumini qaytardi. Kramatorsk yo‘nalishi: Mudofaa kuchlari Chasiv Yar va Bela Gora yo‘nalishida ikki hujumni qaytarmoqda. Toretsk yo‘nalishi: Dushman 17 ta hujum uyushtirdi, bitta jang davom etmoqda. Pokrovsk yo‘nalishi: Rossiya armiyasi 21 marta hujum qildi. Ukraina mudofaa kuchlari 192 dushman askarini yo‘q qildi, 160 nafarini yarador qildi, shuningdek, 5 ta zirhli texnika, 4 ta avtomobil, 11 ta mototsikl, 12 ta dron, 4 ta artilleriya quroli va 1 ta BM-27 "Uragan" yo‘q qilindi. Novopavlovsk yo‘nalishi: 17 ta hujum qaytarildi. Gulyaypole yo‘nalishi: 7 ta jang yakunlandi. Orexov yo‘nalishi: 6 ta hujum uyushtirildi, bitta jang davom etmoqda. Pridneprovsk yo‘nalishi: Rossiya armiyasi bitta muvaffaqiyatsiz hujum uyushtirdi. Kursk yo‘nalishi: Ukraina harbiylari 10 ta dushman hujumini qaytardi. Boshqa yo‘nalishlarda muhim o‘zgarishlar qayd etilmadi.

Rossiya armiyasi 10-mart kuni Pokrovsk shahriga ikki marta hujum uyushtirdi, deb xabar berdi "Sospilne. Donbass" nashri Donetsk viloyati prokuraturasi matbuot kotibi Anastasiya Medvedevaga tayanib. Ma’lumotlarga ko‘ra, bosqinchilar front chizig‘idagi shaharga tungi soatlarda va soat 11:00 atrofida yana bir bor zarba bergan. Birinchi hujum natijasida 76 yoshli fuqaro halok bo‘ldi. Keyingi hujumda esa 37 yoshli erkak yaralangan bo‘lib, uning son qismida o‘q parchasi borligi aniqlangan. Hozirda huquqni muhofaza qiluvchi organlar Pokrovskga qanday turdagi qurollar bilan zarba berilganini aniqlamoqda. Biroq hujum oqibatida tinch aholi orasida qurbonlar borligi sababli prokuratura urush qonun-qoidalarini buzish bo‘yicha tergov ishlarini boshladi (Ukraina Jinoyat kodeksi 438-moddasining 1 va 2-qismi). Ma’lumki, 2025-yil mart oyi boshida Pokrovskda hali ham 3 mingdan ortiq fuqaro qolmoqda. Bir hafta ichida shaharni tark etishga 500 ga yaqin odam rozi bo‘lgan. Shu bilan birga, Rossiya kuchlari shaharni bombardimon qilishda davom etmoqda. Shuningdek, rossiyalik harbiylar Donetsk frontida taktikani o‘zgartirib, Pokrovsk yo‘nalishidagi hujumlarni kamaytirgan, biroq Toretsk yo‘nalishida kuchlarini oshirayotgani qayd etilgan. Bu holat Ukraina Qurolli Kuchlarining taktika jihatidan erishgan yutuqlari bilan bog‘liq.

Donald Trampning garovga olinganlar bo‘yicha vakili Adam Boyler HAMAS bilan bevosita muzokara olib borgani uchun uni tanqid qilgan isroillik amaldorlarga javob qaytardi. U Qo‘shma Shtatlar o‘z manfaatlariga ega ekanini aytib, AQSH Isroilning “agenti emas”ligini ta’kidladi. Boylerning so‘zlariga ko‘ra, muzokaralar asosan G‘azo sektorida ushlab turilgan amerikaliklarni ozod qilishga qaratilgan. U HAMAS tomonidan besh yildan o‘n yilgacha muddatga sulh taklif qilingani va guruh barcha mahbuslarni almashish evaziga qurolsizlanishga tayyorligini ma’lum qildi. Biroq bu Vashington va Tel-Aviv rasmiylari o‘rtasida kelishmovchilikka sabab bo‘ldi. Jumladan, Netanyaxu idorasi qisqa bayonot chiqarib, bo‘lib o‘tgan muzokaralardan noroziligini ochiq, biroq yumshoq ohangda bildirdi. “Isroil AQSHga HAMAS bilan to‘g‘ridan to‘g‘ri muzokaralar borasidagi o‘z pozitsiyasini yetkazdi”, deyiladi bayonotda. Masalaga Isroil moliya vaziri ham aralashdi. KAN radioga bergan intervyusida u Adam Boylerning HAMAS yetakchilari bilan olib borgan bevosita muzokaralarini “mutlaq xato” deb atadi. Betsalel Smotrichning so‘zlariga ko‘ra, Boyler AQSH pasportiga ega Isroil askari Edan Aleksandrni G‘azodan ozod qilish uchun “o‘z tashabbusi bilan” harakat qilgan. U shuningdek, Tramp vakilini “soddalikka berilgan” deb tanqid qildi va HAMASning 5-10 yillik sulh taklifini “mutlaqo bema’ni reja” deb atadi. Biroq Isroil moliya vaziri G‘azoda jangovar harakatlarni qayta boshlash garovdagi isroilliklarning hayotiga tahdid solishi mumkinligini tan oldi. Dushanba kuni Knessetdagi matbuot anjumanida u hukumat hozircha muzokaralar orqali iloji boricha ko‘proq garovdagilarni ozod qilishga harakat qilayotganini aytdi. Smotrich avvalroq HAMASni harbiy yo‘l bilan mag‘lub etish va garovdagilarni ozod qilish bir-biriga zid emasligini ta’kidlagandi. Isroil strategik masalalar vaziri Ron Dermer ham bir chetda qolmadi. U muzokaralardan xabardor qilinmagani uchun Boylerga norozilik bildirgan.

Qo‘shma Shtatlar Ukrainaga harbiy yordam yetkazib berishni Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy iste’foga chiqmagunicha tiklashni rejalashtirmayapti. Bu haqda "Bild" nashri xabar berdi. Nashrga ko‘ra, sobiq AQSH prezidenti va 2024 yilgi saylovlarda nomzod Donald Tramp Zelenskiyni qurol-yarog‘ bilan shantaj qilmoqda. U Ukrainada yangi prezidentlik saylovi o‘tkazilishini talab qilmoqda. Bu talab AQSH va Ukraina o‘rtasidagi munosabatlarni keskinlashtirishi mumkin. Zelenskiyning raqiblari bilan uchrashuvlar Avvalroq Amerika rasmiylari Zelenskiyning siyosiy raqiblari Yuliya Timoshenko va Pyotr Poroshenko bilan uchrashib, Ukrainadagi ehtimoliy saylov masalasini muhokama qilgani haqida xabarlar tarqalgan edi. Bu esa Zelenskiyning hokimiyatdan chetlatilishi ehtimolini kuchaytirmoqda. Siyosatshunos Tomas Yegerning fikricha, Tramp Zelenskiy bilan 2020 yildagi Hanter Bayden mojarosi yuzasidan ham hisob-kitob qilishni xohlamoqda. Ushbu davrda Zelenskiy Trampga Jo Baydenning o‘g‘li Hanter Baydenni obro‘sizlantiruvchi ma’lumotlarni taqdim etmagan edi. Bu esa Tramp va Zelenskiy o‘rtasidagi munosabatlarni sovuqlashtirgan. Putin va Lavrovning pozitsiyasi Yegerning so‘zlariga ko‘ra, Rossiya prezidenti Vladimir Putin uchun ham Zelenskiyning hokimiyatda qolishi yoqimsiz. Rossiya tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov uch hafta oldin amerikalik senator Marko Rubio bilan uchrashuvda: "Zelenskiy bilan hech narsaga erishib bo‘lmaydi", degan. Bu holat Zelenskiyga qarshi xalqaro bosimning kuchayib borayotganini ko‘rsatadi. Bunga qo‘shimcha ravishda, Ukrainada yangi saylov tashkil etish texnik va siyosiy jihatdan murakkab jarayon bo‘lishi mumkin. Ukrainada saylov o‘tkazishning xavflari Yeger Ukrainada yangi prezidentlik saylovini tashkillashtirish jiddiy muammolarga duch kelishi mumkinligini ta’kidladi. Uning fikricha, bu jarayon Rossiya uchun Ukraina ichki ishlariga aralashish va natijalarni manipulyatsiya qilish uchun imkoniyat yaratishi mumkin. Ayni vaqtda Zelenskiy o‘z lavozimida qolishni xohlashini bildirib, hech qanday bosimga bo‘ysunish niyati yo‘qligini ta’kidlamoqda. AQSH va Ukraina o‘rtasidagi munosabatlar qanday rivojlanishi va Zelenskiyning kelajagi qanday bo‘lishi hozircha noaniqligicha qolmoqda.

Ukraina bilan munosabatlarda AQSHning yangi geosiyosiy manyovrlari kuzatilmoqda. Tramp jamoasining Poroshenko va Timoshenko bilan uchrashuvi Zelenskiyga signal sifatida talqin qilinmoqda. Bu fonda Ukrainada saylov ehtimoli haqida taxminlar kuchaymoqda. Shu bilan birga, Yevropa xavfsizlik arxitekturasi bo‘yicha yangi muhokamalar boshlangan – 800 milliard yetarlimi? “Geosiyosat”da tahlilchilar Shuhrat Rasul, Oybek Sirojov va Abduvali Soyibnazarov mavzu yuzasidan o‘z fikrlari bilan bo‘lishdi. Tramp jamoasi vakillari Ukraina sobiq prezidenti Petro Poroshenko va sobiq bosh vazir Yuliya Timoshenko bilan uchrashishi sababi nimada? Shuhrat Rasul: Biz Tramp va Zelenskiy munosabatlari sovuq ekanini bilamiz. Amerikaliklarning Yuliya Timoshenko yoki Poroshenko bilan uchrashishdan maqsadi o‘ziga xos Zelenskiyga chaqiriq, mana shu fonda ko‘plab ekspertlar Ukrainada endi saylov bo‘lishi mumkinligini aytyapti. Lekin Poroshenko qanchalik Zelenskiyga muxolif bo‘lmasin, hozirgi vaziyatda mamlakat rahbarini qo‘llashini bildirib, urush vaqtida saylovlar o‘tkazilmagani ma’qulligini aytdi. Shu bilan birga u AQSH bilan Zelenskiyga qarshi biror harakatni muhokama qilmaganini bildirdi. Bundan tashqari xalq orasida o‘z mavqeyiga ega bo‘lgan Valeriy Zalujniy ham mamlakat birdamligini qo‘llab, Trampning siyosatini tanqid qilib chiqdi va Ukraina birdamligini dunyoga ko‘rsatdi deyish mumkin. Yevropa 800 mlrd dollar evaziga qayta qurollantirishdan ko‘ra NATOga shu mablag‘ni sarflagani maqbul emasmi? Oybek Sirojov: AQSH o‘rnini bosish maqsadida xavfsizlik soyabonini yaratishga shuncha mablag‘ sarflanishi nazarda tutilyapti, undan tashqari bunday platforma uchun kamida 10 yil vaqt kerak bo‘ladi. Har qanday sharoitda Yevropa Ittifoqi anglab yetyaptiki, xavfsizlik bilan bog‘liq bo‘lgan masalalarda mablag‘ ajratish va bu boradagi imkoniyatlarni kuchaytirish kerak degan takliflar ilgari surilyapti. Masalan, Germaniyada yangi kansler Mers chiqishlarida ham xuddi shu narsaga alohida urg‘u beryapti. Fransiya ham bu borada tashabbuslar qilayotganini ko‘rib turibmiz. Abduvali Soyibnazarov: Yevroittifoq ichida kelishmovchiliklar bor, masalan, Vengriya va Slovakiya kabi davlatlar qaror qabul qilishda Moskvaga xayrixohligi sabab konsensusga kelolmasligi mumkin. Iqtisodiy omillar sabab ittifoqda bo‘linish yuz berishi mumkin. Fransiya, Germaniya, Italiya kabi yirik iqtisodiy imkoniyatga ega davlatlar bunday tashabbusni qo‘llashi mumkin. Lekin o‘ylaymanki, Markaziy va Sharqiy Yevropa davlatlari Yevropa Ittifoqidan ko‘ra ko‘proq Qo‘shma Shtatlarga tayanadi va unga ishonadi. Bu nuqtayi nazardan, ular baribir Amerika Qo‘shma Shtatlarining xavfsizlik soyabonida qolish tarafdori bo‘lib ko‘rinadi.

"Barselona" va Germaniya terma jamoasining tajribali darvozaboni Mark-Andre ter Shtegen Ispaniya ommaviy axborot vositalari tomonidan tarqatilgan shaxsiy hayotiga oid yolg‘on xabarlar yuzasidan rasmiy bayonot berdi. OAVda tarqalgan xabarlarga ko‘ra, ter Shtegenning rafiqasi Daniela xiyonat qilgan va shu sababli juftlik ajrashishga qaror qilgan. Ammo 32 yoshli darvozabon bu ma’lumotlarni keskin rad etib, bunday xabarlar asossiz ekanini ma’lum qildi. Ter Shtegen OAVni aybladi Germaniyalik darvozabon, xususan, "Catalunya Radio" va "3Cat Group" media kompaniyalarini keskin tanqid qilib, ularni yolg‘on xabarlar tarqatishda aybladi: "Hurmatli jamoatchilik, "Catalunya Radio" va "3Cat Group" media kompaniyasidagi yomon boshqaruv hamda rahbarlik va nazoratning yo‘qligi meni larzaga soldi va hafsalamni pir qildi. Ular yolg‘on xabarlar tarqatish va shaxsiy huquqlarni buzish bilan shug‘ullanmoqda." Uning ta’kidlashicha, bu radiostansiyalarning jurnalistlari haqiqatni buzib ko‘rsatib, Daniela haqida noto‘g‘ri ma’lumot tarqatgan. "Bu radioning jurnalistlari yolg‘onchi bo‘lib, soxta xabarlar tarqatib, rafiqam Danielani va uning obro‘sini ommaviy ravishda haqorat qilmoqda." "Hech qanday xiyonat bo‘lmagan" Ter Shtegen mish-mishlarni rad etib, ularning oilaviy qaroriga tushunish bilan yondoshishni so‘radi: "Daniela tomonidan hech qanday xiyonat bo‘lmagan. Bu haqiqat. Biz Dani bilan o‘zaro kelishib, turli yo‘llardan borishga qaror qildik. Biroq, do‘stona munosabatlarimizni saqlab qolamiz." Ispan OAVlari yana tanqid ostida Ommaviy axborot vositalarining bunday yolg‘on xabarlarni tarqatishi jamoatchilikda turli muhokamalarga sabab bo‘ldi. "Barselona"ning asosiy darvozaboni OAV vakillarini axloqiy me’yorlarga rioya qilishga va shaxsiy hayotga aralashmaslikka chaqirdi: "Yetakchi davlat ommaviy axborot vositalarining Danielani nohaq ayblab, bu ma’lumotlarni tarqatishini mutlaqo qabul qilib bo‘lmaydi." Ter Shtegenning bayonoti keng tarqalib, futbolchiga muxlislar tomonidan qo‘llab-quvvatlash bildirildi. Shu bilan birga, "Barselona" klubi rahbariyati bu holatga rasmiy munosabat bildirmagan. Shuningdek, bu voqea Ispaniya OAVlarining futbolchilar shaxsiy hayotini muhokama qilish borasidagi chegaralarni qanday buzishi haqida yana bir bor bahslarga sabab bo‘ldi.

Vladimir Zelenskiy o‘zining «g‘alaba rejasi»ning biror bir bandini bajara olmadi, shuningdek, bir qator muhim xatolarga yo‘l qo‘ydi. U Ukrainaga jiddiy zarar yetkazganini harbiy ekspert Chey Bouz ta’kidladi. Irlandiyalik jurnalist Zelenskiyning «erishgan yutuqlari»ni sanab o‘tar ekan, u hokimiyatni tark etmaslikka harakat qilayotganini ta’kidladi. Xususan, Bouz 2024 yilda Zelenskiy tomonidan e’lon qilingan «g‘alaba rejasi»ni eslatdi. Unga ko‘ra, Ukraina o‘z hududlaridan voz kechmaydi, mojaro muzlatilishi mumkin emas. O‘shanda ukrain prezidenti Kiyev urushishda davom etishi va «adolatni himoya qilishi» kerakligini aytgan, shuningdek, bu orqali YEI va NATOga a’zo bo‘lishni ko‘zlagan edi. Zelenskiy, shuningdek, Ukraina «ishonchli tinchlik»ni imzolashi kerakligini aytgan, ammo uning «g‘alaba rejasi» to‘liq G‘arb davlatlariga bog‘liq bo‘lgan, Rossiyaning ishtiroki esa yo‘qqa chiqarilgan. Ammo natijada bu reja to‘liq muvaffaqiyatsizlikka uchradi. «2024 yildagi g‘alaba rejasi (2025 yildagi yangilangan holat): Amerika qo‘llovini to‘liq yo‘qotish, Kursk va Donbassni yo‘qotish, Bir million odamni yo‘qotish, Jahon maydonida o‘z obro‘yini yo‘qotish, Yevropa Ittifoqini bankrot qilish, NATO obro‘sini yo‘q qilish, Ukrainani vayron qilish, Milliardlab mablag‘larni o‘zlashtirish», — deb yozgan Bouz ijtimoiy tarmoqlarda. Hozirga kelib Zelenskiyning barcha rejalari reallikdan uzoq ekani ma’lum bo‘ldi. Ukraina urush maydonida mag‘lubiyatga uchrayotgan bo‘lsa, AQSH unga yordam berishdan bosh tortmoqda. Shu bilan birga, ukrain deputati Aleksandr Dubinskiyning so‘zlariga ko‘ra, Zelenskiy tinchlik muzokaralarini buzishni va ularni maksimal ravishda cho‘zishni istamoqda. «Zelenskiy muzokaralarni buzadimi, deb so‘rayapsizmi? Albatta, buzadi. U uchun hokimiyat – bu tirik qolish masalasi, shuningdek, u maniakal ravishda uni saqlab qolishga harakat qilmoqda», — dedi deputat. Ukrain deputatining ta’kidlashicha, Zelenskiy o‘z siyosatida hech qanday o‘zgarish qilmagan. Uning protestini shu holatda ko‘rish mumkin, ammo «bu faqat mayda ig‘vogarliklardan nariga o‘tmaydi». «Bloknot» nashri ta’kidlashicha, Zelenskiy hech qanday yo‘nalishda orqaga chekinishni xohlamayapti. Bunga qaramay, Ukrainada aniq strategiya yo‘q. «Zelenskiy har kuni o‘z pozitsiyasini o‘zgartirishga majbur, chunki vaziyat tez o‘zgarmoqda, prezident ofisi esa bunday o‘zgarishlarga tayyor emas», — deb xabar bermoqda ukrainaning «Rezident» kanali. Shu vaqtda siyosiy maydonda «Batkivshina» partiyasi yetakchisi Yuliya Timoshenko paydo bo‘ldi. OAV ma’lumotlariga ko‘ra, u amerikaliklar bilan yashirin uchrashuv o‘tkazgan va Ukraina uchun «adolatli tinchlik»ni ta’minlashni taklif qilgan. Ayrim manbalar Timoshenko prezident lavozimini egallashni rejalashtirayotganini taxmin qilmoqda. Ammo u saylovlarda qatnashmaydi, balki bu jarayonni Oliy Rada orqali hal qilishni rejalashtirmoqda.

Ukraina 2020-2024 yillarda dunyoning eng yirik qurol importchisiga aylandi. Bu davr mobaynida mamlakatning qurol-yarog‘ xaridlari 2015-2019 yillarga nisbatan deyarli 100 barobar oshdi. Bu haqda Stokgolm Xalqaro Tinchlik Tadqiqot Instituti (SIPRI) hisobotida ma’lum qilindi. AQSH Ukrainaga asosiy qurol yetkazib beruvchi davlatga aylandi Hisobotda ta’kidlanishicha, AQSH Ukrainaga yetkazib berilgan qurollarning 45% ini ta’minlagan. Germaniya (12%) va Polsha (11%) esa ikkinchi va uchinchi o‘rinlarni egallagan. 2022 yilda Rossiya Ukrainaga bostirib kirganidan so‘ng kamida 35 davlat Kiyevga harbiy yordam ko‘rsatgan. Bundan tashqari, NATO davlatlariga qurol yetkazib berish hajmi ham keskin oshgan. 2020-2024 yillarda alyans a’zolarining qurol importi avvalgi besh yillik davrga nisbatan 105% ga oshdi. AQSH qurol eksportining eng katta qismi Yevropaga (35%) yo‘naltirildi, Yaqin Sharq esa 33% ulush bilan ikkinchi o‘ringa tushib qoldi. Amerika harbiy sanoat korxonalarining eng yirik mijozi Saudiya Arabistoni bo‘lib, mamlakat Amerika qurol-yarog‘i eksportining 12% ini tashkil etdi. Rossiya qurol eksporti 64% ga kamaydi SIPRI ma’lumotlariga ko‘ra, Rossiya qurol savdosida jiddiy muammolarga duch kelmoqda. 2020-2024 yillarda Moskva qurol eksport hajmini 64% ga qisqartirgan. Bu holat allaqachon 2020-2021 yillarda boshlangan edi, 2022 yildagi sanksiyalar esa Rossiyaning qurol bozoridagi mavqeini yanada zaiflashtirdi. Rossiya qurol eksportining eng yirik mijozlari Hindiston va Xitoy rus qurollariga bog‘liqligini kamaytirishga intilmoqda. Hindiston Fransiya va AQSH kabi davlatlar bilan hamkorlikni kuchaytirmoqda, Xitoy esa o‘z ichki qurol-aslaha sanoatini rivojlantirishga e’tibor qaratayotgani sababli Rossiyaga bo‘lgan ehtiyojini kamaytirmoqda. Shu bois Moskva Afrikaning kambag‘al davlatlariga chegirmalar taklif qilish orqali o‘z ta’sir doirasini saqlab qolishga harakat qilmoqda. Fransiya dunyoning ikkinchi yirik qurol eksportchisiga aylandi Dunyodagi ikkinchi yirik qurol eksportchisi sifatida Fransiya tan olingan bo‘lib, u jahon bozoridagi ulushining 9,6% ini egalladi. Keyingi o‘rinlarni Rossiya (7,8%), Germaniya (5,6%), Xitoy (5,9%) va Italiya (4,8%) egalladi. SIPRI hisobotiga ko‘ra, AQSH bu davrda dunyo bo‘ylab 107 ta davlatga qurol yetkazib bergan. Amerika eksporti 21% ga oshib, jahon bozoridagi ulushi 35% dan 43% ga yetdi. Bu esa uni qurol savdosida mutlaq yetakchiga aylantirdi. Shu bilan birga, Rossiya 2020-2024 yillarda atigi 33 davlatga qurol sotgan. Rossiya eksportining uchdan ikki qismi Hindiston (38%), Xitoy (17%) va Qozog‘iston (11%) ga yo‘naltirilgan. Bir zamonlar dunyo qurol bozorining eng yirik o‘yinchilaridan biri bo‘lgan Moskva bugungi kunda sanoat imkoniyatlarini tiklash uchun jiddiy muammolarga duch kelmoqda.

Suriyada so‘nggi kunlarda tinch aholiga qarshi keng ko‘lamli zo‘ravonlik sodir etilmoqda. Buyuk Britaniyada joylashgan Suriya inson huquqlarini monitoring qilish markazi (SOHR) ma’lumotiga ko‘ra, mamlakat g‘arbida, O‘rta Yer dengizi sohilida joylashgan shaharlarda alaviylarga qarshi hujumlar natijasida 973 nafar tinch aholi vakillari halok bo‘lgan. Qurolli tuzilmalar a’zolari ham qo‘shib hisoblanganda, qurbonlarning umumiy soni 1,3 ming kishini tashkil etadi. Hukumat va’ziyatini qanday baholamoqda? Suriya prezidenti vazifasini vaqtincha bajaruvchi Ahmad ash-Shar’a hukumat xavfsizlik kuchlariga qarshi amalga oshirilgan hujumlar uchun «sobiq tuzum tarafdorlari»ni aybladi. Davlat televideniyesida qilgan chiqishida ash-Shar’a tinch aholi o‘rtasida qon to‘kilishiga sabab bo‘lgan har qanday kuchlarga qarshi qat’iy choralar ko‘rilishini ta’kidladi. "Bugun biz og‘ir kunlarni boshdan kechirayotganimizda, sobiq hukumat qoldiqlari va chet ellik tarafdorlar mamlakatimizda yangi nizoni qo‘zg‘atishga harakat qilmoqda. Ularning maqsadi – Suriyani parchalash va barqarorligini yo‘q qilish," – dedi u. Shuningdek, ash-Shar’a jinoyatlarni tekshirish va aybdorlarni aniqlash maqsadida mustaqil qo‘mita tashkil etilishini e’lon qildi. Alaviylar yashaydigan hududlardagi vaziyat Ma’lumotlarga ko‘ra, alaviylar yashaydigan tumanlarda yuzlab oilalar o‘z uylarini tark etgan. Reuters agentligi xabar qilishicha, ayrimlar Rossiyaning Lataqiyadagi Hmeymim harbiy bazasiga panoh izlab borgan. Bazadan tashqari, ko‘plab oilalar qo‘shni Livanga ham qochib ketgan. "Zo‘ravonlik alaviy jamoasini dahshatli holatga solib qo‘ydi," – deydi mahalliy faollardan biri BBC muxbiriga. SOHR ma’lumotlariga ko‘ra, Suriyadagi hozirgi tartibsizlik 2024 yil dekabr oyida Asad hukumati ag‘darilganidan beri kuzatilayotgan eng kuchli zo‘ravonlik to‘lqini. Ikki kun davomida mingdan ortiq kishi halok bo‘lgan, ular orasida xavfsizlik kuchlari va Asadga sodiq bo‘lgan qurolli shaxslar ham bor. Jahon hamjamiyatining munosabati BMTning Suriya bo‘yicha maxsus vakili Geyr Pedersen zo‘ravonliklarni keskin qoraladi va mamlakatda tinchlikni tiklash zarurligini ta’kidladi. Barcha tomonlarni beqarorlikka olib keluvchi harakatlardan tiyilishga chaqirdi. Xalqaro kuzatuvchilar Suriyadagi so‘nggi voqealarni hukumatning mamlakatni boshqarish qobiliyatiga jiddiy tahdid sifatida baholamoqda. Reuters agentligi yangi hukumatning inklyuziv boshqaruvni ta’minlash qobiliyati shubha ostida qolganini yozmoqda. Suriyadagi so‘nggi voqealar tinch aholi orasida jiddiy talafotlarga olib keldi. Hukumat Asad tarafdorlarini zo‘ravonlikda ayblar ekan, alaviylar yashaydigan hududlarda beqarorlik kuchaymoqda. Xalqaro hamjamiyat esa vaziyatni diqqat bilan kuzatib, tinchlik o‘rnatish uchun barcha taraflarni muzokaralarga chaqirmoqda.

Janubiy Koreya poytaxti Seul shahrida joylashgan mashhur Banpo Xi turar-joy kompleksidagi 244㎡ hashamatli kvartira 7,4 milliard vonga (taxminan 5 million 94 ming dollar) sotildi. Bu haqda mahalliy Choson.biz nashri xabar berdi. Rekord darajadagi sotuv va o‘zbekistonlik xaridor Ma’lumotlarga ko‘ra, mazkur xaridni 41 yoshli O‘zbekiston fuqarosi A amalga oshirgan. Ushbu bitim 2023 yil noyabr oyida rasmiylashtirilgan. Qiziqarlisi shundaki, xaridorning manzili Toshkentdagi “Koreya-O‘zbekiston an’anaviy tibbiyot klinikasi” sifatida ko‘rsatilgan. Hammasi naqd pulda to‘langan Yana bir e’tiborli jihati — 7,4 milliard von to‘liq naqd pulda to‘langan. Bu mulk dalolatnomasida ipoteka yoki kredit qarzlari qayd etilmaganini anglatadi. Bunday yirik summa naqd tarzda to‘langani Janubiy Koreya bozori uchun kamdan-kam uchraydigan holat hisoblanadi. Banpo Xi – boylar yashaydigan elita majmua Banpo Xi — Seuldagi eng nufuzli turar-joy majmualaridan biri bo‘lib, u 3410 ta xonadondan iborat. Bu yerda Janubiy Koreyaning boy va mashhur insonlari yashaydi. Ayniqsa, ushbu joy biznesmenlar va san’at olami vakillari o‘rtasida mashhur. O‘zbekistonliklar uchun yangi trend? Odatda, bunday yirik moliyaviy bitimlarda asosan Koreya va Xitoy fuqarolari ishtirok etadi. Ammo so‘nggi yillarda O‘zbekistonlik sarmoyadorlar va tadbirkorlar xalqaro ko‘chmas mulk bozoriga faol kirib bormoqda. Seuldagi mazkur bitim esa bu jarayonning yorqin misoli bo‘lishi mumkin. O‘zbekistonlik fuqaroning Seulda rekord darajadagi narxda kvartira sotib olgani Koreya ko‘chmas mulk bozorida katta qiziqish uyg‘otdi. Bu nafaqat investitsiya imkoniyatlarini, balki O‘zbekiston va Janubiy Koreya o‘rtasidagi aloqalar tobora mustahkamlanayotganini ham ko‘rsatmoqda. Kelajakda bunday sarmoyaviy harakatlar yanada ko‘payishi mumkin.

Muqaddas Ramazon oyi munosabati bilan Istanbul shahridagi «Xirqai sharif» jome’ masjidi ziyoratchilar uchun o‘z eshiklarini ochdi. Bu yerga tashrif buyuruvchilar Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi va sallamning muborak xirqalarini ziyorat qilish imkoniyatiga ega. Tantanali ochilish marosimi Ko‘rgazma ochilishida Istanbul shahar hokimi, muftiy, shuningdek, Payg‘ambarimiz alayhissalomning xirqalarini asrab-avaylab kelayotgan Uvays Qaraniy sulolasi vakillari qatnashdi. Ko‘rgazma Anadolu axborot agentligi tomonidan keng yoritildi. Masjid yonida xirqai sharifni ziyorat qilish istagida bo‘lgan ziyoratchilarning uzun navbati hosil bo‘lgani kuzatilmoqda. Nogironlar, keksalar, homilador ayollar va bemorlar uchun maxsus sharoitlar yaratilgan bo‘lib, ular navbatsiz kiritiladi. Ko‘rgazma ish vaqtini bilib oling Ziyoratchilar Ramazon oyi davomida xirqani quyidagi vaqtlarda tomosha qilishlari mumkin: Dushanba—juma: 10:00–17:00 Shanba va yakshanba (dam olish kunlari): 09:00–17:30 Xirqai sharif tarixi Payg‘ambarimiz Muhammad alayhissalom umrlarining oxirida o‘z muborak xirqalarini hazrati Umar va hazrati Ali roziyallohu anhuga topshirib, uni Uvays Qaraniy rahmatullohi alayhiga yetkazishni vasiyat qilganlar. Uvays Qaraniy vafotidan so‘ng bu muqaddas omonat uning avlodlari tomonidan asrab-avaylangan. XVII asrda Usmoniy sultoni Ahmad I iltimosi bilan Qaraniy sulolasi vakillari Istanbulga ko‘chib kelgan. 1847 yili sulton Abdulmajid ko‘rsatmasi bilan «Xirqai sharif» masjidi qurilib, bu muqaddas yodgorlik shu yerda saqlana boshladi. Hozirda xirqa Qaraniy sulolasining 59-avlodi muhofazasida. To‘pqopi saroyidagi «Xirqai saodat» Istanbuldagi To‘pqopi saroyida Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga tegishli yana bir chakmon – «Xirqai saodat» ham saqlanadi. Bu muborak libos Payg‘ambarimiz tomonidan mashhur shoir Ka’bga tuhfa qilingan. Sulton Salim 1517 yili Misrni zabt etganida, ushbu xirqani ham Istanbulga olib kelgan. Istanbuldagi «Xirqai sharif» ko‘rgazmasi musulmonlar uchun muhim ma’naviy voqealardan biri hisoblanadi. Har yili minglab ziyoratchilar Ramazon oyida ushbu muqaddas yodgorlikni ziyorat qilish uchun tashrif buyuradilar. Hozirda ham masjid atrofida ziyoratchilarning uzun navbatlari hosil bo‘lgan bo‘lib, bu muqaddas merosga bo‘lgan chuqur hurmatni ko‘rsatadi.

Britaniyaning Tropic biotexnologiya kompaniyasi tozalanganidan so‘ng 12 soatgacha qoraymaydigan banan navini yaratdi. Bu haqda The Guardian nashri xabar berdi. Yangi banan navining afzalliklari Yangi navli bananlar po‘stlog‘i archilganidan keyin bir sutka davomida boshqa bananlarga nisbatan 30 foizga sekinroq qorayadi. Olimlar bu natijaga mevaning qorayishiga olib keluvchi polifenoloksidaza fermenti ishlab chiqarilishiga javobgar genni o‘chirish orqali erishishdi. Bu texnologiya avval olmalar, pomidorlar va qo‘ziqorinlarni modifikatsiyalashda qo‘llanilgan. Yangi banan navining yana bir muhim jihati shundaki, u genetik modifikatsiya qilinmagan (GMO emas). Olimlar begona DNK qo‘shmasdan, faqat mavjud genlarning faoliyatini tartibga solgan holda ushbu ishlanmani amalga oshirishgan. Yangi nav qaysi mamlakatlarda sotuvga chiqadi? Ayni paytda AQSH, Kanada, Kolumbiya, Gonduras va Filippin yangi banan navini savdoga chiqarishga ruxsat berdi. Yaqin kelajakda ushbu mahsulot boshqa bozorlarga ham kirib borishi kutilmoqda. Banan sanoati va ekologiyaga ta’siri Bananlar jahonda eng ommalashgan mevalardan biri bo‘lib, ularning saqlash muddati qisqaligi sababli mahsulotning qariyb yarmi chiqitga chiqmoqda. Yangi ishlanma mevaning tez aynishini oldini olish orqali isrofgarchilikni kamaytirish va issiqxona gazlari chiqindisini qisqartirishga yordam beradi. Yangi banan navining bozorga chiqishi iste’molchilarga sifatliroq va uzoq muddat saqlanuvchi mahsulot taklif qilish bilan birga, oziq-ovqat sanoati uchun ham yangi imkoniyatlar yaratadi. Mazkur ishlanma kelajakda boshqa mevalarga ham qo‘llanilishi mumkin.

O‘zbekistonliklarni Rossiyaning Oltoy o‘lkasidagi korxonalarga ishga jalb etishga alohida e’tibor qaratiladi, deya xabar berdi "Dunyo" AA. O‘zbekiston bosh konsulxonasi tashabbusi bilan Migratsiya agentligining Novosibirsk shahridagi vakolatxonasi bilan birgalikda Rossiyaning Oltoy o‘lkasi hukumati rahbariyati va salohiyatli ish beruvchilar bilan onlayn muzokara o‘tkazildi. Oltoy o‘lkasi hukumati raisining o‘rinbosari, Rossiyaning ushbu mintaqa bo‘yicha iqtisodiy rivojlanish vaziri Yevgeniy Deshevixning aytishicha, 2024 yil oxirida Oltoy o‘lkasida ishlash uchun taklif qilingan 11 ming xorijiy ishchining olti mingdan ortig‘i O‘zbekiston fuqarolaridir. O‘zbekiston bosh konsuli Aslam Akbarov o‘z navbatida, vatandoshlarni mazkur hudud korxonalarida, jumladan, qishloq xo‘jaligi tashkilotlarida ish bilan ta’minlash masalasi muhimligini ta’kidladi. “Oltoy o‘lkasi mehnat va bandlik boshqarmasi vakillari mamlakatimizdan mehnat migrantlarini qurilish, sanoat, qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini qayta ishlash, savdo va boshqa sohalarga jalb etishga imkoniyatlar borligini ma’lum qildi”, — deyiladi xabarda. Qayd etilishicha, 2024 yilda berilgan mehnat patentlarining uchdan ikki qismi O‘zbekiston fuqarolari hissasiga to‘g‘ri keladi. “Tomonlar O‘zbekiston va Oltoy o‘lkasi o‘rtasidagi hamkorlikni rivojlantirishning hozirgi bosqichida mamlakatimiz fuqarolarini Rossiyaning ushbu hududidagi turli korxonalarga ishga jalb etishga alohida e’tibor qaratishga kelishib olishdi”, — deya qayd etilgan xabarda.

AQSH prezidenti Donald Tramp Ukrainadagi mojaroni tugatishga qat’iy harakat qilmoqda. Uning asosiy maqsadi – Rossiya bilan munosabatlarni yaxshilash va geosiyosiy keskinlikni kamaytirish. Bu haqda AQSH armiyasining iste’fodagi polkovnigi Deniyel Devis ijtimoiy tarmoqda ma’lum qildi, deb xabar bermoqda RIA Novosti. Trampning tinchlik bitimiga intilishi Devisning ta’kidlashicha, Tramp uchun AQSH va Rossiya o‘rtasidagi yaxshi munosabatlar juda muhim. Uning fikricha, Tramp tinchlik muzokaralarini ilgari surish orqali Vashington va Moskva o‘rtasidagi munosabatlarni mustahkamlashni xohlaydi. "Tramp bor e’tiborini mojaroga barham berishga qaratgan. Ammo u kelajakka ham qaraydi, uning uchun ikki qudratli davlat: Rossiya va AQSH o‘rtasida yaxshi munosabatlar o‘rnatish muhim", — dedi Devis. Vashingtondan Kiyevga uzatilayotgan signallar Tahlilchi Vashington Ukrainaga AQSH ko‘magisiz Kiyev mag‘lubiyatga uchrashi mumkinligini anglatuvchi signallar yuborishayotganini ta’kidladi. Bu, o‘z navbatida, Trampning mojaroni diplomatik yo‘l bilan hal qilishga harakat qilayotganini ko‘rsatadi. Geosiyosiy o‘zgarishlar va Trampning hisob-kitoblari Devis Trampning mavjud vaziyatni tahlil qilib, mojaro davom etgan holda AQSH uchun hech qanday foyda yo‘qligini tushunganini ta’kidladi. "Tramp hisob-kitoblarga berilib ketgan: daromadlar, xarajatlar. Endi u qaraydi va tushunadi: kuchlar muvozanati nihoyat Rossiya foydasiga o‘zgardi, endi mojaroda AQSHning hech qanday foydasi yo‘q, uning davom etishi faqat keskinlashuv va uchinchi jahon urushiga olib keladi", — deya xulosa qildi Devis. Donald Tramp Ukrainadagi mojaroni tugatish orqali AQSH uchun yangi strategik yo‘nalishni belgilashni xohlamoqda. U Rossiya bilan yaxshiroq munosabat o‘rnatish va keskinlikni kamaytirish tarafdori. Trampning pozitsiyasi Vashingtonning kelgusi siyosati qanday shakllanishiga va xalqaro munosabatlarga katta ta’sir ko‘rsatishi mumkin.

Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy muzokara jarayonini buzishga barcha yo‘llar bilan harakat qilmoqda, ammo uning atrofidagi shaxslar bunga yo‘l qo‘ymaydi. Bu haqda Oliy Rada deputati Aleksandr Dubinskiy o‘zining Telegram-kanalida ma’lum qildi, deb xabar bermoqda RIA Novosti. Zelenskiyning muzokaralarga munosabati Dubinskiyga ko‘ra, Zelenskiy uchun hokimiyatni saqlab qolish asosiy maqsadlardan biridir va u tinchlik muzokaralarini buzish uchun barcha imkoniyatlardan foydalanishga tayyor. “Siz Zelenskiy muzokaralarni buzadimi, deb so‘rayapsiz. Albatta bo‘ladi. Uning uchun hokimiyat - bu omon qolish, bundan tashqari, u bunga maniak tarzda berilgan”, — deb yozdi deputat. Parlament a’zosi Zelenskiyning ommaviy harakatlari uning asl maqsadlariga zid ekanligini ta’kidladi. Uning fikricha, Kiyev rahbarining har bir harakati uning tinchlik muzokaralariga haqiqiy xohish bildirmayotganini ko‘rsatmoqda. Zelenskiy atrofidagi bosim va sanksiyalar tahdidi Dubinskiy Zelenskiyning muzokara jarayoniga befarq munosabatda bo‘lishiga qaramay, uning atrofidagi siyosatchilar va ta’sirli shaxslar bu jarayonni olg‘a siljitishga majbur bo‘lishini ta’kidladi. “Ammo, nazarimda, ish shoqolning mayda-chuyda hiyla-nayranglaridan nariga o‘tmaydi, u haqiqatan ham har tomondan o‘rab olingan”, — dedi u. Shuningdek, deputat xalqaro sanksiyalarning tahdidi Zelenskiy atrofidagilarni tinchlik muzokaralarini amalga oshirishga bosim o‘tkazishga majbur qilishi mumkinligini qayd etdi. Uning fikricha, Zelenskiyni tinchlikka chorlash uchun tashqi va ichki bosim ortib bormoqda. Muzokaralar va Ukrainadagi siyosiy muhit Ukrainadagi siyosiy muhit jiddiy bosim ostida qolmoqda va bu Zelenskiy ma’muriyatini muzokaralarga nisbatan pozitsiyasini o‘zgartirishga majbur qilishi mumkin. Aleksandr Dubinskiyning ta’kidlashicha, Zelenskiy har qanday holatda ham hokimiyatni saqlab qolishga intilmoqda, ammo bu jarayon uning atrofidagi insonlar uchun tobora qiyin kechmoqda. Ayni paytda, Ukrainadagi ichki siyosiy bosim va tashqi kuchlarning ta’siri Zelenskiyning kelgusidagi harakatlarini belgilab beradi. Kiyev rahbariyati uchun tinchlik muzokaralarini amalga oshirish yoki urushni davom ettirish borasidagi qaror muhim ahamiyat kasb etadi.

Taniqli milliarder, tadbirkor va SpaceX hamda Tesla rahbari Ilon Mask Ukrainadagi urushni to‘xtatish bo‘yicha bir qator takliflar bilan chiqdi. Bu haqda u X (sobiq Twitter) ijtimoiy tarmog‘ida yozgan. Maskning fikricha, urushni tugatish uchun strategik va iqtisodiy choralar ko‘rilishi kerak. Starlink tizimini o‘chirish taklifi Maskning eng bahsli takliflaridan biri – Ukraina armiyasining muhim aloqa vositasi bo‘lgan Starlink sun’iy yo‘ldosh internet tizimini o‘chirish hisoblanadi. Uning ta’kidlashicha, agar Starlink faoliyati to‘xtatilsa, Ukraina qurolli kuchlari front chizig‘ida jiddiy qiyinchiliklarga duch keladi va bu urushni tugatishga xizmat qiladi. Ayni paytda Ukraina harbiylari Starlink'dan aloqa uchun foydalanib kelmoqda. Bu tizim harbiylar uchun muhim strategiyaviy resurs bo‘lib, jangovar harakatlar davomida katta ahamiyatga ega. Maskning bu taklifi Ukraina va G‘arb davlatlari tomonidan keskin tanqid qilinishi mumkin. Ukraina oligarxlariga qarshi sanksiyalar Ilon Mask Ukrainadagi urushni to‘xtatishning yana bir yo‘li sifatida mamlakatning eng yirik biznesmenlariga nisbatan xalqaro sanksiyalar joriy etilishini taklif qildi. Uning fikricha, agar bu tadbir amalga oshirilsa, urush darhol to‘xtashi mumkin. "Ukrainaning eng yirik o‘n nafar oligarxiga, ayniqsa, Monakoda qasrlari bo‘lganlarga qarshi sanksiyalar kiriting va urush darhol to‘xtatiladi. Mana jumboqning kaliti", – deb yozdi Mask. Shu bilan birga, milliarder aniq qaysi oligarxlar tahdid ostida bo‘lishi kerakligini ochiqlamagan. Ma’lumki, 2021 yilda AQSH ukrainalik biznesmen Igor Kolomoyskiy va uning oilasiga qarshi sanksiyalar joriy qilgan edi. Kolomoyskiy 2014—2015 yillarda Dnepropetrovsk viloyati gubernatori sifatida korrupsiyada ayblangan. Vashingtonning sanksiya rejalari Washington Mail nashri manbalariga ko‘ra, 2025 yil fevral oyida AQSH Odessa meri Gennadiy Truxanovga qarshi sanksiyalar joriy etish imkoniyatini ko‘rib chiqayotgan edi. Amerika rasmiylari Truxanovni Odessa jinoiy guruhi bilan aloqadorlikda hamda offshor kompaniyalarda katta ulushga egalik qilishda ayblamoqda. Ilon Maskning takliflari xalqaro maydonda turli bahslarga sabab bo‘lishi mumkin. Uning fikricha, urushni iqtisodiy bosim orqali to‘xtatish mumkin, ammo bu choralar qanday natija berishi hali noma’lum. Bu takliflar Vashington, Kiyev va Moskva tomonidan qanday qabul qilinishi esa vaqt o‘tishi bilan aniqlashadi.

Shimoliy Karolinada 23 yoshli ukrainalik qochqin Irina Zarutska poyezdda pichoqlab o‘ldirildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Politsiya ayolga hujum qilgan 34 yoshli Dekarlos Braunni qo‘lga oldi va uni qotillikda ayblamoqda. Voqea videoga tushib, ijtimoiy tarmoqlarda keng tarqaldi, bu esa jamoatchilik orasida katta norozilikka sabab bo‘ldi. Shahar meri ushbu holatni sud tizimidagi xato deb atab, transportda xavfsizlikni oshirish bo‘yicha choralar ko‘rilishini va’da qildi. Zarutskaning oilasi uning 2022-yilda urushdan qochib AQShga kelganini va yangi hayotga tez moslashganini bildirdi. U san’atga qiziqardi, hayvonlarni yaxshi ko‘rar va oilasi bilan baxtli yashardi. Ushbu voqea siyosiy bahslarga ham sabab bo‘ldi. Ayrimlar Braun ilgari og‘ir jinoyatlar uchun jazolangan bo‘lsa-da, ozodlikka chiqqanini tanqid qildi. Shtat rahbari esa jinoyatchilikka qarshi yanada samarali choralar ko‘rishga chaqirdi. Bu voqea jamiyatda xavfsizlik va adolat masalalarini yana bir bor muhokama qilishga sabab bo‘ldi.

Rossiya va Amerika Qo‘shma Shtatlari o‘rtasida savdo sohasida yangi yo‘nalish paydo bo‘ldi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. 2025 yilning iyul oyida Rossiya ilk bor AQSHga tovuq tuxumlari eksport qildi. Bu haqda Amerika statistika xizmatining ma’lumotlariga tayangan holda “RIA Novosti” xabar berdi. Ma’lumotlarga ko‘ra, iyul oyida Qo‘shma Shtatlar Rossiyadan jami 455 ming dollarlik tuxum sotib olgan. Shu oy davomida AQSH umumiy 16,5 million dollarlik tuxum import qilgan bo‘lib, Rossiya yangi yetkazib beruvchi sifatida ro‘yxatga kirdi. Tuxum yetkazib beruvchi davlatlar orasida Braziliya 8,8 million dollarlik mahsulot bilan yetakchilik qilmoqda. Meksika 3,9 million dollar, Hindiston esa 933 ming dollar qiymatida tuxum eksport qilgan. Bundan tashqari, AQSH iyul oyida ilk bor Saudiya Arabistonidan ham 518 ming dollarlik tuxum import qilgan. Mutasaddilar ta’kidicha, AQSHda so‘nggi paytlarda parranda grippi keng tarqalishi mahalliy bozorda tuxum yetishmovchiligiga sabab bo‘lgan. Natijada tuxum narxlari o‘tgan yilga nisbatan ikki barobar oshgan. Qishloq xo‘jaligi vazirligi ma’lumotlariga ko‘ra, parranda grippiga chalingan qushlardan olingan test ijobiy chiqsa, ular ommaviy ravishda yo‘q qilinmoqda. Bu chora kasallikning tarqalishini oldini olish maqsadida qo‘llanilmoqda. Tahlilchilar fikricha, Rossiyaning AQSHga tuxum eksport qilishi mamlakat uchun yangi bozor imkoniyatlarini yaratishi mumkin. Shu bilan birga, bu ikki davlat o‘rtasidagi savdo aloqalarining kengayishiga ham ishora qiladi. Tuxum kabi kundalik iste’mol mahsulotining global bozorda muhimligini yana bir bor ko‘rsatdi. Bu esa oziq-ovqat xavfsizligining qanchalik ahamiyatli ekanini ta’kidlaydi.

Portugaliyadan Vladivostokkacha velosipedda sayohat qilgan fransuz sayohatchisi Sofian Sehili Rossiyada hibsga olindi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu haqda fransuz nashri Le Monde o‘z manbalariga tayangan holda xabar berdi. Ma’lumotlarga ko‘ra, u Yevroosiyoni velosipedda eng tez kesib o‘tish bo‘yicha jahon rekordini yangilashga urinayotgan edi, biroq chegarani noqonuniy kesib o‘tganlikda ayblanmoqda. 44 yoshli Sofian Sehili hujjatli filmlar muallifi hisoblanadi. U 2012 yildan beri faoliyatini velosportga yo‘naltirgan va shu vaqt ichida qariyb yigirma mashaqqatli poygada ishtirok etgan. Ulardan o‘n birida g‘alaba qozongan. Shu jumladan, Kanadadan Meksikaga qadar bo‘lgan 4500 kilometr uzunlikdagi Tour Divide musobaqasida ham qatnashgan. Sehili bu yil o‘z maqsadini ijtimoiy tarmoqlarda e’lon qilgan edi. U 2017 yilda nemis velosportchisi Yonas Deyxman tomonidan o‘rnatilgan Yevroosiyoni eng tez bosib o‘tish rekordini yangilashni rejalashtirgan. Sayohat 2025 yil 1 iyulda Portugaliyaning Roka burnidan boshlanib, Vladivostokkacha 64 kun, ikki soat va yigirma olti daqiqada yetib borgan. Biroq uning safar yo‘li turli qiyinchiliklarga duch keldi. Sehili iyul oxirida Gruziya orqali Chechenistonga kirib, Rossiya chegarasini kesib o‘tgan. Keyinchalik u Astraxan viloyati orqali Rossiyani tark etib, Qozog‘iston, Tojikiston va Mo‘g‘uliston hududlaridan o‘tgan. Keyingi manzili Xitoy bo‘lib, u yerda safarini vaqtincha to‘xtatgan. Sayohatchining so‘zlariga ko‘ra, Xitoy-Rossiya chegarasida Rossiya bojxonachilari tomonidan to‘xtatilgan. Bu haqda u 2 sentyabr kuni Instagramdagi hikoyasida ma’lum qilgan. Ammo uning keyingi taqdiri haqida aniq ma’lumotlar mavjud emas. Le Monde nashrining xabar berishicha, Sehili sayohatini oxirgi bosqichda yakunlay olmagani uchun chuqur afsusda. U yozishicha, marra yaqinlashganida muvaffaqiyatsizlikka uchrash yurakni ezadi. Endi unga rekordni yangilash uchun yana bir urinish yoki to‘xtash haqida o‘ylash uchun o‘n oy vaqt berilgan. Shu bilan birga, bu urinish umrbod muvaffaqiyatsizlik bilan yakunlanishi ham mumkinligini ta’kidlagan.

Sidneyda katta akula hujumi natijasida bir kishi halok bo‘ldi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Jabrlanuvchi Long Reef plyajida do‘stlari bilan cho‘milayotgan paytda akula hujumiga uchradi. Qutqaruvchilar uni qirg‘oqqa olib chiqdilar, ammo uning hayotini saqlab qolib bo‘lmadi. Ma’lum bo‘lishicha, jabrlanuvchi suvda atigi yarim soat bo‘lgan, hujum esa qirg‘oqdan taxminan 100 metr uzoqlikda sodir bo‘lgan. Hodisa yuzasidan Shimoliy plyajlar hududidagi bir nechta mashhur sohillar vaqtincha yopildi. Mutaxassislar ushbu sohillar 24 dan 72 soatgacha yopiq qolishi mumkinligini bildirgan. Politsiya aynan qaysi turdagi akula hujum qilganini aniqlash uchun tekshiruv olib bormoqda. Sidneyda oxirgi marta o‘limga olib kelgan akula hujumi 2022-yilda qayd etilgan edi. Avstraliyada yiliga o‘rtacha 20 ta shunday hodisa sodir bo‘ladi. Ushbu voqea mamlakatda akulalar xavfi borligini yana bir bor eslatdi. Odamlar sohil bo‘ylab ehtiyotkorlikni oshirishlari zarur. Qutqaruv xizmatlari ham plyajlarda xavfsizlikni ta’minlashni kuchaytirmoqda.

Finlandiya hukumati Rossiyaning Ukrainaga qarshi urushi boshlanganidan so‘ng mamlakatga kelgan rossiyaliklarga nisbatan deportatsiya jarayonini yo‘lga qo‘ydi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Fin politsiyasi ma’lumotiga ko‘ra, 2025-yil yanvaridan sentyabrigacha siyosiy boshpana so‘rovi rad etilgan 104 nafar Rossiya fuqarosi mamlakatdan chiqarilgan. Bu haqda 5 sentyabr kuni «Vot Tak» nashri xabar berdi. Rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, shu yil deportatsiyalar soni sezilarli darajada oshgan. Buning asosiy sababi boshpana arizalarining uzoq vaqt ko‘rib chiqilmaganligidir. So‘nggi ikki yil mobaynida ariza beruvchilar bilan suhbatlar o‘tkazilmagan, faqat ayrim holatlarda tekshiruvlar bo‘lgan. Faollar Fin ombudsmaniga murojaat qilib, shikoyatlar yozgan. Faqat 2024-yil oxirida intervyu jarayonlari boshlandi, deydi «Kemi urushga qarshi» harakati faoli Maksim Aliyev. Uning so‘zlariga ko‘ra, birinchi suhbatlardan so‘ng rossiyalik arizachilarning taxminan 90 foizi rad javobini olgan. Ko‘pchilik Finlandiya Oliy sudiga apellyatsiya bergan va boshpana uchun qayta ariza berishga tayyorligini bildirmoqda. Rad etishlarning asosiy qismi safarbarlikdan qochgan fuqarolarga taalluqlidir. Finlandiya Migratsiya xizmati ma’lumotlariga ko‘ra, 2023-yil may oyida kamida 1109 nafar rossiyalik harbiy chaqiruvdan bo‘yin tovlagani uchun boshpana so‘ragan. Biroq rasmiylar ularning arizalarini rad etgan va Rossiyada mobilizatsiya tugaganini ma’lum qilgan. Hujjatlarda o‘sha davrdagi mudofaa vaziri Sergey Shoygu hamda prezident Vladimir Putinning bayonotlari asos qilib ko‘rsatilgan. Ammo tanqidchilar mobilizatsiyani to‘xtatish haqida hech qanday rasmiy farmon mavjud emasligini ta’kidlamoqda. Shu bilan Finlandiyadagi rossiyalik qochoqlarning taqdiri noaniq bo‘lib qolmoqda. Mutasaddilarning aytishicha, keyingi oylarda ko‘plab arizalar ko‘rib chiqilishi davom etadi va rad javoblari ko‘payishi mumkin.

Rossiyada noodatiy holat yuz berdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Fransiyalik sayyoh va velosipedchi Sofian Sexili noqonuniy chegara buzishda ayblanib, Vladivostok shahrida hibsga olindi. Bu haqda Fransiyadagi nufuzli “Le Monde” nashri xabar berdi. Ma’lumotlarga ko‘ra, sportchi Yevroosiyo bo‘ylab velosipedda sayohat qilib, jahon rekordini yangilashni maqsad qilgan edi. Uning yo‘li Portugaliya poytaxti Lissabondan boshlanib, manzili Vladivostok sifatida belgilangan. Ammo sayohat rejasi kutilmagan muammoga duch keldi. 2 sentyabr kuni Xitoy va Rossiya chegarasida bojxonachilar uni to‘xtatib, qonun buzilishida ayblashdi. Sexili Rossiya hududiga kirishga ikki marta urinib ko‘rdi. Har safar u turli nuqtalardan o‘tishga harakat qilgan, ular chegaradan taxminan 200 kilometr uzoqlikda joylashgan edi. Ammo har ikkala urinish ham muvaffaqiyatsiz yakunlandi. Sofian Sexili 1981 yilda tug‘ilgan. Avval hujjatli filmlar suratga olish bilan shug‘ullangan, keyinchalik esa rejissyorlik faoliyatini to‘xtatib, sportga e’tibor qaratgan. 44 yoshida katta velosiped safarlariga chiqib, o‘zini sinovdan o‘tkazishni boshladi. Shu vaqtga qadar u taxminan 20 ta yirik musobaqada qatnashib, ulardan 11 tasida g‘alaba qozongan. Mutaxassislar fikricha, Sexilining sayohati nafaqat shaxsiy rekord o‘rnatishga, balki Yevroosiyodagi sport turizmini rivojlantirishga ham qaratilgan edi. Biroq Rossiyada yuz bergan voqea uning rejalariga katta to‘siq bo‘ldi. Hozirda fransiyalik sportchiga nisbatan rasmiy surishtiruv ishlari olib borilmoqda. Uning taqdiri va keyingi safarlari qanday yakunlanishi hozircha noma’lum.

Suriya fuqarolar urushi davomida minglab bolalar ota-onalaridan ajralib, turli yetimxonalar va muassasalarga joylashtirilgan. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ba’zi holatlarda ular o‘z qarindoshlari qo‘liga berilmagan, hujjatlari o‘zgartirilib, begona joylarda saqlangan. Hozirda ko‘plab oilalar farzandlarining tirik yoki yo‘qligidan bexabar bo‘lib qolmoqda. BBC va xalqaro tashkilotlarning tekshiruviga ko‘ra, kamida 323 bola yashirincha qarindoshlaridan ajratilgan. Eng ko‘p bola qabul qilgan muassasalardan biri Avstriyada joylashgan SOS Children’s Villages International tashkiloti bo‘lib, ayrim sobiq xodimlar bu yerda bolalarning shaxsi o‘zgartirilgani va ular bilan aloqaga ruxsat berilmagani haqida ma’lumot bergan. Tashkilot ushbu ayblovlarni qisman rad etsa-da, bolalar taqdiri yuzasidan afsusda ekanini bildirgan. SOS rahbariyati Suriyadagi muassasalarda bolalarning noqonuniy ravishda ota-onasidan ajratilishi bo‘yicha mustaqil tekshiruv o‘tkazilishini ma’lum qilgan. Hozirda yuzlab onalar farzandlarini izlashda davom etmoqda. Ular bir muassasadan boshqasiga borib, farzandlarini topishga harakat qilmoqda. Suriyada yangi hukumat ham bu masalani o‘rganishni boshlagan, ammo resurslarning yetishmasligi sababli hali aniq natija olinmagan. Bu muammo hal etilishi uchun xalqaro hamkorlik va keng qamrovli tekshiruv zarur hisoblanadi.

2025 yil 6 sentyabr kuni O‘zbekiston tomonidan Afg‘onistonga jami 265 tonna insonparvarlik yordami yuborildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Yordam Balx viloyatining Hayraton shahrida topshirildi. Yuklar “Termiz Cargo Centre” hududida tayyorlanib, 14 ta yuk avtomashinasida manzilga yetkazildi. Yordam tarkibiga un, guruch, shakar, tushyonka, makaron, qandolat mahsulotlari, yog‘, tez tayyorlanadigan taomlar, qizil loviya va mosh, qadoqlangan ichimlik suvi, 5 ming dona yoping‘ich hamda 10 tonnadan ortiq dori-darmon va tibbiy buyumlar kirdi. Marosimda O‘zbekiston prezidentining Afg‘oniston bo‘yicha maxsus vakili Ismatulla Irgashev va Surxondaryo viloyati hokimi Ulug‘bek Qosimov ishtirok etdi. Ular bu tashabbus Shavkat Mirziyoyev tomonidan qo‘shnichilik aloqalarini mustahkamlash maqsadida amalga oshirilganini ta’kidladi. Afg‘oniston rasmiylari yordamni oddiy mahsulotlar sifatida emas, balki birodarlik va insoniylik ifodasi deb qabul qilishini bildirdi. Ular O‘zbekiston rahbari va xalqining og‘ir damlarda afg‘on xalqiga ko‘rsatgan yordamini yuqori baholadi. Balx viloyati rahbariyati nomidan so‘zlagan F. Robiy O‘zbekistonga samimiy minnatdorlik bildirdi. U bu yordamni chinakam qardoshlik va birdamlik namunasi deb atadi hamda afg‘on xalqi va rahbariyati bunday ko‘makni hech qachon unutmasligini ta’kidladi. Avgust oyining oxirida Afg‘oniston sharqida 6 magnitudali zilzila sodir bo‘ldi. Tabiiy ofat Kunar, Lagmon va Nangarhor viloyatlariga katta zarar yetkazdi, ko‘plab qishloqlar vayron bo‘ldi. Tog‘li hududlarda yo‘llar yopilib, ko‘pchilik aholi qiyin ahvolda qoldi. Afg‘onistonning sog‘liqni saqlash tizimi allaqachon murakkab holatda bo‘lib, ushbu falokatda yetarlicha yordam ko‘rsata olmadi. Rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, halok bo‘lganlar soni 2205 kishiga yetdi, 3640 nafar kishi esa turli darajada jarohat oldi.