Dunyoda uzoq yashash va keksa avlodga aylanganda sog‘lig‘ingiz qanday bo‘lishi faqat tanovul yoki genetik omillarga bog‘liq emas, balki yashash joyingiz ham muhim ahamiyatga ega ekanligi aniqlangan. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Nature Medicine jurnalida chop etilgan so‘nggi tadqiqot natijalari Science Focus tomonidan taqdim etildi. Tadqiqotda 40 mamlakatda yashovchi 160 mingga yaqin insonning sog‘lik holati o‘rganildi.
Xulosa shuki, yashash joyingiz qarish jarayonini tezlashtirishi yoki sekinlashtirishi mumkin. Taraqqiy etgan va ekologik, ijtimoiy jihatdan qulay mamlakatlarda yashovchi odamlar boshqalarga nisbatan sog‘lom va uzoq umr ko‘rmoqda.
Masalan, Daniya bu borada yetakchi davlat hisoblanadi. Aksincha, Afrika, Osiyo va Janubiy Amerikadagi ayrim hududlarda sog‘lom qarish ko‘rsatkichlari pastligi kuzatilmoqda.
Misr aholisi dunyoda eng tez qariydiganlardan biri bo‘lib, ularning biologik yoshi xronologik yoshidan taxminan 2,35 yilga kattaroq. Janubiy Afrika va Janubiy Amerikada ham shunga o‘xshash holatlar mavjud.
Yevropa mamlakatlari esa tabiiy va sog‘lom qarish bo‘yicha oldinda turadi. Olimlarning fikricha, havo sifati, ijtimoiy tenglik, iqtisodiy barqarorlik, ayollar huquqlarining ta’minlanishi, saylovda ishtirok etish imkoniyati va siyosiy erkinlik kabi omillar inson qarish jarayoniga katta ta’sir ko‘rsatadi.
Bu omillar nafaqat umrni uzaytiradi, balki hayot sifatini yaxshilaydi. Shuningdek, tez qariydigan insonlar kundalik ishlarni bajarishda ko‘proq qiynaladi va aqliy qobiliyatlari tezroq pasayadi.
Bu ularning hayot sifatini va mustaqilligini cheklaydi. Shu sababli, yashash joyining inson salomatligi va uzoq umr ko‘rishdagi roli juda muhimligi yana bir bor isbotlandi.
Yashash joyi faqat manzil emas, balki sog‘lom qarish va faol hayot uchun asosiy omil hisoblanadi.
