Yangiliklar

Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputatlari tomonidan qabul qilingan qator hujjatlar Oliy Majlis Senatiga yuborildi, deya xabar berdi quyi palata matbuot xizmati. Oliy Majlis Qonunchilik palatasining navbatdagi majlisida “Oʻzbekiston Respublikasining Suv kodeksini tasdiqlash toʻgʻrisida”gi qonun loyihasi ikkinchi oʻqishda moddama-modda koʻrib chiqildi. Qayd etilishicha, hozirgi vaqtda suv resurslarini boshqarish, undan foydalanish va muhofaza qilish sohasidagi ijtimoiy munosabatlar 10 ga yaqin qonun hujjatlari, shu jumladan, Oʻzbekiston Konstitutsiyasi, “Suv va suvdan foydalanish toʻgʻrisida”gi, “Tabiatni muhofaza qilish toʻgʻrisida”gi qonunlari, shuningdek 20 tadan ortiq qonunosti hujjatlari bilan tartibga solinadi. “Ushbu hujjatlar suv munosabatlarini huquqiy tartibga solishga asos solgan boʻlsa-da, sohadagi munosabatlarni izchil va tizimli hal etadigan, suv qonunchiligining yagona muvofiqlashtirilgan tizimini shakllantirishni etarli darajada ta'minlay olmadi. Shundan kelib chiqib, suv va suvdan foydalanish sohasida yagona huquqiy hujjat yaratish maqsadida ishlab chiqilgan Suv kodeksi loyihasida bir qator muhim normalar oʻz aksini topmoqda”, — deyiladi matbuot xizmati xabarida. Aytilishicha, kodeksda belgilanayotgan normalar suvdan oqilona foydalanish, samarali boshqarish va muhofaza qilishni ta'minlaydigan huquqiy shart-sharoitlar yaratishga, suv etkazib beruvchilar va suv iste'molchilarining mas'uliyati oshirishga, suvdan foydalanishda ruxsatnoma olish tartibi soddalashtirilishiga xizmat qiladi. Kodeks loyihasida quyidagilar nazarda tutilmoqda: suvga doir munosabatlarni tartibga solish sohasida mas'ul organlarning vakolatlari, vazifa va funktsiyalarini aniq belgilash; suv xoʻjaligida davlat-xususiy sheriklik mexanizmlarini kengaytirish; suvdan foydalanish uchun ruxsatnoma berish shartlarini soddalashtirish; suvni iste'molchilar orasida taqsimlashning yangi mexanizmlari joriy etish; suv resurslarini boshqarish, ulardan foydalanish va muhofaza qilishga doir kompleks hamda muvofiqlashtirilgan chora-tadbirlarni ishlab chiqish va amalga oshirish; suv tejovchi texnologiyalaridan keng foydalanishni ragʻbatlantirish; suv olish tartibini buzganlik uchun javobgarlik masalalari. “Deputatlarning fikricha, kodeks loyihasining qabul qilinishi suv resurslaridan foydalanish samaradorligini oshirish, sohaga investitsiyalarni jalb qilish, texnologik modernizatsiya qilishni ragʻbatlantirishga xizmat qiladi. Majlisda ayrim normalarni maromiga etkazish uchun Kodeks loyihasi mas'ul qoʻmitaga qaytarildi”, — deyilgan xabarda. Umumiy harbiy majburiyat va harbiy xizmat Dputatlar “Harbiy xizmatchilar, harbiy xizmatga majburlar va safarbarlik chaqiruvi rezervida oylik yigʻinlarni oʻtayotgan shaxslarning moddiy javobgarligi toʻgʻrisida”gi qonun loyihasini ikkinchi oʻqishda koʻrib chiqishdi. Aytilishicha, ushbu qonun loyihasi bilan amaldagi “Umumiy harbiy majburiyat va harbiy xizmat toʻgʻrisida”gi qonun bilan belgilangan harbiy xizmatchilarning moddiy javobgarligiga oid normalarga oydinlik kiritilib, mazkur masala yuzasidan yaxlit qonun hujjatini qabul qilish nazarda tutilmoqda. Qonun loyihasida quyidagi normalar aniqlashtirilmoqda: harbiy xizmatchilarni moddiy javobgarlikka tortish asoslari; harbiy xizmatchilarning cheklangan yoki toʻliq moddiy javobgarligi masalalari; etkazilgan zarar miqdorini aniqlash tartib-taomillari; etkazilgan zararning oʻrnini qoplash tartibi kabi muhim normalar. “Mazkur qonun loyihasining qabul qilinishi harbiy xizmatchilarning xizmat faoliyati samaradorligini oshirishga, harbiy intizomning mustahkamlanishiga xizmat qiladi. Majlisda qonun loyihasi deputatlar tomonidan uchinchi oʻqishda qabul qilindi va Senatga yuborildi”, — deya qayd etilgan xabarda. Qurilish maydonlarida atmosfera havosi talablarini buzganlik uchun javobgarlik Oliy Majlis Qonunchilik palatasining majlisida qurilish maydonlarida chang va qum zarrachalarining havoga koʻtarilishini bartaraf etishga qaratilgan qonun loyihasi ikkinchi oʻqishda moddama-modda koʻrib chiqildi. Qayd etilishicha, qurilish va urbanizatsiya koʻlamlarining kengayishi, qurilish maydonlarida chang va qum zarrachalarining havoga koʻtarilishi hollarining ortishi atmosfera havosi sifatining yomonlashuviga olib kelmoqda. Ushbu qonun loyihasi bilan Ma'muriy javobgarlik toʻgʻrisidagi kodeksiga qurilish maydonlarida atmosfera havosini muhofaza qilish talablariga rioya qilmaganlik uchun javobgarlikni belgilovchi qoʻshimchalar va oʻzgartirish kiritilmoqda. Muhokamalar davomida qonun loyihasini ikkinchi oʻqishga tayyorlash jarayonida mas'ul qoʻmita tomonidan qator yigʻilishlar, seminarlar oʻtkazilgani, ularda deputatlar, siyosiy partiyalar fraktsiyalari tomonidan berilgan takliflar chuqur tahlil qilingani va ularning aksariyati loyiha matnida aks ettirilib, u maromiga etkazilgani qayd etildi. “Deputatlarning aytishicha, ushbu qonun loyihasining qabul qilinishi fuqarolarning oʻz hayoti va sogʻligʻi uchun qulay atmosfera havosidan foydalanish huquqlarini ta'minlashga, tartibsiz ravishda tashlanadigan chang va qum zarrachalarining havoga koʻtarilishini bartaraf qilishga xizmat qiladi. Majlisda qonun loyihasi deputatlar tomonidan uchinchi oʻqishda qabul qilindi va Senatga yuborildi”, — deyiladi xabarda. Xotin-qizlarni qoʻllab-quvvatlash Majlisda oila va xotin-qizlarni qoʻllab-quvvatlash tizimini takomillashtirishga qaratilgan qonun loyihasi ikkinchi oʻqishda moddama-modda koʻrib chiqildi. Aytilishicha, hozirda jamiyatda oilaviy (maishiy) zoʻravonlik jinoyatidan jabrlangan shaxslarning huquqlari va qonuniy manfaatlarini har tomonlama himoya qilish, shu jumladan ularning xavfsizligi va munosib sharoitlarda yashash huquqini ta'minlash zarurati yuzaga kelmoqda. “Ushbu qonun loyihasi bilan Uy-joy kodeksining 32-moddasi turar joydan foydalanish haqidagi nizolarni koʻrib chiqilayotganda sud taraflarning kelishuviga asosan mulkdorning tashabbusiga koʻra, uy-joyga majburiy tartibda kiritilayotgan tarafni mutanosib sharoitga ega boʻlgan boshqa turar joyga kiritishi yoki ijaraga olingan turar joy uchun ijara haqini toʻlash majburiyatini mulkdorga yuklashi mumkinligi boʻyicha norma kiritilmoqda”, — deyilgan xabarda. Deputatlarning aytishicha, qonun loyihasining qabul qilinishi uy-joy nizolarini koʻrib chiqishda mulkdorning manfaatlarini inobatga olish bilan birga, xotin-qizlarga yashash uchun qulay sharoit yaratish hamda oila va xotin-qizlar boshqaruvi tizimini takomillashtirishga xizmat qiladi. Qonun loyihasi deputatlar tomonidan uchinchi oʻqishda qabul qilindi va Senatga yuborildi. Elektron sigaretalar va ular uchun suyuqliklarning muomalasi Majlisda ayrim qonun hujjatlariga ba'zi turdagi tamaki mahsulotlarining, tamakini va nikotinni iste'mol qilish moslamalarining muomalasiga doir talablarni yanada kuchaytirishga qaratilgan qonun loyihasi ham muhokamalar markazida boʻldi. “Ushbu qonun loyihasi bilan Oʻzbekiston Respublikasida nikotinni iste'mol qilish moslamalari, shu jumladan elektron sigaretalar va ular uchun suyuqliklarning muomalasi (ishlab chiqarish, tayyorlash, saqlash, tashish yoki oʻtkazish, Oʻzbekiston hududiga olib kirish, olib chiqish) taqiqlanmoqda. Bundan tashqari, aylanmasi taqiqlangan chekilmaydigan tamaki mahsulotlari, nikotinni iste'mol qilish moslamalari, shu jumladan elektron sigaretalarni qonunga xilof ravishda muomalaga kiritish bilan bogʻliq huquqbuzarliklar uchun javobgarlik belgilanmoqda”, — deyilgan xabarda. Deputatlarning aytishicha, qonun loyihasining qabul qilinishi aholining hayoti va sogʻligʻini yanada himoya qilish, millat genofondini saqlash, atrof-muhitni tamaki va nikotin mahsulotlarining yangi turlaridan muhofaza qilishga xizmat qiladi. Majlisda qonun loyihasi deputatlar tomonidan uchinchi oʻqishda qabul qilindi va Senatga yuborildi. Sud muhokamalarida masofadan ishtirok etish Deputatlar aholiga sud muhokamalarida masofadan ishtirok etish uchun yanada qulay sharoitlar yaratishga qaratilgan qonun loyihasini koʻrib chiqishdi. Ta'kidlanishicha, bugungi kunda sud majlislarida mobil videokonferentsaloqa tizimidan foydalanishning huquqiy asoslarini yaratish orqali protsessual qonunchilikni takomillashtirish zarurati mavjud. Ushbu qonun loyihasi bilan Oʻzbekiston Respublikasining Fuqarolik protsessual, Iqtisodiy protsessual va Ma'muriy sud ishlarini yuritish toʻgʻrisidagi kodeklariga aholiga sud muhokamalarida masofadan turib ishtirok etishning huquqiy asoslarini yaratishni nazarda tutuvchi oʻzgartirishlar kiritilmoqda. Ushbu qonun loyihasining qabul qilinishi quyidagilarga xizmat qiladi: aholining sud majlislarida qatnashish uchun sud binolariga kelishlari bilan bogʻliq ovoragarchiliklarining oldini olishga; tadbirkorlik sub'ektlarining odil sudlovga erishish darajasini oshirishga; ortiqcha sarf-xarajatlarini tejalishini ta'minlashga. Majlisda qonun loyihasi deputatlar tomonidan uchinchi oʻqishda qabul qilindi va Senatga yuborildi. Milliy gvardiya faoliyati yanada takomillashtiriladi Oliy Majlis Qonunchilik palatasining majlisida “Oʻzbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi toʻgʻrisida”gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonuniga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritish haqida”gi qonun loyihasi ikkinchi oʻqishda moddama-modda muhokama qilindi. Ta'kidlanganidek, Konstitutsiyaviy va ma'muriy islohotlar talablari, milliy va xorijiy tajriba tahlili hamda jamoatchilik fikrini oʻrganish natijalari Milliy gvardiyaning asosiy vazifalari, huquq va majburiyatlarini qayta koʻrib chiqishni taqozo etmoqda. Milliy qonunchilik va jamoatchilik fikridan kelib chiqib “Oʻzbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi toʻgʻrisida”gi qonun “fuqaro bilan muloqotga kirgan harbiy xizmatchi (xodim) zimmasiga oʻzini tanishtirish, fuqaroga uning huquqini tushuntirish shartligi haqida”gi yangi majburiyat bilan toʻldirilmoqda. Bu majburiyat Milliy gvardiya xodimlarining kundalik faoliyatida inson huquqlari boʻyicha xalqaro standartlar talablariga rioya etish bilan birga, aholining ushbu davlat organiga boʻlgan ishonchini mustahkamlashda muhim ahamiyat kasb etadi. “Mazkur qonun loyihasining qabul qilinishi kelgusida Milliy gvardiya tarkibiy va hududiy boʻlinmalarining zamonaviy talablarga javob beradigan, xalqchil va professional qiyofasini shakllantirishga xizmat qiladi. Qonun loyihasi deputatlar tomonidan uchinchi oʻqishda qabul qilindi va Senatga yuborildi”, — deyilgan xabarda. Avtomobil yoʻlarini qurish, rekonstruktsiya qilish va ta'mirlashdagi oʻzboshimchaliklar Oliy Majlis Qonunchilik palatasining majlisida transport sohasida davlat nazoratini takomillashtirishga qaratilgan qonun loyihasi birinchi oʻqishda kontseptual jihatdan koʻrib chiqildi. Qayd etilishicha, bugun kunda transportda yuk va yoʻlovchi tashishlarga boʻlgan talabni qondirish, yoʻlovchilarga koʻrsatilayotgan xizmatlar sifatini oshirish, avtomobil transportida tashish uchun belgilangan me'yordan ortiq yuk ortilishini oldini olish va transport sohasida davlat nazoratini ta'minlash zarurati yuzaga kelmoqda. Ushbu qonun loyihasi quyidagilar uchun javobgarlik belgilanmoqda: Ma'muriy javobgarlik toʻgʻrisidagi kodeksga temir yoʻl transporti va metropolitenda yuk va yoʻlovchilar tashish xavfsizligi qoidalarini buzish; haydovchilarining mehnat va dam olish rejimini nazorat qiluvchi nosoz qurilmadan (taxografdan) foydalanish, haydovchining mehnat va dam olish rejimini buzish; avtomobil transportida yoʻlovchilarni muntazam yoʻnalishlarda tashish huquqini tasdiqlovchi guvohnomasiz yoʻlovchi tashish; belgilangan yoʻl haqi tariflarini oshirish; muntazam yoʻnalish boʻyicha tasdiqlangan qatnov jadvaliga amal qilmaslik; belgilangan harakat hamda yuk bilan yoki yuksiz holdagi gabarit oʻlchamlari, shuningdek, umumiy haqiqiy vazni, oʻqqa tushuvchi ogʻirligi belgilangan normalardan oshirgan holda yoʻlga va ruxsatnomada koʻrsatilgan harakat yoʻnalishidan chetga chiqish. Qonun loyihasi bilan “Avtomobil yoʻllari toʻgʻrisida”gi, “Tashuvchining fuqarolik javobgarligini majburiy sugʻurta qilish toʻgʻrisida”gi, “Davlat boji toʻgʻrisida”gi, “Litsenziyalash, ruxsat berish va xabardor qilish tartib-taomillari toʻgʻrisida”gi hamda “Transport toʻgʻrisida”gi qonunlarga Transport vazirligi huzuridagi Transport nazorati inspektsiyasi tashkil etilgani sababli, sohadagi davlat nazorati yuklatilgan vazifalar va tashkilotning nomlanishi bilan bogʻliq oʻzgartirishlar ham kiritilyapti. Deputatlarning aytishicha, ushbu qonun loyihasining qabul qilinishi transport sohasidagi xizmatlar sifatini oshirish, yoʻlovchilar uchun muntazam yoʻnalishlarda maqbul narxlarda tashish jarayonlarini olib borish, avtomobil yoʻlarini qurish, rekonstruktsiya qilish va ta'minlash jarayonlaridagi oʻzboshimchiliklarni oldini olish, yoʻlovchi va yuk tashish xizmatlarida xavfsizlikni ta'minlashga xizmat qiladi. Majlisda qonun loyihasi deputatlar tomonidan birinchi oʻqishda qabul qilindi. Aholi oʻrtasida yod etishmasligi kasalliklarining oldini olish Oliy Majlis Qonunchilik palatasining majlisida aholi oʻrtasida yod etishmasligi kasalliklarining oldini olish tizimini takomillashtirishga qaratilgan qonun loyihasi obdon muhokama qilindi. Ushbu qonun loyihasi bilan Sogʻliqni saqlash vazirligiga bir qator vakolatlar berilmoqda. Ya'ni, tuzni va oziq-ovqat mahsulotlarini yodlashda ishlatiladigan yod preparatlari tarkibi, ularga qoʻyiladigan talablar, tuzni va oziq-ovqat mahsulotlarini yodlash, tuzni ishlab chiqarish, saqlash, tashish va sotishga qoʻyiladigan sanitariya-gigiyena talablarini belgilaydi. Shuningdek, yodlangan tuz va yodlangan oziq-ovqat mahsulotlarining sifati, ishlab chiqarilishi, saqlanishi, olib kirilishi hamda realizatsiya qilinishi nazoratini olib boradi. Deputatlarning ta'kidlashicha, mazkur qonun loyihasining qabul qilinishi aholini endemik buqoq kasalligining oldini olish maqsadida profilaktik tadbir toʻlaqonli amalga oshiriladi, axolining extiyoji uchun zarur boʻlgan sifatli va xavfsiz boʻlgan osh tuzi bilan ta'minoti toʻliq qoplanadi. Majlisda qonun loyihasi deputatlar tomonidan birinchi oʻqishda qabul qilindi. Er osti suvlarini muhofaza qilish va ulardan oqilona foydalanish Oliy Majlis Qonunchilik palatasining majlisida er osti suv resurslarini muhofaza qilishga qaratilgan qonuni loyihasi ham muhokama etildi. Aytilishicha, coʻnggi yillarda aholini er osti suvlari hisobiga ichimlik suvi bilan ta'minlash 67 foizga etgan. Ichimlik suviga boʻlgan ehtiyojning ortayotganligi, er osti suvlarining asosan erlarni sugʻorish va boshqa maqsadlarda olinishi natijasida er osti suvlari sathining koʻp yillik oʻrtacha sathdan pasayib ketish holatlari kuzatilmoqda. Shuningdek, sohaga oid ruxsat beruvchi tartib-tamoyillar soddalashtirilgan va shaffoflashtirilgan boʻlishiga qaramasdan, er osti suvlariga quduqlarning ruxsatsiz burgʻilanishi va suvdan nazoratsiz, hisobsiz foydalanish holatlari yildan-yilga ortib bormoqda. “Yuqoridagi holatlarning oldini olish hamda er osti suv resurslarini muhofaza qilishni yanada kuchaytirish maqsadida ishlab chiqilgan qonun loyihasida er osti suvlariga quduqlarni burgʻilash uchun ruxsatnoma berish tartibi oʻrniga er osti suvlariga quduqlarni burgʻilash faoliyati uchun ruxsatnoma berish tartibini kiritish koʻzda tutilmoqda. Shundan kelib chiqib, 2 ta kodeks va 2 ta qonunga tegishli oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritilmoqda”, — deyiladi matbuot xabarida. Majlisda qonun loyihasi deputatlar tomonidan birinchi oʻqishda qabul qilindi. Harbiy hisobni yuritish tizimi raqamlashtiriladi Oliy Majlis Qonunchilik palatasining majlisida koʻrib chiqilgan navbatdagi hujjat — “Umumiy harbiy majburiyat va harbiy xizmat toʻgʻrisida”gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonuniga qoʻshimcha va oʻzgartirishlar kiritish haqida”gi qonun loyihasi boʻldi. Qayd etilishicha, aholi va tadbirkorlik sub'ektlari tomonidan 73 turdagi ma'lumotnoma va hujjatlar taqdim etilishi talabi bekor qilinib, davlat organlari tomonidan “Elektron hukumat” tizimi idoralararo integratsiyalashuv platformasidan foydalangan holda ushbu ma'lumotlarni olish tizimi joriy etildi. Shu bilan birga, bugungi kunda aholiga qulay va oson shaklda davlat xizmatlarini koʻrsatish koʻlamini kengaytirish, fuqarolarning sarson boʻlishining oldini olish, harbiy hisobni yuritish tartibini yanada soddalashtirish zarurati yuzaga kelmoqda. Mazkur qonun loyihasi bilan “Umumiy harbiy majburiyat va harbiy xizmat toʻgʻrisida”gi qonunga quyidagi oʻzgartirishlar kiritilmoqda: harbiy hisob ishlarini yanada takomillashtirish; harbiy xizmatga majburlarni harbiy roʻyxatga qoʻyish va undan chiqarish tizimini raqamlashtirish; davlat organlari va boshqa tashkilotlar tomonidan harbiy roʻyxatda turgan shaxslar toʻgʻrisidagi ma'lumotlarni Mudofaa vazirligiga axborot tizimlaridan foydalangan holda taqdim etish tartibini joriy etish. Majlisda qonun loyihasi deputatlar tomonidan birinchi oʻqishda qabul qilindi.

Oʻzgidromet ertaga, 27 yanvar kuni kuzatiladigan ob-havo prognozlarini e'lon qildi. Unga koʻra: Toshkent shahrida havo biroz bulutli boʻladi, yogʻingarchilik kutilmaydi. Shamol sharqdan 3-8 m/s tezlikda esadi. Harorat kechasi 0-2 daraja sovuq, kunduzi 9-11 daraja iliq boʻladi. Qoraqalpogʻiston Respublikasi va Xorazm viloyatida havo biroz bulutli boʻladi, yogʻingarchilik kutilmaydi. Ayrim joylarga tuman tushishi mumkin. Shamol sharqdan 7-12 m/s tezlikda esadi. Harorat kechasi 5-10 daraja sovuq, kunduzi 0-5 daraja iliq boʻladi. Buxoro va Navoiy viloyatlarida havo biroz bulutli boʻladi, yogʻingarchilik kutilmaydi. Ba'zi joylarga tuman tushishi mumkin. Shamol sharqdan 7-12 m/s tezlikda esadi. Harorat kechasi 0-5 daraja sovuq, kunduzi 7-12 daraja iliq, Navoiy viloyatining shimolida harorat kechasi 3-8 daraja sovuq, kunduzi 3-8 daraja iliq boʻladi. Toshkent, Samarqand, Jizzax va Sirdaryo viloyatlarida havo biroz bulutli boʻladi, yogʻingarchilik kutilmaydi. Ba'zi joylarga tuman tushishi mumkin. Shamol sharqdan 7-12 m/s tezlikda esadi. Harorat kechasi 3 daraja sovuq, 2 daraja iliq, kunduzi 7-12 daraja iliq boʻladi. Qashqadaryo va Surxondaryo viloyatlarida havo biroz bulutli boʻladi, yogʻingarchilik kutilmaydi. Shamol sharqdan 7-12 m/s tezlikda esadi. Harorat kechasi 0-5 daraja, kunduzi 10-15 daraja iliq boʻladi. Andijon, Namangan va Fargʻona viloyatlarida havo biroz bulutli boʻladi yogʻingarchilik kutilmaydi. Ba'zi joylarga tuman tushishi mumkin. Shamol sharqdan 5-10 m/s tezlikda esadi. Harorat kechasi 0-5 daraja sovuq, kunduzi 6-11 daraja iliq boʻladi. Respublikaning togʻli hududlarida havo biroz bulutli boʻladi, ayrim joylarda yogʻingarchilik boʻlishi, tuman tushishi mumkin. Toshkent va Namangan viloyatlari hududlarida qor koʻchish xavfi bor. Shamol sharqdan 7-12 m/s tezlikda esadi. Harorat kechasi 0-5 daraja sovuq, kunduzi 2-7 daraja iliq boʻladi.

Foto: ozodlik.org 2025 yil 1 fevraldan Oʻzbekistonda “Ona maskani” xizmati yoʻlga qoʻyiladi. Bu haqda prezidentning 2024 yil 14 noyabrda qabul qilingan PF-185-sonli farmonida belgilab qoʻyilgan. Qonunchilikka ogʻir hayotiy vaziyatda va yaqin qarindoshlari koʻmagisiz qolgani uchun farzandini tarbiyalashdan voz kechmoqchi boʻlgan onalar, shu jumladan, homilador ayollar uchun bolalar uylarida “Onalar maskani” xizmati yoʻlga qoʻyiladi. “Onalar maskani”da: ogʻir hayotiy vaziyatga tushib qolgan onalar va ularning bolalari (4 yoshga toʻlmagan) 1 yilgacha boʻlgan muddatga ijtimoiy shartnoma asosida vaqtincha boshpana bilan ta'minlanadi; ogʻir hayotiy vaziyatga tushib qolgan onalarga ijtimoiy, huquqiy, psixologik va tibbiy xizmatlar koʻrsatiladi, ularda onalik va kasbiy koʻnikmalar shakllantiriladi; “Inson” ijtimoiy xizmatlar markazlari ogʻir hayotiy vaziyatga tushib qolgan onalarning kasb-hunar egallashi va bandligini ta'minlashga koʻmaklashadi.

Statistika agentligi ma'lumotlariga koʻra, 2024 yil yakunlari boʻyicha Oʻzbekistonda oʻrtacha nominal hisoblangan maosh 5,357 million soʻmni tashkil etdi, bu oʻtgan yilga nisbatan 17,4% koʻpdir. Maoshlarning eng yuqori oʻsishi Toshkent shahrida qayd etildi, u erda oʻrtacha koʻrsatkich 9,07 million soʻmga etdi va 21,4% ga oshdi. Ikkinchi oʻrinda Navoiy viloyati (6,76 million soʻm, 15% oʻsish), undan keyin Toshkent viloyati (5,09 million soʻm, 12,2% oʻsish) joylashgan. Eng past oʻrtacha maosh Qashqadaryo viloyatida qayd etilgan - 3,78 million soʻm (12,2% oʻsish). Tarmoqlar boʻyicha maoshlar taqsimoti Eng yuqori oʻrtacha maoshlar moliya va sugʻurta sohalarida (15,26 million soʻm), axborot va aloqa sohasida (13,15 million soʻm) hamda transport va saqlash sohasida (8,11 million soʻm) kuzatilmoqda. Sanoatda oʻrtacha maosh 6,43 million soʻmni, savdo sohasida 6,23 million soʻmni, qurilishda esa 5,97 million soʻmni tashkil etadi. Eng past oʻrtacha maoshlar sogʻliqni saqlash va ijtimoiy xizmatlarda (3,41 million soʻm) hamda ta'lim sohasida (3,63 million soʻm) qayd etilgan. Axborot texnologiyalari va aloqa sohasidagi maoshlar Bu sohadagi koʻrsatkichlar ancha yuqori: kompyuter dasturlarini ishlab chiqish, maslahat va boshqa xizmatlar - 18,28 million soʻm; axborot xizmatlari - 16,9 million soʻm; aloqa - 10,91 million soʻm. Axborot va aloqa sohasida maoshlar boʻyicha etakchi hudud Toshkent boʻlib, u erda oʻrtacha koʻrsatkich 14,85 million soʻmni tashkil etdi (yildan-yilga 24,8% oʻsish). Ta'lim va sogʻliqni saqlash sohasidagi maoshlar Ta'lim sohasida eng yuqori oʻrtacha maosh oliy ta'lim muassasalarida qayd etilgan - 8,56 million soʻm, eng pasti esa maktabgacha ta'limda - 1,96 million soʻm. Texnika va kasbiy ta'limda oʻrtacha daromad 3,75 million soʻmni, umumta'lim maktablarida esa 3,58 million soʻmni tashkil etgan. Ta'lim sohasida eng yuqori oʻrtacha maosh Toshkentda (6,09 million soʻm), eng pasti esa Qashqadaryo viloyatida (3,02 million soʻm) qayd etilgan. Sogʻliqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar sohasida ham Toshkent etakchi (4,31 million soʻm), Qashqadaryo viloyatida esa bu koʻrsatkich 2,68 million soʻmni tashkil qiladi. Manba: uz24.uz

TasteAtlas gastronomik entsiklopediyasi dunyoning eng yomon 100 ta taomi reytingi e'lon qildi. Ushbu roʻyxatda Oʻzbekiston va Qirgʻizistonda mashhur boʻlgan Shakarob (achchiq-chuchuk) salati 42-oʻrinni egalladi. TasteAtlas saytida Shakarob haqida quyidagicha izoh berilgan: “Shakarob – oddiy salat boʻlib, Oʻrta Osiyodan kelib chiqqan. Ayniqsa, Oʻzbekiston va Qirgʻizistonda mashhur. Unga pomidor, piyoz, tuz, maydalangan qizil va qora qalampir kiradi. Pomidor va piyoz yupqa qilib toʻgʻraladi, soʻngra ziravorlar qoʻshiladi va iste'mol qilishga tayyor boʻladi. Bu salat alohida portsiyalarda yoki goʻsht bilan guruchga garnir sifatida dasturxonga tortilishi mumkin.” Eng yomon taomlar reytingida birinchi oʻrinni Shvetsiyaning qonli blinchiklari – «Blodplettar» egallagan. Ikkinchi oʻrinda Finlyandiyaning «Blodpalt» taomi (javdar uni va hayvonlarning qoni yordamida tayyorlanadi), uchinchi oʻrinda esa Shvetsiyaning gamburger va kartoshka bilan toʻldirilgan «Kalskrov» pistsasi qayd etilgan. TasteAtlas butun dunyo boʻylab taomlar va mahsulotlar haqida ma'lumot toʻplaydigan gastronomik entsiklopediyadir. U foydalanuvchilar ovozi, mutaxassislarning sharhlari, mashhurlik, pazandachilik merosi kabi mezonlarni hisobga oladi. Reyting muntazam yangilanib boradi.

Senatning uchinchi yalpi majlisida «Oʻzbekiston Respublikasida xizmat koʻrsatgan ekolog» faxriy unvonini ta'sis etish toʻgʻrisida»gi Qonun koʻrib chiqildi. Soʻnggi yillarda barqaror rivojlanishning yangi talablaridan kelib chiqib, atrof-muhitni muhofaza qilish, ekologik barqarorlikni ta'minlash boʻyicha yangicha yondashuv asosida islohotlar amalga oshirilmoqda. Ekologik barqarorlikning muhim omili sifatida hududlarni koʻkalamzorlashtirish, daraxtlarni muhofaza qilish hamda yashil maydonlarni kengaytirish va saqlab qolish borasida tizimli choralar koʻrilmoqda. Orolning qurigan tubini yashil qoplamalar bilan qoplash, shuningdek, sanoat korxonalari va transport vositalari tashlamalarini qisqartirish borasida choralar koʻrilmoqda. Mazkur tadbirlar nafaqat yurtimiz, balki mintaqada ekologik barqarorlik maqsadlariga xizmat qilmoqda. Sohani rivojlantirishning kontseptsiyasi va uning yoʻnalishlari boʻyicha strategiyalar muvaffaqiyatli amalga oshirilmoqda. Ekologik barqarorlikni ta'minlashda davlat va jamoat organlari, keng jamoatchilik vakillari birgalikda sa'y-harakatlarni amalga oshirishmoqda. Sohada bevosita va bilvosita faoliyat olib borayotganlarni qoʻllab-quvvatlash va ularning mehnatlarini munosib ragʻbatlantirish maqsadida «Oʻzbekiston Respublikasida xizmat koʻrsatgan ekolog» faxriy unvonini ta'sis etish nazarda tutilmoqda. Mazkur faxriy unvon mamlakatimizda ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish sohasini rivojlantirish, tabiatni asrab-avaylash, bioxilmaxillikni saqlash, iqlim oʻzgarishi oqibatlarini yumshatish, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va ularni qayta tiklash borasida salmoqli natijalarga erishgan fuqarolarga beriladi. Shuningdek, ushbu unvon bilan ekologik jihatdan toza va innovatsion texnologiyalarni ishlab chiqish hamda amaliyotga joriy etish, yashil hududlarni kengaytirish va koʻkalamzorlashtirish ishlarida alohida tashabbus koʻrsatgan, aholining ekologik madaniyatini oshirish, yosh avlodni tabiatga hurmat ruhida tarbiyalash hamda tizimda yuqori malakali kadrlarni tayyorlash borasida fidokorona mehnat qilayotgan mutaxassis-xodimlar va soha vakillari, ekofaollar ham taqdirlanadi. Qonun senatorlar tomonidan ma'qullandi.

Senat yalpi majlisida Mehnat kodeksiga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritishni nazarda tutuvchi qonun koʻrib chiqildi. Mehnat kodeksida belgilangan xodim bilan tuziladigan mehnat shartnomasida koʻrsatiladigan rekvizitlari tarkibidan STIR (soliq toʻlovchining identifikatsiya raqami)ni koʻrsatish talabi chiqarib tashlanmoqda. Davlat organlari va tashkilotlari ishga qabul qilish chogʻida ishga kirayotgan shaxs taqdim etishi kerak boʻlgan hujjatlar toʻgʻrisidagi ma'lumotlarni tegishli davlat organlari va tashkilotlaridan mustaqil ravishda, shu jumladan axborot tizimlaridagi idoralararo integratsiyalashuv platformalari orqali soʻrab olishi belgilanmoqda. Ushbu norma oʻrindoshlik asosida ishga qabul qilishda ham tatbiq etiladi. Mehnat shartnomasini elektron shaklda ham tuzish mumkinligi koʻrsatilmoqda. Har yilgi mehnat ta'tili vaqti uchun haq toʻlashda hamda mehnat shartnomasi bekor qilinganda xodimga barcha foydalanilmagan har yilgi asosiy va qoʻshimcha mehnat ta'tillari uchun pulli kompensatsiya toʻlashda yakshanba kuni inobatga olinmasligi aniq belgilab qoʻyilmoqda. Shuningdek, homiladorligi yoki farzandlari borligi bilan bogʻliq sababga koʻra ishga qabul qilishni rad etish, ishdan boʻshatish yoki ularning ish haqini kamaytirish taqiqlanmoqda. Qonun senatorlar tomonidan ma'qullandi.

Markaziy bank 2025 yil 1 yanvar holatiga koʻra mamlakatning tijorat banklaridagi muammoli kreditlar (NPL) hajmi 21 trln 185 mlrd soʻmga etganini ma'lum qildi. Oʻzbekistonda tijorat banklarining kredit portfeli 2024 yili 533,1 trln soʻmni tashkil qildi. Davlat banklarida holat qanday? Davlat banklarida muammoli kreditlar hajmi 14 trln 344 mlrd soʻmni tashkil etmoqda. “Xalq banki” muammoli kreditlarini yil boshiga nisbatan 601 mlrd soʻmga, portfeldagi ulushini 7,6 foizdan 4,2 foizga kamaytirgan. “Mikrokreditbank” va “Biznesni rivojlantirish bank”larida ham NPL bir oz kamaygan. “Agrobank” (+832 mlrd soʻm), “Oʻzsanoatqurilishbank” (+561 mlrd soʻm) va “Oʻzmilliybank” (+177 mlrd soʻm)larda NPL miqdori boshqa davlat banklariga qaraganda jadalroq oʻsgan. Boshqa banklardagi vaziyat 1 yanvar holatiga boshqa banklarda muammoli kreditlar hajmi 6 trln 841 mlrd soʻmni tashkil etadi. 2024 yil davomida NPL'ning keskin oshishi “Ipoteka bank” (+1 trln 844 mlrd soʻm) hamda “Kapitalbank” (+1 trln 61 mlrd soʻm)da kuzatildi. “Hamkorbank” (+219 mlrd soʻm), “Anorbank” (+104 mlrd), “Davr bank” (+102 mlrd soʻm), “Trastbank” (+95 mlrd soʻm) va “TBC Bank” (+87 mlrd soʻm) larda muammoli kreditlar sezilarli oshgan. Foto: Markaziy bank ma'lumotlari 2024 yil 1 avgust holatiga koʻra, mamlakatning tijorat banklaridagi muammoli kreditlar (NPL) hajmi 20,82 trillion soʻmni (1,64 milliard dollar) tashkil etgani xabar qilingandi.

Foto: autodromium.com Koʻzoynak va kontakt linzalardan butunlay xalos boʻlishingiz mumkinligi haqida oʻylab koʻrganmisiz? Lazerli koʻz korrektsiyasi dunyoga aniq va ravshan nazar tashlashni orzu qilganlar uchun qutqaruvchi yoʻlga aylanmoqda. Qanday ishlaydi Lazerli korrektsiya rogovitsaning shaklini oʻzgartirish orqali nurlarning toʻgʻri tarzda setchatkaga yoʻnalishini ta'minlaydi. Xirurg lazer yordamida mikroskopik toʻqimalarni olib tashlab, koʻrishdagi nuqsonlarni bartaraf etadi. Jarayon bir koʻzga atigi 5-15 daqiqa vaqtni oladi va darhol natija beradi. Kimlar uchun mos Bu usul quyidagi holatlarda yordam beradi: - Blizoruklikda (miopiya) -12 dioptrigacha. - Dalnozorlikda +6 dioptrigacha. - Astigmatizmda +/-4 dioptrigacha. Shuningdek, linza taqishga yoki aynak kiyishga mos kelmaydigan kasb egalari uchun ham ajoyib echimdir. Qoʻllanilmaydigan holatlar Lazerli korrektsiya quyidagi holatlarda oʻtkazilmaydi: - 18 yoshga toʻlmaganlik. - Homiladorlik yoki emizish. - Quruq koʻz sindromi. - Glaukoma, katarakta, rogovitsa kasalliklari. - Faol infektsiyalar yoki yalligʻlanish holatlari. Tayyorgarlik Operatsiyadan 2-3 hafta oldin: - Linza taqishni toʻxtating. - Koʻzga tushadigan yuklamalarni kamaytiring. - Alkogol va yalligʻlanishga qarshi dori vositalarini iste'mol qilishni toʻxtating. Zarur analizlarni oʻtkazib, shifokor bilan maslahatlashing. Tiklanish Operatsiyadan soʻng quyidagilarga e'tibor berish muhim: - Koʻzlarni suv va chang bilan kontaktdan asrang. - Quyoshdan himoyalovchi koʻzoynak taqing. - Jismoniy yuklamalarni va gadjetlardan foydalanishni cheklang. Toʻliq tiklanish bir necha kundan ikki haftagacha davom etishi mumkin. Miflar va haqiqat Koʻpchilik ushbu jarayon koʻzga zarar etkazishi yoki tugʻmagan ayollar uchun tavsiya qilinmasligiga ishonadi. Aslida, lazerli korrektsiya xavfsiz va kelajakda koʻz sogʻligʻiga ta'sir qilmaydi. Nega lazerli korrektsiyani tanlash kerak - Tez tiklanish. - Uzoq muddatli natija. - Yara va ogʻriq yoʻqligi. - Koʻzoynak va linzalarni unutib yurish imkoniyati.

Markaziy bank xorijiy valyutalarning oʻzbek soʻmiga nisbatan 2025 yil 27 yanvarda amalda boʻladigan qiymatini e'lon qildi. Unga koʻra: - dollar 10,08 soʻmga pastlab, 12 967 05 soʻm boʻldi; - yevro 97,15 soʻmga koʻtarilib, 13 611,02 soʻm boʻldi; - funt-sterling 131,55 soʻmga koʻtarilib 16 117,94 soʻm boʻldi; - rubl 0,97 soʻmga oshib, 132,19 soʻmni tashkil etdi. Bundan avval dollar kursi 10,87 soʻmga pastlab, 12 979,13 soʻm boʻlgandi. Ushbu valyuta rasmiy kursi 2024 yilda 4,71 foizga qimmatlagan.

Binance bosh direktori Richard Teng 2025-yil kriptovalyuta bozori uchun burilish nuqtasi boʻlishini prognoz qildi. Davosda boʻlib oʻtgan Jahon iqtisodiy forumida chiqish qilgan Teng, AQShda Donald Tramp administratsiyasi davrida kutilgan reglament siyosatidan oʻzgarishlar sababli kriptoaktivlar sanoatida yuksalish boʻlishini ta'kidladi. Tengning aytishicha, Davos forumining ishtirokchilari orasida ham kriptovalyutalarga nisbatan ijobiy munosabat shakllanmoqda. Binance rahbari ijobiy oʻzgarishlar nafaqat AQSh prezidenti siyosati, balki mamlakat qonun chiqaruvchi organlarining umumiy yondashuvi bilan ham bogʻliq boʻlishini ta'kidladi. Ayniqsa, Tengning fikriga koʻra, SEC va CFTC rahbarlariga Pol Atkins va Brayan Kvintenning tayinlanishi dijital aktivlar uchun aniqroq tartibot asoslari yaratilishiga xizmat qiladi. Bitwise kompaniyasining tahlilchilari Binance rahbarining prognozlarini qoʻllab-quvvatladi. Ular bitkoinning potentsial "adolatli qiymatini" 219,000 dollar darajasida baholashdi. Ekspertlarning fikriga koʻra, yangi reglament muhitida token chiqarish, savdo operatsiyalari va raqamli aktivlar boshqaruvi kabi sohalarda rivojlanish uchun qulay sharoitlar yaratiladi.

Foto: Iqtisodiyot va moliya vazirligi Jahon banki oʻzining navbatdagi «Global iqtisodiy istiqbollar» hisobotini e'lon qildi. Unda global iqtisodiyot, shuningdek, Evropa va Markaziy Osiyo mintaqalaridagi tendentsiyalar, prognozlar va ehtimoliy xavflar tahlil qilingan. Hisobotga koʻra, Oʻzbekistonning yalpi ichki mahsuloti (YaIM) 2024 yil oxirida 6 foizga oʻsdi. Jahon bankining 2025 va 2026 yillarga oid prognozlariga koʻra, Oʻzbekiston iqtisodiyoti mos ravishda 5,8 va 5,9 foiz oʻsish sur'atlarini qayd etadi. Boshqa tomondan, Evropa va Markaziy Osiyo mintaqasida 2024 yilda iqtisodiy oʻsish sur'ati 3,2 foizgacha pasayishi kutilmoqda. Bu asosan Rossiya va Turkiyada iqtisodiy faoliyatning sekinlashishi bilan bogʻliq. Xomashyo narxlarining tushishi vaziyatni biroz yengillatgan boʻlsa-da, mehnat bozorlaridagi muammolar, ayniqsa, xizmat koʻrsatish sohasida ish haqiga bosim yuqori darajada saqlanib qolmoqda. Shuningdek, ekspertlar fikriga koʻra, Markaziy Osiyo mamlakatlari, jumladan, Tojikistonga pul oʻtkazmalari hajmi barqarorligicha qolmoqda. Bu aholi iste'mol darajasini saqlashga yordam bermoqda.

Markaziy bank 2025 yil 23 yanvardan valyutalarning yangi kursini belgiladi. AQSh dollari kursi 5,56 soʻmga oshib, 12 990,00 soʻm etib belgilandi. Evro kursi 127,86 soʻmga oshdi va 13 570,65 soʻm boʻldi. Funt-sterling kursi 156,20 soʻmga oshdi va 16 060,84 soʻm boʻldi. Rossiya rubli 131,86 soʻm etib belgilandi (+1,96). Qozogʻiston tengesi 24,98 soʻm boʻldi (+0,23).

Yanvar oyi 2025 yilda kriptovalyuta bozori hali ham oʻtgan yilning toʻrtinchi choragidagi kabi tezkor harakat qila olishini isbotladi. Bunda Bitcoin (BTC) oʻzgacha rol oʻynadi — uning narxi shu hafta $90,000 dan pastga tushib, bugun esa $108,800 ga etib yangi tarixiy rekordni qayd etdi. Memkoynlar qisqa umrli ekanini inobatga olsak, koʻplab treyderlar asosiy kriptovalyutaning kelgusidagi narx oʻzgarishlarini tushunib olishga harakat qilishmoqda. 5 ta sun'iy intellekt asosidagi model 20 yanvardan 4 fevralgacha boʻlgan davr uchun BTC narxini prognoz qilish topshirigʻini oldi. Toʻrtta ilgʻor model narx pasayishini bashorat qildi. ChatGPT-4o mini eng pessimistik prognozni taqdim etib, indeksning nisbiy kuchini (RSI) va oddiy harakatlanuvchi oʻrtachani (SMA) tahlil qilgan holda BTC narxi fevral boshida 9,4% ga tushib, $98,000 darajasida boʻlishini taxmin qildi. Oddiy ChatGPT-4o esa biroz optimistikroq boʻlib, 5,24% pasayishni va $102,500 darajasida narx boʻlishini bashorat qildi. Claude 3 Opus va Grok 2 Vision modellarining prognozlari ham ehtiyotkorona edi: birinchisi 3,04% pasayishni ($104,882), ikkinchisi esa 2,93% pasayishni ($105,000) taxmin qildi. Claude 3.5 Sonnet esa oʻz yoʻlini tanladi va Bitcoin narxi fevral boshida yangi rekord oʻrnatib, $112,500 ga etishini, ya'ni 20 yanvar holatidan 4,01% ga oshishini bashorat qildi. Sun'iy intellekt modellarining prognozlarida ma'lum mantiq bor, chunki narxlarning keskin oʻzgarishlaridan soʻng qisqa muddatli pasayish kuzatilishi odatiy holdir.

Markaziy bank xorijiy valyutalarning oʻzbek soʻmiga nisbatan 2025 yil 22 yanvarda amalda boʻladigan qiymatini e'lon qildi. Unga koʻra: - dollar 9,35 soʻmga koʻtarilib, 12 984,44 soʻm boʻldi; - yevro 69,36 soʻmga oshib, 13 442,79 soʻm boʻldi; - funt-sterling 103,58 soʻmga oshib, 15 904,64 soʻm boʻldi; - rubl 2,27 soʻmga koʻtarilib, 129,90 soʻmni tashkil etdi.

Etilen raketaning yoqilg‘isini ishlab chiqarishda qo‘llanilishi mumkin. “Shenchjou-19” missiyasi doirasidagi kosmonavtlar “Tyangun” orbital stansiyasida sunʼiy fotosintez bo‘yicha tarixiy eksperimentni muvaffaqiyatli o‘tkazishdi. Eksperiment natijasida kislorod va etilen olindi. Etilen raketaning yoqilg‘isi ishlab chiqarishda foydalaniladigan muhim modda hisoblanadi. Bu yutuq Xitoyning uzoq muddatli kosmos tadqiqotlariga, jumladan, 2030 yilga mo‘ljallangan Oyga qo‘nish dasturiga yaqinlashuvini taʼminlaydi. Kosmonavtlar uglekislota va suvni kislorodga aylantirish uchun yarimo‘tkazgichli katalizatorlardan foydalanishdi. Bu texnologiya oddiy harorat va bosim sharoitida samarali ishlaydi va energiya sarfini sezilarli darajada qisqartiradi. Xalqaro kosmik stansiyadagi anʼanaviy elektroliz texnologiyalariga nisbatan Xitoyning yangi ishlanmasi o‘simliklar fotosintezini imitatsiya qiluvchi kimyoviy va fizik usullarga asoslanadi, bu uzoq missiyalar uchun juda samarali yechim sanaladi.

Angliyaning yetakchi klublaridan biri "Manchester Siti" Abduqodir Husanov transferini rasman e’lon qildi. O‘zbekiston milliy terma jamoasining yosh va iqtidorli himoyachisi endi Xosep Gvardiola boshchiligidagi "shaharliklar" safida to‘p suradi. Futbolchimiz bilan klub o‘rtasida to‘rt yarim yillik shartnoma imzolandi. Mazkur transfer bo‘yicha "Manchester Siti" Frantsiyaning "Lans" klubiga taxminan 50 million yevro miqdorida mablag‘ to‘ladi. Bu O‘zbekiston futboli tarixidagi eng yirik transferlardan biri sifatida qayd etilmoqda. Husanovning yangi jamoasi bilan boshlaydigan faoliyati milliy va xalqaro miqyosda katta qiziqish uyg‘otmoqda.

Semizlik koʻplab kasalliklar, ayniqsa, yurak-qon tomir xastaliklari va diabet kabi xavfli holatlar bilan bogʻliq. Shu boisdan, koʻpincha, ortiqcha vazn inson umrini qisqartirishi haqida fikrlar uchraydi. Biroq, olimlar semizlikning hamma holatlarda ham umrni qisqartirmasligini koʻrsatuvchi ayrim holatlarni aniqladilar. Tadqiqotlar va natijalar Olimlarning soʻnggi tadqiqotlari shuni koʻrsatdiki, insonning umri faqat ortiqcha vazn bilan emas, balki uning hayot tarzi, jismoniy faolligi, ovqatlanish rejimi va genetik omillar bilan ham bogʻliq. AQShda oʻtkazilgan katta tadqiqotlardan biriga koʻra, ortiqcha vaznga ega boʻlgan, biroq jismoniy faol boʻlgan odamlar nisbatan uzoq umr koʻrishlari mumkin. Bu holatni olimlar "semizlik paradoksi" deb atashmoqda. "Semizlik paradoksi"ga koʻra, ba'zi odamlarda semizlik salbiy ta'sir koʻrsatmasligi yoki hatto ma'lum darajada muhofaza qilish xususiyatiga ega boʻlishi mumkin. Xususan: Yurak-qon tomir xastaliklari: Ortiqcha vaznga ega boʻlgan ayrim bemorlarda yurak kasalliklaridan tuzalish jarayoni nisbatan yaxshi kechishi mumkin. Katta yoshli odamlar: 65 yoshdan yuqori odamlar orasida biroz ortiqcha vazn suyak va mushak tizimini saqlashda yordam berishi mumkin. Muhim omillar Semizlik umrni qisqartirmasligi yoki hatto muhofaza qiluvchi rol oʻynashi uchun quyidagi omillar muhim ahamiyatga ega: Jismoniy faollik: Ortiqcha vaznga ega odamlar hayot tarzini faol saqlasa, ularda xavfli kasalliklar rivojlanish ehtimoli kamayadi. Ovqatlanishning muvozanati: Har kuni yuqori sifatli oziq-ovqatlarni iste'mol qilish organizmning sogʻlom faoliyatini ta'minlaydi. Tibbiy nazorat: Ortiqcha vaznga ega odamlar muntazam tibbiy koʻrikdan oʻtishsa, erta bosqichda kasalliklarni aniqlash va davolash imkoniyati oshadi. Semizlik har doim ham umrni qisqartirishini anglatmaydi. Bu holat insonning umumiy sogʻligʻi, hayot tarzi va genetik omillariga bogʻliq. Ammo semizlikni kamsitish yoki unga e'tiborsizlik qilish toʻgʻri emas. Har bir inson oʻz vaznini va sogʻligʻini nazorat qilishi, jismoniy faol boʻlishi va toʻgʻri ovqatlanishga ahamiyat berishi zarur. Siz oʻz salomatligingizni yaxshilash uchun jismoniy faol boʻlishga, yaxshi kayfiyatni saqlashga va turli xil muvozanatli ovqatlanishga harakat qiling. Shu orqali sogʻlom umr koʻrish va hayot sifatida yuqori natijalarga erishish mumkin.

Markaziy bank xorijiy valyutalarning oʻzbek soʻmiga nisbatan 2025 yil 21 yanvarda amalda boʻladigan qiymatini e'lon qildi. Unga koʻra: - dollar 8,09 soʻmga koʻtarilib, 12 975,09 soʻm boʻldi; - yevro 21,31 soʻmga oshib, 13 373,43 soʻm boʻldi; - funt-sterling 13,49 soʻmga kamayib 15 801,06 soʻm boʻldi; - rubl 1,14 soʻmga koʻtarilib, 127,63 soʻmni tashkil etdi.

Endi kompaniya bu erda QQS toʻlaydi. Toʻgʻrirogʻi, QQS ni xaridorlar toʻlaydi, chunki bu soliq tovarning yakuniy narxiga qoʻshiladi. eBay bilan birga QQS idorasida yana 63 ta xorijiy internet-kompaniya roʻyxatdan oʻtgan, jumladan: Netflix, Amazon, Google, Apple, Zoom va boshqalar. 2024 yilning 9 oyi davomida ushbu kompaniyalar Oʻzbekistonda jami 850 milliard soʻm daromad olib, 102 milliard soʻm soliq toʻlashgan. Umuman olganda, ularning yillik oʻsishi oʻrtacha ikki barobarni tashkil qiladi. Biroq, bu holat qanday boʻlishini vaqt koʻrsatadi, chunki elektron savdo kompaniyalariga Oʻzbekistonda yuridik shaxsga ega boʻlish majburiyati yuklandi. Hozircha eBay va Amazon da bunday yuridik shaxs mavjud emas.

Bugun, 7 sentyabr kuni, O‘zbekiston osmonida noyob astronomik hodisa — to‘liq Oy tutilishi yuz beradi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. O‘zbekiston Fanlar akademiyasining ma’lumotlariga ko‘ra, ushbu hodisa mamlakatimizning barcha hududlaridan aniq ko‘rinadi. Oy tutilishi paytida Oy yuzasi butunlay Yer soyasida qoladi. To‘liq fazali tutilish 1 soat 22 daqiqa davom etadi, biroq butun jarayon 5 soatdan ortiq vaqtni o‘z ichiga oladi. Bu hodisa nafaqat O‘zbekistonda, balki Evroosiyo va Afrikadagi bir qator davlatlarda ham kuzatiladi. Jumladan, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Tojikiston, Turkmaniston, Afg‘oniston, Eron, Arab davlatlari, shuningdek, Pokiston, Hindiston, Xitoy, Janubiy va Shimoliy Koreya, Malayziya, Vyetnam, Laos kabi mamlakatlarda to‘liq Oy tutilishini ko‘rish mumkin. Rossiyaning markaziy hududlari, Turkiya, Ozarbayjon, Saudiya Arabistoni, Yaponiya va Avstraliyaning ayrim joylarida ham Oy to‘liq soyada qoladi. Yevropa, Filippin, Gavayi, Fidji va Yangi Zelandiya esa qisman tutilishni kuzatadi. O‘zbekistonda Oy tutilishining aniq vaqtlari quyidagicha: qisman tutilish Toshkent vaqti bilan 21:27 da boshlanadi, to‘liq faza 22:30 da kirib keladi, 23:11 da eng yuqori nuqtaga yetadi, 23:52 da to‘liq faza yakunlanadi va 8 sentyabr soat 00:56 da qisman faza ham tugaydi. Mutaxassislar ma’lumotiga ko‘ra, tutilish davomida Oyning ufqdan balandligi dastlab 27 darajani tashkil etadi, maksimal paytda esa 39 darajagacha ko‘tariladi. Eng muhimi, ushbu hodisani kuzatish uchun teleskop yoki boshqa maxsus uskunalar talab qilinmaydi. Oddiy ko‘z bilan ham Oy tutilishini xavfsiz tomosha qilish mumkin. Olimlar ta’kidlaganidek, Oy tutilishini bevosita ko‘z bilan kuzatish mutlaqo xavfsiz hisoblanadi. Astronomiya ixlosmandlari va oddiy fuqarolar uchun bu kecha tabiatning noyob go‘zalligini ko‘rish va esda qolarli xotira yaratish uchun ajoyib imkoniyatdir. Manba: O‘zbekiston Fanlar akademiyasi.

Apple kompaniyasi sentabr oyida o‘zining yangi flagman smartfonlari iPhone 17 Pro va iPhone 17 Pro Max modellarini taqdim etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu qurilmalar nafaqat ichki imkoniyatlari, balki tashqi ko‘rinishi bilan ham sezilarli darajada yangilangan. Eng katta o‘zgarishlardan biri orqa kamera podining butun korpus eni bo‘ylab joylashganidir. Sensorlar joylashuvi avvalgidek qolgan, ammo LiDAR va chaqnoq endi qarama-qarshi tomonda joylashgan. Apple titan korpusdan voz kechib, alyuminiy korpusga qaytdi. Alyuminiy issiqlikni oldingiga nisbatan 20 barobar samaraliroq tarqatadi. Korpus to‘liq metall bo‘lib, orqa qismida simsiz zaryadlash uchun Ceramic Shield oynali maydon mavjud. Old panelda yangi Ceramic Shield 2 ishlatilgan bo‘lib, u uch barobar mustahkamroqdir. Shuningdek, ekran yuzasida yorug‘likni aks ettirmaydigan qoplama qo‘llanilgan. Ichki quvvat jihatidan yangi Apple A19 Pro chipi o‘rnatilgan. U 6 yadroli protsessor va 6 yadroli grafik protsessorga ega bo‘lib, ikkinchi avlod Dynamic Caching texnologiyasi yordamida uzoq davom etadigan vazifalarda oldingiga nisbatan 40 foiz tezroq ishlaydi. Pro modellarda birinchi marta bug‘ yordamida sovitish tizimi joriy etilgan bo‘lib, alyuminiy korpus bu jarayonga yordam beradi. Kamera tizimi ham sezilarli yangilangan. Endi to‘liq 48 megapikselli asosiy, ultra keng va telefotokameralar mavjud. Telefotokamera 8 barobar optik zoom, shuningdek 4 barobar rejimi va 3D stabilizatsiya funksiyasiga ega. Old kamera esa 18 megapikselli bo‘lib, Center Stage texnologiyasi bilan jihozlangan. Bundan tashqari, ProRes RAW formatida video yozish imkoniyati qo‘shilgan, bu esa videomontaj bilan shug‘ullanuvchilar uchun muhim yangilik hisoblanadi. Avtonomiya ko‘rsatkichlariga kelsak, iPhone 17 Pro modeli 33 soat video ko‘rish imkoniyatiga ega, iPhone 17 Pro Max esa 39 soat ishlaydi. Qurilmalarni 0 dan 50 foizgacha zaryadlash uchun atigi 20 daqiqa vaqt ketadi. Narxlari quyidagicha belgilangan: iPhone 17 Pro 1099 dollar, iPhone 17 Pro Max esa 1199 dollar. Qurilmalar 19 sentabrdan sotuvga chiqadi. Ranglar qatorida Silver, Deep Blue va Cosmic Orange mavjud. Yangi TechWoven g‘iloflar va Crossbody Strap aksessuar sifatida taqdim etildi. Apple kompaniyasi ushbu yangilanishlar bilan haqiqatan ham “Pro” darajasiga chiqa oldimi, bu savol foydalanuvchilar orasida muhokama qilinmoqda. Yangi modellar yuqori darajadagi quvvat va sifatni taqdim etadi, bu esa ularning bozordagi o‘rnini mustahkamlashga yordam beradi.

Turkiyadan hayratlanarli yangiliklar kelmoqda. Bu haqida Euro-football.ru xabar berdi. Ma’lumotlarga ko‘ra, Zinedin Zidan «Fenerbahche» futbol klubining yangi bosh murabbiyi bo‘lishi mumkin. Klub rahbariyati yozda jamoani sezilarli darajada kuchaytirganidan so‘ng, Zidan bilan dastlabki kelishuvga erishgan. 53 yoshli murabbiy maosh va shart-sharoitlar bo‘yicha muzokaralar yakunlangach, Turkiyaga ko‘chib o‘tadi, deb xabar beradi Sabah Spor nashri. Eslatib o‘tamiz, yaqinda «Fenerbahche» jamoasi bosh murabbiyi Joze Mourinyo bilan xayrlashdi. Bu qaror Stambul «kanarichkalari» Chempionlar Ligasi saralash bosqichida «Benfika»ga yutqazgach qabul qilindi. Oldinroq matbuotda Zinedin Zidan Fransiya terma jamoasi bosh murabbiyi Didye Deshamning o‘rnini egallashni rejalashtirayotgani haqida xabarlar tarqalgan edi. Desham ushbu lavozimni 2026 yilgi jahon chempionati yakunida tark etishi kutilmoqda. Bu yangiliklar futbol ixlosmandlari orasida katta qiziqish uyg‘otmoqda.

Avvalroq Angrenda yuz bergan yirik yo‘l-transport hodisasi haqida xabar berilgandi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Toshkent–Osh xalqaro avtomobil yo‘lida bir nechta transport vositalari ishtirokida avtohalokat sodir bo‘ldi. Hodisa 7-sentyabr kuni soat taxminan 12:20 da yuz berdi. Ichki ishlar organlaridan olingan ma’lumotlarga ko‘ra, Shacman rusumli yuk mashinasi, unda sement tashilayotgan va 44 yoshli haydovchi boshqaruvida bo‘lgan, boshqaruvni yo‘qotib, temiryo‘l o‘tish joyida to‘xtab turgan ikkita yuk mashinasi va beshta yengil avtomobilga urildi. Zarba natijasida yong‘in yuzaga keldi, ammo voqea joyiga yetib kelgan tezkor xizmatlar tomonidan tezda o‘chirilgan. Ichki ishlar organlari o‘lim va jarohat olganlar soni haqida ma’lumot berdi. Hodisa joyida yetti kishi halok bo‘ldi. Besh kishi shifoxonaga yotqizildi, yana to‘rt nafar ishtirokchi tibbiy yordam olib, uyiga yuborildi. Hozirgi vaqtda hukumat hodisaning sabablarini o‘rganish uchun komissiya tuzdi. Komissiyaga boshchilik qilish uchun Bosh vazir o‘rinbosari Achilbay Ramatov tayinlandi.

Shimoliy Karolinada 23 yoshli ukrainalik qochqin Irina Zarutska poyezdda pichoqlab o‘ldirildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Politsiya ayolga hujum qilgan 34 yoshli Dekarlos Braunni qo‘lga oldi va uni qotillikda ayblamoqda. Voqea videoga tushib, ijtimoiy tarmoqlarda keng tarqaldi, bu esa jamoatchilik orasida katta norozilikka sabab bo‘ldi. Shahar meri ushbu holatni sud tizimidagi xato deb atab, transportda xavfsizlikni oshirish bo‘yicha choralar ko‘rilishini va’da qildi. Zarutskaning oilasi uning 2022-yilda urushdan qochib AQShga kelganini va yangi hayotga tez moslashganini bildirdi. U san’atga qiziqardi, hayvonlarni yaxshi ko‘rar va oilasi bilan baxtli yashardi. Ushbu voqea siyosiy bahslarga ham sabab bo‘ldi. Ayrimlar Braun ilgari og‘ir jinoyatlar uchun jazolangan bo‘lsa-da, ozodlikka chiqqanini tanqid qildi. Shtat rahbari esa jinoyatchilikka qarshi yanada samarali choralar ko‘rishga chaqirdi. Bu voqea jamiyatda xavfsizlik va adolat masalalarini yana bir bor muhokama qilishga sabab bo‘ldi.

Ispaniyada yosh futbolchilar o‘rtasida xalqaro futbol turniri bo‘lib o‘tmoqda. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. O‘zbekistonning 17 yoshgacha bo‘lgan terma jamoasi turnirning ikkinchi bosqichida Kanada terma jamoasi bilan bellashdi. Asosiy vaqt davomida o‘yin 2:2 hisobida yakunlandi. Penaltilar seriyasida O‘zbekiston jamoasi 6:5 hisobida g‘alaba qozondi. Birinchi bosqichda O‘zbekiston terma jamoasi Angliya jamoasiga 3:1 hisobida mag‘lub bo‘lgan edi. Terma jamoa xalqaro musobaqalarda ishtirok etishni davom ettirib, tajriba orttirishga harakat qilmoqda. Bu kabi musobaqalar yosh futbolchilar uchun muhim bo‘lib, ularning mahoratini oshirishga xizmat qiladi. O‘zbekiston futboli kelajakda yanada rivojlanishi uchun yoshlar o‘rtasidagi bunday turnirlar katta ahamiyatga ega. Terma jamoaning keyingi o‘yinlari ham qiziqish bilan kuzatilmoqda.

Apple kompaniyasi yaqinda yangi iPhone 17 smartfonini taqdim etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Toshkentdagi "Malika" bozorida sotuvchilar bilan suhbat natijasida ushbu yangi modellar uchun taxminiy narxlar aniqlangan. Ma’lum bo‘lishicha, iPhone 17 smartfonlari O‘zbekistonda 23 sentyabrdan boshlab sotuvga chiqariladi. Narxlar xotira hajmi va qurilmaning funksiyalariga qarab farqlanadi. Masalan, iPhone 17 ning 256 gigabaytli modeli taxminan 16 million 250 ming so‘m atrofida baholanmoqda. Kattaroq xotira hajmiga ega modellarning narxi esa yuqoriroq bo‘ladi. iPhone 17 Pro va Pro Max versiyalari esa yanada ko‘p funksiyalar va imkoniyatlarga ega bo‘lib, ularning narxlari 23 million so‘mdan boshlanib, 50 million so‘mga yaqinlashadi. Ushbu yangi smartfonlar O‘zbekiston bozorida katta qiziqish uyg‘otishi kutilmoqda. Xaridorlar uchun eng maqbul variantni tanlashda xotira hajmi va byudjet muhim omillar hisoblanadi. Shuningdek, rasmiy savdo nuqtalarida to‘liq kafolat va xizmat ko‘rsatish imkoniyatlari taqdim etilishi kutilyapti. Yangi iPhone 17 modellarining O‘zbekistonda sotuvga chiqishi smartfon bozorida yangiliklar va raqobatni kuchaytiradi.

2023 yil 7 sentyabr kuni soat 12:20 atrofida xalqaro A-373 «Toshkent-Osh» avtomobil yo‘lida jiddiy yo‘l-transport hodisasi yuz berdi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi. Hodisada bir nechta avtomobillar ishtirok etgan. Bu haqda UPL muxbiri xabar berdi. Toshkent viloyati Ichki ishlar boshqarmasi hodisa yuzasidan O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining 266-moddasi 3-qismi bo‘yicha jinoiy ish qo‘zg‘atilganini ma’lum qildi. Hozirda tergov harakatlari olib borilmoqda. Rasmiy ma’lumotlarda halok bo‘lganlar va jarohat olganlar soni haqida aniq ma’lumot berilmagan. Norasmiy manbalarga ko‘ra, qurbonlar soni 10 nafarga yetishi mumkin. Ijtimoiy tarmoqlarda ushbu yo‘l-transport hodisasi joyidan olingan videolar tarqaldi. Videolarda bir nechta avtomobillar ishtirokidagi avariya hamda uning oqibatida yuzaga kelgan yong‘in tasvirlangan. Hodisa joyida tezkor xizmatlar faoliyat olib bormoqda. Tergov jarayonlari davom etmoqda. Yo‘l harakati xavfsizligi qoidalariga qat’iy rioya qilish muhimligi yana bir bor ta’kidlanmoqda.