Yevropa xavfsizligida yangi davr boshlanganligi haqida muhim o‘zgarishlar yuz bermoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Qit’a davlatlari endi faqat Amerika Qo‘shma Shtatlariga tayanmasdan, o‘z mudofaa salohiyatini mustaqil ravishda kuchaytirishga harakat qilmoqda. Germaniya kansleri Fridrix Mers BBC bilan suhbatda bu masalaga alohida e’tibor qaratdi.
Uning so‘zlariga ko‘ra, Rossiyadan kelayotgan yangi tahdidlar fonida Yevropa mudofaa va xavfsizlikni ta’minlash uchun katta mablag‘ ajratishga majbur bo‘lmoqda. Kansler Mers ta’kidlashicha, Yevropa aholisi tinchligi, erkinligi va siyosiy barqarorligi Rossiya tomonidan yuzaga kelgan jiddiy xavf ostida qolmoqda.
Uning fikricha, Rossiyaning tahdidlari nafaqat Ukrainaga, balki butun Yevropa tinchligi va siyosiy tartibiga qaratilgan. Shu sababli Germaniya va boshqa yirik Yevropa davlatlari mudofaa xarajatlarini sezilarli darajada oshirmoqda.
Mers Konstitutsiyaga o‘zgartirish kiritish orqali bu jarayonga rasmiy asos yaratdi. Germaniya kansleri armiyaning hozirgi kuchi yetarli emasligini tan olgan holda, mudofaa uchun ko‘proq mablag‘ sarflash zarurligini ta’kidladi.
Shuningdek, u Amerika Qo‘shma Shtatlarining Yevropa mudofaasiga ajratayotgan mablag‘lari kamligini tanqid qildi. Mersning so‘zlariga ko‘ra, AQSH tashqi siyosatida Osiyo mintaqasiga ko‘proq e’tibor qaratayotgani sababli, Yevropa o‘z xavfsizligi uchun mustaqil javobgarlikni oshirishi lozim.
So‘nggi paytlarda Yevropa davlatlari AQSHga qaramlikni kamaytirish va o‘zaro mudofaa hamkorligini kuchaytirish yo‘lida sezilarli qadamlar qo‘ymoqda. Jumladan, Britaniya va Germaniya rahbarlari harbiy hujum holatida bir-birlariga yordam berish to‘g‘risida muhim kelishuvga erishdi.
Bu esa Yevropadagi xavfsizlik tizimini mustahkamlashga xizmat qiladi. Rossiyaning Yevropa davlatlariga ehtimoliy hujumi va NATOga yangi tahdidlar so‘nggi haftalarda keng muhokama qilinmoqda.
NATO bosh kotibi, Germaniya razvedkasi rahbari va Myunxen xalqaro xavfsizlik konferensiyasi rahbari kabi yetakchi mutaxassislar Moskvaning agressiv siyosati xavfli bosqichga o‘tganini ta’kidlamoqda. Ularning fikricha, agar Vladimir Putin Ukrainada to‘liq g‘alaba qozonsa, Yevropa uchun yanada katta xavf paydo bo‘ladi.
Kristof Hoysgenning aytishicha, Putin Sovet Ittifoqining parchalanishini va rossiyaliklarning Rossiyadan tashqarida qolishini XX asrning katta fojiasi deb hisoblaydi. Agar u Ukrainada mag‘lub bo‘lmasa, uning ta’siri Moldovaga yoki Boltiqbo‘yi mamlakatlariga ham yetib borishi mumkin.
Shu bilan birga, Putin G‘arb qurollari bilan Rossiya hududiga zarba berilganda “katta qarorlar” qabul qilinishini ogohlantirdi. Hozirda Yevropa va Amerika Qo‘shma Shtatlari o‘rtasida xavfsizlik sohasida yangi hamkorlik bosqichi boshlanmoqda.
Rossiya tahdidlariga qarshi birgalikda kurashish zarurati Yevropa siyosatining eng muhim mavzusiga aylangan. Bu esa qit’aning xavfsizligini ta’minlashda yangi strategik yondashuvlarni talab qilmoqda.
