Estoniya - so'nggi yangiliklar

Estoniya hukumati Rossiya harbiy samolyotlari uning havo hududini buzganini ma’lum qildi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Rasmiy manbalarga ko‘ra, uchta MiG-31 samolyoti Finlyandiya qo‘ltig‘i ustidan Estoniya hududiga o‘n ikki daqiqa davomida kirib kelgan. Ushbu holat mamlakat hududiy yaxlitligiga tahdid sifatida baholandi. Voqea yuz bergan vaqtda Finlyandiya va Shvetsiya samolyotlari darhol havoga ko‘tarildi. Shuningdek, Estoniya hududida joylashgan Italiya F-35 qiruvchilari rus samolyotlarini hududdan chiqargan. Rossiya tomoni esa ayblovlarni rad etib, samolyotlar xalqaro qoidalarga muvofiq harakat qilganini ta’kidladi. Estoniya bosh vaziri NATOning bunday mojaroli vaziyatlarga qat’iy va birgalikda javob qaytarishi zarurligini bildirdi. U, shuningdek, vaziyat yuzasidan ittifoqchilar bilan maslahatlashuv o‘tkazish muhimligini ta’kidladi. So‘nggi paytlarda Polsha va Ruminiya ham Rossiya dronlarining o‘z havo hududlarini buzgani haqida xabar bergan. NATO esa bunga javoban Sharqiy Yevropa hududida qo‘shin va samolyotlarni kuchaytirishni davom ettirmoqda. Ushbu harakatlar mintaqaviy xavfsizlikni ta’minlashga qaratilgan.

Rossiyaga tegishli Mi-8 harbiy vertolyoti Finlandiya ko‘rfazidagi Vayndlo oroli yaqinida Estoniya havo hududini buzganligi haqida ma’lumot berildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Estoniya armiyasi qo‘mondonligi 8 sentyabr kuni Tallinda e’lon qilgan bayonotida bu hodisa 7 sentyabr kuni tushga yaqin sodir bo‘lganini bildirdi. Ma’lumotlarga ko‘ra, vertolyot Boltiq dengizi ustidagi Estoniya havo hududiga kirib, taxminan to‘rt daqiqa davomida qolgan va bu vaqt davomida havo harakatini nazorat qiluvchi xizmatlarga xabar bermagan. Bu holat qo‘shni davlatlar o‘rtasida munosabatlarning keskinlashishiga sabab bo‘ldi. Estoniya Tashqi ishlar vazirligi Rossiyaning mamlakatdagi muvaqqat ishlar vakilini chaqirib, rasmiy norozilik notasini topshirdi. Vazirlik rahbari Margus Saxkna bu voqeani xalqaro huquq normalarining ochiqdan-ochiq buzilishi va jiddiy muammo sifatida baholadi. Shuningdek, Estoniya TIV ta’kidicha, bu yil Rossiya tomonidan Estoniya havo hududining uchinchi marta buzilishi ro‘y berdi. Oldingi holatlar 13 may va 22 iyun kunlari sodir bo‘lgan. Avgust oyining oxirida esa Estoniya hududida harbiy uchuvchisiz apparatga tegishli parchalar topilgani ma’lum qilingan. Mutaxassislar fikricha, bunday voqealar Yevropa Ittifoqi va NATOga a’zo davlatlarning xavfsizligiga jiddiy tahdid soladi. Bu esa mintaqadagi siyosiy va harbiy muvozanatni buzish ehtimolini oshiradi. Rossiya vertolyotining Estoniya havo hududini buzib kirishi ikki davlat o‘rtasidagi munosabatlarni yanada murakkablashtirdi. Estoniya tomoni bunday harakatlarni qabul qilib bo‘lmasligini bildiradi va xalqaro huquq normalariga rioya qilishni talab qiladi. Bu voqea Yevropa mintaqasidagi siyosiy va harbiy barqarorlikka salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.

Italiya terma jamoasining sobiq bosh murabbiyi Jampyero Ventura yangi murabbiy Jennaro Gattuzo boshchiligidagi jamoadagi o‘zgarishlar haqida fikr bildirdi. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. U so‘nggi o‘yindan mamnunligini aytdi. Ushbu o‘yinda Italiya terma jamoasi Estoniya jamoasiga qarshi faqat ikkinchi bo‘limda besh gol urdi. Bu natija Gattuzoning qat’iy rahbarligi ostida erishildi. Ventura o‘yindagi jamoaning xarakteri va g‘alaba qozonishga bo‘lgan ishtiyoqini ko‘rganini ta’kidladi. Yangi murabbiy jamoaga aniq maqsad, ishonch va quvonch olib kelganini qayd etdi. Bu esa jamoa uchun ijobiy belgi hisoblanadi. Italiya terma jamoasi oxirgi marta 2006 yilda jahon chempioni bo‘lgan. Hozirgi o‘zgarishlar esa jamoani yangi marralarga olib chiqishi kutilmoqda.

Finlyandiya hukumati so‘nggi paytlarda Rossiyadan kelgan fuqarolarga nisbatan qat’iy chora-tadbirlarni kuchaytirmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ukrainadagi urush boshlanganidan keyin bu mamlakatga qochib kelgan ko‘plab rossiyaliklar ommaviy ravishda deportatsiya qilinmoqda. Rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, 2024 yilning yanvaridan sentyabriga qadar 104 nafar rossiyalik Finlyandiya hududidan chiqarib yuborilgan. Ularning boshpana so‘rovlari rad etilgani asosiy sabab sifatida ko‘rsatilmoqda. Rossiyalik faol Maksim Aliyevning so‘zlariga ko‘ra, ikki yil davomida boshpana olish uchun murojaat qilganlarning aksariyati suhbatga chaqirilmagan. 2024 yil oxirlaridan boshlab intervyu jarayonlari boshlanib, deyarli 90 foiz arizalar rad etilgan. Ba’zi rossiyaliklar bu qarorga norozi bo‘lib, sudga murojaat qilgan yoki qayta boshpana olish uchun ariza bergan. Finlyandiya migratsiya xizmati Rossiyadagi safarbarlikdan qochish holatini yetarli sabab deb hisoblamaydi, chunki rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, safarbarlik tugatilgan. Shu sababli ayrim fuqarolar majburiy ravishda mamlakatdan chiqarib yuborilgan. 2025 yilning sakkiz oyida 18 kishi deportatsiya qilingan. Ular odatda Turkiya yoki Estoniya orqali Finlyandiyani tark etgan, Rossiya bilan to‘g‘ridan to‘g‘ri chegaralar esa yopiq qolmoqda. Shu bilan birga, boshpana olishga muvaffaq bo‘lganlar ham mavjud. Ular asosan Rossiya hukumati qarorlariga norozi bo‘lgan yoki siyosiy ta’qibga uchragan shaxslardir. Mutaxassislar fikricha, bu holat Yevropa mamlakatlarining migratsiya siyosatida keskin va qat’iy yo‘nalishlarni kuchaytirishiga olib kelishi mumkin.

Italiya terma jamoasi bosh murabbiyi Jennaro Gattuzo Estoniya bilan bo‘lib o‘tgan debyut o‘yini haqida fikrlarini bildirdi. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. U Football Italia nashriga bergan intervyusida jamoaning kelajakdagi o‘yinlariga tayyorgarlik haqida gapirdi. Gattuzo o‘z jamoasining taktikasini oldingi murabbiydan farq qilishi mumkinligini aytdi va raqamlar muhim emasligini ta’kidladi. U shunday dedi: “Biz nima qilishni bilamiz va yaxshi tayyorgarlik ko‘rdik. Oldimizda ertangi o‘yin va undan keyingi Isroilga qarshi bahs bor.” Murabbiy muxlislarni qiyin o‘yinga tayyor bo‘lishga chaqirdi. U Estoniyani ikki oy davomida o‘rganib chiqqanini, agar bosim o‘rnatilmasa, ular samarali hujum qilishi mumkinligini ta’kidladi. Estoniya himoyasida odatda to‘rt nafar futbolchi bo‘lsa-da, ular beshlikka o‘tib, tezkor qarshi hujumlar bilan xavf tug‘diradi. Gattuzo o‘yinning oson bo‘lmasligini, hech qachon yengil o‘yinlar bo‘lmasligini eslatdi. Shuningdek, eslatib o‘tamizki, oldingi bosh murabbiy Luciano Spaletti Norvegiyaga mag‘lubiyatdan so‘ng ishdan ozod qilingandi. Bu mag‘lubiyat jahon chempionatiga chiqish vazifasini murakkablashtirgan edi. Hozirgi murabbiy jamoani yangi marralarga yetaklashga intilmoqda.

Fin futbolining afsonasi Yari Litmanen va sobiq Estoniya terma jamoasi futbolchisi Ragnar Klavan Estoniya Kubogi doirasidagi o‘yinda maydonga tushishi mumkin. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. Bu haqida Soccernet.ee portali xabar berdi. 54 yoshli Litmanen va 39 yoshli Klavan poytaxt klubi «Kalev Yunior»ning (uchinchi jamoasi) 1/16 final o‘yini uchun ro‘yxatga kiritilgan. Mazkur o‘yin jamoaning asosiy tarkibiga qarshi bo‘lib o‘tadi. Hozirda Klavan ushbu jamoa prezidenti sifatida faoliyat yuritmoqda. Shuningdek, Litmanenning farzandlari Karo va Bruno ham maydonga tushishi mumkin. O‘yin 3-sentabr kuni kechqurun bo‘lib o‘tadi. Litmanen «Barselona», «Ayaks» va «Liverpul» klublarida o‘ynagan va faoliyatini 2011 yilda yakunlagan. Klavan esa «Liverpul»da ham o‘ynagan, ammo so‘nggi mavsumdan beri maydonga chiqmagan.

2025 yil Yevropa uchun o‘rmon yong‘inlari bo‘yicha tarixdagi eng og‘ir mavsum sifatida esda qolmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Yil boshidan buyon Yevropa Ittifoqi hududida taxminan bir million gektardan ortiq o‘rmon maydoni alangaga berildi. Bu holat tabiat va ekologik tizimlarga katta zarar yetkazdi. “Euronews”ning statistik ma’lumotlariga ko‘ra, yong‘inlar hududi o‘tgan yilga nisbatan to‘rt barobar oshdi. Mutaxassislar zarar ko‘rgan maydonni Korsika oroli hududi bilan taqqoslamoqda. Joriy yilda Yevropa o‘rmonlarida 1800 dan ortiq yong‘in qayd etildi va atmosferaga 38 million tonnadan ziyod karbonat angidrid chiqdi. Ittifoqga a’zo 27 davlat ichida faqat Chexiya, Estoniya, Litva, Luksemburg va Malta yong‘inlardan zarar ko‘rmadi. Eng ko‘p yong‘inlar Italiya va Ruminiyada sodir bo‘ldi, har ikkala mamlakatda 450 dan ortiq holat aniqlandi. Shuningdek, Ispaniya va Portugaliyada ham yirik ekologik yo‘qotishlar kuzatildi. Ispaniyada 400 ming gektardan ortiq, Portugaliyada esa 260 ming gektardan ziyod o‘rmon yonib, kulga aylandi. Bu, ayniqsa, Portugaliya hududining taxminan 3 foizini tashkil etadi. Mutaxassislar fikricha, yong‘inlarning asosiy sabablari sifatida ekstremal issiq havo va uzoq davom etgan qurg‘oqchilik ko‘rsatildi. Iqlim o‘zgarishi va yuqori harorat olovning tez tarqalishiga sharoit yaratmoqda. Hatto kichik bir uchqun ham katta yong‘inga aylanib, inson va tabiat uchun jiddiy xavf tug‘diradi. Yong‘inlarning oldini olish maqsadida olimlar va ekologlar butalarni muntazam tozalash, quruq va o‘limga yuz tutgan o‘simliklarni yo‘q qilish hamda chorvachilikni to‘g‘ri tashkil etishni tavsiya etmoqda. Bundan tashqari, yong‘in o‘chirilgandan keyin ham uning asoratlari, xususan tutun va nafas olish bilan bog‘liq kasalliklar inson salomatligiga xavf solishda davom etishini hisobga olish kerak. Shu tariqa, 2025 yil Yevropa uchun o‘rmon yong‘inlari soni va zarar ko‘rgan maydon bo‘yicha rekord yil sifatida qayd etildi. Mavsum hali yakunlanmagan bo‘lsa-da, tabiat va aholi uchun xavf hali ham mavjud. Yong‘inlarga qarshi chora-tadbirlarni kuchaytirish va ekologik xavfsizlikni ta’minlash muhim ahamiyat kasb etmoqda.

Yevropa Ittifoqi tomonidan Rossiyaga qarshi joriy etilgan sanksiyalar nafaqat umumiy iqtisodiyotga, balki neft eksporti kabi muhim sohalarga ham jiddiy ta’sir ko‘rsatmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Yevropa Ittifoqi tashqi siyosat rahbari Kaya Kallasning ta’kidlashicha, ushbu cheklovlar AQSHning to‘liq qo‘llab-quvvatlashi bilan yanada samarali bo‘lishi mumkin. Estoniyalik siyosatchi Die Welt gazetasiga bergan intervyusida Rossiya iqtisodiyoti hozirda og‘ir sinovlardan o‘tayotganini aytdi. Moskva Ukrainadagi uzoq davom etayotgan harbiy harakatlarni moliyalashtirish uchun zarur mablag‘lardan mahrum bo‘lmoqda. Buning asosiy sababi Yevropa Ittifoqi tomonidan kiritilgan sanksiyalardir. Kaya Kallas ma’lum qilishicha, hozirda 19-sanksiya paketi ustida ish olib borilmoqda. Avvalgi cheklovlar allaqachon o‘z samarasini ko‘rsatgan. Masalan, Rossiyaning neft tashish floti faoliyatiga nisbatan joriy etilgan choralar natijasida Boltiq va Qora dengiz yo‘nalishlaridagi neft tashishdan tushuvchi daromad bir haftada taxminan 30 foizga kamaygan. Yevropa Ittifoqi tashqi siyosat rahbari shunday dedi: “Sanksiyalar tufayli Rossiya milliardlab dollar yo‘qotdi. Bu mablag‘lar endi harbiy xarajatlar uchun sarflanmaydi.” Shu tarzda, Yevropa Ittifoqi sanksiyalari Rossiyaning iqtisodiy imkoniyatlarini moliyaviy va strategik jihatdan cheklamoqda. Kelgusida AQSHning to‘liq sherikligi bilan bu jarayon yanada kuchayishi kutilmoqda.

O‘zbekiston sud tizimi raqamli texnologiyalar va sun’iy intellektning keng joriy etilishi bilan tub o‘zgarishlar oldida turibdi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Prezident farmoni bilan qabul qilingan dastur sud ish yurituvini to‘liq raqamlashtirish va elektron shaklga o‘tkazishni maqsad qilgan. Ushbu tashabbus davlat boshqaruvini modernizatsiya qilish va qonun ijrosini nazorat qilishni kuchaytirish strategiyasining muhim qismi hisoblanadi. Tasdiqlangan “Raqamli sud” konsepsiyasiga muvofiq, bosma hujjatlardan bosqichma-bosqich, ammo to‘liq voz kechiladi. Adliya vazirligi ma’lumotiga ko‘ra, buning uchun zarur texnik va apparat infratuzilmasi yaratilmoqda. Yangi tizimning asosiy elementi sifatida sud hujjatlarini arxivlash uchun maxsus modul ishlab chiqiladi va Oliy sudning mavjud axborot platformalariga integratsiya qilinadi. Loyihaning tajriba bosqichi Toshkent sudlarida 2025 yil oxirigacha amalga oshiriladi, 2026-2027 yillarda esa bu amaliyot butun respublika sudlariga kengaytiriladi. Eng muhim yangiliklardan biri sifatida sun’iy intellekt yordamida sud ishlarini tahlil qilish va natijalarini oldindan bashorat qilish tizimi joriy qilinadi. Fuqarolar va yuridik shaxslar da’vo arizasi topshirishdan oldin ishning imkoniyatlarini baholash va sud xarajatlarini hisoblash imkoniga ega bo‘ladilar. Bu nafaqat aholining huquqiy savodxonligini oshiradi, balki sudlarga tushadigan befoyda da’volarni kamaytirishga xizmat qiladi. Da’vo arizalari va boshqa murojaatlar to‘liq raqamli formatda qabul qilinadi. Bu sudlarga shaxsan borish zaruratini yo‘q qiladi va jarayon ishtirokchilari bilan masofadan turib hamkorlik qilish imkonini yaratadi. Shuningdek, sud hujjatlari va qarorlar loyihalarini avtomatik shakllantirish tizimi sud ishlarini tezlashtiradi va texnik xatoliklarni kamaytiradi. Texnologik yangilanish bilan birga, huquqshunoslik fanini rivojlantirish va kadrlar salohiyatini oshirishga katta e’tibor qaratilmoqda. Dastur doirasida kiberhuquq bo‘yicha ilmiy tadqiqotlar olib boriladi, sudyalar va sud xodimlari uchun raqamli savodxonlik darajasi muntazam oshiriladi. Sudyalar oliy maktabi Adliya akademiyasiga aylantiriladi, bu esa kadrlar tayyorlash tizimini tubdan takomillashtirishga xizmat qiladi. Reformalar korrupsiya xavfini kamaytirish va byurokratik to‘siqlarni bartaraf etishga ham qaratilgan. Fuqarolik va iqtisodiy sudlardan tortib olingan bahsli bo‘lmagan ishlarni ma’muriy organlarga topshirish orqali oddiy masalalarni tezroq hal qilish ko‘zda tutilgan. Raqamli texnologiyalar yordamida ma’muriy va iqtisodiy ishlarni hududiy bog‘liqliksiz ko‘rib chiqish mumkin bo‘ladi. Shuningdek, qonun va hukumat qarorlarining bajarilishini nazorat qilish kuchaytiriladi. Bu jarayonda ham sun’iy intellekt tizimlari faol qo‘llaniladi. Davlat organlari rahbarlarining shaxsiy javobgarligi oshirilishi nazoratning samaradorligini yanada ta’minlaydi. Sun’iy intellektni sud tizimiga joriy etish global tendensiya hisoblanadi. Masalan, dunyoda eng raqamlashtirilgan davlatlardan biri bo‘lgan Estoniyada bir necha yillardan beri kichik da’volar bo‘yicha mustaqil qaror chiqaruvchi “robot sudya” sinovdan o‘tkazilmoqda. Bu sud tizimini yengillashtiradi va fuqarolar uchun adolat jarayonini tezlashtiradi. O‘zbekiston ham ushbu zamonaviy yondashuvlarni keng joriy qilishga intilmoqda.

Yevropa Ittifoqi mamlakatlari tashqi ishlar vazirlari hamda Ukraina tashqi ishlar rahbari o‘rtasida onlayn formatda muhim uchrashuv bo‘lib o‘tdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu muloqot xalqaro siyosat maydonida keng muhokama qilinayotgan voqealardan biri sifatida e’tirof etilmoqda. Uchrashuv yakunida Estoniya bosh vaziri va Yevropa siyosatida katta nufuzga ega bo‘lgan Kaya Kallas o‘z fikrini qat’iyat bilan bildirdi. Unga ko‘ra, Rossiya to‘liq va shartsiz ravishda o‘t ochishni to‘xtatmaguncha unga nisbatan hech qanday imtiyoz yoki o‘zaro kelishuvlar muhokama qilinmasligi kerak. Kallasning bu bayonoti ayniqsa Ukraina mustaqilligi va hududiy yaxlitligi masalalaridagi murakkab vaziyatda katta siyosiy ahamiyat kasb etadi. Estoniya bosh vaziri ta’kidlashicha, Rossiya bilan oldingi yondashuvlar samara bermagan va Putin bilan ham hech qanday natija kutilmasligi aniq. U tajovuzkor siyosatga qarshi qat’iy pozitsiyani saqlash va bosqinchilikka yo‘l qo‘ymaslik Ukraina xavfsizligi uchun eng muhim omil ekanligini qayd etdi. Shuningdek, Kallas Ukraina suvereniteti va mustaqilligiga hozirda jiddiy tahdid mavjudligini ta’kidladi. Yevropa Ittifoqi esa bu vaziyatda befarq qolmay, Rossiyaga nisbatan yangi, qattiqroq choralar ko‘rishga tayyorlanmoqda. Hozirda Yevropa Ittifoqi Rossiyaga qarshi 19-paket sanksiyalarni ishlab chiqish ustida ish olib bormoqda. Bundan tashqari, Yevropa Ittifoqi Ukrainaga harbiy va moliyaviy yordamni uzluksiz davom ettirish niyatida. Bu yordam nafaqat mamlakat mudofaasini ta’minlash, balki uning iqtisodiy barqarorligini saqlashda ham muhim ahamiyatga ega hisoblanadi.

"Ural" jamoasi futbolchisi Evgeniy Xarin professional futbolchi sifatida yana qancha vaqt faoliyatini davom ettirishni rejalashtirayotgani haqida ma’lumot berdi. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. U o‘zining so‘zlariga ko‘ra, yana besh yoki olti yil futbol o‘ynashni istaydi. Xarin, bundan keyin nima bo‘lishini faqat Alloh bilishini ta’kidladi. U o‘z oldiga yuqori natijalarga erishish va terma jamoaga qaytish uchun bor kuchini sarflashni maqsad qilganini aytdi. Evgeniy Xarinning yoshi hozirda 30 da. U 2025 yil yozida "Ural" jamoasiga o‘tgan. Bungacha esa futbolchi "Axmat" klubida yetti yil faoliyat olib borgan. Xarin Estoniya futbol maktabi tarbiyalanuvchisi hisoblanadi. U 2011 yildan 2017 yilgacha "FKI Tallin" jamoasi tarkibida 170 dan ortiq o‘yin o‘tkazgan. Bugungi kunda u o‘z tajribasi va mahorati yordamida yangi jamoasida yuqori natijalarga erishishni maqsad qilmoqda. Xarin faoliyatini davom ettirish va o‘z oldiga yangi marralarni qo‘yishga tayyorligini bildirgan.

Sobiq Moskva "Torpedo" jamoasi va Estoniya terma jamoasi himoyachisi Andrey Stepanov poytaxt klubi yangi RPL mavsumiga tayyorgarlik jarayonidagi muammolar haqida fikr bildirdi. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. Hozircha "avtozavodchilar"ning yangi mavsumda RPLda ishtirok etishiga oid yakuniy qaror qabul qilinmagan. Stepanovning aytishicha, u hozir ko‘p vaqtini chet elda ish bilan o‘tkazmoqda va futbol sohasidagi hamkasblari hamda mutasaddilar bilan muloqotda. Hatto xorijda ham "Torpedo" jamoasining holati haqida suhbatlar bo‘lmoqda. Unga savol berishadi: nima bo‘lyapti? Bu masala xalqaro miqyosda ham qiziqish uyg‘otmoqda. Avvalroq ma’lum bo‘lishicha, "Torpedo" egalaridan biri Leonid Sobolev va jamoa direktori Valeriy Skorodumovga birinchi liga uchta o‘yini hakamlarini sotib olish bo‘yicha jinoyat ishi qo‘zg‘atilgan. Shu bilan birga, "Torpedo" birinchi liga turnir jadvalida ikkinchi o‘rinni egallab, to‘g‘ridan-to‘g‘ri RPLga chiqishga muvaffaq bo‘lgan. Yangi mavsumda jamoaning faoliyati va sud jarayoni qanday yakun topishi futbol muxlislari va mutaxassislar tomonidan diqqat bilan kuzatilmoqda.

Estoniya ehtimoliy harbiy tahdidlarga qarshi turish maqsadida Rossiya bilan chegarada himoya inshootlari qurishni boshlamoqda. Bu haqda mamlakat Mudofaa kuchlari muhandislik qo‘shinlari vakili Aynar Afanasev ma’lum qildi. Unga ko‘ra, urush yuz bergan taqdirda, Estoniya chegara hududlarini minalash va strategik obyektlarni yo‘q qilish choralarini ko‘radi. Mazkur harakat Ottava konvensiyasiga zid bo‘lgani bois, rasmiy Tallin bu xalqaro bitimdan chiqishga qaror qildi. Afanasevning ta’kidlashicha, tinchlik davrida bunday choralar ko‘rilmaydi, ammo xavfsizlik tahdidi mavjud bo‘lgan vaziyatlarda portlovchi vositalardan foydalanish zarur bo‘ladi. Bunkerlar va mudofaa chizig‘i Estoniya hukumati mudofaa choralarini kuchaytirish doirasida 2024 yildan boshlab chegara hududlarida maxsus bunkerlar qurishni rejalashtirgan. Birinchi mudofaa nuqtasi Rossiya bilan shimoli-sharqiy chegarada tashkil etiladi va 14 ta bunkerdan iborat bo‘ladi. Shuningdek, yana to‘rtta bunker janubi-sharqiy hududlarda o‘rnatiladi. Mudofaa tizimi doirasida barpo etiladigan inshootlar 152 millimetrli snaryadlarga bardosh bera olishi rejalashtirilgan. Mudofaa kuchlari vakillarining ma’lum qilishicha, sinovdan o‘tkazilgan ikkita bunker bunday zarbalariga dosh bergan. Umuman olganda, mudofaa chizig‘i bo‘ylab 600 ta panagoh quriladi va ular xususiy yerlarda ham joylashtirilishi mumkin. Ukraina tajribasidan foydalanish Estoniya himoya inshootlarini qurishda Ukrainadagi urush tajribasidan foydalanmoqda. Bunkerlar dron hujumlariga qarshi maxsus to‘rlar va boshqa himoya vositalari bilan jihozlanadi. Bu choralar Rossiyaning ehtimoliy hujumiga qarshi mudofaani mustahkamlashga xizmat qiladi. Estoniya xavfsizligi va geosiyosiy tahdidlar Estoniya hukumati va mudofaa idoralari Rossiyani mamlakat xavfsizligiga eng katta tahdid deb hisoblaydi. Mudofaa vazirligi vitse-kansleri maslahatchisi Kaydo Tiytusning fikricha, Ukrainadagi urush Rossiyaning harbiy salohiyatini biroz pasaytirgan, biroq kelgusi ikki-uch yil ichida u o‘z qudratini tiklashi mumkin. Shu sababli, Estoniya ehtimoliy hujumga qarshi tayyorgarlik ko‘rishi va mamlakat mudofaasini mustahkamlashi kerak. Minalar va mudofaa siyosati 2024 yil boshida Latviya, Litva va Estoniya ehtimoliy Rossiya tajovuziga qarshi mudofaani kuchaytirish maqsadida Ottava konvensiyasidan chiqish imkoniyatini muhokama qilgan edi. Natijada, ushbu davlatlar piyodalarga qarshi minalar zaxirasini oshirish va tinch aholiga kamroq xavf tug‘diradigan vositalarni ko‘paytirishga qaror qildi. Estoniyaning bunday harakatlari mamlakat xavfsizligini ta’minlash va ehtimoliy harbiy tahdidlarga qarshi tayyor turish maqsadini ko‘zlagan. Rossiya bilan chegarada himoya inshootlarini qurish va minalash orqali Tallin o‘ziga qarshi hujumni imkon qadar qimmatga tushirishni maqsad qilgan.

2025 yil 15 dan 19 sentyabrga qadar Toshkent shahrining sakkiz tumani ayrim hududlarida issiq suv ta’minoti vaqtincha to‘xtatiladi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Bu haqda Kursiv.media xabar berdi. Issiq suv uzilishi Veolia Energy Tashkent kompaniyasi tomonidan qish mavsumiga tayyorgarlik doirasida amalga oshirilayotgan profilaktika ishlari bilan bog‘liqdir. Issiq suv ta’minoti uziladigan hududlar quyidagilardan iborat: Yashnobod tumani, jumladan Qorasuv, Beshariq, Birlashgan, Elbek, Asalobod, Quruvchilar, Uysizlar, Parkent, Chulpon, Alimkent ko‘chalari, shuningdek Tuzel-1 dan 4 gacha bo‘lgan massivlar, Uysizlar-1, Asalobod-1 va 2 massivlari hamda Aviasozlar shaharchasi. Mirobod, Yunusobod, Shayxontohur va Yakkasaroy tumanlarida Amir Temur va Mustaqillik prospektlari, Sharof Rashidov, Navoiy, Bobur, Glinka, Shota Rustaveli, Bogiboston va Arnasoy ko‘chalari hamda boshqa ayrim hududlarda issiq suv berilishi to‘xtaydi. Chilonzor tumanida Katta Chilonzor, Muqimi, Seul va Choponota ko‘chalari hamda Ts-1, 2, 4, 5, 7, Oqtepa, Chilonzor (1-5, 7, E, I), Qushbegi, Boshliq va Uchuvchilar shaharchalari issiq suv ta’minotidan uziladi. Shuningdek, Sergeli va Mirzo Ulug‘bek tumanlarining ayrim hududlarida ham issiq suv uzilishi kuzatiladi. Fuqarolardan ushbu vaqt davomida suvdan oqilona foydalanishlari va zarur ehtiyot choralarini ko‘rishlari so‘raladi. Profilaktika ishlari tugagach, issiq suv ta’minoti tiklanadi. Manba: Kursiv.media

Toshkent shahrida va viloyatida transport xizmatlarini yaxshilash maqsadida yangi 177-sonli avtobus yo‘nalishi ishga tushirildi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Ushbu yo‘nalish yo‘l harakati xavfsizligini ta’minlash va infratuzilmani rivojlantirish doirasida tashkil etilgan. 2025 yil 16 sentyabrdan boshlab yo‘lovchilar uchun xizmat ko‘rsatadigan ushbu marshrut Toshkent viloyatining Iftixor mahallasidan boshlanib, poytaxt markazidagi Chorsu metro bekatigacha qatnaydi. Bu yangi yo‘nalish viloyat aholisi uchun shahar markaziga qulay va tez yetib borish imkonini yaratadi. Yo‘nalishda jami sakkizta zamonaviy avtobus harakat qiladi. Ular King Long XMQ 6900EGW rusumidagi o‘rta sig‘imli, uzunligi 9,5 metr bo‘lgan transport vositalari bo‘lib, yuqori sifat va xavfsizlik talablariga javob beradi. Avtobuslar har kuni soat 05:30 dan 23:17 gacha qatnovni amalga oshiradi. Bu esa yo‘lovchilarga ertalabdan kechgacha muntazam va ishonchli transport xizmatidan foydalanish imkonini beradi. Yangi yo‘nalish ishga tushirilishi bilan viloyatdan poytaxtga keladiganlar uchun transportda katta qulaylik va vaqt tejash ta’minlanadi. Shu bilan birga, yo‘l harakati xavfsizligi oshiriladi va shahardagi transport tizimi samaradorligi yaxshilanadi. Ushbu ma’lumotlar zamin.uz sayti orqali tasdiqlangan.

Mashhur turk aktrisasi Hande Erchel va tadbirkor Hakan Sabanji o‘rtasidagi munosabatlarga doir so‘nggi paytlarda ko‘plab mish-mishlar tarqalmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ayniqsa, juftlikning ajrashgani haqidagi xabarlar muxlislar orasida katta qiziqish uyg‘otdi. Gel Konuşalım dasturida ilk bor gapirgan Hakan Sabanji esa ularning munosabatlariga oid da’volarga o‘z munosabatini bildirdi. U shaxsiy hayoti haqida keng gapirishni istamagan bo‘lsa-da, ayrim gap-so‘zlarga aniqlik kiritdi. Hakan Sabanji ajralish masalasini muhokama qilishni istamasligini, chunki bu ularning shaxsiy hayotiga taalluqli ekanligini ta’kidladi. Shuningdek, u xiyonat haqidagi mish-mishlar mutlaqo asossizligini bildirdi. Oldinroq Hande Erchel ijtimoiy tarmoqlardagi sahifasidan Sabanji bilan tushgan barcha suratlarini o‘chirib tashlagan edi. Bu esa turk matbuotida ularning ajralgani haqidagi xabarlarga asos bo‘ldi. Mashhur jurnalist Birsen Altuntash juftlik orasida jiddiy kelishmovchilik borligini ta’kidlagan, ammo rasmiy ajrim hali sodir bo‘lmaganini ma’lum qilgan. Shunga qaramay, Hande va Hakan hanuz bir-birlariga ijtimoiy tarmoqlarda obuna bo‘lib qolishgan. Muxlislarning bir qismi ularning munosabatlari qayta tiklanishiga umid bildirsa, boshqalar esa bu jarayon shunchaki ommaviy axborot vositalari uchun reklama bo‘lishi mumkinligini taxmin qilmoqda.

Ozarbayjonda 2025 yil iyul oyidan boshlab qarindoshlar nikohi qonun bilan taqiqlanganidan so‘ng to‘ylar soni sezilarli darajada kamaydi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Masalan, iyun oyida 5 mingdan ortiq nikoh qayd etilgan bo‘lsa, iyul oyida bu ko‘rsatkich 2 694 taga tushdi. Mutaxassislar bu o‘zgarishlarni yaqindan qarindoshlar o‘rtasidagi nikohlarni taqiqlovchi qonunning kuchga kirishi bilan bog‘lamoqda. Qonunga ko‘ra, umumiy bobosi yoki buvasi bo‘lgan aka-uka va opa-singil farzandlari, shuningdek, biologik qarindosh bo‘lgan amakivachchalar va xolavachchalar o‘rtasida nikoh to‘liq man etilgan. Ushbu qonunning asosiy maqsadi genetik nuqsonlar bilan tug‘iladigan bolalar sonini kamaytirish va sog‘lom avlodni ta’minlashdir. Tibbiyot mutaxassislari ta’kidlaganidek, qarindoshlar o‘rtasidagi nikohlar ko‘pincha irsiy kasalliklar yuzaga kelishiga sabab bo‘ladi, bu esa kelajak avlod sog‘lig‘iga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Ozarbayjon Adliya vazirligining ma’lumotlariga ko‘ra, 2025 yilning yanvaridan iyuligacha mamlakatda 12 146 ta ajrim holati qayd etilgan, bu ko‘rsatkich o‘tgan yilga nisbatan biroz kamaygan. Har 1000 kishi hisobiga ajrimlar darajasi 2,1 dan 2,0 ga tushgan. Yangi qonunga muvofiq, nikoh tuzish uchun ariza berayotgan shaxslar qarindoshlik darajasini aniqlash maqsadida tug‘ilganlik haqidagi guvohnoma hamda ota-onalarining hujjatlarini taqdim etishlari shart. Agar qonun buzilishi aniqlansa, bunday holatlar uchun ma’muriy yoki jinoiy javobgarlik belgilanadi. Ushbu qoidalar sog‘lom va barqaror jamiyat qurishga xizmat qiladi.

Hurmatli Yashnobod, Mirobod, Yakkasaroy, Chilonzor, Yunusobod, Shayxontohur, Sergeli va Mirzo Ulug‘bek tumanlari aholisiga ma’lumot. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. “Veolia Energy Tashkent” MCHJ tomonidan o‘tkaziladigan profilaktika va texnik xizmat ko‘rsatish ishlari sababli 15 sentyabrdan 19 sentyabrgacha ayrim hududlarda issiq suv ta’minoti vaqtincha to‘xtatiladi. Ushbu ishlar tizimni qishki mavsumga tayyorlash, texnik holatini yaxshilash va xavfsizlikni ta’minlash maqsadida amalga oshirilmoqda. Issiq suv ta’minoti to‘xtatiladigan hududlar qatoriga Qorasuv, Beshariq, Birlashgan, Elbek, Asalobod, Quruvchilar, Uysizlar, Parkent, Cho‘lpon va Alimkent ko‘chalari kiradi. Shuningdek, Tuzel–1 va 4, Uysizlar–1, Asalobod–1,2, Aviasozlar shaharchasi (1, 1A, 2, 3, 4) massivlari ham ta’sirlanadi. Bundan tashqari, Amir Temur, Mustaqillik shoh, Sharof Rashidov, Navoiy, Bobur, Shota Rustaveli, Katta Chilonzor, Muqimiy, Seul, Nurafshon, Afrosiyob va boshqa ko‘chalarda ham issiq suv ta’minoti vaqtincha uziladi. Shu bilan birga, Ts–1, 2, 4, 5, 7, Oqtepa, Chilonzor (1–5, 7, E, I), Qushbegi va Uchuvchilar shaharchasi hududlari ham ta’sirda bo‘ladi. Kompaniya ma’lumotiga ko‘ra, ushbu profilaktika ishlari tizim barqarorligini ta’minlash, xizmat sifatini oshirish va kelgusi qish mavsumida aholiga uzluksiz xizmat ko‘rsatish uchun muhimdir. Fuqarolardan vaziyatni tushunib, sabr bilan intizor bo‘lishlari so‘raladi. Ma’lumot manbai: veolia.uz.

Barcelona jamoasining qanot hujumchisi Lamin Yamal hanuzgacha old tizza suyagi bilan bog‘liq muammolarga duch kelmoqda. Bu haqda Euro-football.ru xabar berdi. Klubning tibbiy shtabi uning holatini diqqat bilan nazorat qilmoqda va 18 yoshli futbolchining maydonga tezda qaytishini majburlash niyatida emas. Mundo Deportivo nashrining ma’lumot berishicha, Yamal 18 sentyabr kuni bo‘lib o‘tadigan Chempionlar ligasining Newcastle jamoasiga qarshi o‘yinda ishtirok eta olmaydi. Bundan tashqari, 21 sentyabrda Hetafe va 25 sentyabrda Real Oviedo jamoalariga qarshi o‘yinlarda ham uning maydonga tushishi shubhali hisoblanadi. Eng real variant sifatida, Lamin 28 sentyabrda Real Sosiedadga qarshi o‘yinda biroz maydonga chiqib, 1 oktabrda bo‘ladigan Parij Sen-Jermen bilan o‘yinga to‘liq tayyor bo‘lishi ko‘zda tutilmoqda. Chempionlar ligasidagi PSGga qarshi o‘yin Yamal uchun tiklanish jarayonidagi asosiy maqsad hisoblanadi. Klub mutaxassislari futbolchining sog‘lig‘ini birinchi o‘ringa qo‘yib, uning sog‘lom holatda maydonga qaytishini ta’minlashga harakat qilmoqda.

Turk seriallari nafaqat mamlakat ichida, balki butun dunyoda keng auditoriyaga ega. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Shu sababli, ularda bosh rollarni ijro etuvchi aktyor va aktrisalar ham katta daromad oladi. Quyida eng ko‘p gonorar oladigan turk aktyorlari ro‘yxati keltirilgan. Birinchi o‘rinda Can Yaman turadi. U Italiya va Lotin Amerikasi kabi hududlarda ham mashhur bo‘lib, bir seriya uchun taxminan 5 million turk lirasini oladi. Bu miqdor yevro hisobida 150 mingga teng. Can Yaman serial va reklama loyihalarida katta talabga ega. Ikkinchi o‘rinda Çağatay Ulusoy bor. Uning gonorari bir seriya uchun 3,5 million lira, ya’ni taxminan 105 ming yevro. Çağatay Netflix va boshqa yirik platformalarda o‘zini ko‘rsatgan, shuningdek, xalqaro darajada mashhurlikka ega. Bu esa seriallarning eksport qiymatini oshiradi. Uchinchi o‘rinda Kıvanç Tatlıtuğ turadi. U klassik turk superstari hisoblanib, yuqori byudjetli loyihalarda qatnashadi. Uning bir seriyaga oladigan maoshi 3 million lira, taxminan 90 ming yevroga teng. To‘rtinchi o‘rinda Serenay Sarıkaya bor. Uning ijodiy qirralari va reklama sohasidagi muvaffaqiyatlari uni serial prodyuserlari uchun qimmatbaho qiladi. Serenayning bir seriyadagi gonorari 2,5 million lira, ya’ni 75 ming yevro atrofida. Beshinchi o‘rinda Demet Özdemir joylashgan. U komediya va dramatik rollarda o‘zining ko‘p qirrali mahoratini namoyish etib, bir seriya uchun 2 million lira oladi. Shuningdek, Demet reklama va brend hamkorliklari orqali qo‘shimcha daromad ham topadi. Oltinchi o‘rinda Hande Erçel bor. U turk seriallarining eng mashhur yulduzlaridan biri hisoblanadi. Hande bir seriya uchun taxminan 2 million lira, ya’ni 65 ming yevro atrofida gonorar oladi. Bundan tashqari, u reklama kampaniyalari va brend hamkorliklari orqali qo‘shimcha daromadga ega. Shu tariqa, turk seriallari yulduzlari nafaqat o‘z mamlakatida, balki xalqaro miqyosda ham katta e’tiborga ega bo‘lib, ular oladigan gonorarlar ham rekord darajada yuqori. Bu esa serial sohasining rivojlanishi va eksport salohiyatining oshishiga xizmat qiladi.

Karina Kapur bugun Hindiston kinosi olamida eng ko‘zga ko‘ringan aktrisalar qatorida turadi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. U 1980 yil 21 sentabrda Mumbay shahrida aktyorlar oilasida tug‘ilgan. Kapur sulolasining vakili sifatida san’atga bolalikdan qiziqishi kuchli bo‘lgan. Uning katta ekranlardagi ilk ishi 2000 yilda “Refugee” filmi bilan boshlandi. Shundan so‘ng Karina yuzdan ortiq filmda suratga tushib, Bollivudning eng yorqin yulduzlaridan biriga aylangan. Uning ishtirokidagi “Kabhi Khushi Kabhie Gham”, “Jab We Met”, “3 Idiots” kabi filmlar keng tomoshabinlar tomonidan sevib tomosha qilindi va yodda qoldi. Karina nafaqat o‘zining betakror go‘zalligi bilan, balki xarakterli va chuqur rollarni samimiy ijro etishi bilan ham muxlislarning qalbidan joy oldi. Ayniqsa, “Jab We Met” filmidagi erkin va shaddod qahramon obrazlari unga katta shuhrat keltirdi. Shaxsiy hayotida u aktyor Saif Ali Xon bilan 2012 yilda turmush qurgan. Juftlikda ikki o‘g‘il – Taymur Ali Xon va Jahongir Ali Xon bor. Ular mehribon ota-onalar sifatida ko‘plab muxlislar uchun namunadir. Bugungi kunda Karina Kapur nafaqat kino sohasida, balki moda va sog‘lom turmush tarzi bo‘yicha ham ko‘plarga ilhom manbai bo‘lib xizmat qilmoqda. Uning faoliyati va shaxsiyati ko‘plab yoshlar uchun motivatsiya manbai hisoblanadi. Shunday qilib, Karina Kapur hind kinosining yorqin yulduzi sifatida nafaqat ekranlarda, balki jamiyatda ham o‘zining ijobiy ta’sirini davom ettirmoqda.