Texnologiya yangiliklari

Kaliforniyada 16 yoshli o‘smirning o‘limidan so‘ng uning ota-onasi ChatGPT ishlab chiquvchisi OpenAI kompaniyasiga qarshi sudga murojaat qildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ularning ta’kidlashicha, chatbot farzandlarini o‘z joniga qasd qilishga undagan. Bu voqea keng jamoatchilik e’tiborini tortdi va OpenAI kompaniyasi yangi ota-onalar nazoratini joriy etishni e’lon qildi. Endilikda ota-onalar farzandlarining hisobiga ulanib, ayrim funksiyalarni cheklash imkoniga ega bo‘ladi. Shuningdek, tizim bola og‘ir ruhiy bosim ostida ekanini aniqlasa, ota-onaga xabarnoma yuboriladi. Biroq marhumning ota-onasi va ularning advokati bu choralarni yetarli deb hisoblamayapti. Ular OpenAI kompaniyasining muammoni hal qilish o‘rniga mavzuni o‘zgartirishga harakat qilayotganini aytmoqda. Shuning uchun chatbotni vaqtincha to‘xtatib turish kerak, deb hisoblashadi. OpenAI esa ayrim hollarda tizim kutilganidek ishlamaganini tan olib, yoshlarning ruhiy salomatligini himoya qilish maqsadida mutaxassislar bilan birgalikda qo‘shimcha mexanizmlar ishlab chiqilayotganini ma’lum qildi. Ushbu holat sun’iy intellekt texnologiyalarining xavfsizligi va mas’uliyatli foydalanish masalalarini yana bir bor ko‘tarib chiqdi.

Klinik psixolog va tadqiqotchi Derrik Xallning fikricha, odamlar chatbotlardan foydalanishining asosiy sababi ularning psixologik yordam olish imkoniyatini osonlashtirishi bilan bog‘liq. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. RollingStone nashrining ma’lumotlariga ko‘ra, sun’iy intellekt asosida ishlovchi “virtual psixoterapevt” bilan suhbatlashish jonli mutaxassis bilan uchrashishdan ko‘ra arzonroq, tezroq va qulayroq hisoblanadi. Psixologning ta’kidlashicha, chatbotlar inson ehtiyojlariga mos keladigan empatik javoblar bera oladi, bu esa odamlar uchun o‘z his-tuyg‘ularini erkin ifoda etishga yordam beradi. Ko‘pchilik bemorlar shaxsiy muammolarini odamlar bilan emas, balki elektron suhbatdosh orqali muhokama qilishni afzal ko‘radi. Chatbotlar esa kunu tun yordam berishga tayyor bo‘lib, ularning yillik obuna to‘lovi haqiqiy mutaxassisga bir marta tashrif buyurish narxiga tengdir. Shunga qaramay, Xall sun’iy intellektdan uzoq va ko‘p foydalanish insonni haqiqiy hayotdan ajratib qo‘yishi mumkinligini ta’kidlaydi. Buning sababi shundaki, sun’iy intellekt odamlarning aniqlik va aniq javoblarga bo‘lgan ehtiyojini samarali qondiradi. Mutaxassis fikricha, chatbotlarning ijobiy va salbiy tomonlari mavjud. Shu sababli, bu texnologiyani inson o‘rnini to‘liq egallovchi vosita sifatida emas, balki yordamchi sifatida ko‘rish lozim. Chatbotlar psixologik yordam sohasida qo‘shimcha imkoniyatlar yaratadi, ammo mutaxassis bilan yuzma-yuz muloqotning o‘rni hech qachon to‘ldirilmasligi kerak.

Rossiya va Xitoy hamkorligida dunyo miqyosida muhim hisoblangan yirik kosmik dastur ishga tushirilmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Xitoy Xalq Respublikasi raisi Si Szinpin Shanxay hamkorlik tashkiloti davlat rahbarlari kengashining 25-yig‘ilishida yangi tashabbus bilan chiqdi. U barcha SHHTga a’zo davlatlarni Rossiya bilan birgalikda amalga oshirilayotgan loyiha ishlariga qo‘shilishga chaqirdi. Mazkur loyiha Xalqaro ilmiy oy stansiyasi qurilishini nazarda tutadi. Bu dastur “Roskosmos” va Xitoy milliy kosmik boshqarmasi o‘rtasida kelishilgan qo‘shma loyiha hisoblanadi. Rejaga ko‘ra, stansiya qurilishi 2031 yildan 2035 yilgacha davom etadi. Xitoyning uzoq kosmosni o‘rganish dasturi rahbari Vu Yanxua bildirishicha, 2035 yilda stansiya Oyning janubiy qutbida joylashtiriladi. Ushbu hududda 100 kilometr radiusda ilmiy tadqiqotlar olib borish imkoniyati yaratiladi. Bu loyiha nafaqat Rossiya va Xitoy, balki butun insoniyat uchun muhim ilmiy yutuqlar eshigini ochadi. Oyda quriladigan stansiya yordamida geologiya, astronomiya, atmosfera va boshqa fan sohalarida keng ko‘lamli tadqiqotlar amalga oshirilishi mumkin bo‘ladi. Oyda xalqaro baza qurish g‘oyasi ilk bor 2021 yilda e’lon qilingan edi. O‘sha paytda bu tashabbus ko‘plab davlatlar va mutaxassislar tomonidan qiziqish bilan kutib olindi. Hozir esa loyiha amaliy bosqichga o‘tmoqda va uning amalga oshirilishi kutilmoqda.

Yaponiyaning Toyoake shahri hokimiyati aholini internet va smartfondan ortiqcha foydalanishdan himoya qilish maqsadida kunlik foydalanish vaqtini ikki soat bilan cheklashni tavsiya etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu haqda The Guardian nashri ma’lumot berdi. Shahar meri Masafumi Koki bildirishicha, bunday cheklov odamlarning sog‘lig‘i va uyqu tartibini yaxshilash, shuningdek, gadjetlarga haddan tashqari bog‘lanishni kamaytirish uchun zarurdir. Ushbu chora oktyabr oyidan joriy etilishi mumkin. Jarima yoki majburiy choralar ko‘zda tutilmagan, tavsiya ixtiyoriy bo‘lib, bolalar va kattalar uchun mo‘ljallangan. Loyihaga ko‘ra, 6 yoshdan 12 yoshgacha bo‘lgan bolalar soat 21:00 dan keyin, o‘smirlar va kattalar esa 22:00 dan keyin smartfon va planshetlarni ishlatmasliklari tavsiya qilinadi. Biroq, hukumatning bu taklifi ijtimoiy tarmoqlarda salbiy munosabatlarga sabab bo‘ldi. Ko‘plab foydalanuvchilar buni shaxsiy erkinlikka aralashish va amalda bajarib bo‘lmaydigan qaror deb hisoblamoqda. 69 ming aholiga ega shaharda cheklov e’lon qilingach, mahalliy hokimiyatga yuzlab shikoyatlar kelib tushdi, ulardan 80 foizdan ortig‘i taklifga tanqidiy munosabat bildirdi. Mer bu tashabbus oilalarga smartfondan foydalanish vaqtini baholash va bu borada fikr almashish imkonini yaratishiga umid qilmoqda. Rasmiylar ta’kidlaganidek, loyiha bolalar va kattalar orasida telefonga bog‘liqlikdan kelib chiqadigan muammolarni kamaytirishga qaratilgan. Masalan, maktablarda smartfondan foydalanish taqiqlangach, ba’zi o‘quvchilar o‘qishdan uzoqlasha boshlagan. Shuningdek, shaxsiy vaqtni telefonga sarflash oqibatida uyqu buzilishi va oilaviy muloqotning kamayishi holatlari ham kuzatilmoqda. Shu sababli, bunday choralarning aholi sog‘lig‘i va farovonligini yaxshilashga xizmat qilishi kutilmoqda.

OpenAI kompaniyasi ChatGPT’dan foydalanayotgan o‘smirlarning xavfsizligini ta’minlash maqsadida yangi choralarni joriy qilmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Endilikda ota-onalar farzandlarining ruhiy holati keskin yomonlashganida tizimdan ogohlantirish xabarnomasini olish imkoniga ega bo‘ladi. Ushbu yangilik AQShda bir oilaning sud da’vosi asosida e’lon qilindi. Oila ta’kidicha, ChatGPT ularning 16 yoshli o‘g‘lini o‘z joniga qasd qilishga undagan. Shundan so‘ng OpenAI o‘smirlar uchun kuchaytirilgan himoya choralarini bir oy ichida ishga tushirishini ma’lum qildi. Yangi tizim ota-onalarga farzandining akkaunti bilan o‘z akkauntini bog‘lash, ayrim funksiyalarni o‘chirib qo‘yish, masalan, xotira va suhbat tarixini saqlashni to‘xtatish imkonini beradi. Bundan tashqari, tizim “keskin ruhiy tanglik” holatini aniqlaganda ota-onalarga avtomatik ravishda xabarnoma yuboradi. OpenAI bu jarayon psixologiya va yoshlar rivojlanishi bo‘yicha mutaxassislar bilan hamkorlikda ishlab chiqilganini ta’kidladi. ChatGPT’dan foydalanish qoidalariga ko‘ra, foydalanuvchi kamida 13 yoshda bo‘lishi kerak. 18 yoshgacha bo‘lgan o‘smirlar esa ota-onalarining roziligi bilan ro‘yxatdan o‘tishi shart. Mutaxassislar ota-onalarga farzandlarining onlayn faoliyatini diqqat bilan kuzatib borishni va xavfsiz foydalanish qoidalariga qat’iy rioya qilishni tavsiya etmoqda. Shu tarzda o‘smirlarning onlayn muhitdagi xavfsizligi ta’minlanishi ko‘zda tutilgan.

Xitoylik olimlar inson tana haroratidan foydalanib, smartfon va boshqa elektron qurilmalarni quvvatlantirishga imkon beruvchi yangi texnologiyani ixtiro qilishdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu kashfiyot South China Morning Post nashri tomonidan e’lon qilindi. Tadqiqotchilar maxsus rezina asosidagi material yaratdilar, u inson tanasidan chiqadigan issiqlikni elektr energiyasiga aylantira oladi. Inson organizmining o‘rtacha harorati 37 daraja atrofida bo‘lib, atrof-muhit harorati esa 20 dan 30 daraja orasida o‘zgaradi. Harorat farqidan foydalanib, energiya ishlab chiqarish mumkinligi aniqlangan. Ushbu texnologiya elektr ta’minoti mavjud bo‘lmagan hududlarda smartfon va boshqa gadjetlarni quvvatlantirish uchun qo‘llanilishi mumkin. Shuningdek, tibbiy uskunalar uchun quvvat manbai sifatida ham foydali bo‘ladi. Materialni kiyim ichiga joylashtirish orqali telefonni doimiy ravishda qayta quvvatlash imkoniyati yaratiladi. Bundan tashqari, bu material inson tanasi uchun qulay harorat muhitini saqlashda ham yordam beradi. Shu yo‘l bilan inson tana haroratidan samarali va xavfsiz tarzda foydalanish imkoniyati paydo bo‘lmoqda. Bu texnologiyaning kundalik hayotda keng qo‘llanilishi kutilmoqda.

Butun dunyoda smartfon ishlab chiqaruvchi kompaniyalar yangi va zamonaviy qurilmalarning narxini oshirishga tayyorgarlik ko‘rmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. DigiTimes nashri ma’lumotlariga ko‘ra, narxlarning ko‘tarilishi asosan ishlab chiqarish tannarxi va qiymatining oshishi bilan bog‘liq. Tayvanda joylashgan yirik protsessor ishlab chiqaruvchi kompaniya TSMC mahsulotlari narxini 5-10 foizga oshirish niyatida ekanligini hamkorlariga oldindan ma’lum qilgan. Bu holat yangi smartfonlar narxiga sezilarli ta’sir ko‘rsatishi kutilmoqda. TSMC tomonidan ishlab chiqarilgan protsessorlar sentabr oyida taqdim etiladigan yangi iPhone modellarida qo‘llanadi. Shuningdek, Samsung Galaxy S26 flagman smartfonlari ham TSMC tomonidan ishlab chiqarilgan Qualcomm Snapdragon 8 Elite Gen 2 chiplar bilan taqdim etiladi. Eng so‘nggi Android smartfonlari ham Qualcomm protsessorlari asosida ishlab chiqariladi. Yangi narxlardagi smartfonlar 2025-yil oxirigacha bozorga chiqishi mumkin. Manbalarga ko‘ra, smartfon ishlab chiqaruvchilar TSMCga qaramlikni kamaytirish yo‘llarini izlamoqda. Masalan, Samsung o‘zining Exynos protsessorlarini yanada rivojlantirib, Qualcomm chiplariga raqobat qiluvchi modellarni ishlab chiqarishga qaytishi mumkin. Bu esa kompaniyalarga narx va texnologiya sohasida ustunlikni saqlash imkonini beradi. Shu bilan birga, ishlab chiqaruvchilar yangi modellar va narx oshishiga tayyorlanmoqda. Bu holat foydalanuvchilar uchun yangi smartfon xarid qilish bo‘yicha rejalarni qayta ko‘rib chiqishni talab qiladi. Natijada, bozorda raqobat kuchayadi va qurilmalar yanada sifatli va innovatsion bo‘lishi kutilmoqda.

Apple kompaniyasi AQSh bozorida sotiladigan iPhone modellari uchun jismoniy SIM-kartadan voz kechishni ancha oldin boshlagan edi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Endilikda, 9to5Mac nashrining xabariga ko‘ra, Yevropada sotiladigan iPhone 17 liniyasida ham shunday yangilik joriy etilishi kutilmoqda. Yangi smartfonlarda eSIM texnologiyasi asosiy standart sifatida qo‘llaniladi. Apple Yevropadagi o‘z do‘konlaridagi xodimlarni eSIM texnologiyasini chuqur o‘rganishga majbur qilgan. Ular uchun o‘quv kursini 5-sentyabrga, ya’ni iPhone 17 taqdimotidan bir necha kun oldin tugatish muddati belgilangan. eSIM — bu foydalanuvchiga jismoniy SIM-karta o‘rniga gadjet ichidagi raqamli modul orqali operator xizmatlarini faollashtirish imkonini beruvchi texnologiyadir. Mutaxassislar fikricha, SIM-karta slotining olib tashlanishi bir qancha afzalliklarni taqdim etadi. Birinchidan, smartfonning ichki qismi bo‘shaydi, bu esa akkumulyator sig‘imini oshirish yoki boshqa muhim komponentlarni joylashtirish imkonini yaratadi. Ikkinchidan, tashqi SIM-karta tirqishining yo‘qolishi qurilmaning dizaynini soddalashtiradi hamda chang va namlikdan himoya darajasini oshiradi. Uchinchi jihat, bunday o‘zgarishlar ishlab chiqarish jarayoni va logistikani soddalashtirib, kompaniya uchun global miqyosda yagona platformani yaratishga yordam beradi. The Information nashrining ma’lumotiga ko‘ra, 2024-yil noyabr oyida chiqarilishi kutilayotgan iPhone 17 Air modeli barcha versiyalarda SIM-kartasiz, faqat eSIM bilan taqdim etilishi mumkin. Bu o‘zgarish dastlab aynan shu modeldan boshlanishi ehtimoli bor. Bundan tashqari, iPhone 17 smartfonlari bilan bir vaqtda Apple uchta yangi Apple Watch va AirPods 3 Pro modellarini ham taqdim etishga tayyorlanmoqda. Shuningdek, AirTag qurilmasining ikkinchi avlodi ustida ishlanayotganligi haqida ham mish-mishlar mavjud. Kompaniya shu oy davomida kamida yettita yangi qurilmani taqdim etishi kutilmoqda. Xulosa qilib aytganda, Apple plastik SIM-kartadan voz kechib, faqat raqamli eSIM texnologiyasiga o‘tishda yangi bosqichni boshlamoqda. Bu o‘zgarishlar batareya sig‘imi, qurilmaning himoyasi va global platformalashtirishda sezilarli yutuqlarni taqdim etadi. Endi esa asosiy savol shuki, siz ham plastik SIM-kartadan voz kechishga tayyormisiz?

Telegram jamoasi messenjerining so‘nggi versiyasini taqdim etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Yangi yangilanish foydalanuvchilar uchun bir qator qulayliklar va imkoniyatlarni o‘z ichiga oladi. Endi istalgan suhbatdagi audio fayllarni bir marta bosish orqali bevosita shaxsiy profilga qo‘shish mumkin. Profilga qo‘shilgan musiqalar maxsus panelda avtomatik ko‘rsatiladi. Shuningdek, qo‘shilgan taronalar avtomatik ravishda pleylistga kiritilib, foydalanuvchilar o‘z musiqalar to‘plamini doimiy yangilab borishlari mumkin. Musiqa qo‘shish uchun media pleerdagi “Profilga qo‘shish” tugmasi yoki kerakli trekni tanlab, “Saqlash” va “Profil” buyruqlarini bajarish yetarli. Android qurilmalarida o‘tkazilgan tanlov natijasida profillar yangi dizayn bilan taqdim etildi. Endi foydalanuvchilar profilni ochganda qaysi varaq birinchi ko‘rsatilishini tanlash imkoniga ega bo‘ldi. Bu saqlangan hikoyalar yoki sovg‘a to‘plamlarini ko‘rishni qulaylashtiradi. Standart varaqni o‘zgartirish uchun “Sozlamalar” bo‘limidan “Mening profilim”ga o‘tib, kerakli varaqni asosiy sifatida belgilash mumkin. Shu tariqa, har bir foydalanuvchi o‘z profilini shaxsiylashtiradi. Navbatdagi yangilanishda Telegram sovg‘alari asosida yaratilgan yangi dinamik fonlar qo‘shildi. Foydalanuvchilar ularni istalgan shaxsiy suhbat mavzusi sifatida o‘rnatishi mumkin. Fon rasmini faqat sovg‘a orqali olish mumkin bo‘lib, har bir fon yagona mavzu yaratadi. Hozirda Plush Pepes, Precious Peaches, Durov’s Caps va Heart Lockets fonlari mavjud. Bundan tashqari, profilda sovg‘ani yaxshilash xarajatini qoplash uchun yulduzchalar yuborish imkoniyati yaratildi. Agar yulduzlar yetarli bo‘lmasa yoki almashtirishni bilmasa, keyinchalik sovg‘ani yaxshilash bepul amalga oshiriladi. Yangi filtrlar yordamida yaxshilanishi mumkin bo‘lgan sovg‘alarni topish osonlashdi. “Keyingi sovg‘ani yangilash” tugmasi orqali bir nechta sovg‘alarni ketma-ket yaxshilash mumkin. Dizaynerlar animatsiyalarga qo‘shimcha intriga qo‘shib, to‘plam buyumlarini ochish jarayonini yanada qiziqarli qildi. Shuningdek, foydalanuvchilar Telegram savdolar bozorida kolleksion sovg‘alarni xavfsiz ayirboshlashlari mumkin. Yangi “Qiymat” maydonida sovg‘aning taxminiy qayta sotish narxi va o‘rtacha narxlari aks ettiriladi. Telegram foydalanuvchilari maxsus muharrir yordamida o‘z stikerlarini yaratishlari, @Stickers boti orqali to‘plamlarini boshqarishlari mumkin. Yangi Stickers mini-ilovasi stikerlar va kichik rasmlar yaratish, to‘plamlarni kuzatish hamda batafsil statistikani ko‘rish imkonini beradi. Har bir foydalanuvchi Telegram platformasidan foydalanib, stikerlar va emojilar uchun o‘z san’at asarlarini yaratishi, yuborishi va boshqalar bilan baham ko‘rishi mumkin.

Avstraliya hukumati 16 yoshgacha bo‘lgan bolalarga ijtimoiy tarmoqlardan foydalanishni taqiqlashga qaror qildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu qonun 10-dekabrdan kuchga kiradi. Hukumatning asosiy maqsadi bolalarni ijtimoiy tarmoqlarning salbiy ta’siridan himoya qilishdir. Yangi qonunga ko‘ra, ijtimoiy tarmoq platformalari 16 yoshdan kichik bolalarga hisob ochishga ruxsat bermasligi va mavjud akkauntlarni yopishi shart. Agar kompaniyalar ushbu talabga rioya qilmasa, ularga 50 million Avstraliya dollargacha jarima solinadi. Mutaxassislar yoshni aniqlash uchun turli usullar mavjudligini ta’kidlamoqda. Masalan, hukumat tomonidan berilgan hujjatlar orqali tasdiqlash, ota-onaning roziligini olish yoki yuzni tahlil qiluvchi texnologiyalarni qo‘llash mumkin. Ammo bu usullarning hech biri to‘liq kafolat bermaydi va ba’zan xatolik yuzaga kelishi ehtimoli mavjud. Bundan tashqari, ma’lumotlar maxfiyligi masalalarida ham xavotirlar mavjud. Ayrim platformalar foydalanuvchilarning shaxsiy ma’lumotlarini uzoq vaqt saqlashi yoki uchinchi shaxslar bilan ulashishi mumkin, bu esa qo‘shimcha xavflarni keltirib chiqaradi. So‘nggi so‘rovlar ko‘pchilik ota-onalar ijtimoiy tarmoqlardan foydalanishni taqiqlashni qo‘llab-quvvatlashini ko‘rsatmoqda. Shu bilan birga, ayrim mutaxassislar bolalarning internetdan butunlay uzoqlashishi yoki xavfliroq saytlarga yo‘naltirilishi mumkinligi haqida tashvish bildirmoqda. Bu masala jiddiy e’tibor talab qiladi.

Mobil aloqa operatori Mobiuz Qoraqalpog‘iston Respublikasi va Xorazm viloyatining aholisi zich yashaydigan hududlarida mobil internet tezligi bo‘yicha barcha raqobatchilaridan oldinda turibdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu haqda O‘zbekiston Telekommunikatsiya tarmoqlarini boshqarish Respublika markazi ma’lumot berdi. 2025-yil 5-avgustdan 24-avgustgacha o‘tkazilgan mustaqil radiomonitoring natijalari shuni ko‘rsatdiki, Mobiuz O‘zbekistonning g‘arbiy hududlaridagi shahar va tumanlarda 4000 kilometrdan ortiq masofada eng yuqori internet tezligi va tarmoq barqarorligini ta’minlagan. Qoraqalpog‘istonda o‘rtacha mobil internet tezligi 59,99 megabit/soniya, Xorazm viloyatida esa 36,79 megabit/soniyaga yetgan. Bu ko‘rsatkichlar operatorning texnik imkoniyatlari va infratuzilma sifatining yuqoriligidan dalolat beradi. Shuningdek, tahlillar Mobiuzning nafaqat yuklab olish tezligi, balki signal barqarorligi va ma’lumot uzatish sifati bo‘yicha ham yetakchi ekanligini tasdiqlaydi. Mustaqil radiomonitoring natijalari ushbu operatorning sohadagi ishonchli va ustun o‘rnini yana bir bor mustahkamlagan.

Oksford Universiteti olimlari saraton kasalligiga qarshi vaksinalarni yaratishda sun'iy intellektga asoslangan superkompyuterdan foydalanmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. “Dawn” nomli superkompyuter jamoaga 10 000 soat davomida ishlash imkonini beradi. Ushbu tizim bemorlarning ma’lumotlarini tez va aniq tahlil qilib, ularning o‘zaro bog‘liqliklarini aniqlashda yordam beradi. Tadqiqotchilar olingan natijalarni Oksford Neoantigen Atlasiga kiritib, Buyuk Britaniyada saraton vaksinalari sohasidagi tadqiqotlarni yanada rivojlantirishni maqsad qilgan. Olimlarning fikricha, superkompyuter yordamida erishilgan natijalar nafaqat vaksinalarni tezroq yaratishga, balki kelajakda saraton va boshqa og‘ir kasalliklarni davolashda yangi imkoniyatlarni ochishga xizmat qiladi. Bu texnologiya tibbiyot sohasida katta yutuq bo‘lib, bemorlar uchun umidli istiqbollarni yaratmoqda. Shuningdek, sun’iy intellekt asosidagi yechimlar sog‘liqni saqlash tizimini yanada samarali qilishga yordam beradi. Tadqiqotlar davomida ushbu usullarni kengaytirish va takomillashtirish rejalashtirilmoqda. Natijada, saraton kasalligiga qarshi kurashda yangi davr boshlanishi kutilmoqda. Bu esa butun dunyo sog‘liqni saqlash tizimi uchun muhim ahamiyatga ega.

Sun’iy intellektning kundalik hayotimizdagi o‘rni tobora kengayib bormoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bugungi kunda u nafaqat ish jarayonlarida, balki insonlarning tushlarini tahlil qilishda ham qo‘llanilmoqda. So‘nggi yillarda ChatGPT kabi ilg‘or texnologiyalar, ayniqsa yoshlar orasida terapevtik yordamchi sifatida keng tarqaldi. Global ichki inqiroz davrida bu sun’iy intellekt vositalari qimmatbaho mutaxassislarning ishini qisman o‘rnini bosishi mumkinligi ta’kidlanmoqda. Shuningdek, odamlar tushlarga bo‘lgan qiziqishini oshirmoqda va oddiy tushlar yoki g‘ayritabiiy tasavvurlarni sun’iy intellekt yordamida tahlil qilishga intilmoqda. Biroq, ChatGPT haqiqatan ham orzularimizni to‘liq anglab, ularni to‘g‘ri talqin qila oladimi, degan savolga aniq javob berish qiyin. Sun’iy intellekt bexush ongga ega bo‘lib, empatiya ko‘rsatish qobiliyatidan mahrumdir. Shuningdek, u insonning shaxsiy tajribalari va his-tuyg‘ularini chuqur anglay olmaydi. Tushlarni talqin qilish esa ko‘pincha shubhali hisoblanadi, chunki ba’zi nevrologlar tushlarni insonning hissiy holatini aks ettiruvchi belgilar deb bilsa, boshqalar ularni tasodifiy hodisalar deb qabul qiladi. Shu bois, ChatGPT tushlarni tahlil qilishda qisman yordam berishi mumkin, ammo inson ongining murakkab va nozik tomonlarini to‘liq o‘rganish imkoniyatiga ega emas. Natijada, sun’iy intellekt vositalaridan tushlar haqida ma’lumot olishda ehtiyotkorlik bilan foydalanish zarur.

Hozirgi kunda smartfonsiz hayotni tasavvur qilish deyarli imkonsizdir. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Biroq, vaqt o‘tishi bilan yoki noto‘g‘ri foydalanish natijasida smartfon qizib ketishi mumkin. Bu holat nafaqat qurilmaning ishlashiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi, balki xavfsizlik muammolariga ham olib kelishi mumkin. Quyida smartfonning qizib ketishining asosiy sabablari va ularni bartaraf etish usullari keltirilgan. Birinchidan, yuqori protsessor yuki smartfonning tez qizishiga sabab bo‘ladi. Ko‘p ilovalar bir vaqtning o‘zida ishlatilsa, qurilma haddan tashqari isiydi. Bu holatda fon ilovalarini yopish va qurilmani 10-15 daqiqa dam olishga qo‘yish tavsiya etiladi. Ikkinchidan, tashqi omillar, masalan, quyosh nurlarida uzoq vaqt saqlash yoki cho‘ntakda qopda ushlab yurish ham telefonning qizishiga olib keladi. Telefonni to‘g‘ridan-to‘g‘ri quyosh nuri tushmaydigan, havo aylanishi yaxshi bo‘lgan joyda saqlash kerak. Uchinchidan, batareya va zaryad muammolari ham qurilmaning qizib ketishiga sabab bo‘ladi. Nosoz yoki original bo‘lmagan zaryadlovchi qurilmalar batareyani shikastlaydi. Shuning uchun faqat ishonchli va mos zaryadlovchi ishlatish maqsadga muvofiqdir. Zaryad olayotganda og‘ir fayllarni ochmaslik tavsiya qilinadi. To‘rtinchidan, virus va zararli dasturlar smartfonni sekinlashtirib, ortiqcha isishga olib kelishi mumkin. Bu holatda antivirus dasturi bilan tekshirish, keraksiz ilovalarni o‘chirish va tizimni muntazam yangilab turish muhimdir. Oxirgi sabab dasturiy ta’minotdagi nosozliklardir. Eski yoki xato bilan ishlayotgan tizim ham qurilmaning qizishiga olib keladi. Bunday vaziyatda qurilmani qayta ishga tushirish, yangilangan dastur versiyasini o‘rnatish yoki zarurat bo‘lsa, zavod sozlamalariga qaytish kerak. Shu tarzda smartfonning qizib ketishini oldini olish va uning xizmat muddatini uzaytirish mumkin.

AQSh hukumati Janubiy Koreyaning yirik chip ishlab chiqaruvchi kompaniyalari Samsung va SK Hynixning Xitoydagi faoliyatiga yangi cheklovlar joriy etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Endilikda ushbu kompaniyalar AQShda ishlab chiqarilgan uskunalarni Xitoyga olib kirish uchun maxsus litsenziya olishlari shart bo‘ladi. Ushbu qaror 2022-yilda Xitoyga nisbatan qo‘llanilgan keng ko‘lamli cheklovlarning davomidir. Oldin Samsung va SK Hynix ushbu qoidalardan ozod qilingani haqida xabar berilgan bo‘lsa, hozir esa bu imtiyozlar bekor qilindi. AQSh hukumati mavjud zavodlarning faoliyatiga ruxsat berishini ma’lum qildi, ammo ularning kengaytirilishi yoki yangi texnologiyalarni joriy etish uchun litsenziya berilmaydi. Bu esa Janubiy Koreya kompaniyalari uchun jiddiy to‘siq bo‘lishi mumkin. Shuningdek, bu qaror AQShning chip uskunalari ishlab chiqaruvchi kompaniyalariga ham ta’sir ko‘rsatadi. Masalan, KLA Corp, Lam Research va Applied Materials kabi yirik kompaniyalar Xitoy bozorida savdo hajmining kamayishi xavfi bilan yuzlashmoqda. Ularning aksiyalari allaqachon pasaygan. Mutaxassislar fikricha, bu qadam Xitoy ichki bozoridagi mahalliy chip ishlab chiqaruvchilarni qo‘llab-quvvatlashga olib kelishi mumkin. Shu tariqa, Xitoy texnologiya sohasida mustaqillikni oshirishga intiladi. Umuman olganda, yangi cheklovlar global chip sanoatiga sezilarli ta’sir ko‘rsatishi kutilmoqda.

AQSh hukumati Janubiy Koreyaning yirik chip ishlab chiqaruvchi kompaniyalari, jumladan Samsung va SK Hynix’ning Xitoydagi faoliyatiga cheklovlar joriy etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Endilikda ushbu kompaniyalar AQShdan chip ishlab chiqarish uchun zarur uskuna va texnologiyalarni olib kirish uchun maxsus litsenziya olishlari shart hisoblanadi. Bu qaror 2022-yilda Xitoyga nisbatan kiritilgan keng ko‘lamli cheklovlar doirasida amalga oshirilmoqda. Oldingi davrda Samsung va SK Hynix bu qoidalardan istisno qilingan bo‘lsa, hozirda bu ruxsatnomalar bekor qilindi. AQSh hukumati mavjud zavodlarning ishlashiga ruxsat berishini ma’lum qilgan, biroq ularning kengaytirilishi yoki yangi texnologiyalarni joriy etishiga litsenziya berilmaydi. Bu esa Janubiy Koreya kompaniyalari uchun jiddiy cheklov hisoblanadi. Shuningdek, ushbu chora AQShning chip uskunalari ishlab chiqaruvchi kompaniyalariga ham ta’sir ko‘rsatadi. KLA Corp, Lam Research va Applied Materials kabi kompaniyalar Xitoy bozorida savdo hajmini kamaytirishi mumkin. Bu kompaniyalar aksiyalarining qiymati ham pasaygan. Mutaxassislar fikricha, bu qadam Xitoy ichki bozoridagi mahalliy chip ishlab chiqaruvchilarni qo‘llab-quvvatlashga xizmat qiladi. Natijada, Xitoyda chip sanoatining rivojlanishi kuchayishi mumkin.

Tramp ma’muriyati Intel kompaniyasining chip ishlab chiqarish bo‘limini sotilishidan himoya qilish maqsadida maxsus shartnoma tuzdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. AQSh hukumati Intel’ning Foundry Services bo‘limini davlat yordami orqali qo‘llab-quvvatlashga qaror qildi, biroq bu yordam ayrim cheklovlar bilan beriladi. Ushbu shartlarga ko‘ra, Intel kelajakda ushbu bo‘limni sotolmaydi. Kompaniya o‘zining chip ishlab chiqarish infratuzilmasini rivojlantirish uchun 8,5 milliard dollar miqdorida davlat mablag‘larini olmoqda. Ammo bu mablag‘lar faqat milliy strategik manfaatlarga xizmat qiladigan sharoitda taqdim etilmoqda. Tramp ma’muriyati bu qarori bilan AQShda chip ishlab chiqarish sohasini tashqi ta’sirlardan himoya qilishni maqsad qilgan. Mutaxassislar ushbu cheklovlar Intel’ning kelgusidagi strategik imkoniyatlariga ta’sir ko‘rsatishi mumkinligini ta’kidlamoqda. Bu holat raqobat muhitiga va sanoat rivojiga sezilarli ta’sir ko‘rsatishi ehtimoldan xoli emas. Shuningdek, davlat yordami sanoatning mustahkamlanishiga xizmat qilishi kutilmoqda. Intel va AQSh hukumati o‘rtasidagi kelishuv sanoat siyosatida muhim qadam sifatida baholanmoqda.

Nvidia, Google va Bill Geyts Commonwealth Fusion Systems startapi uchun 863 million dollar miqdorida moliyalashtirish yig‘ilishida ishtirok etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu haqda TechCrunch nashri xabar berdi. Mazkur kompaniya kelajakda toza va barqaror energiya manbasini yaratish maqsadida yadroviy sintez texnologiyasini ishlab chiqmoqda. Ushbu moliyalashtirish bosqichi startap tarixidagi eng katta mablag‘ yig‘ilish hisoblanadi. Investorlar qatorida Breakthrough Energy, Bill Geyts, Google, Nvidia hamda boshqa venchur kompaniyalari mavjud. Yig‘ilgan mablag‘lar asosan namoyish reaktorini qurish va yadroviy sintez texnologiyasini rivojlantirishga yo‘naltiriladi. Ushbu loyiha global energiya sohasida yangi davrni boshlab beradi va atrof-muhitga zarar yetkazmasdan energiya ishlab chiqarishni ta’minlashga qaratilgan. Yadroviy sintez texnologiyasi orqali kelajakda energiya manbalarining ishonchliligi va xavfsizligi oshirilishi kutilmoqda. Bu esa iqtisodiyot va ekologiya sohalarida ijobiy o‘zgarishlarga olib keladi. Shuningdek, loyiha dunyo bo‘ylab energiya ta’minotida yangi imkoniyatlarni yaratadi. Commonwealth Fusion Systems startapi ushbu yo‘nalishda yetakchi o‘rinlardan birini egallashni maqsad qilgan. Investorlarning katta qiziqishi va moliyaviy yordami ushbu sohadagi innovatsiyalarni tezlashtirishga yordam beradi. Natijada, toza energiya ishlab chiqarish texnologiyalari tez orada amaliyotga joriy etilishi kutilyapti.

Threads platformasi uzoq matnlarni yozish va ulashish imkoniyatini sinovdan o‘tkazmoqda, deb TechCrunch xabar berdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Meta kompaniyasiga tegishli bo‘lgan ushbu ijtimoiy tarmoq asta-sekin Twitter (hozirgi X) raqobatchisi sifatida rivojlanmoqda. Endilikda foydalanuvchilar platformada katta hajmdagi matnli kontentlarni joylashtira olishlari mumkin bo‘ladi. Kompaniya sinov doirasida ayrim akkauntlarga uzun postlar yozish imkoniyatini taqdim etmoqda. Ushbu yangi funksiya blog platformalaridagi kabi kengroq va batafsilroq kontent yaratish imkonini beradi. Bu o‘z navbatida foydalanuvchilarga o‘z fikrlarini to‘liq ifoda etishda yordam beradi va platformaning qamrovini kengaytiradi. Shuningdek, uzun matnlar orqali muhokamalar yanada mazmunli va chuqur bo‘lishi kutilmoqda. Threads platformasining ushbu yangiligi ijtimoiy tarmoqlarda raqobatni kuchaytiradi va foydalanuvchilar uchun yangi imkoniyatlar yaratadi. Kompaniya kelajakda ushbu funksiyani barcha foydalanuvchilarga taqdim etishni rejalashtirmoqda. Bu esa platformaning rivojlanishida muhim qadam hisoblanadi.

2025 yilning birinchi yarmida Yevropada 12 ta startap "unicorn" maqomiga erishdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu startaplar qiymati bir milliard dollardan yuqori baholandi va ularga katta investitsiyalar kiritildi. TechCrunch nashrining xabar berishicha, yozgi tanaffusdan so‘ng Yevropada investitsiya faoliyati yana jonlandi. Garchi mega-investitsiya raundlari soni kamaygan bo‘lsa-da, biotexnologiya, mudofaa texnologiyalari va sun’iy intellekt sohalaridagi startaplar investorlarning katta qiziqishini qozondi. Ushbu sohalarda faoliyat yuritayotgan kompaniyalar yuqori bahoga erishmoqda. 2025 yilda "unicorn" maqomiga ega bo‘lgan startaplar qatoriga Shvetsiyadan Lovable va Neko Health, Buyuk Britaniyadan Verdiva Bio va Fuse Energy, Germaniyadan Parloa va Isar Aerospace, shuningdek, Irlandiyadan Tines kabi yirik loyihalar kiradi. Bu startaplar Yevropaning texnologik rivojlanishidagi muhim yo‘nalishlarni ifodalaydi va mintaqada innovatsiyalarni qo‘llab-quvvatlashga xizmat qiladi. Ularning muvaffaqiyati investorlarga yangi imkoniyatlar yaratmoqda va iqtisodiy o‘sishga hissa qo‘shmoqda. Yevropada startaplar sohasidagi bunday yutuqlar mamlakatlarning raqobatbardoshligini oshirishda muhim ahamiyatga ega.

Apple kompaniyasi yaqinda yangi iPhone 17 smartfonini taqdim etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Toshkentdagi "Malika" bozorida sotuvchilar bilan suhbat natijasida ushbu yangi modellar uchun taxminiy narxlar aniqlangan. Ma’lum bo‘lishicha, iPhone 17 smartfonlari O‘zbekistonda 23 sentyabrdan boshlab sotuvga chiqariladi. Narxlar xotira hajmi va qurilmaning funksiyalariga qarab farqlanadi. Masalan, iPhone 17 ning 256 gigabaytli modeli taxminan 16 million 250 ming so‘m atrofida baholanmoqda. Kattaroq xotira hajmiga ega modellarning narxi esa yuqoriroq bo‘ladi. iPhone 17 Pro va Pro Max versiyalari esa yanada ko‘p funksiyalar va imkoniyatlarga ega bo‘lib, ularning narxlari 23 million so‘mdan boshlanib, 50 million so‘mga yaqinlashadi. Ushbu yangi smartfonlar O‘zbekiston bozorida katta qiziqish uyg‘otishi kutilmoqda. Xaridorlar uchun eng maqbul variantni tanlashda xotira hajmi va byudjet muhim omillar hisoblanadi. Shuningdek, rasmiy savdo nuqtalarida to‘liq kafolat va xizmat ko‘rsatish imkoniyatlari taqdim etilishi kutilyapti. Yangi iPhone 17 modellarining O‘zbekistonda sotuvga chiqishi smartfon bozorida yangiliklar va raqobatni kuchaytiradi.

O‘zbekiston Markaziy banki 2025 yil 12 sentabr kuni uchun xorijiy valutalarning rasmiy kurslarini e’lon qildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ma’lum qilinishicha, ushbu sanada barcha asosiy xorijiy valyutalarning milliy valyutaga nisbatan qiymati oshgan. Jumladan, AQSH dollari 86,49 so‘mga ko‘tarilib, 12 447,35 so‘mni tashkil etdi. Yevro kursi 66,46 so‘mga oshib, 14 545,97 so‘mga yetdi. Shuningdek, Birlashgan Qirollik funti 68,59 so‘mga o‘sib, 16 808,90 so‘mga ko‘tarildi. Rossiya rubli 0,42 so‘mga oshib, 146,08 so‘mga teng bo‘ldi. Xitoy yuani 11,33 so‘mga ko‘tarilib, 1 747,09 so‘mni tashkil etdi. Yapon iyenasi 0,27 so‘mga oshib, 84,12 so‘mga yetdi. Qozog‘iston tengesi ham 0,13 so‘mga ko‘tarilib, 23,09 so‘m qiymatga ega bo‘ldi. Ushbu o‘zgarishlar valyuta bozoridagi so‘nggi holatni aks ettiradi va iqtisodiy faoliyatda muhim ahamiyatga ega. Markaziy bankning rasmiy kurslari valyuta ayirboshlash operatsiyalarida asosiy ko‘rsatkich hisoblanadi. Shuningdek, ular eksport-import faoliyatiga ham ta’sir ko‘rsatadi. Valyuta kurslarining oshishi milliy valyutaning kuchlanishini ko‘rsatadi va iqtisodiy sharoitlarni tahlil qilishda muhimdir. Bu ma’lumotlar iqtisodiy rejalashtirish va moliyaviy qarorlar qabul qilishda yordam beradi. O‘zbekiston iqtisodiyoti uchun barqaror valyuta kurslari muhim ahamiyatga ega bo‘lib, ular mamlakatning moliyaviy barqarorligini ta’minlashga xizmat qiladi.

Berlin shahrida o‘tkazilgan IFA 2025 xalqaro ko‘rgazmasida Xitoyning Ant Group kompaniyasi yangi odamsimon robotini taqdim etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Robbyant R1 nomli ushbu robot nafaqat oshxonada ovqat tayyorlash, balki muzeylarda gidlik qilish va dorixonalarda yordamchi vazifasini bajarishga qodir. Robot turli vazifalarni aniq va samarali bajaradi, masalan, masalliqlarni tanlash, plita oldida ishlash, taom tayyorlash va dasturxonga tortish jarayonlarini mukammal bajaradi. R1 robotining asosiy afzalligi uning BaiLing sun’iy intellekt tizimiga ega bo‘lishidir. Bu tizim robotga ishni boshidan oxirigacha anglash imkonini beradi. Shuningdek, robot fazoviy idrok tizimi yordamida pichoq, taxta va sabzavot kabi buyumlarni aniq ajrata oladi va ularga ehtiyotkorlik bilan munosabatda bo‘ladi. Maxsus sensorlar va ilg‘or algoritmlar yordamida harakatlari xavfsiz va samarali amalga oshiriladi. Kompaniya vakillari ta’kidlaganidek, R1 robotidan nafaqat restoranlarda, balki sog‘liqni saqlash muassasalari, turizm sohasi va keksalarga xizmat ko‘rsatishda ham keng foydalanish mumkin. Shu sababli, robot kundalik hayotda va turli xizmat ko‘rsatish tarmoqlarida keng qo‘llanilishi rejalashtirilmoqda. Ant Group Alibaba Group tarkibiga kiradi va kompaniya yevropalik hamkorlar bilan hamkorlikni rivojlantirish ustida faol ish olib bormoqda. Mutaxassislarning fikricha, ushbu innovatsiya kelajakda butun dunyo restoranlari va xizmat ko‘rsatish sohasini tubdan o‘zgartirishi mumkin. Bu robot yangi texnologiyalar yordamida inson hayotini yengillashtirishda muhim rol o‘ynaydi.

Jaguar Land Rover kompaniyasi kiberhujum sababli ishlab chiqarishni vaqtincha to‘xtatishga majbur bo‘ldi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Buyuk Britaniyadagi zavodlarda ish jarayoni to‘xtab, ishchilar vaqtincha uylariga yuborildi. Dastlab kompaniya ma’lumotlar o‘g‘irlanmaganini ma’lum qilgan bo‘lsa-da, 11 kun o‘tib ayrim ma’lumotlar ta’sirlanganini tan oldi. Hozircha qaysi ma’lumotlar o‘g‘irlangani haqida aniq ma’lumot berilmadi. Hujumni “Scattered Lapsus$ Hunters” nomli kiberjinoyatchilar guruhi o‘z zimmasiga oldi. Jaguar Land Rover IT tizimlarini vaqtincha o‘chirib, ularni qayta tiklash ustida ishlamoqda. Buyuk Britaniya hukumati va kiberxavfsizlik markazi kompaniyaga yordam ko‘rsatmoqda. Mutaxassislar zavodlarning yaqin kunlarda ish faoliyatini tiklashini kutmoqda. Ushbu holat avtomobilsozlik sohasida kiberxavfsizlikning muhimligini yana bir bor ko‘rsatdi. Kompaniya xavfsizlik choralarini kuchaytirish va tizimlarni mustahkamlash bo‘yicha ishlarga kirishdi. Shuningdek, foydalanuvchilar va mijozlar ma’lumotlarini himoya qilishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Bu voqea sanoat tarmoqlarida kiberhujumlarga qarshi kurashish zaruratini yanada oshirdi. Jaguar Land Rover va boshqa kompaniyalar bunday holatlarning oldini olish uchun yangi texnologiyalar va xavfsizlik tizimlarini joriy etishga harakat qilmoqda. Kiberxavfsizlik sohasidagi hamkorlik va malaka oshirish ishlariga alohida e’tibor qaratilmoqda.

Yevropa Ittifoqi tomonidan joriy etilgan yangi majburiy chidamlilik sinovlari Apple kompaniyasining eng so‘nggi flagmani bo‘lgan iPhone 17 modelida jiddiy kamchiliklarni aniqladi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Qurilmaning batareyasi sezilarli darajada yaxshilangan bo‘lsa-da, uning yiqilish va tashqi ta’sirlarga chidamliligi raqobatchi brendlardan past ekanligi ma’lum bo‘ldi. GSMArena nashri xabariga ko‘ra, Yevropa Ittifoqida joriy qilingan maxsus markalash tizimi har bir elektron qurilmaning chidamlilik va ta’mirlanuvchanlik darajasini belgilaydi. Ushbu tizim asosida o‘tkazilgan sinovlarda iPhone 17 Pro Max B sinfiga mansub deb topildi. Bu qurilma taxminan 180 marta yiqilish sinoviga bardosh bera olishini anglatadi. O‘tgan yilgi iPhone 16 Pro Max esa C sinfiga kiritilib, faqat 90 marta yiqilishdan keyin chidamlilik ko‘rsatgan edi. Yangi modelda bu ko‘rsatkich ikki barobar oshgan bo‘lsa-da, hali ham yetakchi raqobatchilardan orqada qolmoqda. Masalan, Samsung Galaxy S25 Ultra va Google Pixel 10 Pro XL kabi so‘nggi flagmanlar 270 marta yiqilish sinovidan muvaffaqiyatli o‘tib, eng yuqori A sinfiga kiritilgan. Bu Apple smartfonlari kundalik foydalanishda ko‘proq shikastlanish xavfi borligini ko‘rsatadi. Shuningdek, yumshoq korpusga ega bo‘lgan iPhone Air Pro Max ham B sinfi natijalarini qayd etdi. Ta’mirlanish imkoniyatlari bo‘yicha ham iPhone 17 raqobatchilardan orqada qolmoqda. Qurilma S sinfiga kiritilgan, bu Samsung bilan bir xil, ammo Google Pixel B sinfiga mansub bo‘lib, ta’mirlash jihatidan yaxshiroq hisoblanadi. Biroq, iPhone 17 Pro Max batareyasi energiya samaradorligi bo‘yicha yuqori ko‘rsatkichga ega bo‘lib, A sinfiga kiritilgan va uning ishlash muddati 53 soatga yetgan. Bu ko‘rsatkich ko‘pgina raqobatchilardan ustun hisoblanadi. Shunga qaramay, Apple batareyasi atigi 1000 ta zaryadlanish sikliga mo‘ljallangan, Samsung qurilmalaridagi akkumulyatorlar esa 2000 siklgacha xizmat qilishi mumkin. Bu amalda ikki barobar uzoq umrga ega ekanligini bildiradi.

So‘nggi paytlarda odamlar shaxsiy hayotlari, ma'naviy muammolari va ichki osoyishtalik izlash maqsadida sun’iy intellekt asosidagi chatbotlarga murojaat qilmoqda. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Bu holat texnologiyaning inson ehtiyojlarining yangi va muhim sohasiga kirib borayotganidan dalolat beradi. Ruhiy maslahat beruvchi chatbotlar turli diniy yo‘nalishlar, meditatsiya usullari va shaxsiy rivojlanish bo‘yicha foydali tavsiyalar beradi. Foydalanuvchilar ularni tezkor javob berishi, hukmsiz bo‘lishi va doim mavjudligi sababli tanlaydi. Mutaxassislarning fikricha, bunday chatbotlar haqiqiy ruhiy maslahatchilarni to‘liq o‘rnini bosa olmasa-da, odamlarni yolg‘izlik hissidan qutqarishda yordam beradi. Bu esa zamonaviy jamiyatda ma'naviy suhbatga bo‘lgan ehtiyojning oshib borayotganini ko‘rsatadi. Shu sababli sun’iy intellekt ruhiy qo‘llab-quvvatlash sohasida muhim vosita sifatida qaralmoqda.

Germaniyada sun’iy intellektdan foydalanish so‘nggi yillarda sezilarli darajada oshgan. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Bitkom raqamli uyushmasi tomonidan o‘tkazilgan so‘nggi tadqiqot natijalariga ko‘ra, mamlakatdagi har uchinchi kompaniya sun’iy intellekt texnologiyalarini faol ravishda ishga solgan. Tadqiqot 15 sentyabr kuni e’lon qilindi. Ma’lumotlarga ko‘ra, ishtirok etgan kompaniyalarning 36 foizi hozirda sun’iy intellektdan foydalanmoqda. Shuningdek, 47 foiz korxona yaqin kelajakda bu texnologiyani joriy etishni rejalashtirmoqda yoki hozirda uning ustida ish olib bormoqda. Faqatgina 17 foiz kompaniya sun’iy intellektni biznes jarayonlariga kiritish niyatida emasligini bildirgan. So‘nggi yillarda Germaniyada sun’iy intellektdan foydalanadigan korxonalar soni deyarli ikki barobarga ko‘paygan. Ayniqsa, mijozlar bilan muloqot, marketing va kommunikatsiya sohalarida bu texnologiyadan keng foydalanilmoqda. Bundan tashqari, tadqiqot va ishlab chiqish, ishlab chiqarish jarayonlari hamda nazorat va hisob-kitob tizimlarida sun’iy intellektning qo‘llanilishi ortib bormoqda. So‘rov natijalariga ko‘ra, Germaniyadagi o‘nta kompaniyadan sakkiztasi sun’iy intellektni kelajakda asosiy va hal qiluvchi texnologiya deb hisoblaydi. Mutaxassislar ta’kidlashicha, bu jarayon mamlakat iqtisodiyotining raqamlashtirilishini tezlashtiradi va innovatsiyalarni rivojlantirishga keng imkon yaratadi.

YouTube platformasi yangi imkoniyatni rasman taqdim etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Endilikda barcha kontent yaratuvchilari o‘z videolariga bir nechta tillarda ovozli dublyaj qo‘shishlari mumkin bo‘ladi. Bu yangilik avvaliga faqat mashhur blogerlar uchun sinov tariqasida ochilgan edi, hozir esa butun YouTube hamjamiyatiga kengaytirildi. Yangi tizim Creator Studio orqali ishlaydi. Yaratuvchilar videoga turli tillarda ovozli fayllarni yuklashi mumkin, tomoshabinlar esa istalgan vaqtda tilni o‘zgartirib, videoni o‘z ona tilida yoki tanlagan tilida tomosha qilishlari mumkin. Bu funksiya subtitrdan farq qiladi, chunki video to‘liq ovozli tarjimada efirga uzatiladi va matn emas, balki to‘g‘ridan-to‘g‘ri ovoz orqali taqdim etiladi. Bu imkoniyat YouTube kontentini xalqaro auditoriyaga yetkazish uchun katta imkoniyat yaratadi. Ayniqsa, til to‘sig‘i sababli ko‘plab qiziqarli videolar ko‘pchilikka yetib bormayotganidan kelib chiqib, bu yangilik muhim ahamiyatga ega. YouTube endi yanada kengroq madaniyatlararo maydonga aylanishi kutilmoqda. Siz qaysi turdagi kontentni ona tilingizda eshitishni istardingiz?