Juma kuni, 11 iyul kuni ma’lum bo‘lishicha, qo‘shni davlatlarda epizootik vaziyatning yomonlashuvi fonida O‘zbekiston veterinar va sanitariya-epidemiologik nazoratni kuchaytirish bo‘yicha keng qamrovli chora-tadbirlarni amalga oshirmoqda. Bu haqida Upl.uz xabar berdi.
Buning sababi sifatida Tojikiston va Qozog‘istonning ayrim hududlarida sibir yarasi kasalligining tarqalishi qayd etilgan. Ushbu holat rasmiy Toshkentni o‘z chegaralarida ishonchli sanitariya qalqonini yaratish uchun darhol choralar ko‘rishga majbur qildi.
Qo‘shni respublikalardan kelayotgan ma’lumotlarga ko‘ra, qishloq xo‘jaligi hayvonlari orasida kasallik holatlarining ko‘payishi jiddiy xavotir uyg‘otmoqda. Xususan, Qozog‘istonning ayrim viloyatlarida mahalliy hokimiyatlar ogohlantirish va kasallikning tarqalishini oldini olish maqsadida karantin choralari joriy etilgan.
Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik qo‘mitasi epdemiologiya va xavfli infeksiyalar bo‘limi boshlig‘i Farhod Qurbonbekov vaziyat va amalga oshirilayotgan chora-tadbirlarni sharhladi. Sibir yarasi, xalq orasida “kuydirgi” nomi bilan tanilgan, Bacillus anthracis bakteriyasi sabab bo‘ladigan o'tkir yuqumli kasallikdir.
Kasallik asosan yuqtirilgan hayvonlardan odamga o‘tadi, shuning uchun agrar soha xodimlari — fermerlar, chorvadorlar, veterinariya mutaxassislari hamda go‘shtni qayta ishlovchi korxonalar xodimlari yuqori xavf guruhiga kiradi. Mutaxassislar ta’kidlaganidek, kasallikning eng ko‘p uchraydigan shakli teri shaklidir, bu holat barcha kasallik holatlarining 99 foizini tashkil qiladi.
Terida og‘riqsiz, markazida qora qobiq bo‘lgan yaralar paydo bo‘ladi, atrofdagi to‘qimalar shishadi va yaqin limfa tugunlari reaksiyaga kiradi. O‘z vaqtida tibbiy yordamga murojaat qilingan taqdirda bu shakl muvaffaqiyatli davolanadi.
Ammo o‘pka, ichak va sepsis shakllari ancha xavfli bo‘lib, o‘limga olib kelishi mumkin. Ekspertlarga ko‘ra, insonning kasallikka chalinishi bir qancha holatlarda sodir bo‘ladi.
Ular orasida kasal hayvonlarni veterinariya nazoratisiz so‘yish, dezinfeksiya qilinmagan teri yoki jun bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri aloqa qilish hamda kasallangan hayvon go‘shtini yetarlicha termik ishlov bermasdan iste’mol qilish bor. O‘zbekiston bu xavfga qarshi ko‘p qavatli oldini olish tizimini yo‘lga qo‘ygan.
Bu tizimga barcha uy hayvonlarini yillik majburiy emlash kiritilgan. Bundan tashqari, tijorat maqsadida hayvonlarni faqat maxsus mo‘ljallangan so‘yish joylarida so‘yishga ruxsat beriladi, bu jarayon veterinariya mutaxassislari nazoratida bo‘ladi.
Bozorlarga va savdo tarmoqlariga keltiriladigan barcha go‘sht mahsulotlari majburiy laboratoriya tekshiruvidan o‘tadi. Sibir yarasi gumon qilingan yoki aniqlangan holatlarda yuqtirilgan jasadlar darhol yoqib yuboriladi, qayta ishlashga yo‘l qo‘yilmaydi.
Go‘shtni ruxsat etilmagan joylarda, jumladan ko‘cha do‘konlarida sotish qat’iyan taqiqlanadi va bu qoidaga rioya qilinishini vakolatli organlar nazorat qiladi. Chegara nazoratiga alohida e’tibor qaratilgan.
Davlat chegarasidagi 55 ta faol o‘tish punktida sanitariya nazorati kuchaytirilgan, bu orqali infeksiyaning kirib kelish ehtimoli bartaraf etilmoqda. Shuningdek, sibir yarasi tuproq o‘choqlari mavjud bo‘lishi mumkin bo‘lgan hududlarda muntazam tuproq namunalarini olish va laboratoriya tahlillari o‘tkazish ishlari olib borilmoqda.
Farhod Qurbonbekov O‘zbekistonda kasallikni aniqlash va davolash uchun zarur dori-darmon zaxiralari mavjudligini va shoshilinch diagnostika uchun barcha sharoitlar yaratilganini ta’kidladi. Shu bilan birga, infeksiyaning tarqalishini oldini olish barcha fuqarolarning umumiy mas’uliyati ekanligini qayd etdi.
Aholiga sanitariya qoidalariga qat’iy rioya qilish, chorva mollari uchun mo‘ljallangan joylarni toza saqlash, hayvonlarni rejalashtirilgan emlashlardan o‘tkazish va har qanday xavotirli belgilar paydo bo‘lg
