Humoyunxon Sultanova O‘zbekistondan bo‘lgan professional balerina va klassik raqs pedagogidir. Bu haqida Upl.uz xabar berdi.
Uning repertuarida «Jizel», «Oq qushlar ko‘li», «Romeo va Julyetta», «Shalkunchik» kabi 40 dan ortiq klassik spektakllar mavjud. Humoyunxon yetakchi ansambl rollarini ijro etgan, davlat galakonsertlarida ishtirok etgan.
Ko‘pchilik kabi karerasi sahnadagi oxirgi ta’zim bilan yakunlanishi mumkin edi, ammo u boshqacha yo‘lni tanladi. Ushbu yo‘l haqida u muxbirimizga bergan intervyusida so‘zlab berdi.
– Siz balet san’atiga qanday keldingiz? Bu sizning chaqiruvingiz ekanligini qachon anglab yetdingiz?
– Baletga kelishim tasodifiy kechdi. Bolaligimdan sportning sinxron suzish turi bilan shug‘ullanganman.
Harakat, musiqa va tananing makonda ishlashi menga yaqin edi. Onam meni xoreografiya maktabining kirish imtihonlariga olib bordi va meni qabul qilishdi.
Birinchi darslardan boshlab balet menga yoqdi. O‘qituvchilar meni maqtashar, markazga qo‘yishar, men esa o‘z qobiliyatimni his qilar edim.
Bu menga ishonch bag‘ishladi va o‘qishni davom ettirishga qaror qildim. Birinchi yilda spektaklga chaqirishdi, biz bolalar raqamini ijro etdik.
Orqa sahnada turib, jonli orkestrni eshitib, hayajon bilan katta balerinlar sahnaga chiqishini kuzatdim. Bu muhit haqiqatan sehrli edi.
Shu onni hozirgacha eslayman. Hayrat, titroq, musiqa va raqsga to‘liq sho‘ng‘ish.
Shu paytda balet faqat kasb emasligini angladim. Bu mening tabiiy muhitim, hayotim.
Uni yo‘qotib bo‘lmaydi. – Siz uchun karerangizda qaysi rol yoki spektakl burilish nuqtasi bo‘ldi?
– Eng muhim burilish nuqtasi davlat imtihonida ishtirok etish edi. Bu sakkiz yillik mehnat va fidoyilikning yakuni edi.
Internatda yashab, oylab uyga bormasdim, har kuni tongdan kechgacha murabbiylar nazoratida mashq qilardim. Har yili talablar oshib bordi, faqat eng chidamlilar bitiruvga chiqa oldi.
Yakuniy sinov katta sahnada davlat komissiyasi oldida chiqish bo‘ldi, bu yerda har bir bitiruvchining balerina sifatida tan olinishi hal qilindi. Biz «Oq qushlar ko‘li»dan lavhalar ijro etdik.
O‘sha paytda men shunchaki raqs tushmadim, balki shu yillar davomida yig‘ilgan og‘riq, kuch va orzuni yurakdan his qildim. Bu sinov edi – professional yetuklik va ichki tayyorgarlik.
O‘sha kechadan so‘ng men chinakam balerina bo‘lganimni angladim. Bu diplom emas, ruhiy holat edi.
– Texnik va hissiy jihatdan qaysi spektakl sizga eng qiyin bo‘ldi? – Eng qiyinlari «Jizel» va «Korsar» bo‘ldi, har biri o‘zicha.
«Jizel» chuqur hissiyotni talab qiladi. Asosiy rol bo‘lmasa ham, siz tragediyaning ichidasiz, musiqani va muhitni his qilasiz.
Ikkinchi akt deyarli ruhiy tajriba bo‘lib, qahramonlarning taqdirini yashaysiz. Bu to‘liq berilish, jismoniy va ruhiy kuch talab qiladi.
«Korsar» esa texnik va chidamlilik bo‘yicha marafon. Juda dinamik va murakkab xoreografiya, sahnalar tez-tez almashadi, ko‘p sinxron ish, sakrashlar va ansambl sahnalari bor.
Oldingi rejada bo‘lmasangiz ham, doimiy diqqat, aniqlik va kuch kerak. Bu spektakllar menga o‘z ustimdan qanday g‘alaba qozonishni, yuqori yuklama sharoitida ichki tartibni saqlashni o‘rgatdi.
Musiqa va sahnani bosh bilan emas, yurak va tana bilan his qilishni o‘rgandim. – Yillar o‘tishi bilan raqsga bo‘lgan munosabatingiz qanday o‘zgardi?
– Dastlab baletni go‘zallik va mehnat uyg‘unligi sifatida ko‘rardim. Bu ajoyib san’at, harakatlar uyg‘unligi, musiqa va sahnadagi hissiyotlar edi.
Texnika va estetikani ko‘rsatish muhim deb o‘ylardim. Ammo vaqt o‘tib tushundimki, raqs bu go‘zallik va murakkab harakatlardan ko‘proq narsadir.
Bu o‘z oldingga
