Jinoyat ishi yuritilishi jarayonida shaxslarning huquqlari va xavfsizligi masalasi mamlakatimizda doimiy ravishda qayta ko‘rib chiqiladi. Yaqinda qabul qilingan yangi qonunga ko‘ra, qamoqqa olinganlar bilan bog‘liq tartibda muhim o‘zgarish amalga oshirildi.
— Qonunga qanday yangilik kiritildi?
Jinoyat ishini yuritish chog‘ida qamoqda saqlash tartibiga kiritilgan qo‘shimchaga asosan, endi qamoqqa olinganlar tergov hibsxonasiga keltirilgan zahotiyoq majburiy tibbiy ko‘rikdan o‘tkaziladi. Bu jarayon hibsxonada amalga oshiriladi va maxsus nazorat ostida o‘tadi.
— Tibbiy ko‘rik qachon va qanday tartibda o‘tkaziladi?
Yangi qonun talabiga binoan, qamoqqa olingan shaxslar tergov hibsxonasiga kelganidan e’tiboran ikki soat ichida majburiy tibbiy ko‘rikdan o‘tishlari shart. Buning asosiy maqsadi — shaxs salomatligini muhofaza qilish va tergovning har bir bosqichida shaffoflikni ta’minlashdir.
— Advokatning ishtirok etishi mumkinmi?
Huquqiy himoya ta’minlanishi maqsadida, agar qamoqqa olingan shaxs rozilik bildirsa, uning advokati ham tibbiy ko‘rikda ishtirok etishi mumkin. Bu qonunning yana bir muhim kafolatidir.
— Tibbiy ko‘rik natijalari qanday rasmiylashtiriladi?
Ko‘rikdan o‘tkazish natijalari belgilangan namunadagi tibbiy ma’lumotnoma orqali rasmiylashtiriladi. Bu hujjatda shaxsning umumiy holati, aniqlangan yaralar, jarohatlar va boshqa holatlar aks ettiriladi.
— Agar jarohat yoki shikast aniqlansa, nima bo‘ladi?
Tibbiy ko‘rik chog‘ida qamoqqa olingan shaxsning tanasida qandaydir jarohat, shikastlanish yoki yaralar aniqlansa, ular maxsus tartibda qayd etiladi va bu haqda qamoqqa olingan shaxsga ma’lum qilinadi. Shuningdek, bu ma’lumotlar darhol tegishli tartibda prokurorga yetkaziladi.
— Nima uchun bunday o‘zgarish muhim?
Bu tartib shaxs huquqlarini muhofaza qilish, qonuniylik va adolatli tergov jarayonini ta’minlash uchun juda muhim. Shu orqali qamoqqa olingan shaxsning sog‘ligiga bo‘lgan ehtiyoj yuqori darajada nazorat qilinadi va turli holatlarda inson huquqlari buzilishining oldi olinadi.
— Xulosa
Jinoyat ishini yuritish davrida inson huquqlarini kafolatlash va shaffoflikni ta’minlash maqsadida qonunga kiritilgan mazkur qo‘shimcha tergov amaliyotida yangi bosqichni boshlab bermoqda. Endi har bir qamoqqa olingan shaxs tergov hibsxonasida majburiy tibbiy ko‘rikdan o‘tishi, uning holati to‘liq qayd etilishi va zarur hollarda prokurorlar va advokatlar tomonidan nazorat qilinadi. Bu — inson huquqlari yo‘lida yana bir muhim qadam.
