O‘zbekistonda lift uskunalarini ekspluatatsiya qilishni nazorat qilish tizimi samarali ishlamayapti. Bu haqida Upl.uz xabar berdi.
Bu esa yangi o‘rnatilgan liftlarning katta qismi fuqarolarning xavfsizligiga tahdid soluvchi holatda ishlashiga olib kelmoqda. So‘nggi ikki yil ichida respublikamizdagi turar joylar va tijorat binolarida jami 11,4 mingta yangi lift o‘rnatilib, ishga tushirilgan.
Biroq rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, ushbu liftlarning 78 foizi majburiy texnik sinovlardan o‘tmasdan foydalanishga topshirilgan. Texnik tartibga solish agentligi matbuot xizmati rahbari Raufjon Rasulovning ta’kidlashicha, o‘rnatilgan liftlarning yarmidan ko‘pi, ya’ni taxminan 6 mingtasi asosiy hujjat – texnik pasportga ega emas.
Bundan tashqari, 7,4 ming liftga, ya’ni yangi liftlarning 65 foiziga, muntazam texnik xizmat ko‘rsatish uchun mas’ul bo‘lgan maxsus kompaniyalar tayinlanmagan. Bu esa vaziyatni yanada murakkablashtiradi.
Mazkur muammolarni hal etish maqsadida mutasaddi tashkilotlar tomonidan keskin chora-tadbirlar ko‘rilmoqda. Rasulovning so‘zlariga ko‘ra, amalda mavjud xizmat ko‘rsatish va texnik ko‘rik tizimi samarali emasligi aniqlandi.
Shu sababli O‘zbekistonda xalqaro ilg‘or standartlarga mos yangi nazorat tizimi joriy etilmoqda. Uning asosiy vazifasi liftlarning butun umr bo‘yi xavfsizligini ta’minlash – loyihalashtirishdan tortib, utilizatsiya jarayonigacha bo‘lgan barcha bosqichlarni qamrab oladi.
Yangi tartiblarni ishlab chiqishda O‘zbekiston Yevropa Ittifoqi davlatlarining qat’iy xavfsizlik talablariga tayangan. Shuningdek, Xitoy, Birlashgan Arab Amirliklari va Turkiyada muvaffaqiyatli amalga oshirilgan tajribalar ham o‘rganilib, moslashtirilmoqda.
Bu tashabbus xalqaro savdo va tartibga solish siyosatidagi o‘zgarishlar, jumladan, AQSh prezidenti Donald Tramp ma’muriyati tomonidan ilgari surilayotgan texnik qoidalarni qayta ko‘rib chiqish jarayoniga to‘g‘ri kelmoqda. Yaqinda respublika hududida liftlarning texnik ko‘rikdan o‘tishini tartibga soluvchi yangi qoidalar qabul qilindi.
Endilikda har bir lift yiliga kamida bir marta majburiy ko‘rikdan o‘tishi shart. Fuqarolar va huquq-tartibot organlari xodimlarini xabardor qilish maqsadida, ko‘rikdan o‘tmagan yoki nosozligi aniqlangan liftlar maxsus belgilovchi stikerlar bilan belgilanishi va ularning foydalanilishi taqiqlanishi ko‘zda tutilgan.
Dunyodagi birinchi xavfsizlik qurilmasi bilan jihozlangan yo‘lovchi lifti 1854 yilda Nyu-Yorkda Elis Otis tomonidan namoyish etilgan. U o‘z ixtirosining ishonchliligini ko‘rsatish uchun liftda turib, kabelni kesishni buyurgan va shunday qilib, kabinaning tushib ketishini oldini olgan.
Bu ixtiro lift xavfsizligini yangi bosqichga olib chiqqan.
