
«Buyuk asr» seriali butun dunyo tomoshabinlari tomonidan o‘zining saroy intrigalari, hashamatli kiyimlari va murakkab sevgi chizmalari tufayli katta e’tibor qozondi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi.
Ushbu serialda tasvirlangan Usmonli imperiyasi tarixi tomoshabinlarni qiziqtiradi va qahramonlar bilan birga voqealarni his qilishga undaydi. Biroq, serial yaratganlar ko‘pincha tarixiy haqiqatdan ko‘ra dramatik ta’sirga ustunlik berib, real hayotda mavjud bo‘lmagan voqealarni qo‘shishgan.
Ba’zi muhim sahnalar, muxlislarning kuchli his-tuyg‘ularini uyg‘otgan bo‘lsa-da, ssenariy mualliflarining tasavvur mahsuli ekanligi ma’lum bo‘ldi. Serialdagi eng esda qolarli sahnalardan biri – Buyuk Sulaymon bilan Hyurremning to‘y marosimi.
Serialda bu voqea katta bayramdek ko‘rsatilgan: tantanali marosim, hayratda qolgan saroy ahli, hamda haromxonadagi tarang muhit. Hyurrem oq ko‘ylakda yangi roliga ishonch bilan qadam qo‘yadi va tomoshabinlar bu tarixiy lahzani hayajon bilan kuzatadi.
Ammo tarixchilar bunday rasmiy nikoh bo‘lmaganini ta’kidlaydilar. Usmonli imperiyasida sultonlar o‘z nalotchilari bilan rasmiy nikoh tuzmagan.
O‘sha davr an’analari bunday birlashuvlarni qabul qilmagan. Nalotchi, hatto sevimli bo‘lsa ham, faqat qullikdan ozod etilish va taxt vorislari onasi sifatida sharafli maqomga ega bo‘lishni kutgan.
Usmonli tarixi tadqiqotchilari Hyurrem bilan Sulaymonning to‘yi – ssenariy mualliflarining dramatik ta’sirni kuchaytirish uchun yaratgan xayoliy voqeasi ekanligini qayd etadilar. Hyurremning oq ko‘ylagi ham tarixiy manbalarda tasdiqlanmagan va zamonaviy talqin sifatida qaraladi.
Yana bir tarixiy haqiqatdan chetga chiqish Hyurremning farzandlari soni bilan bog‘liq. Serialda u juda ko‘p farzandli sifatida ko‘rsatiladi, go‘yo uning avlodlari Usmonli hukmron sulolasi asosini tashkil etayotgandek taassurot paydo bo‘ladi.
Tomoshabinlar uzluksiz tug‘ilishlarni ko‘rib, uning haromxonadagi ta’siri va kuchini his qilishadi. Aslida esa Hyurremning besh farzandi bo‘lgan: to‘rtta o‘g‘il (Mehmed, Selim, Bayazid, Jihangir) va bitta qiz (Mihrimoh).
Bu o‘sha davr uchun sezilarli son bo‘lsa-da, serialda ko‘rsatilganidek katta emas. Ssenariy mualliflari ehtimol farzandlar sonini ko‘paytirish orqali Hyurremning vorislar onasi sifatidagi rolini ta’kidlashni va uning ahamiyatini oshirishni maqsad qilgan.
Bu yondashuv dramatik ta’sir qo‘shgan bo‘lsa-da, tarixiy faktlardan uzoqlashgan. Haqiqiy hayotda sultonning boshqa ayollari ham farzand ko‘rgan va haromxona yanada murakkab tuzilishga ega bo‘lgan.
Tarixiy manbalarga ko‘ra, Hyurrem Sultan, Roksolana nomi bilan ham tanilgan, faqat nalotchi emas, balki siyosiy ta’sirga ega shaxs bo‘lgan. U xorijiy hukmdorlar, jumladan Polsha qiroli Sigizmund II bilan yozishmalar olib borgan, bu esa Usmonli imperiyasidagi ayollar uchun noodatiy holat hisoblangan.