Suriya - so'nggi yangiliklar

Yaqin Sharqdagi ayrim davlatlar, xususan Suriya va qo‘shni mamlakatlarda yuz bergan fojialar O‘zbekistonni ayniqsa ta’sirlamadi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu holat ko‘pchilikka birinchi Prezident Islom Karimovning dono siyosati va qat’iyatli rahbarligi tufayli yuzaga kelgan deb hisoblanadi. Shu haqda marhum Prezidentning kenja qizi Lola Karimova-Tillyayeva otasining vafotining 9-yilligi munosabati bilan Instagramdagi videopostida fikr bildirdi. U shaxsiy hikoyalar bilan emas, balki otasining unga bergan maslahatlari qanchalik to‘g‘ri ekanini vaqt o‘tishi bilan yanada yaxshiroq anglayotganini ta’kidladi. Lola Karimova-Tillyayeva barchani birinchi Prezidentimizni mehr va samimiyat bilan eslashga chaqirdi hamda shaxsiy hikoyalarini hozircha aytishga tayyor emasligini bildirdi. U otasining mustaqillikning ilk yillarida, 1990-2000-yillarda olib borgan dono siyosati va uzoqni ko‘ra bilish qobiliyatini eslatdi. Lola Karimova-Tillyayeva dunyoqarashini kengaytirib, Islom Karimovning ko‘plab qarorlari haqligini bugun yanada yaxshi tushunayotganini aytdi. Ayrim vaqtlarda uning siyosatini tanqid qilishga harakatlar bo‘lsa-da, ularning asosli emasligini ta’kidladi. Islom Karimov O‘zbekistonni ichki nizolar va to‘qnashuvlardan asrab qolganini, Yaqin Sharqdagi ba’zi davlatlarda yuz bergan fojialar O‘zbekistonni chetlab o‘tganini aytdi. Bu esa uning dono siyosati va qat’iyatli rahbarligining natijasi ekanligini bildirdi. Lola Karimova-Tillyayeva, shuningdek, Islom Karimov nomini yomon ko‘rsatishga qaratilgan yolg‘on gaplar, soxta intervyular va turli “trollar” faoliyatiga ham duch kelayotganini ta’kidladi. U bunday harakatlarni ahamiyatsiz deb hisoblaydi, chunki tarixda o‘z o‘rnini topgan insonni hech kim inkor eta olmaydi. Turli fikrlar bo‘lishi mumkin, ammo eng muhimi uning qilgan ishlari O‘zbekistonni hozirgi rivojlangan yo‘lga olib chiqqanidir. Shuningdek, Lola Karimova-Tillyayeva Samarqandda Islom Karimov maqbarasini ziyorat qilayotgan minglab insonlarni qadrlashini aytdi. Ularning muhabbati va duolari otaning xalqqa bo‘lgan e’tibori va samimiy mehriga munosib javob ekanini ta’kidladi. Bu muhabbat uning vafotidan keyin ham davom etmoqda. Oxirida u barchaga minnatdorchilik bildirar ekan, otasi uchun duo qilishni so‘radi.

Suriya fuqarolar urushi davomida minglab bolalar ota-onalaridan ajralib, turli yetimxonalar va muassasalarga joylashtirilgan. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ba’zi holatlarda ular o‘z qarindoshlari qo‘liga berilmagan, hujjatlari o‘zgartirilib, begona joylarda saqlangan. Hozirda ko‘plab oilalar farzandlarining tirik yoki yo‘qligidan bexabar bo‘lib qolmoqda. BBC va xalqaro tashkilotlarning tekshiruviga ko‘ra, kamida 323 bola yashirincha qarindoshlaridan ajratilgan. Eng ko‘p bola qabul qilgan muassasalardan biri Avstriyada joylashgan SOS Children’s Villages International tashkiloti bo‘lib, ayrim sobiq xodimlar bu yerda bolalarning shaxsi o‘zgartirilgani va ular bilan aloqaga ruxsat berilmagani haqida ma’lumot bergan. Tashkilot ushbu ayblovlarni qisman rad etsa-da, bolalar taqdiri yuzasidan afsusda ekanini bildirgan. SOS rahbariyati Suriyadagi muassasalarda bolalarning noqonuniy ravishda ota-onasidan ajratilishi bo‘yicha mustaqil tekshiruv o‘tkazilishini ma’lum qilgan. Hozirda yuzlab onalar farzandlarini izlashda davom etmoqda. Ular bir muassasadan boshqasiga borib, farzandlarini topishga harakat qilmoqda. Suriyada yangi hukumat ham bu masalani o‘rganishni boshlagan, ammo resurslarning yetishmasligi sababli hali aniq natija olinmagan. Bu muammo hal etilishi uchun xalqaro hamkorlik va keng qamrovli tekshiruv zarur hisoblanadi.

Suriyada sobiq prezident Bashar al-Assadga tegishli noyob superkarlar kolleksiyasi Damashq shahrida o‘tkazilgan katta kim oshdi savdosida namoyish etildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu auksion yangi davlat rahbari Ahmad Ash-Shara tomonidan rasman ochildi. Tadbirdan olingan mablag‘lar Suriya taraqqiyot jamg‘armasiga yo‘naltirilishi va mamlakat iqtisodining rivojlanishiga xizmat qilishi rejalashtirilgan. Mutaxassislarning fikriga ko‘ra, bu tashabbus nafaqat avtomobil kolleksionerlari uchun qiziqarli, balki mamlakat taraqqiyotiga ham katta hissa qo‘shadi. Kim oshdi savdoning birinchi bosqichida dunyoga mashhur brendlarga mansub uchta superkar taqdim etildi. Ulardan eng qimmatbaxosi Ferrari F50 bo‘lib, uning qiymati taxminan 3-4 million dollar atrofida baholangan. Ushbu avtomobil Formula-1 texnologiyalari asosida ishlab chiqilgan va dunyoda atigi 349 dona mavjudligi bilan ajralib turadi. Shuningdek, auksionda Mercedes SL65 AMG Black Series ham sotuvga chiqarildi. Dunyoda faqat 300 dona ishlab chiqarilgan ushbu avtomobil 670 ot kuchiga ega yuqori samarali dvigatel bilan jihozlangan bo‘lib, bozordagi qiymati taxminan 500 ming dollarni tashkil etadi. Kolleksiyaning yana bir e’tiborga molik namunasi Audi R8 bo‘lib, u 525 ot kuchiga ega 5,2 litrli V10 dvigatel bilan ta’minlangan va avtomobil ishqibozlari tomonidan katta qiziqish bilan qabul qilindi. Ushbu kim oshdi Suriyadagi eng yirik va ta’sirli avtomobil savdolaridan biri sifatida tarixiy ahamiyatga ega bo‘ldi. Ekspertlar ta’kidicha, bu auksion nafaqat avtomobil kolleksionerlari uchun muhim, balki mamlakat iqtisodiy va madaniy rivojiga ham ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Shunday qilib, tadbir mamlakatning yangi davrida iqtisodiy barqarorlik va madaniy taraqqiyot uchun muhim qadam bo‘ldi.

Suriyada 14 yildan so‘ng ilk bor neft eksporti amalga oshirildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Energetika vazirligi ma’lumotlariga ko‘ra, mamlakat ichki ehtiyojlaridan ortiq qolgan neft resurslari xalqaro bozorlarga chiqarildi. Tartus portidan 600 ming barrel xom neft Nissos Christiana tankeriga yuklab, B Serve Energy kompaniyasiga topshirildi. Rasmiylar bu jarayonni Suriya energetika tizimini sinovdan o‘tkazishdagi muhim qadam deb baholamoqda. Energetika vazirligi vakili Riyod al-Jubasi neftning mamlakatdagi konlardan qazib olinib, Baniyas va Homs zavodlarida qayta ishlanganini ta’kidladi. Bu holat Suriyaning ishlab chiqarish salohiyatining tiklanayotganidan darak beradi. Shuningdek, Suriya neft transport kompaniyasi rahbari Maan Pasha eksportning qayta tiklanishi sohada muhim burilish bo‘lishi mumkinligini bildirgan. Uning fikricha, bu yuk tashish nafaqat iqtisodiy ahamiyatga ega, balki transport va port infratuzilmasining samaradorligini ham ko‘rsatadi. 2011 yilgacha Suriya kuniga o‘rtacha 380 ming barrel neft eksport qilardi. Ammo fuqarolar urushi va xalqaro sanksiyalar sababli eksport deyarli to‘xtab qolgandi. Shu sababli, bugungi jo‘natma nafaqat iqtisodiy, balki strategik jihatdan ham katta ahamiyatga ega qadam hisoblanadi. Bu jarayon mamlakat iqtisodiyotini tiklash va energetika sohasini rivojlantirishda muhim o‘rin tutadi.

Suriya 14 yil ichida birinchi marta xorijga neft eksport qildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu haqda Reuters xalqaro agentligi xabar berdi. Ma’lum qilinishicha, savdo kompaniyasi bilan tuzilgan kelishuv asosida xorij mamlakatlariga jami 600 ming barrel xom neft jo‘natildi. Joriy yil avgust oyida AQSh tomonidan qo‘yilgan cheklovlar bekor qilinishi natijasida nafaqat eksport tiklandi, balki iqtisodiy jarayonlar ham faollashdi. Suriya energetika vazirligi ushbu qadamni neft sohasini jonlantirish bilan birga mamlakatning xalqaro energetika bozorlaridagi mavqeini oshirish va dunyo kompaniyalari bilan hamkorlik imkoniyatlarini kengaytirish uchun muhim deb baholadi. Yaqin kunlarda yangi eksport yetkazmalari amalga oshirilishi rejalashtirilmoqda. 2011 yilda mamlakatda boshlangan inqiroz va G‘arb tomonidan joriy etilgan iqtisodiy sanksiyalar tufayli Suriya uzoq vaqt xorijga neft sotishni to‘xtatgan edi. Shu bois, bu yangi qadam nafaqat iqtisodiy, balki siyosiy ahamiyatga ham ega bo‘lmoqda. Ekspertlar bu o‘zgarishni neft bozori uchun muhim signal deb hisoblaydi va Suriyaning xalqaro savdo sohasidagi mavqeini mustahkamlashini ta’kidlamoqda.

Yaqin Sharqdagi murakkab siyosiy vaziyat yangi diplomatik muzokaralarga turtki berdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. AQSH maxsus vakili Tom Barak yakshanba kuni Isroilga tashrif buyurib, Bosh vazir Benyamin Netanyaxu bilan uchrashdi. Suhbatda asosan Livanga zarba berishni to‘xtatish va Suriya bilan yangi muzokaralar boshlash masalalari ko‘rib chiqildi. Ikki tomon keskinlikni kamaytirish va xavfsizlik sohasida yangi hamkorlik shakllarini yaratish yo‘llarini muhokama qildi. Tom Barak tashrif davomida davlat kotibi Ron Dermer, tashqi ishlar vaziri Gideon Saar va mudofaa vaziri Israyel Kas bilan ham alohida uchrashuvlar o‘tkazdi. Uchrashuvlarda chegaralarda xavfsizlikni kuchaytirish, favqulodda vaziyatlarning oldini olish va ikki davlat o‘rtasidagi hamkorlikni mustahkamlash bo‘yicha amaliy choralar muhokama qilindi. Manbalarning bildirishicha, Vashington ma’muriyati Isroil va Livan hamda Isroil va Suriya o‘rtasida xavfsizlik bo‘yicha yangi kelishuvlarga erishishga harakat qilmoqda. AQSHning fikricha, G‘azoda davom etayotgan to‘qnashuvlar sharoitida qo‘shnilar bilan chegaralarda tinchlikni ta’minlash strategik ahamiyatga ega. Uchrashuvlarda xavfsizlik choralari aniq belgilanishi, qurolli to‘qnashuvlar ehtimoli kamaytirilishi, favqulodda holatlarga tezkor javob berish protokollarini muvofiqlashtirish ustuvor vazifa sifatida ko‘rsatildi. Shuningdek, aloqa kanallarini doimiy faol holatda saqlash va tahdidlarga qarshi birgalikda harakat qilish mexanizmlari ham muhokama qilindi. Xulosa qilib aytganda, Vashington vakilining tashrifi mintaqada chegara xavfsizligini yaxshilash, yangi xavfsizlik tizimlarini yaratish va yirik kelishuvlarga erishish uchun asos yaratishga qaratilgan. Biroq kelishuvlarning amalga oshishi rasmiy muzokaralar va tomonlarning siyosiy irodasiga bog‘liq bo‘lib qolmoqda.

Turkiya va Suriya o‘rtasida mudofaa sohasida yangi hamkorlik bosqichi boshlandi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Turkiya mudofaa vazirligi vakilining ma’lum qilishicha, ikki mamlakat o‘rtasida imzolangan kelishuv doirasida Anqara Damashqqa qurol-yarog‘, harbiy texnika va moddiy-texnik yordam ko‘rsatadi. Shu bilan birga, Turkiya o‘zining bilim va tajribasini Suriya tomoniga yetkazishni rejalashtirmoqda. Bu kelishuv Turkiya mudofaa vaziri Yasar Gyuler hamda Suriya mudofaa vaziri Murxaf Abu Kasra o‘rtasida harbiy tayyorgarlik bo‘yicha memorandum imzolanganidan keyin e’lon qilindi. Mazkur hujjat ikki mamlakat o‘rtasidagi harbiy hamkorlikni yanada mustahkamlashga qaratilgan. O‘tgan oy Damashq rasmiy ravishda mudofaa salohiyatini kuchaytirish maqsadida Turkiyadan yordam so‘radi. Shundan so‘ng, tezkor muzokaralar o‘tkazilib, amaldagi kelishuvga erishildi. Kelishuv doirasida Turkiya qurol-yarog‘ va harbiy jihozlar yetkazib berish bilan birga, Suriya harbiylarini tayyorlash, taktik tajriba almashish va mudofaa tizimini modernizatsiya qilish bo‘yicha ham yordam ko‘rsatadi. Ushbu hamkorlik ikki davlat munosabatlarida yangi sahifa ochib, mintaqadagi harbiy hamkorlik formatlarini kengaytirishga hamda mudofaa sohasidagi strategik imkoniyatlarni oshirishga xizmat qiladi. Kelgusida bu hamkorlik mintaqaning barqarorligi va xavfsizligini ta’minlashda muhim rol o‘ynashi kutilmoqda.

Davlat xavfsizlik xizmati matbuot xizmati tomonidan ma’lum qilinishicha, jinoyat ishlari bo‘yicha Furqat tuman sudi tomonidan jinoyat sodir etgan shaxsga hukm o‘qilgan. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Tadqiqotlar natijasida, 2021 yildan boshlab Qo‘qon shahrida yashovchi shaxs “Telegram” messenjerida ekstremistik mazmundagi kanal ochib, unda 9 ta obunachilariga zararli materiallar tarqatgani aniqlangan. Shuningdek, u “Instagram” ijtimoiy tarmog‘i orqali xalqaro terror tashkilotining rahbari bilan aloqada bo‘lib, uning ko‘rsatmalariga binoan Suriya hukumatini ag‘darishga chaqiruvchi turli materiallarni tarqatishni davom ettirgan. Bundan tashqari, jinoyatchi o‘zining yaqin tanishlari va sinfdoshlari orasida Suriya tomon ko‘chib o‘tishni va terror tashkilotiga qo‘shilishni targ‘ib qilgan. Sud qaroriga ko‘ra, u O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining jamoat xavfsizligi va tartibini buzishga oid moddalar hamda diniy ekstremistik va boshqa taqiqlangan tashkilotlarni yaratish, boshqarish yoki ularda ishtirok etishga oid qoidalariga muvofiq aybdor deb topildi. Sud tomonidan unga olti yil muddatga ozodlikdan mahrum qilish jazosi tayinlandi.

Yaqin Sharqdagi xavfsizlik va geosiyosiy muvozanat yangi bosqichga ko‘tarilmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Turkiya va Suriya o‘rtasidagi muzokaralar natijasida Anqara Suriyada uchta harbiy baza tashkil etish bo‘yicha kelishuvga yaqinlashmoqda. Ushbu kelishuv mintaqada siyosiy va harbiy sohada katta ahamiyat kasb etmoqda. Manbalarning ma’lumotlariga ko‘ra, yangi kelishuv doirasida turk harbiy instruktorlari suriyalik harbiylarga zamonaviy bilim va amaliy ko‘nikmalarni o‘rgatish, maslahat berish hamda Suriya armiyasini isloh qilishda yaqindan yordam ko‘rsatishi ko‘zda tutilgan. Shuningdek, ikki davlat o‘rtasida havo hujumidan mudofaa tizimi, uchuvchisiz havo apparatlari va harbiy texnologiyalar sohasida ham hamkorlik qilish imkoniyatlari muhokama qilinmoqda. Aydinlik nashrining ta’kidlashicha, ushbu kelishuv mintaqaviy vaziyatga sezilarli ta’sir ko‘rsatadi. Turk harbiylarining soni oshishi Isroil va bir qator arab davlatlarida xavotir va muhokamalarga sabab bo‘lmoqda. Ular bu o‘zgarishni mintaqadagi kuchlar muvozanati uchun yangi xavf va sinov sifatida baholamoqda. Suriyadagi yangi turk harbiy bazalari Anqara va Damashq o‘rtasidagi do‘stona hamkorlikni ko‘rsatib bersa-da, bu mintaqaviy raqobat va siyosiy dinamikada keskinlikni oshirish xavfini ham yuzaga keltirmoqda. Shu bois, barcha tomonlar uchun sinovli va tarixiy davr boshlanmoqda.

Suriya janubidagi vaziyat yanada murakkablashdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Isroil harbiy-havo kuchlari Al-Suvayda viloyatida aniq maqsadli zarba berdi, deb xabar qilindi. Ushbu zarbalar viloyat markazining chekka hududlari va Rima-Xazem qishlog‘iga qaratilgan. Hujum natijasida asosan Suriya hukumati qo‘shinlari va arab qabilalarining qurolli guruhlari joylashgan punktlar vayron bo‘ldi. Al-Suvaydadagi vaziyat uzoq vaqtdan beri tarangligicha qolmoqda. Badaxil va druz qabilalari o‘rtasida qurolli to‘qnashuvlar davom etmoqda, bu esa yangi qurbonlar va tinch aholiga xavf tug‘dirmoqda. Mahalliy manbalarga ko‘ra, hududdagi qurolli guruhlar o‘z ta’sirini saqlab qolishga harakat qilmoqda, bu esa tinchlik o‘rnatilishiga to‘sqinlik qilmoqda. Shu bilan birga, Parijda o‘tkazilgan muzokaralardan so‘ng Isroil va Suriya rasmiylari Al-Suvayda masalasini AQSh vositachiligida hal qilishga kelishib oldi. Amerikalik tomon endi hududdagi kelishuv shartlarining bajarilishini nazorat qilmoqda. Muhim jihatlardan biri — kelishuvga ko‘ra, druz qishloqlaridan tashqari barcha qabila va jamoat xavfsizligi kuchlari hududdan chiqarilishi belgilangan. Bu esa qurolli to‘qnashuvlarni kamaytirish va tinchlikni tiklashga qaratilgan. So‘nggi voqealar jamoatchilikda keng aks-sado berdi va mintaqadagi barqarorlik masalasi yana muhim mavzuga aylandi. Siyosiy tahlilchilar Al-Suvaydadagi vaziyat qanday rivojlanishini hamda kelishuvlarning samara berishini diqqat bilan kuzatmoqda. Yaqin kelajakda hududdagi xavfsizlik, tinchlik va mintaqaviy barqarorlik darajasi asosiy masala bo‘lib qolmoqda.

Fransiya kassatsiya sudi 2025 yil 25 iyulda Suriyaning sobiq prezidenti Bashar Asadga nisbatan chiqarilgan hibsga olish orderini bekor qildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu haqda Franceinfo xabar berdi. Bashar Asad 2000 yildan 2024 yilgacha Suriya prezidentligi lavozimida ishlagan. U 2013 yil avgustda Sharqiy Guta, Adra va Doumada sodir etilgan kimyoviy hujumlar bilan bog‘liq insoniyatga qarshi jinoyatlar va harbiy jinoyatlarga sheriklikda ayblangan. Unga qarshi ayblovlar jinoiy javobgarlikka tortilish imkoniyati cheklangan davlat rahbari sifatida qo‘yilgan. Bashar Asadni hibsga olish orderi 2023 yil noyabr oyida chiqarilgan. Ammo prokuratura bu qarorga shikoyat qilgan, chunki xalqaro huquq normalariga ko‘ra, amaldagi davlat rahbarlari, bosh vazirlar va tashqi ishlar vazirlari o‘z davlatlarining sudlarida jinoiy javobgarlikka tortilishdan immunitetga ega hisoblanadi. 2024 yil iyun oyida Parij apellyatsiya sudi orderni tasdiqlagan bo‘lsa-da, Fransiya kassatsiya sudi prokurorning dalillarini qo‘llab-quvvatlab, hibsga olish orderini bekor qilganini ma’lum qildi. Kassatsiya sudi raisi ommaviy bayonotida Bashar Asad 2024 yil dekabrda prezidentlikdan ag‘darilgani uchun uning daxlsizligi yo‘qolganini ta’kidladi. Shu sababli, kelgusida harbiy jinoyatlar va insoniyatga qarshi jinoyatlar bo‘yicha yangi hibsga olish orderlari chiqarilishi mumkinligi aytilmoqda. Shuningdek, Fransiyada Bashar Asadga nisbatan sud jarayoni davom etmoqda va so‘nggi paytlarda yangi ma’lumotlar e’lon qilinmoqda. Ushbu voqea xalqaro huquq va diplomatiya sohasida muhim masalalarni yanada ravshanlashtirishga hamda davlatlar o‘rtasidagi munosabatlarda yangi savollar yuzaga kelishiga sabab bo‘lmoqda.

So‘nggi yetti oy ichida Suriya muvaqqat prezidenti Ahmad ash-Shar’aga qarshi uchta suiqasdning oldi olingani haqida Yaqin Sharqdagi bir qator nashrlar, xususan, Isroilning “Yedioth Ahronoth” gazetasi ma’lumotlariga tayanib xabar berdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Biroq, ushbu ma’lumotlar mustaqil rasmiy manbalar tomonidan to‘liq tasdiqlanmagan. Birinchi urinish mart oyida Damashq shahridagi Qasr al-Shaab saroyi yaqinida amalga oshirilmoqchi bo‘lgan. Turkiya xavfsizlik kuchlari tezkor harakat qilib, gumonlanuvchini neytrallashtirdi. Ikkinchi suiqasd rejalari Ahmad ash-Shar’aning Suriyaning Iordaniya bilan chegaradosh Dar’a shahriga safaridan oldin aniqlanib, Suriya va Turkiya xavfsizlik idoralari hamkorligida muvaffaqiyatli bartaraf etildi. Uchinchi urinish esa, manbalarga ko‘ra, eng jiddiy hisoblanib, Damashqda ash-Shar’aning doimiy harakat yo‘nalishida yashirincha amalga oshirilmoqchi edi. Maxsus xizmatlar bu harakatni ham vaqtida aniqlab, oldini olishdi. Isroil va arab manbalariga ko‘ra, aholi orasida ortiqcha vahima va sarosima yuzaga kelmasligi uchun Ahmad ash-Shar’a suiqasdlar haqida axborotni cheklashni buyurgan. Rasmiy tasdiq bo‘lmaguncha bu ma’lumotlarga ehtiyotkorlik bilan qarash tavsiya etiladi. Shuningdek, “Hay’at tahrir ash-Shom” guruhi 2024 yil 8 dekabrda Bashar Asad boshqaruvining ag‘darilishida muhim rol o‘ynagani aytiladi. Ushbu voqealar natijasida Ahmad ash-Shar’a mamlakatning amaliy rahbari sifatida tanilgan. Bu xulosalar ham mustaqil manbalar tomonidan to‘liq tasdiqlanmagan. Isroil davlatining diaspora masalalari bo‘yicha vaziri Amixay Chikli yaqinda Ahmad ash-Shar’ani terrorchi deb atab, uni yo‘q qilish chaqirig‘i bilan chiqish qilgani xalqaro e’tiborni tortdi. Siyosiy vaziyat murakkablashishi xavfsizlik sohasida ham keskinliklarni kuchaytirmoqda. Turkiya ommaviy axborot vositalarining xabar berishicha, Damashq rahbariyati Anqaradan mudofaa salohiyatini oshirish, chegara xavfsizligini mustahkamlash hamda qurolli guruhlarga qarshi kurashda yordam so‘ragan. Turkiya tomoni ta’lim, amaliy tajriba almashish va texnik ko‘mak ko‘rsatishni davom ettirishini bildirdi. Turkiya mudofaa vazirligi bayonotida mintaqada siyosiy birlik va hududiy yaxlitlikni qo‘llab-quvvatlash, barqaror tinchlikni ta’minlash asosiy maqsad sifatida ko‘rsatildi. Suiqasdlar haqidagi ma’lumotlar fonida Suriyadagi kuchlar muvozanati yana bir bor e’tibor markazida. Agar berilgan ma’lumotlar rost bo‘lsa, himoya tizimlari o‘zaro hamkorlikda faol ishlamoqda. Biroq, to‘liq rasmiy va texnik ma’lumotlar taqdim etilmaguncha barcha xulosalar shartli hisoblanadi. Kuzatuvchilar uchun asosiy savol shuki, uchta urinishdan so‘ng xavfsizlik tuzilmalari qanday profilaktik choralar ko‘rmoqda? Kortej yo‘nalishlarini o‘zgartirish, signallar shifrlash tizimini yangilash, mahalliy axborot beruvchilar tarmog‘ini kengaytirish kabi choralarga oid ma’lumotlar hozircha cheklangan. Mintaqadagi siyosiy vaziyat doimiy o‘zgaruvchan bo‘lib, yuqori lavozimdagi shaxslarga nisbatan tahdidlar gibrid shaklda yuzaga kelmoqda. Mahalliy guruhlar, tashqi ta’sirlar, axborot operatsiyalari va terrorchilik tarmoqlari bir vaqtda faollashishi mumkin. Shu bois Suriya va Turkiya xavfsizlik hamkorligining kelajakdagi rivojlanishi katta ahamiyat kasb etmoqda. Xulosa qilib aytganda, so‘nggi voqealar yuqori siyosiy lavozimdagi shaxslar himoyasida ham zaifliklar mavjudligini ko‘rsatmoqda. Uchta suiqasd urinishlari omad bilan bartaraf etilgan bo‘lsa-da, tahdid darajasi yuqori saqlanmoqda. Telegram, ochiq manbalar va xalqaro diplomatik kanallar orqali kelayotgan signal va ma’lumotlarni diqqat bilan kuzatish zarur. Barqaror xavfsizlik – bu uzluksiz va doimiy jarayon hisoblanadi.

Suriyaning janubiy qismi yana xalqaro e’tibor markazida turibdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. SANA davlat agentligining ma’lumotlariga ko‘ra, hukumat va mahalliy aholi vakillari o‘rtasida olib borilgan muzokaralar natijasida Suvayda shahrida taxminan 1500 badaviy tinch aholi evakuatsiya qilina boshlandi. Pikap va mikroavtobuslar yordamida odamlarni xavfsiz hududlarga olib o‘tish jarayoni amalga oshirilmoqda. Germaniyaning dpa agentligi ham evakuatsiya keng ko‘lamda kechayotganini ma’lum qildi. Birinchi navbatda 350 nafar inson qo‘shni Dara viloyatiga yetkazildi. Suriya hukumati rasmiylari bu operatsiyani tinchlik va murosa sari qo‘yilgan muhim qadam sifatida baholamoqda. Ichki ishlar vaziri Ahmad al-Dalatiy so‘nggi to‘qnashuvlardan so‘ng hukumat asosiy maqsadni yangi janglarning oldini olish va mintaqada barqarorlikni tiklash deb bilishini bildirdi. Shu sababli, Suvaydani tark etgan aholiga o‘z uylariga qaytish imkoniyati yaratilishi rejalashtirilmoqda. 19 iyul kuni muvaqqat prezident Ahmad al-Sha’ra idorasi tomonidan zudlik bilan o‘t ochishni to‘xtatish haqida rasmiy bayonot e’lon qilindi. Biroq ayrim manbalarga ko‘ra, ba’zi janglar hali ham davom etmoqda. 20 iyul kuni esa, asosan darziylar istiqomat qiluvchi Suvayda shahri to‘liq ularning nazoratiga o‘tgani haqida ma’lumotlar tarqaldi. Ekspertlar fikricha, hozirgi evakuatsiya va tinchlik muzokaralari mintaqada uzoq kutilgan barqarorlikka yo‘l ochishi, insonlarning hayotini asrashga xizmat qilishi mumkin. Bugungi vaziyat noaniqlik va xavotirni kuchaytirsa-da, murosa va tinchlikka intilishning muhim bosqichi sifatida baholanmoqda.

Yaqin Sharqdagi vaziyat tobora murakkablashmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Suriyada druzlar bilan hukumat tarafdori bo‘lgan mahalliy qabilalar o‘rtasidagi qonli to‘qnashuvlar davom etmoqda. So‘nggi ma’lumotlarga ko‘ra, qabilalar Suvayda viloyati hududida nazoratni kengaytirmoqda. Eron ommaviy axborot vositalarining xabar berishicha, druzlar bosim ostida chekinmoqda, badaviy qabilalar esa ularga qarshi faol harakat qilmoqda. So‘nggi kunlarda o‘n minglab badaviy jangchilar Suvaydaga yordamga kelgani qayd etildi. Bu mojaro mintaqadagi etnik va siyosiy ziddiyatlarni kuchaytirib, keng ko‘lamli to‘qnashuvlarga olib kelmoqda. Kecha Isroil havo kuchlari Suvayda hududiga kirish yo‘llarida badaviylar va boshqa qabilalarga qarshi zarba berdi. Ushbu harakat mintaqadagi vaziyatni yanada keskinlashtirdi. Suriya prezidenti barcha qurolli guruhlarga murojaat qilib, to‘qnashuvlarni to‘xtatish va muzokaralar o‘tkazishga chaqirdi. Biroq, mahalliy manbalarga ko‘ra, hukumat tarafdorlari Suvaydadan chekinishga buyruq olgan bo‘lsa-da, qabilalar operatsiyalarini davom ettirishni rejalashtirmoqda. Ekspertlar fikricha, hozirgi vaziyat Suriyadagi ichki ziddiyatlarni kuchaytiradi va mintaqadagi barqarorlikka tahdid soladi. Jamoatchilik va xalqaro tashkilotlar mojaroning tinch yo‘l bilan hal etilishi uchun jiddiy chora ko‘rishni talab qilmoqda. Xalqaro kuzatuvchilar Suvayda atrofidagi to‘qnashuvlar qanday yakun topishini diqqat bilan kuzatmoqda, chunki vaziyatda yangi burilishlar va keskin o‘zgarishlar yuz berishi ehtimoli yuqori.

Isroil va Suriya o‘rtasida nihoyat sulhga erishildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Reuters agentligining xabariga ko‘ra, bu kelishuv so‘nggi kunlarda Suvayda viloyatida yuz bergan qonli to‘qnashuvlar oqibatida halok bo‘lgan 300 dan ortiq inson hayotini behuda ketkazmaslikka umid uyg‘otmoqda. Ushbu sulh Turkiya, Iordaniya va boshqa mintaqaviy davlatlar tomonidan qo‘llab-quvvatlandi. AQShning Turkiyadagi elchisi Tom Barrak ijtimoiy tarmoqlarda “Biz druzlar, beduinlar va sunniylarni qurolni tashlab, boshqa ozchilik guruhlar bilan birga yangi Suriyalik milliylikni shakllantirishga chorlaymiz,” deb bildirgan. Chorshanba kuni Isroil Damashqdagi hukumat nishonlariga va janubdagi harbiy kuchlarga qarshi havo hujumlarini amalga oshirdi. Bu amaliyotlar druz ozchilik jamoasini himoya qilish maqsadini ko‘zlagan. Mintaqada yashovchi druzlar Isroil, Livan va Suriyada ta’sirli ozchilik guruhlaridan biridir. Dastlab Isroil Suriyalik qo‘shinlarning janubga kirishini rad etgan bo‘lsa-da, juma kuni ichki xavfsizlik kuchlariga Suvayda hududiga 48 soatlik cheklangan kirish huquqini berdi. Bu qaror mintaqadagi beqarorlikni kamaytirish va tinchlikni ta’minlash maqsadida qabul qilingan. Suvayda viloyatida beduinlar va druzlar o‘rtasidagi to‘qnashuvlar bir hafta davom etdi. Mahalliy manbalarga ko‘ra, juma kuni minglab beduin jangchilari Suvaydaga yo‘l olgani tinchlikka xavf tug‘dirmoqda. Suriya hukumati hududga tinchlikni tiklash uchun ichki ishlar vazirligining bo‘linmalarini yuborishni rejalashtirmoqda. Inson huquqlari tashkilotlari janglar davomida ayollar, bolalar va tibbiy xodimlar ham halok bo‘lganini ma’lum qildi. Suriyadagi Inson huquqlari tarmog‘i 321 kishining halok bo‘lgani, 500 dan ortiq kishining yaralanganini va yuzlab oilalarning evakuatsiya qilinganini bildirgan. Suvayda aholisi elektr, suv va oziq-ovqat tanqisligidan shikoyat qilmoqda. 28 yoshli aholi vakili Mudar “To‘rt kundan beri yorug‘lik, yoqilg‘i va oziq-ovqat yo‘q. Hech narsa yo‘q,” deb gapirdi va telefon hamda internetning uzilishi sabab tashqi dunyo bilan aloqa uzilganini qo‘shimcha qildi. AQSh vakillari avvalgi sulhni qo‘llab-quvvatlagan bo‘lsa-da, Isroilning so‘nggi harbiy hujumlarini tanqid qilmoqda. Bu esa Vashington va Tel-Aviv o‘rtasidagi siyosiy yondashuvlarda farq borligini ko‘rsatadi. Isroil esa Suriyaning yangi hukumatiga ishonchsizlik bildirgan va druz jamoasini har qanday xavfdan himoya qilishga va’da bergan.

Yaqin Sharq osmoni yana xavf ostida qolmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Isroil armiyasi Damashq markaziga yangi zarbalar berdi. Bu holat AQSh ma’muriyatida xavotir uyg‘otdi va harbiy harakatlarni to‘xtatishga chaqirildi. Axios.com sayti xabariga ko‘ra, 16 iyul kuni Tramp ma’muriyati Isroil hukumatiga murojaat qilib, Suriyaga nisbatan havo hujumlarini to‘xtatishni hamda Damashq bilan to‘g‘ridan to‘g‘ri muloqotni yo‘lga qo‘yishni tavsiya qildi. Jurnalist Barak Ravid o‘zining ijtimoiy tarmoqdagi sahifasida bu ma’lumotni e’lon qildi. Unga ko‘ra, bu talab Isroil tomonidan amalga oshirilgan so‘nggi zarbalardan oldin yoki keyin bildirildi, aniq ma’lumot yo‘q. Ayni paytda mintaqadagi vaziyat juda keskinlashgan. 15 iyul kuni Isroil armiyasi Suriyadagi zirhli texnikalarga hujum qilgan bo‘lsa, 16 iyul kuni zarbalar yanada kuchaydi. Suriya Qurolli Kuchlari Bosh shtabi binosi va prezident saroyi yaqinidagi harbiy obyektlar nishonga olindi. Shu bilan birga, As-Suvayda viloyatida Suriya hukumat kuchlari va druz jamoasining himoyasi kuchaytirildi. Isroil rasmiylari bu harbiy zarbalarni aynan shu himoyani neytrallashtirish maqsadida amalga oshirilgan deb ta’riflamoqda. Vashingtonda bu holat jiddiy xavotirga sabab bo‘lmoqda. AQSh Davlat kotibi Marko Rubio bergan bayonotda Amerika tomoni mojaro tomonlari bilan faol diplomatik muloqot olib borayotgani ta’kidlandi. Uning fikricha, vaziyat nazoratdan chiqishi mumkin va ikki davlat o‘rtasida to‘g‘ridan to‘g‘ri muloqot yo‘lga qo‘yilishi eng oqilona yechimdir. Tahlilchilarning fikricha, agar harbiy to‘qnashuvlar davom etsa, butun mintaqada yangi mojaro boshlanishi ehtimoli yuqori. Chunki har bir yangi hujum nafaqat ikki davlat, balki ularning xalqaro ittifoqchilari o‘rtasidagi munosabatlarga ham salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Yaqin kunlarda mintaqada diplomatik faollik oshmoqda. Birlashgan Millatlar Tashkiloti va Yevropa Ittifoqining diplomatlari ham mojaroni hal qilish bo‘yicha shaxsiy muloqotlarga tayyor ekanliklarini bildirdi. Shu sababli, Yaqin Sharqdagi har bir zarba nafaqat harbiy, balki geosiyosiy muvozanatlarni ham o‘zgartirmoqda. Endi barcha e’tibor Isroilning keyingi harakatlari va Vashingtonning diplomatik bosim darajasiga qaratilgan.

Suriya janubidagi Suvayda viloyatida Druz jamoasi bilan Sunniy Bedouinlar o‘rtasida yuzaga kelgan qurolli to‘qnashuvlarda o‘nlab odam halok bo‘ldi, yuzlab kishi jarohat oldi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu voqea Suriya Ichki ishlar vazirligi va mahalliy manbalar tomonidan tasdiqlandi. To‘qnashuvlar 13-iyul, yakshanba kuni, Druz fuqarosining Damashqga olib boruvchi yo‘lda o‘g‘irlab ketilgani haqida xabarlar tarqalganidan keyin Suvayda shahri markazidagi al-Maqvas mahallasida boshlandi. Bu mahallada asosan Bedouinlar istiqomat qiladi. Druz jangarilari mahallani qurshab olib, nazoratga olgani haqida ma’lumotlar mavjud. Keyinchalik Suvayda viloyatining g‘arbiy va shimoliy qismidagi Druz aholi yashaydigan qishloqlarga Bedouinlar tomonidan hujumlar boshlandi. Mahalliy mustaqil axborot agentligi Suvayda 24 ma’lumotiga ko‘ra, mojaro natijasida o‘nlab odamlar halok bo‘lib, 200 dan ortiq kishi jarohat oldi. Shuningdek, Angliyada joylashgan Suriya Inson huquqlari observatoriyasi qurbonlar orasida bolalar, Bedouinlar va hukumat kuchlariga mansub askarlar borligini bildirdi. Suriya Ichki ishlar vazirligi kamida 30 kishi halok bo‘lganini ma’lum qildi, ammo mustaqil manbalar bu raqamni tasdiqlamagan. Ziddiyatlar davomida Isroil mudofaa kuchlari Suvayda tomon harakatlanayotgan bir nechta tanklarga zarba berdi. Isroil rasmiylari bu harakatni Druz jamoasini himoya qilish maqsadida amalga oshirilganini ta’kidladi. Yakshanba kechasi Druz va Bedouin yetakchilari orasida vositachilik orqali qisqa muddatli sulhga erishilib, asirlar almashindi. Biroq, tinchlik uzoqqa cho‘zilmadi va dushanba kuni jangovar harakatlar yana boshlandi. Suvayda 24 manbasi dronlar yordamida qishloqlarga hujumlar bo‘lganini hamda hukumat kuchlari qo‘shni Dera viloyatida joylashganini ma’lum qildi. Suriya Ichki ishlar vazirligi ziddiyat yuzaga kelishiga rasmiy institutlarning zaifligi va xavfsizlik bo‘shlig‘i sabab bo‘lganini ta’kidladi. Rasmiy bayonotda vaziyat hukumat nazoratining zaiflashuvi, xavfsizlik muvozanatining buzilishi va mahalliy jamoalarning tinchlikni tiklashdagi ojizligidan darak berayotgani qayd etildi. Viloyat gubernatori Mustafo al-Bakur fuqarolarni sabr-toqatli bo‘lishga va tinchlikni saqlashga chaqirdi. Shuningdek, Druz diniy yetakchilari ham jamoani murosaga chaqirmoqda. Eslatib o‘tamiz, may oyida Suvayda viloyati va Damashq yaqinidagi hududlarda Druz jangchilari, xavfsizlik kuchlari hamda sunniy islomiy guruhlar o‘rtasida keng ko‘lamli to‘qnashuvlar yuz bergan va 130 dan ortiq odam halok bo‘lgani xabar qilingandi. Shundan so‘ng hukumat Druz militsiyalarini rasmiy xavfsizlik tuzilmalariga qo‘shish bo‘yicha kelishuvga erishgandi. Biroq, so‘nggi voqealar bu kelishuvning barqarorlikni ta’minlashdagi samaradorligiga shubha uyg‘otmoqda.

2024 yilda Rossiyaning oliy ta’lim muassasalarida o‘qiyotgan O‘zbekiston fuqarolari soni 435 nafarga yetdi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Bu ma’lumotlar Rossiya Fanlar Akademiyasi Yuqori maktabi (NIU VSHÉ) Statistika tadqiqotlari va bilim iqtisodiyoti instituti tomonidan taqdim etilgan. Mazkur ko‘rsatkich O‘zbekistonni Rossiyada ilmiy daraja olish uchun yosh olimlarini yuboruvchi mamlakatlar orasida to‘rtinchi o‘ringa olib chiqdi. Rossiyada ilmiy darajani olayotgan xorijiy talabalar orasida o‘zbek aspirantlarining ulushi 3,5 foizni tashkil etmoqda. Qiziqarli jihati shundaki, 2017 yildan beri Mustaqil Davlatlar Hamdo‘stligi (MDH) mamlakatlaridan kelayotgan aspirantlar soni 1,9 foizga kamaygan bo‘lsa-da, O‘zbekistonda Rossiyadagi aspirantura dasturlariga bo‘lgan qiziqish barqarorligicha qolmoqda. Rossiyadagi oliy ta’lim muassasalarida o‘qiyotgan aspirantlar soni bo‘yicha mamlakatlar reytingida O‘zbekiston barqaror ravishda birinchi beshlik qatoridan joy olgan. Reytingda yetakchi o‘rinni Xitoy egallab, 4700 nafar yosh olimni yuborgan, bu umumiy xorijiy aspirantlar kontingentining 38,5 foizini tashkil etadi. Keyingi o‘rinlarda Qozog‘iston (938 nafar) va Suriya (724 nafar) joylashgan. Beshlikni esa 388 nafar aspiranti bilan Iroq yakunlaydi, u O‘zbekistonning ortidan keladi. Shuningdek, Rossiyaning yetakchi universitetlari, jumladan Moskva Davlat Universiteti, Plekhanov nomidagi Rossiya Iqtisodiyot Universiteti va MISiS kabi oliy ta’lim muassasalarining O‘zbekistonda filiallari faoliyat yuritmoqda. Bu filiallar ikki mamlakat ta’lim tizimlarini integratsiyalashda muhim ahamiyatga ega bo‘lib, yoshlarimizga yuqori sifatli rossiyalik ta’limni xorijga chiqmasdan olish imkonini beradi. Bu ikki tomonlama ta’lim sohasidagi hamkorlikni yanada rivojlantirishga xizmat qilmoqda.

14 may kuni AQSH prezidenti Donald Tramp va Suriyaning muvaqqat prezidenti Ahmad ash-Shara’a Saudiya Arabistonining poytaxti Ar-Riyodda uchrashuv o‘tkazdi. Bu haqda Associated Press agentligi xabar bermoqda. Uchrashuvning ayrim tafsilotlari bilan Oq uy matbuot kotibi Karolin Levitt bo‘lishdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, AQSH prezidenti uchrashuv davomida Suriya rahbaridan Isroilni diplomatik jihatdan rasman tan olishni va mamlakat hududidan barcha xorijiy terrorchilarni chiqarib yuborishni talab qilgan. Shuningdek, Donald Tramp ISHID terroristik tashkilotining har qanday qayta tiklanishiga qarshi kurashishda AQSH bilan yaqin hamkorlik qilishga chaqirdi va Suriyani Isroil bilan tarixiy ahamiyatga ega bo‘lgan Ibrohim kelishuvini imzolashga undadi. Bundan tashqari, AQSH rahbari Suriya hukumatidan mamlakatda saqlanayotgan ISHID jangarilari uchun javobgarlikni o‘z zimmasiga olishni so‘radi. Suriya prezidenti Ahmad ash-Shara’a o‘z navbatida mamlakatdagi neft va gaz sanoatiga amerikalik investorlarni taklif etdi va buning mamlakat iqtisodiyotini rivojlantirish hamda xalqaro hamkorlikni yanada kengaytirishga xizmat qilishini ta’kidladi. Shuningdek, Suriya prezidenti mamlakatning Sharq va G‘arb o‘rtasidagi savdo-sotiq aloqalarida muhim ko‘prik bo‘lib xizmat qilish imkoniyati borligini bildirdi. Ahmad ash-Shara’a uchrashuvni tashkillashtirishda ko‘rsatgan sa’y-harakatlari uchun Donald Trampga, Saudiya Arabistoni valiahd shahzodasi Muhammad bin Salmonga va Turkiya prezidenti Rajab Toyyib Erdo‘g‘anga minnatdorchilik bildirdi. Shu bilan birga, ikki mamlakat terrorizmga qarshi kurashish va kimyoviy qurollarni yo‘q qilish bo‘yicha umumiy maqsadlarga ega ekani qayd etildi. Uchrashuvda Ukrainadagi urush va G‘azo sektoridagi vaziyat ham muhokama qilindi. E’tiborlisi, ushbu uchrashuv so‘nggi 25 yil davomida AQSH va Suriya rahbarlari o‘rtasidagi birinchi tarixiy muloqot bo‘ldi.

Isroil qurolli kuchlari Suriya poytaxti Damashq shahridagi prezident saroyi yaqinida joylashgan obyektga hujum uyushtirdi. Bu haqda Isroil bosh vaziri Binyamin Netanyaxu va mamlakat mudofaa vaziri Israel Kas 2 may kuni qo‘shma bayonot bilan chiqib, butun dunyo hamjamiyatiga xabar berishdi. «Bu hujum Suriya rejimi uchun juda aniq signal bo‘lib xizmat qiladi. Biz hech qachon Damashq janubiga harbiy kuchlar kiritilishi yoki darziylar jamoatiga tahdid qilish kabi holatlarga yo‘l qo‘ymaymiz», — deyiladi Reuters axborot agentligi tarqatgan rasmiy bayonotda. Ma’lumotlarga ko‘ra, Isroil so‘nggi bir necha kun ichida Suriya hududida ikkinchi bor havo zarbalari uyushtirmoqda. Ushbu harakatlar Isroil hukumati Suriyaning muvaqqat prezidenti Ahmad al-Sharaga nisbatan chuqur ishonchsizlik bilan qarayotganini namoyish etadi, deya ta’kidlamoqda xalqaro axborot agentliklari. O‘z navbatida, Amerika Qo‘shma Shtatlari Suriyadagi darziylar ozchiligiga qarshi zo‘ravonlik va bosim o‘tkazish holatlarini keskin qoraladi. AQSH Davlat departamenti vakili Temmi Bryus 1 may kuni chiqish qilib: «Biz Suriyadagi darziylar jamoati a’zolariga qarshi amalga oshirilgan so‘nggi zo‘ravonliklarni va xavfli ritorikani mutlaqo qabul qilib bo‘lmaydigan holat deb hisoblaymiz», — deb bildirdi. Shuningdek, AQSH rasmiysi Damashqdagi o‘tish davri hukumatini jangovar harakatlarni zudlik bilan to‘xtatishga chaqirib, jinoyatlarga aloqador shaxslarni mas’uliyatga tortish hamda barcha suriyalik fuqarolar xavfsizligini ta’minlash zarurligini ta’kidladi. Xalqaro siyosatshunoslarning fikricha, Suriyada vaziyatning yana keskinlashishi, mintaqada yangi mojarolarning kelib chiqishi ehtimolini oshiradi. Shu bois, ushbu hujumdan so‘ng xalqaro hamjamiyat, jumladan, Birlashgan Millatlar Tashkiloti tomonidan vaziyatning yanada chuqurlashmasligi uchun diplomatik choralar ko‘rilishi lozimligi aytilmoqda.

2025 yil 15 dan 19 sentyabrga qadar Toshkent shahrining sakkiz tumani ayrim hududlarida issiq suv ta’minoti vaqtincha to‘xtatiladi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Bu haqda Kursiv.media xabar berdi. Issiq suv uzilishi Veolia Energy Tashkent kompaniyasi tomonidan qish mavsumiga tayyorgarlik doirasida amalga oshirilayotgan profilaktika ishlari bilan bog‘liqdir. Issiq suv ta’minoti uziladigan hududlar quyidagilardan iborat: Yashnobod tumani, jumladan Qorasuv, Beshariq, Birlashgan, Elbek, Asalobod, Quruvchilar, Uysizlar, Parkent, Chulpon, Alimkent ko‘chalari, shuningdek Tuzel-1 dan 4 gacha bo‘lgan massivlar, Uysizlar-1, Asalobod-1 va 2 massivlari hamda Aviasozlar shaharchasi. Mirobod, Yunusobod, Shayxontohur va Yakkasaroy tumanlarida Amir Temur va Mustaqillik prospektlari, Sharof Rashidov, Navoiy, Bobur, Glinka, Shota Rustaveli, Bogiboston va Arnasoy ko‘chalari hamda boshqa ayrim hududlarda issiq suv berilishi to‘xtaydi. Chilonzor tumanida Katta Chilonzor, Muqimi, Seul va Choponota ko‘chalari hamda Ts-1, 2, 4, 5, 7, Oqtepa, Chilonzor (1-5, 7, E, I), Qushbegi, Boshliq va Uchuvchilar shaharchalari issiq suv ta’minotidan uziladi. Shuningdek, Sergeli va Mirzo Ulug‘bek tumanlarining ayrim hududlarida ham issiq suv uzilishi kuzatiladi. Fuqarolardan ushbu vaqt davomida suvdan oqilona foydalanishlari va zarur ehtiyot choralarini ko‘rishlari so‘raladi. Profilaktika ishlari tugagach, issiq suv ta’minoti tiklanadi. Manba: Kursiv.media

Apple kompaniyasi yaqinda yangi iPhone 17 smartfonini taqdim etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Toshkentdagi "Malika" bozorida sotuvchilar bilan suhbat natijasida ushbu yangi modellar uchun taxminiy narxlar aniqlangan. Ma’lum bo‘lishicha, iPhone 17 smartfonlari O‘zbekistonda 23 sentyabrdan boshlab sotuvga chiqariladi. Narxlar xotira hajmi va qurilmaning funksiyalariga qarab farqlanadi. Masalan, iPhone 17 ning 256 gigabaytli modeli taxminan 16 million 250 ming so‘m atrofida baholanmoqda. Kattaroq xotira hajmiga ega modellarning narxi esa yuqoriroq bo‘ladi. iPhone 17 Pro va Pro Max versiyalari esa yanada ko‘p funksiyalar va imkoniyatlarga ega bo‘lib, ularning narxlari 23 million so‘mdan boshlanib, 50 million so‘mga yaqinlashadi. Ushbu yangi smartfonlar O‘zbekiston bozorida katta qiziqish uyg‘otishi kutilmoqda. Xaridorlar uchun eng maqbul variantni tanlashda xotira hajmi va byudjet muhim omillar hisoblanadi. Shuningdek, rasmiy savdo nuqtalarida to‘liq kafolat va xizmat ko‘rsatish imkoniyatlari taqdim etilishi kutilyapti. Yangi iPhone 17 modellarining O‘zbekistonda sotuvga chiqishi smartfon bozorida yangiliklar va raqobatni kuchaytiradi.

Mashhur turk aktrisasi Hande Erchel va tadbirkor Hakan Sabanji o‘rtasidagi munosabatlarga doir so‘nggi paytlarda ko‘plab mish-mishlar tarqalmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ayniqsa, juftlikning ajrashgani haqidagi xabarlar muxlislar orasida katta qiziqish uyg‘otdi. Gel Konuşalım dasturida ilk bor gapirgan Hakan Sabanji esa ularning munosabatlariga oid da’volarga o‘z munosabatini bildirdi. U shaxsiy hayoti haqida keng gapirishni istamagan bo‘lsa-da, ayrim gap-so‘zlarga aniqlik kiritdi. Hakan Sabanji ajralish masalasini muhokama qilishni istamasligini, chunki bu ularning shaxsiy hayotiga taalluqli ekanligini ta’kidladi. Shuningdek, u xiyonat haqidagi mish-mishlar mutlaqo asossizligini bildirdi. Oldinroq Hande Erchel ijtimoiy tarmoqlardagi sahifasidan Sabanji bilan tushgan barcha suratlarini o‘chirib tashlagan edi. Bu esa turk matbuotida ularning ajralgani haqidagi xabarlarga asos bo‘ldi. Mashhur jurnalist Birsen Altuntash juftlik orasida jiddiy kelishmovchilik borligini ta’kidlagan, ammo rasmiy ajrim hali sodir bo‘lmaganini ma’lum qilgan. Shunga qaramay, Hande va Hakan hanuz bir-birlariga ijtimoiy tarmoqlarda obuna bo‘lib qolishgan. Muxlislarning bir qismi ularning munosabatlari qayta tiklanishiga umid bildirsa, boshqalar esa bu jarayon shunchaki ommaviy axborot vositalari uchun reklama bo‘lishi mumkinligini taxmin qilmoqda.

Vengriyaning Seksard shahrida noodatiy va qiziqarli voqea – qabr qazish bo‘yicha 18-xalqaro chempionat bo‘lib o‘tdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu musobaqa mamlakatning Qabr qazuvchilar uyushmasi tomonidan aniq reja va tartib asosida tashkil etildi. Tadbir kasb sohasi nufuzini oshirishga xizmat qildi. Musobaqada ishtirokchilar ikki kishilik jamoalar shaklida qatnashdi. Ularga ikki soat vaqt berildi. Shu vaqt ichida har bir jamoa 200x80 santimetr o‘lchamda va 160 santimetr chuqurlikda qabr qazishi kerak edi. Ushbu qoidalar ishtirokchilardan nafaqat mahorat, balki diqqat va tezkorlikni ham talab qildi. Chempionat yakunida Parakletosz Nonprofit jamoasi g‘olib deb topildi. Bu jamoa ketma-ket ikkinchi yil chempionlikni qo‘lga kiritdi, bu ularning puxta tayyorgarligi va kasbiy darajasining yuqori ekanligini ko‘rsatdi. Tashkilotchilarning ta’kidlashicha, bunday musobaqalar kasb nufuzini oshirish bilan birga, yosh avlodni professional mutaxassislar bilan yaqindan tanishtiradi. Shuningdek, ishtirokchilarga jamoaviy hamkorlik va sog‘lom raqobat muhitida ishlash ko‘nikmalarini rivojlantirishga yordam beradi. Bu tadbirlar kasbiy malakani oshirish va sohani yanada rivojlantirish uchun muhim ahamiyatga ega.

Toshkent shahrida va viloyatida transport xizmatlarini yaxshilash maqsadida yangi 177-sonli avtobus yo‘nalishi ishga tushirildi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Ushbu yo‘nalish yo‘l harakati xavfsizligini ta’minlash va infratuzilmani rivojlantirish doirasida tashkil etilgan. 2025 yil 16 sentyabrdan boshlab yo‘lovchilar uchun xizmat ko‘rsatadigan ushbu marshrut Toshkent viloyatining Iftixor mahallasidan boshlanib, poytaxt markazidagi Chorsu metro bekatigacha qatnaydi. Bu yangi yo‘nalish viloyat aholisi uchun shahar markaziga qulay va tez yetib borish imkonini yaratadi. Yo‘nalishda jami sakkizta zamonaviy avtobus harakat qiladi. Ular King Long XMQ 6900EGW rusumidagi o‘rta sig‘imli, uzunligi 9,5 metr bo‘lgan transport vositalari bo‘lib, yuqori sifat va xavfsizlik talablariga javob beradi. Avtobuslar har kuni soat 05:30 dan 23:17 gacha qatnovni amalga oshiradi. Bu esa yo‘lovchilarga ertalabdan kechgacha muntazam va ishonchli transport xizmatidan foydalanish imkonini beradi. Yangi yo‘nalish ishga tushirilishi bilan viloyatdan poytaxtga keladiganlar uchun transportda katta qulaylik va vaqt tejash ta’minlanadi. Shu bilan birga, yo‘l harakati xavfsizligi oshiriladi va shahardagi transport tizimi samaradorligi yaxshilanadi. Ushbu ma’lumotlar zamin.uz sayti orqali tasdiqlangan.

O‘tgan yillarda "Yuventus" jamoasida o‘ynagan taniqli futbolchi Edgar Davids tanishi Nabila Habibining o‘g‘irlik qilgani haqida xabar oldi. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. Bu haqda ad.nl portali ma’lumot berdi. Nashr ma’lumotlariga ko‘ra, Davids o‘zining rasm kolleksiyasining o‘g‘irlanganini bir necha yil o‘tib bilib qolgan. U kolleksiyani ishonch bildirgan odamga topshirgan edi. Bir muddat Habibi ham uning uyida yashagan. Davids kolleksiyasi xavfsiz joyda saqlanayotganiga ishonar ekan, Habibi 37 ta rasmni o‘g‘irlab, ularni turli lombardlarga garovga qo‘ygan va taxminan 30 ming yevro olgan. 2017 yilda Habibi qarzlarini to‘lay olmagach, lombardlar rasmlarni sotish huquqiga ega bo‘lgan. Sotib olganlardan biri rasmning orqa tomonida Davidsning ismini ko‘rib, ijtimoiy tarmoqlar orqali unga murojaat qilgan. Shundan so‘ng Davids sudga murojaat qilgan. Habibi o‘g‘irlikni tan olgan. Avvalroq u jinoyat ishlari bilan bog‘liq muammolarga duch kelgan va tanishidan 3500 yevro olgan holda qoldirgan edi.

Prezidentning qaroriga muvofiq, Toshkent shahrida ToshTech texnika universiteti tashkil etiladi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu yangi oliygoh mamlakatimizda zamonaviy muhandislik bilimlarini rivojlantirish va raqobatbardosh mutaxassislar tayyorlashda muhim ahamiyatga ega bo‘ladi. Qarorga ko‘ra, universitet akademik, moliyaviy hamda tashkiliy boshqaruv masalalarida to‘liq mustaqillikka ega bo‘ladi. Bu ta’lim jarayonini xalqaro standartlarga muvofiq tashkil etishga imkon beradi. 2025-2026 o‘quv yilidan boshlab davlat byudjeti hisobidan bir yillik tayyorlov kursi ochiladi. Ushbu kurs abituriyentlarga murakkab fanlarga tayyorlanishda yordam beradi. Keyingi yildan, ya’ni 2026-2027 o‘quv yilidan universitetda bakalavriat yo‘nalishlari faoliyat boshlaydi. Talabalar zamonaviy fanlar bo‘yicha ta’lim olish imkoniga ega bo‘ladilar. Shuningdek, 2027-2028 o‘quv yilidan magistratura va oliy ta’limdan keyingi bosqichlar ham bosqichma-bosqich joriy etiladi. Universitetda o‘qish davlat granti va to‘lov-kontrakt asosida tashkil etiladi. Darslar nafaqat o‘zbek tilida, balki xorijiy tillarda ham olib boriladi. Bu orqali talabalar xalqaro tajribaga ega bo‘lib, bilimlarini yanada kengaytirish imkoniyatiga ega bo‘ladilar. Eng muhim jihati shundaki, 2029-2030 o‘quv yiliga qadar qabul qilinadigan barcha talabalar davlat granti asosida to‘liq bepul ta’lim oladilar. Mazkur tashabbus orqali ToshTech texnika universiteti mamlakatimizdagi muhandislik va ilmiy-tadqiqot salohiyatini oshirishda, shuningdek, yoshlar uchun yangi imkoniyatlar yaratishda muhim rol o‘ynaydi (manba: zamin.uz).

London shahrida tarixdagi eng yirik namoyishlardan biri bo‘lib o‘tdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ma’lumotlarga ko‘ra, taxminan 1,5 million kishi «Qirollikni birlashtir» shiori ostida ko‘chalarga chiqdi. Ushbu katta aksiya Temza daryosining janubiy sohilida joylashgan Sazerk tumanida boshlandi. Namoyishchilar poytaxt markaziga yo‘nalib, Uaytholl hukumat binosi tomon harakat qilishdi. Ular Vestminster ko‘prigidan o‘tib, asosiy yig‘ilish joyi bo‘lgan bosh vazir Kir Starmerning qarorgohi oldidagi ko‘chada to‘plandi. Tashkilotchilarning ma’lumotlariga ko‘ra, ushbu yirik harakatni English Defence League harakati asoschisi Tommi Robinson uyushtirgan. London ko‘chalarida yig‘ilgan odamlar turli plakatlar, shiorlar va da’vatlar bilan chiqish qildi. Kuzatuvchilar ta’kidlashicha, bu namoyish Buyuk Britaniyaning siyosiy jarayonlariga jiddiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Shuningdek, namoyish nafaqat ishtirokchilar soni bilan, balki uyushganligi va siyosiy rang-barangligi bilan ham tarixiy voqea sifatida e’tirof etildi. Bu harakat mamlakatdagi siyosiy muhitda yangi davr boshlanishiga sabab bo‘lishi kutilmoqda. London aholisi tomonidan keng qo‘llab-quvvatlangan ushbu namoyish siyosiy faollik va birlashishning yorqin namunasi bo‘ldi.