Yangi interdisciplinar tadqiqotlar natijasida Samarqand shahrining yoshi rasmiy ravishda 3000 yil deb belgilandi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi.
Ushbu qaror Samarqand viloyati xalq deputatlari kengashining navbatdagi sessiyasida qabul qilindi. Qarorga ilmiy asosli dalillar taqdim etilgach kelishildi, deb xabar beradi O‘zA.
Shahar yoshining qayta ko‘rib chiqilishi ilmiy guruhning puxta ish natijasidir. Ular bir nechta muhim arxeologik ob’ektlarda keng qamrovli tadqiqotlar o‘tkazdilar.
Tadqiqotlar qadimiy Afro‘siobod yodgorligi, Kuktepa va Amir Temur qal’asi hududida joylashgan Kuksaroy maydonini o‘z ichiga oldi. Samarqand arxeologiya instituti direktori Muminxon Sayidov sessiyada so‘zlab, Samarqand yoshini o‘rganish ishlari bir yarim asrdan ortiq davom etayotganini ta’kidladi.
Dastlab shahar yoshi 1500 yil deb baholangan, keyinchalik 2000 yilga, 1970 yilda esa rasmiy ravishda 2500 yilga oshirilgan. 2000-yillarda o‘zbek-fransuz arxeologik ekspeditsiyasi bu yoshni 2750 yilga yetkazgan edi.
Biroq 2024 yilda Kuktepa yodgorligida olib borilgan so‘nggi qazishmalar yangi burilish nuqtasi bo‘ldi. Ushbu ishlar shahar yoshini yana qayta ko‘rib chiqishga asos yaratdi.
O‘zbek-fransuz ekspeditsiyasining M. Isomiddinov, K.
Rapen va M. Xasanov kabi a’zolari Kuktepa va Afro‘siabda topilgan artefaktlarni qayta tahlil qilib, Samarqand miloddan avvalgi I ming yillik boshlarida rivojlangan shahar markazi bo‘lib shakllanganini aniq dalillar bilan tasdiqladilar.
Sessiyada taqdim etilgan batafsil taqdimotda qadimiy Sug‘d hududida, uning markazi bo‘lgan Samarqandda, urbanizatsiya jarayonlari miloddan avvalgi II va I ming yillik chegarasida boshlanganligi ko‘rsatildi. Yig‘ilish yakunida barcha ilmiy materiallar, arxeologik topilmalar va hujjatlar tegishli vazirlik va idoralarga o‘rganish va kataloglashtirish uchun topshirilishiga qaror qilindi.
Afro‘siobod qadimiy shahar yodgorligi o‘z nomini afsonaviy Turon qiroli Afrasiyobdan olgan. Afrasiyob Fors shoiri Firdavsiy «Shahnomasi»da asosiy qahramonlardan biri sifatida tasvirlangan.
Samarqandning paydo bo‘lishi aynan shu hududda bo‘lgan.
